Αρμανικός εθνικισμός
Ο αρμανικός εθνικισμός (αρμανικά: Natsionalismu armãneascu) είναι η ιδεολογία που επιβεβαιώνει τους Αρμάνους ως ξεχωριστό έθνος. Ένας μεγάλος αριθμός Αρμάνων έχει απομακρυνθεί από εθνικιστικά θέματα όπως η δημιουργία ενός δικού τους εθνικού κράτους ή η επίτευξη εθνικής αυτονομίας στις χώρες που ζουν. Παρόλα αυτά, κυριαρχεί σε αυτούς μια εθνική ταυτότητα και υπερηφάνεια.[1] Στην ιστορία, οι Αρμάνοι εθνικιστές βρέθηκαν συχνά χωρισμένοι σε φιλοελληνικές και φιλορουμανικές φατρίες.[2]
Οι επανειλημμένες διώξεις, επιθέσεις και δολοφονίες κατά των Αρμάνων από ελληνικές και βουλγαρικές συμμορίες στην Οθωμανική Αυτοκρατορία τροφοδότησαν τον εθνικισμό των Αρμάνων, ο οποίος προωθήθηκε περαιτέρω από τα έργα ορισμένων Αρμάνων στη Ρουμανία.[3] Το 1917, κατά τη διάρκεια της παρουσίας των ιταλικών στρατευμάτων στην Ελλάδα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μια ομάδα Αρμάνων εθνικιστών επιχείρησε τη δημιουργία ενός αρμάνικου κράτους (Δημοκρατία της Σαμαρίνας), με την υποστήριξη της Ρουμανίας. Ωστόσο, τα ιταλικά στρατεύματα τελικά αποσύρθηκαν και οι ελληνικές αρχές επιδίωξαν να κυνηγήσουν αυτούς τους αριθμούς.[4]
Ένα τέτοιο έργο αναβίωσε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μετά την εισβολή του Άξονα στην Ελλάδα και το Πριγκιπάτο της Πίνδου ιδρύθηκε το 1941, με επικεφαλής τον Αρμάνο εθνικιστή Αλκιβιάδη Διαμαντή. Παρά την έλλειψη πραγματικής πολιτικής ισχύος, αυτό το πριγκιπάτο είχε τις δικές του στρατιωτικές δυνάμεις, τη Ρωμαϊκή Λεγεώνα, η οποία συνεργαζόταν με τις φασιστικές ιταλικές και ναζιστικές γερμανικές δυνάμεις. Επίσημη γλώσσα έγινε η αρμάνικη, απαγορεύτηκε η χρήση της ελληνικής και επιχειρήθηκε η συγκρότηση αρμανικού κοινοβουλίου. Ωστόσο, οι δυνάμεις του Άξονα υποχώρησαν και η ελληνική αντίσταση, με αρκετούς Αρμάνους, κατέλαβε την περιοχή το 1944.[5]
Σήμερα, μια κοινή φράση των Αρμάνων που εκφράζει την εθνική υπερηφάνεια είναι το S-bãneadzã armãnamea («Ζήτω οι Αρμάνοι»).[6] Μια άλλη διάσημη φράση είναι η Armãnlu nu cheari («Ο Αρμάνος δεν χάνεται»).[7][8]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Nowicka, Ewa (2016). «Ethnic identity of Aromanians/Vlachs in the 21st century». Res Historica 41: 213–235. doi:. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-02-02. https://web.archive.org/web/20220202121628/http://dlibra.umcs.lublin.pl/Content/26240/czas21630_41_2016_11.pdf. Ανακτήθηκε στις 2023-05-24.
- ↑ Crețulescu, Vladimir Constantin (2021). «Aromanian ethnicity in the accounts of British travelers through the Balkans (approx. 1800–1860)». Hiperboreea 8 (1): 38–58. doi:. https://www.jstor.org/stable/10.5325/hiperboreea.8.1.0038.
- ↑ Clark, Roland (2015). «Claiming ethnic privilege: Aromanian immigrants and Romanian fascist politics». Contemporary European History (Cambridge University Press) 24 (1): 37–58. doi:. https://www.cambridge.org/core/journals/contemporary-european-history/article/abs/claiming-ethnic-privilege-aromanian-immigrants-and-romanian-fascist-politics/E756ABC9BC7FE826A34E8219A0E6BA56.
- ↑ Tușa, Enache (2013). «The Peace of Bucharest of 1913: Political effects and demographic realities in Southern Dobrogea». Revista Română de Studii Eurasiatice 9 (1–2): 43–52. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=261744.
- ↑ Motta, Giuseppe (2011). «The Fight for Balkan Latinity. The Aromanians until World War I». Mediterranean Journal of Social Sciences 2 (3): 252–260. doi:. ISSN 2039-2117. https://www.mcser.org/images/stories/2_journal/mjssso203september2011/28.%20motta.pdf.
- ↑ Vulcan, Petru (1996). «Armãna» (στα ρουμανικά). Editura Cartea Aromână. ISBN 9789739636094. https://books.google.com/books?id=euu4AAAAIAAJ.
- ↑ Roznoveanu, Mirela (2021). Vlachica: Mountaintops Above a Stormy Sea of Contending Empires. Xlibris Corporation. ISBN 9781664168053.
- ↑ Popescu, Adam (4 October 2010). «"Lali Vasili a stat 20 de zile pe pământ după moarte"» (στα ρουμανικά). Evenimentul Zilei. https://evz.ro/lali-vasili-a-stat-20-de-zile-pe-pamant-dupa-moarte-901037.html.