Βαγρατίδη (σύζυγος του Ιωάννη Δ΄ Μέγα Κομνηνού)

Βαγρατίδη (σύζυγος του Ιωάννη Δ΄ της Τραπεζούντας)
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1415 (περίπου);
Θάνατος	1438 (before);
Χώρα πολιτογράφησης	Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας; Βασίλειο της Γεωργίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	γεωργιανά
Ομιλούμενες γλώσσες	μεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Σύζυγος	Ιωάννης Δ΄ Μέγας Κομνηνός
Γονείς	Αλέξανδρος Α΄ της Γεωργίας και Dulandukt of Siunia
Αδέλφια	Βαχτάνγκ Δ΄ της Γεωργίας; Γεώργιος Η΄ της Γεωργίας; Ζάαλ (γιος του Αλέξανδρου Α΄ της Γεωργίας); Δαβίδ Β΄, Καθολικός-Πατριάρχης της Γεωργίας; Δημήτριος Γ΄ της Γεωργίας
Οικογένεια	Δυναστεία των Μπαγκρατιόνι
Θυρεός
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Μία από τον Οίκο των Βαγρατιδών της Γεωργίας (π. 1411/2 – πριν από το 1438) ήταν η πρώτη σύζυγος του Ιωάννη Δ΄ Μεγάλου Κομνηνού αυτοκράτορα της Τραπεζούντας. Το όνομά της είναι άγνωστο.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν κόρη του Αλεξάνδρου Α΄ της Γεωργίας και της πρώτης συζύγου του Ντουλαντούχτ, κόρη του Μπέσκεν Β΄ Oρμπελιάνι. ^[3] Η Ντουλαντούχτ είχε αποβιώσει ή αποπέμφθηκε πριν από το 1415, όταν ο Αλέξανδρος νυμφεύτηκε τη δεύτερη σύζυγό του, κληρονόμο του Ιμερέτι, κόρη του Αλέξανδρου Α΄ του Ιμερέτι. ^[4]

Αυτοκράτειρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1426 περίπου παντρεύτηκε τον Ιωάννη Δ΄ αυτοκράτορα της Τραπεζούντας, γιο του Αλεξίου Δ΄ Μεγάλου Κομνηνού και της Θεοδώρας Καντακουζηνής. Ο Ιωάννης Δ΄ είχε διαφύγει από την Τραπεζούντα μετά από ένα βίαιο επεισόδιο. ^[5] Σύμφωνα με ένα απόσπασμα που θεωρείται παρεμβολή στην ιστορία του Λαόνικου Χαλκοκονδύλη, ο Ιωάννης Δ΄ είχε κατηγορήσει τη μητέρα του Θεοδώρα, ότι είχε σχέση με έναν ανώνυμο πρωτοβεστάριο, τον οποίο ο Ιωάννης Δ΄ σκότωσε και στη συνέχεια κράτησε τους γονείς του αιχμάλωτους στην ακρόπολη, μέχρι που τους ελευθέρωσε το προσωπικό του παλατιού. ^[6]

Κάποια στιγμή αφού νυμφεύτηκε μία των Βαγρατιδών, ο Ιωάννης Δ΄ έφυγε από τη Γεωργία για τη Θεοδοσία (Kaffa), όπου προσπάθησε να ναυλώσει μία μεγάλη γαλέρα και το πλήρωμά της. Μέχρι το 1429 είχε βρει μία, διότι εκείνη τη χρονιά επέστρεψε στην Τραπεζούντα. Ο Αλέξιος Δ΄ ετοιμάστηκε να αντιμετωπίσει τον γιο του στο πεδίο της μάχης. Ο Ιωάννης Δ΄ δωροδόκησε μερικούς από τους ακολούθους τού πατέρα του, οι οποίοι δολοφόνησαν τον Αλέξιο Δ΄, ενώ κοιμόταν. Εκτέλεσε τους δολοφόνους τού πατέρα του, για να αρνηθεί οποιαδήποτε σχέση μαζί τους, και στη συνέχεια διαδέχθηκε τον πατέρα του, πιθανώς με αυτοκράτειρα τη Βαγρατίδη. ^[7]

Η κόρη τους Θεοδώρα Μεγάλη Κομνηνή αρραβωνιάστηκε τον Ουζούν Χασάν των Ασπροπροβατάδων (Ακ Κογιουνλού) το 1457, τον οποίο παντρεύτηκε τον επόμενο χρόνο. Σύμφωνα με τον Άντονυ Μπάϋερ, αυτός ο γάμος "Τραπεζουντίας-Μουσουλμάνου εορτάστηκε όσο κανείς άλλος". Για τον γάμο αυτόν μπορούν να καθοριστούν οι όροι του, που περιλάμβαναν: προίκα ακινήτων στα χωριά Χαλανίκ και Σεσερά. η "αξία της νύφης", καθώς ο Ουζούν Χασάν θα παρείχε κάποιο είδος ενίσχυσης, για να βοηθήσει στην άμυνα της Τραπεζούντας. το δικαίωμα της Θεοδώρας να συνεχίσει να ομολογεί τη χριστιανική πίστη, να διατηρεί ιερέα και να ενεργεί ως προστάτης των Χριστιανών που υπόκειντο στον Ουζούν Χασάν. και «όπως αποδείχτηκε, το σημαντικό (και πιθανώς ασυνήθιστο) δικαίωμα της Θεοδώρας να επηρεάζει τις εξωτερικές σχέσεις των Ασπροπροβατάδων». Τον τάφο της Θεοδώρας στο Ντιγιαρμπεκίρ τον είδε ένας Ιταλός επισκέπτης το 1507. Οι δύο κόρες της βρέθηκαν στη Δαμασκό, όπου τις συνάντησε ο Κατερίνο Ζένο το 1512. ^[8]

Μία αφήγηση του Κατερίνο Ζένο που χρονολογείται το 1474, ονομάζει μία άλλη κόρη, την Ευδοκία-Βαλέντσα της Τραπεζούντας. Αυτή η Valenza αναφέρεται ως σύζυγος του Nικολό Κρίσπο, κυρίου της Σύρου. Ωστόσο αναφέρεται ότι αυτή είχε μία κόρη, που παντρεύτηκε το 1429. Ο Ιωάννης Δ΄ και η Βαγρατίδη είναι απίθανο να ήταν παππούδες μίας παντρεμένης μόνο τρία χρόνια μετά τον γάμο τους. Η Βαλέντσα θεωρείται πιθανό να ήταν αδελφή του Ιωάννη Δ΄, αντί για κόρη. ^[9] Ο Nικολό Κρίσπο είχε ένδεκα παιδιά. Σύμφωνα με τη δική του αλληλογραφία, ο Nικολό ήταν επίσης γαμπρός του Τζάκοπο ηγεμόνα της Λέσβου. Τα παιδιά του θα μπορούσαν να είναι από έναν από τους δύο γάμους του. Περιλάμβαναν (μεταξύ άλλων) τον Φραντσέσκο Β΄ Κρίσπο, δούκα του Αρχιπελάγους και τη Φιορέντσα Κρίσπο, μητέρα της Αικατερίνης Κορνάρο.

Το τέλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκοί Οίκοι: Γενεαλογικά δένδρα για την Ιστορία των Ευρωπαϊκών Κρατών (1978) του Ντέτλεφ Σβένικε, η Βαγρατίδη είχε αποβιώσει το 1438. Ο Ιωάννης Δ΄ νυμφεύτηκε μία άγνωστη Τουρκάλα κυρία. Το Ευρωπαϊκοί Οίκοι θεωρεί ότι αυτή η δεύτερη σύζυγος ήταν κόρη του Νταουλάτ Μπερντί. Ο Πέδρο Ταφούρ, στα ταξιδιωτικά του απομνημονεύματα καταγράφει ότι, όταν επισκέφτηκε την Τραπεζούντα το 1438, ο Ιωάννης Δ΄ είχε μία Τουρκάλα σύζυγο. ^[10]

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ p21919.htm#i219183. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
↑ Cyril Toumanoff, "The Fifteenth-century Bagratids and the Institution of Collegial Sovereignty in Georgia", Traditio, 7 (1949-1951), pp. 178, 182
↑ Toumanoff, "Fifteenth-century Bagratids", pp. 178f
↑ Laonikos Chalkokondyles, 9.28; translated by Anthony Kaldellis, The Histories (Cambridge: Dumbarton Oaks Medieval Library, 2014), vol. 2 p. 306; Toumanoff, "Fifteenth-century Bagratids", p. 182
↑ Chalcocondyles, Histories9.28; discussed in Anthony Kaldellis, "The Interpolations in the Histories of Laonikos Chalkokondyles", Greek, Roman, and Byzantine Studies, 52 (2012), pp. 260-262
↑ William Miller, Trebizond: The last Greek Empire of the Byzantine Era: 1204-1461, 1926 (Chicago: Argonaut, 1969), pp. 82f
↑ Anthony Bryer, "Greeks and Türkmens: The Pontic Exception", Dumbarton Oaks Papers, 29 (1975), Appendix II, n. 146
↑ Discussed, although dismissed as untrue, by Michel Kuršanskis, "La descendance d'Alexis IV, empereur de Trébizonde. Contribution à la prosopographie des Grands Comnènes", Revue des études byzantines, 37 (1979), pp. 239-247
↑ Toumanoff, "Fifteenth-century Bagratids", p. 184

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σελίδα των Νέων Ισλαμικών Δυναστειών που ονομάζει τον Dawlat Berdi και τον αντίπαλό του

Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος {{{πριν}}}	αυτοκρατορική σύζυγος	Διάδοχος Μαρία της Γοτθίας

[3d76017e61a0a4efb2cb955fb3b1127c55429973-1] 21919.htm#i219183. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.

[3913844e06e055e8cd81608f22bad0e604d89d2d-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.

[3] Cyril Toumanoff, "The Fifteenth-century Bagratids and the Institution of Collegial Sovereignty in Georgia", Traditio, 7 (1949-1951), pp. 178, 182

[4] Toumanoff, "Fifteenth-century Bagratids", pp. 178f

[5] Laonikos Chalkokondyles, 9.28; translated by Anthony Kaldellis, The Histories (Cambridge: Dumbarton Oaks Medieval Library, 2014), vol. 2 p. 306; Toumanoff, "Fifteenth-century Bagratids", p. 182

[6] Chalcocondyles, Histories9.28; discussed in Anthony Kaldellis, "The Interpolations in the Histories of Laonikos Chalkokondyles", Greek, Roman, and Byzantine Studies, 52 (2012), pp. 260-262

[7] William Miller, Trebizond: The last Greek Empire of the Byzantine Era: 1204-1461, 1926 (Chicago: Argonaut, 1969), pp. 82f

[8] Anthony Bryer, "Greeks and Türkmens: The Pontic Exception", Dumbarton Oaks Papers, 29 (1975), Appendix II, n. 146

[9] Discussed, although dismissed as untrue, by Michel Kuršanskis, "La descendance d'Alexis IV, empereur de Trébizonde. Contribution à la prosopographie des Grands Comnènes", Revue des études byzantines, 37 (1979), pp. 239-247

[10] Toumanoff, "Fifteenth-century Bagratids", p. 184

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]