Βία ντελ Κόρσο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βία ντελ Κόρσο
Χάρτης
Είδοςδιαδρομή και Όνομα οδού
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°54′22″N 12°28′42″E
Διοικητική υπαγωγήΡώμη
ΧώραΙταλία
Μήκος1,6 χλμ
Commons page Πολυμέσα
Σαν Μαρτσέλο αλ Κόρσο.
Παλάτσο Ντόρια-Παμφίλι.
Παλάτσο Κίτζι.
Σαν Κάρλο αλ Κόρσο.
Η Βία ντελ Κόρσο από την Πιάτσα ντελ Πόπολο.

Η Οδός των Αγώνων, λατιν.: Via del Corso, είναι ένας κεντρικός δρόμος στο ιστορικό κέντρο της Ρώμης. Είναι ευθύγραμμη σε μία περιοχή, που κατά τα άλλα χαρακτηρίζεται από στενά ελικοειδή δρομάκια και μικρές πλατείες. Θεωρούμενος ένας φαρδύς δρόμος στην αρχαιότητα, η Corso έχει πλάτος περίπου 10 μ. και έχει χώρο μόνο για δύο λωρίδες κυκλοφορίας και δύο στενά πεζοδρόμια. Το βόρειο τμήμα του δρόμου είναι πεζόδρομος. Το μήκος του δρόμου είναι περίπου 1,5 χλμ.

Η Κόρσο έχει γενικά κατεύθυνση βορρά-νότου. Στα βόρεια, συνδέει τη βόρεια πύλη εισόδου της πόλης, την Πόρτα ντελ Πόπολο και την πλατεία της Πιάτσα ντελ Πόπολο, με την καρδιά της πόλης στην Πιάτσα Βενέτσια στη βάση του Καπιτωλίνου λόφου. Στην Πιάτσα ντελ Πόπολο, η Βία ντελ Κόρσο πλαισιώνεται από δύο μπαρόκ εκκλησίες, τις Σάντα Μαρία ντεϊ Μιράκολι και τη Σάντα Μαρία ιν Μοντεσάντο και κατά μήκος του δρόμου βρίσκονται η εκκλησία του Σαν Κάρλο αλ Κόρσο, η εκκλησία του Σαν Τζιάκομο ιν Αουγκούστα, η εκκλησία του Τζεζού ε Μαρία, η Πιάτσα Κολόννα με την αρχαία στήλη του Mάρκου Αυρηλίου, η Πινακοθήκη Αλμπέρτο Σόρντι, η εκκλησία της Σάντα Μαρία ιν Βία Λάτα, το παρεκκλήσιο του Σαντίσιμο Κροτσιφίσο, η εκκλησία του Σαν Μαρτσέλο αλ Κόρσο και το Παλάτσο Ντόρια Παμφίλι.

Από τον 15ο αι. ο δρόμος χρησίμευε ως η πίστα αγώνων κατά τη διάρκεια του Ρωμαϊκού Καρναβαλιού για ένα ετήσιο τρέξιμο αλόγων χωρίς ιππείς, που ονομάζεται "corsa dei barberi", που είναι η αιτία για το όνομα Via del Corso. Μετά τη δολοφονία του βασιλιά Ουμπέρτο Α΄ το 1900, ο δρόμος μετονομάστηκε σε Corso Umberto I. Το 1944 έγινε Corso del Popolo και δύο χρόνια αργότερα επανήλθε στο Corso.

Σήμερα, το Κόρσο είναι ένα δημοφιλές μέρος για την πασετζιάτα (passeggiata), τον βραδινό περίπατο για να σας δει ο κόσμος και να δείτε άλλους. Είναι επίσης ένας σημαντικός εμπορικός δρόμος για τους τουρίστες και τους ντόπιους.

Ιστορία: από τη Βία Λάτα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιστορία της Βία ντελ Κόρσο ξεκίνησε το 220 π.Χ., όταν ο τιμητής Γάιος Φλαμίνιος κατασκεύασε έναν νέο δρόμο, για να συνδέσει τη Ρώμη με την Αδριατική Θάλασσα στα βόρεια. Το σημείο εκκίνησης του δρόμου ήταν η Πόρτα Φοντινάλις, μία πύλη στα Σέρβια Τείχη της πόλης κοντά στη σημερινή Πιάτσα Βενέτσια. Στα πρώτα της μίλια η Φλαμινία Οδός διασχίζει την πεδιάδα μεταξύ του Τίβερη και των ανατολικών λόφων σε ευθεία γραμμή. Το Πεδίον του Άρεως, όπως ονομαζόταν, χρησιμοποιείτο τότε ως χώρος προπόνησης και βοσκότοπος. Πολυάριθμοι τάφοι πρέπει να υπήρχαν εκατέρωθεν του δρόμου, παρόμοια με την Αππία Οδό.

Η ανοιχτή περιοχή έξω από τα τείχη της πόλης πέρασε από μία διαδικασία αστικοποίησης κατά την ύστερη Δημοκρατική και την πρώιμη Αυτοκρατορική εποχή. Η πόλη σταδιακά εξαπλώθηκε προς τα βόρεια και κατά μήκος του δρόμου κτίστηκαν μνημειακά δημόσια κτίρια. Ένα σύνολο δυναστικών μνημείων γύρω από το Μαυσωλείο του Αυγούστου ήταν η πιο σημαντική εξέλιξη στο πρώην ακατοίκητο, βόρειο τμήμα της συνοικίας.

Το αρχαίο όνομα Via Lata (που σημαίνει Ευρεία Οδός) υποδηλώνει ότι ο δρόμος θεωρείτο φαρδύς, ειδικά σε σύγκριση με τους γειτονικούς δρόμους, αλλά σε τρία σημεία κατά μήκος του γίνεται στενότερος λόγω των θριαμβευτικών αψίδων. Η πρώτη ήταν η Arcus Novus, που ανεγέρθηκε από τον Διοκλητιανό το 303-304, στη συνέχεια η Αψίδα του Κλαυδίου (51-52 μ.Χ.) που είχε στηθεί πιο μπροστά (το υδραγωγείο Άκουα Βίργκο περνούσε από την κορυφή του) και η τρίτη ήταν αργότερα γνωστή ως Αψίδα του Πορτογάλου.

Τα πιο σημαντικά αρχαία μνημεία κατά μήκος της Βία Λάτα ήταν ο Ναός του Ήλιου του Αυρηλιανού, ο Βωμός της Ειρήνης (Ara Pacis), το σημείο καύσης της Οικίας του Αυγούστου (Ustrinum Domus Augustae), ο Βωμός της Πρόνοιας (Ara Providentiae) και η Στήλη του Μάρκου Αυρηλίου. Μία πυκνοκατοικημένη οικιστική συνοικία από την εποχή του Αδριανού ανακαλύφθηκε στη δεξιά πλευρά του δρόμου μεταξύ Βία ντελε Μουράτε και Βία ντελε Κονβερτίτε. Με την οικοδόμηση των Αυρηλιανών Τειχών (271-75 μ.Χ.) ολόκληρη η περιοχή ενσωματώθηκε στην πόλη της Ρώμης και μία νέα πύλη της πόλης, η Πόρτα Φλαμίνια, ανεγέρθηκε στη σημερινή Πιάτσα ντελ Πόπολο, όπου ο δρόμος έφευγε από την αστική περιοχή.

Από περίπου το έτος 600 μ.Χ. το Κόρσο στέγαζε ένα κέντρο πρόνοιας, που συνδέθηκε με τη διατροφή του πληθυσμού στη Σάντα Μαρία ιν Βία Λάτα και σιταποθήκες στο νότιο άκρο του. [1] Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα η Βία Λάτα, το σημερινό Κόρσο, ουσιαστικά υποδήλωνε ένα όριο, στην πόλη που αναπτύχθηκε κυρίως στα νότια και ανατολικά της. [2] Επίσης για τον λόγο αυτόν, εδώ κτίστηκε το 1339 το νοσοκομείο Σαν Τζιάκομο ντελι Ινκουράμπιλι, που αργότερα ξανακτίστηκε στη σημερινή μορφή.

Από τον 15ο αιώ., η Βία ντελ Κόρσο έγινε ένας μοντέρνος δρόμος για νέες ή ανακαινισμένες εκκλησίες και νέα παλάτσο για τους ευγενείς. [3] Ωστόσο μέχρι τα μέσα του 17ου αιώνα, η οδός παρέμενε ένα μείγμα διαφορετικών κλιμάκων και αρχιτεκτονικών ρυθμών, ορισμένα δεν ήταν της μόδας, μερικές εκκλησίες δεν είχαν προσόψεις και ορισμένα κτίρια ήταν ένας συνδυασμός δομών από διαφορετικές περιόδους ή ήταν ημιτελή.

Η έλλειψη κανονικότητας και κομψότητας αυτού του κύριου δρόμου της πόλης, ήταν ο λόγος που έγινε η κύρια αστική προτεραιότητα του πάπα Αλέξανδρου Ζ΄. Ζήτησε από τους ευγενείς να ολοκληρώσουν τις ιδιοκτησίες τους, αλλά γνώρισε περιορισμένη ανταπόκριση: μερικοί απλώς δεν είχαν τα κεφάλαια, ενώ κάποιοι αρκέστηκαν στο να αποφύγουν το ζήτημα, συνεχίζοντας να κατοικούν στις εξοχικές ιδιοκτησίες τους [4]. Στην περίπτωση των ημιτελών εκκλησιών, ενθάρρυνε τους εκκλησιαστικούς συναδέλφους του να ενεργήσουν ως χορηγοί. Εκεί που συνάντησε μεγαλύτερη επιτυχία, ήταν η επιβολή της τάξης στην οδό με την εξουσιοδότηση του maestri di strade, του δημοτικού φορέα που ήταν υπεύθυνος για τους δρόμους, να καθαρίσει, να ευθυγραμμίσει και να τακτοποιήσει την οδό. [5] Αυτό σήμαινε ότι τα ακίνητα θα μπορούσαν να αποκτηθούν και να κατεδαφιστούν εάν χρειαζόταν, οι προεξοχές από κτίρια θα μπορούσαν να αφαιρεθούν και άλλα να προστεθούν, έτσι ώστε να διατηρηθεί μία συνεπής γραμμή πρόσοψης του δρόμου. Κατεδαφίστηκε ακόμη και η αρχαία αψίδα του θριάμβου Arco di Portogallo, επειδή το κεντρικό τόξο αυτής της αψίδας μείωνε πολύ το πλάτος του δρόμου, σχεδόν στο μισό.

Ο Αλέξανδρος Ζ΄ έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την τακτοποίηση της Πιάτσα Κολόνα, περίπου στα μισά του δρόμου κατά μήκος του Κόρδο. Το 1659 η οικογένειά του, οι Κίτζι, αγόρασαν το ημιτελές Παλάτσο Αλντομπραντίνι, που συνορεύει με την πλατεία και το Κόρσo, και το ξανάκτισαν ως Παλάτσο Κίτζι. Περίπου την ίδια εποχή, ο κορυφαίος ζωγράφος της εποχής, Πιέτρο ντα Κορτόνα, ανέπτυξε ένα σχέδιο για ένα «παλάτι με σιντριβάνι» στην πλατεία, δηλ. ένα παλάτι με ένα μεγάλο σιντριβάνι στη βάση της πρόσοψης, αλλά αυτός ο πρόδρομος της Φοντάνα ντι Τρέβι δεν κτίστηκε.

Το Κόρσο ήταν επίσης συνδεδεμένο με τις προθέσεις του Αλεξάνδρου Ζ΄ να εντυπωσιάσει σημαντικούς αξιωματούχους, που πραγματοποιούσαν επίσημες επισκέψεις στην πόλη. Η Πόρτα ντελ Πόπολο ανακατασκευάστηκε και η Πιάτσα ντελ Πόπολο καθαρίστηκε. Οι δύο μπαρόκ εκκλησίες που βλέπουν στην Πιάτσα, είχαν προοπτική θέα κατά μήκος της Βία ντελ Μπαμπουίνο στα αριστερά, της Βία ντι Ριπέτα προς τα δεξιά, και στο κέντρο την ευθυγραμμισμένη και τακτοποιημένη Βία ντελ Κόρσο που οδηγεί στην Πιάτσα Βενέτσια. Αυτό το συγκρότημα δρόμων είναι γνωστό ως Tρίαινα (Tridente).

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Krautheimer, R. Rome. Profile of a City 312-1308, Princeton University Press, 1980, 77
  2. Krautheimer, 1980, 244, 252, 278
  3. Krautheimer, R. The Rome of Alexander VII 1655-1667, Princeton University Press, 1985, 21
  4. Krautheimer, 1985, 24
  5. The maestri di strade were established in 1233 and survived until the eighteenth century; Krautheimer, 1980, 284