Βλαντίμιρ Νιέφσκι
| Βλαντίμιρ Νιέφσκι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 2ιουλ. / 14 Μαΐου 1876γρηγ. Ροστόφ επί του Ντον |
| Θάνατος | 26 Μαΐου 1937[1] Μόσχα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | Ρωσικά |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ρωσικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ιστορικός πολιτικός |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | μέλος της Συντακτικής Συνέλευσης της Ρωσίας το 1918 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Βλαντίμιρ Ιβάνοβιτς Νιέφσκι (ρωσικά: Влади́мир Ива́нович Не́вский, 14 Μαΐου 1876,[Σημ. 1] Ροστόφ επί του Ντον - 26 Μαΐου 1937, Μόσχα)[2] ήταν Ρώσος επαναστάτης με σημαντική δράση στις τάξεις των Μπολσεβίκων. Επίσης ήταν ιστορικός και καθηγητής, ενώ ανέλαβε διάφορους ρόλους στο νεοσύστατο σοβιετικό κράτος. Συνελήφθη το 1935 και εκτελέστηκε το 1937, στην περίοδο της Μεγάλης Εκκαθάρισης.
Βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Νιέφσκι ήταν γόνος εύπορης οικογένειας Παλαιών Πιστών[2] από το Ροστόφ επί του Ντον. Ο πατέρας του ήταν έμπορος και οι παππούδες του Κοζάκοι.[3]
Προεπαναστατική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1895 συμμετείχε σε έναν πολιτικό κύκλο και δύο χρόνια αργότερα, το 1897, οργάνωσε παράνομη σοσιαλδημοκρατική ομάδα το 1897.[4] Το 1898, όντας τότε φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας, εντάχθηκε στο νεοϊδρυθέν Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα (ΡΣΔΕΚ). Αποβλήθηκε από το πανεπιστήμιο το 1899 εξαιτίας της επαναστατικής δραστηριότητάς του και στάλθηκε πίσω στο Ροστόφ υπό αστυνομική επιτήρηση.[5] Επέστρεψε στη Μόσχα αλλά συνελήφθη ξανά το 1901, κρατήθηκε στη φυλακή για οκτώ μήνες και στη συνέχεια εξορίστηκε στο Βορονέζ, όπου βοήθησε στη δημιουργία δικτύου διανομής της παράνομης εφημερίδας Ίσκρα. Την εφημερίδα αυτή εξέδιδε από το εξωτερικό ο Λένιν και οι συνεργάτες του. Προσχώρησε στους Μπολσεβίκους έπειτα από την διάσπαση του (ΡΣΔΕΚ) το 1903.
Μετακόμισε στη Γενεύη το 1904, σε μια περίοδο κατά την οποία ο Λένιν έχανε τον έλεγχο της μπολσεβίκικης φράξιας έναντι εσωτερικών αντιπάλων που επεδίωκαν την επανένωση με τους Μενσεβίκους. Ο Νιοέφσκι υποστήριξε τον Λένιν και στάλθηκε στην Αγία Πετρούπολη για να οργανώσει την μπολσεβίκικη φράξια. Ο ίδιος παραδέχτηκε, χρόνια αργότερα ότι τα μέλη της επιτροπής των Μπολσεβίκων της Αγίας Πετρούπολης ήταν τόσο απορροφημένα στη διαμάχη με τους Μενσεβίκους που δεν γνώριζαν για τις απεργίες που σηματοδότησαν την έναρξη της επανάστασης του 1905 μέχρι που διάβασαν για αυτές σε ξένες εφημερίδες.[6] Συνέβαλε στην προετοιμασία του συνεδρίου του κόμματος που συγκάλεσε ο Λένιν στο Λονδίνο τον Απρίλιο του 1905. Σύμφωνα με ορισμένες αναφορές ήταν αντιπρόσωπος στο συνέδριο, εκπροσωπώντας την περιοχή του Καυκάσου, πράγμα που σημαίνει ότι ενδεχομένως βρισκόταν στο Μπακού για κάποια περίοδο του 1904 ή του 1905.[7] Στα 1906-08 ήταν μέλος του εκτελεστικού της Μπολσεβίκικης Επιτροπής της Αγίας Πετρούπολης. Το 1908 συνελήφθη αλλά απελευθερώθηκε το επόμενο έτος.[4] Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Χαρκόβου το 1910[8] και το 1912 στάλθηκε ως αντιπρόσωπος στη συνδιάσκεψη των Μπολσεβίκων που συγκάλεσε ο Λένιν στην Πράγα το 1912. Συνελήφθη καθ' οδόν, αλλά αργότερα εντάχθηκε στην Κεντρική Επιτροπή.
1917[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όταν ξέσπασε η Φεβρουαριανή Επανάσταση ο Νιέφσκι ήταν εξόριστος στο Γεκατερινμπούργκ αλλά μετακινήθηκε στο Πέτρογκραντ, όπου ως μέλος της στρατιωτικής οργάνωσης του μπολσεβίκικου κόμματος, έγινε γνωστός ως το «είδωλο των στρατιωτών» εξαιτίας της δημοτικότητάς του στα στρατεύματα της πρωτεύουσας.[3] Κατά την έναρξη των ταραχών που έμειναν γνωστές στην ιστορία ως «Ημέρες του Ιούλη», συγκυρία κατά την δεν αποτελούσε επίσημη πολιτική του κόμματος η προσπάθεια ανατροπής της Προσωρινής Κυβέρνησης, ο Νέφσκι απευθύνθηκε σε ένα σύνταγμα πολυβολητών το οποίο βρίσκονταν στα πρόθυρα να στασιάσει για να αποφύγει να σταλεί στο μέτωπο για να πολεμήσει τους Γερμανούς. Αργότερα ανέφερε: «Έδωσα τη συμβουλή μου με τέτοιο τρόπο ώστε μόνο ένας ανόητος θα μπορούσε να συμπεράνει από την ομιλία μου ότι η διαδήλωση δεν έπρεπε να πραγματοποιηθεί». Αφού η κυβέρνηση ανέκτησε τον έλεγχο, ο Νιέφσκι κρύφτηκε για να αποφύγει τη σύλληψη.[4]
Κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης, ήταν υπεύθυνος για την κατάληψη του σιδηροδρομικού δικτύου του Πέτρογκραντ. Στη συνέχεια οργάνωσε συνέδριο των σιδηροδρομικών για να εξασφαλίσει τον έλεγχο των σιδηροδρόμων σε εθνικό επίπεδο. Διορίστηκε αναπληρωτής λαϊκός κομισάριος (υπουργός) για τους σιδηροδρόμους τον Φεβρουάριο του 1918 και ήταν λαϊκός κομισάριος από τον Ιούλιο του 1918 έως τον Μάρτιο του 1919.[5] Στα 1919-20 ήταν επικεφαλής του τμήματος της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης που είχε αναλάβει δουλειά στην ύπαιθρο.[4]
Σοβιετική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά το τέλος του ρωσικού εμφυλίου ο Νιέφσκι επικεντρώθηκε στο ακαδημαϊκό και εκπαιδευτικό έργο του και καθιερώθηκε ως ο κορυφαίος ιστορικός του μπολσεβίκικου κόμματος. Ήταν ένας εκ των ιδρυτών και πρώτος πρύτανης του Κομμουνιστικού Πανεπιστημίου Σβερντλόφ (1919-21) αλλά απολύθηκε λόγω της εμπλοκής του με την Εργατική Αντιπολίτευση και μετατέθηκε στον Καύκασο. Τον Δεκέμβριο του 1920 διορίστηκε επικεφαλής του επιστημονικού τομέα του Λαϊκού Κομισαριάτου για την Παιδεία. Το 1922 διορίστηκε επικεφαλής του κλάδου της Επιτροπής για την Ιστορία της Οκτωβριανής Επανάστασης και του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος στο Πέτρογκραντ[3] αλλά ανακλήθηκε στη Μόσχα αργότερα μέσα στο έτος και του ανατέθηκε η συγγραφή μιας ιστορίας του κόμματος ενώ ταυτόχρονα διορίστηκε αναπληρωτής επικεφαλής της προαναφερθείσας Επιτροπής.
Το 1923, όταν ο Λένιν ήταν πλέον ανίατα άρρωστος και ο Ιωσήφ Στάλιν αναδεικνυόταν ως ο νέος ισχυρός άνδρας στην ηγεσία του κόμματος, ο Νιέφσκι κατηγορήθηκε πως συνδεόταν κρυφά με την αντιπολίτευση και απομακρύνθηκε από τη θέση του στην Επιτροπή για την ιστορία του κόμματος. Τον Ιανουάριο του 1924 ο επικεφαλής της Επιτροπής, Μιχαήλ Ολμίνσκι, αρνήθηκε να δημοσιεύσει ένα άρθρο που είχε γράψει ο Νιέφσκι σχετικά με τα γεγονότα στο Μπακού το 1904.[3] Αυτό είναι πιθανό να οφείλεται στο γεγονός ότι είτε παρέλειψε να αναφέρει τον Στάλιν είτε δεν του απέδωσε πρωταγωνιστικό ρόλο. Όταν εμφανίστηκε ο πρώτος τόμος των δοκιμίων του Νιέφσκι για την ιστορία του κόμματος, τον Μάρτιο του 1924, ο Ολμίνσκι διαμαρτυρήθηκε δημοσίως για το γεγονός πως το έργο του Νιέφσκι έφερε την σφραγίδα της Επιτροπής. Διαφώνισε επίσης όταν ο Νιέφσκι πρότεινε να συμπεριληφθούν άρθρα και απομνημονεύματα Μενσεβίκων όταν κάλυπτε την ιστορία της επανάστασης του 1905.
Τον Φεβρουάριο του 1925 ο Νιέφσκι διορίστηκε διευθυντής της Βιβλιοθήκης Β.Ι. Λένιν (η σημερινή Ρωσική Κρατική Βιβλιοθήκη), θέση στην οποία παρέμεινε για πάνω από μια δεκαετία.[9] Την ίδια χρονιά ο Νιέφσκι αποκήρυξε δημοσίως την αντιπολίτευση, της οποίας ηγείτο πλέον ο Λέων Τρότσκι. Το τελευταίο δημοσιευμένο άρθρο του, με τίτλο «Ο λαμπρός ηγέτης» δημοσιεύτηκε στην Πράβντα στις 22 Ιανουαρίου 1935. Ήταν ένας φόρος τιμής στον Λένιν, χωρίς καμία αναφορά στον Στάλιν.[3]
Σύλληψη και καταδίκη σε θάνατο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Νιέφσκι συνελήφθη στις 20 Φεβρουαρίου 1935. Ήταν σε μια εποχή που η ιστορία της ίδρυσης της οργάνωσης των Μπολσεβίκων στο Μπακού και τη Γεωργία ξαναγραφόταν ώστε να δημιουργηθεί μια αφήγηση που εξύμνησε τον ρόλο που έπαιξε ο Ιωσήφ Στάλιν. Ο Νιέφσκι, όπως και ο Άβελ Γενουκίντζε, ήταν στόχος λόγω της ιστορίας που είχε γράψει για την περίοδο εκείνη, η οποία δεν ανέφερε τον Στάλιν. Καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας.[4]
Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εκκαθάρισης ο Νιέφσκι μεταφέρθηκε πίσω στη Μόσχα, κρατήθηκε στη φυλακή και κατηγορήθηκε μεταξύ άλλων πως «προσπάθησε να θολώσει και να αποσιωπήσει τον σπουδαίο ρόλο του συντρόφου Στάλιν ως λαμπρού διαδόχου της μεγάλης υπόθεσης του Λένιν». Σύμφωνα με τους συγκρατούμενους του, δεν απαρνήθηκε ποτέ τις μπολσεβίκικες απόψεις του και έδινε διαλέξεις στους κρατούμενους για την ιστορία του κόμματος και την Οκτωβριανή Επανάσταση. Στις 25 Μαΐου 1937, με απόφαση του Στρατιωτικού Κολλεγίου του Ανώτατου Δικαστηρίου της ΕΣΣΔ καταδικάστηκε σε θάνατο και η ποινή εκτελέστηκε την επόμενη μέρα.
Ο Βλαντιμίρ Νέφσκι αποκαταστάθηκε μετά θάνατον το 1955.[10]
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 2 Μαΐου με το Παλαιό ημερολόγιο
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 «Nevsky, Vladimir Ivanovich / Невский, Владимир Иванович - CENDARI Archival Directory». archives.cendari.dariah.eu (στα Αγγλικά). Cendari. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2018.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Zelenov, M.V. «Невский, Владимир Иванович (1876-1937)». Открытый текст - Электронное периодическое изданне. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «Не́вский, Влади́мир Ива́нович - Биографический указатель». Chronos. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ 5,0 5,1 «Легендарные Жележодорожники Невский, Владимир Иванович (Legendary railroad workers Nevsky, Vladimir Ivanovich)». Почёт. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Schwarz, Soloman M. (1967). The Russian Revolution of 1905, The Workers' Movement and the Formation of Bolshevism and Menshevism. Chicago: Chicago U.P. σελ. 67.
- ↑ Wolfe, Bertram D. (1966). Three Who Made a Revolution. Harmondsworth, Middlesex: Penguin. σελ. 510.
- ↑ Read, Christopher (1990). Culture and Power in Revolutionary Russia (στα Αγγλικά). London: Macmillan. ISBN 978-1-349-11003-2.
- ↑ Dvorkina M. Ya. From the history of Moscow libraries.
- ↑ «НЕВСКИЙ Владимир Иванович — Большой энциклопедический словарь». Gufo.me (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2020.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Vladimir Nevsky στο Wikimedia Commons
|