Απόπειρες δολοφονίας στον Φιντέλ Κάστρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Φιντέλ Κάστρο κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Ουάσινγκτον, λίγο μετά την κουβανική επανάσταση το 1959.

Η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των Ηνωμένων Πολιτειών (CIA) έκανε αρκετές ανεπιτυχείς προσπάθειες να δολοφονήσει τον πρόεδρο της Κούβας Φιντέλ Κάστρο κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης εξουσίας του.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να εμπλέκονται μυστικά σε μια πρακτική διεθνών πολιτικών δολοφονιών και προσπαθειών εναντίον ξένων ηγετών. Για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης των ΗΠΑ αρνήθηκαν έντονα οποιαδήποτε γνώση αυτού του προγράμματος, δεδομένου ότι θα ήταν αντίθετο με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Στις 5 Μαρτίου 1972, ο Ρίτσαρντ Χελμς, διευθυντής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, δήλωσε ότι «καμία τέτοια δραστηριότητα ή επιχείρηση δεν πρέπει να αναληφθεί, να υποβοηθηθεί ή να προταθεί από κάποιο προσωπικό μας».[1] Το 1975, η Γερουσία των ΗΠΑ συγκάλεσε την Εξεταστική Επιτροπή της Γερουσίας για τη Μελέτη των Κυβερνητικών Επιχειρήσεων με τον επικεφαλής τον γερουσιαστή Τσερτς (Αϊντάχο). Η Επιτροπή Τσερτς όπως έγινε γνωστή αποκάλυψε ότι η CIA και άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες χρησιμοποίησαν τη λεγόμενη τακτική «εύλογης άρνησης» κατά τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις δολοφονίες. Οι υφιστάμενοι της CIA προφυλάσσαν σκόπιμα τους ανώτερους αξιωματούχους από οποιαδήποτε ευθύνη, παρακρατώντας τον πλήρη αριθμό πληροφοριών σχετικά με τις προγραμματισμένες δολοφονίες. Οι κυβερνητικοί υπάλληλοι έλαβαν σιωπηρή έγκριση των πράξεών τους χρησιμοποιώντας ευφημισμούς και κωδικοποιήμενες φράσεις στις επικοινωνίες τους.[2]

Πρώιμες προσπάθειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον διευθυντή της CIA, Ρίτσαρντ Χελμς, οι αξιωματούχοι της διοίκησης του Κένεντι άσκησαν έντονη πίεση στη CIA να «απαλλαγεί από τον Κάστρο».[2]:148–150 Εξηγεί έναν εντυπωσιακό αριθμό δολοφονιών, με στόχο τη δημιουργία ευνοϊκής εντύπωσης για τον Πρόεδρο Τζον Φ. Κένεντι.[3]:25 Υπήρχαν πέντε φάσεις στις απόπειρες δολοφονίας, με προγραμματισμένη τη συμμετοχή της CIA, του Υπουργείου Άμυνας και του Υπουργείου Εξωτερικών :[3]:24–25

  • Πριν τον Αύγουστο του 1960
  • Αύγουστος 1960 έως Απρίλιος 1961
  • Απρίλιος 1961 έως τέλη 1961
  • Στα τέλη του 1961 έως τα τέλη του 1962
  • Στα τέλη του 1962 έως τα τέλη του 1963

Σύμφωνα με τον αρθρογράφο Τζακ Άντερσον, η πρώτη απόπειρα δολοφονίας της CIA ήταν μέρος της επιχείρησης εισβολής στον κόλπο των χοίρων, αλλά εστάλησαν πέντε ακόμη ομάδες της CIA, όπου η τελευταία συνελήφθη σε μια στέγη εντός του επίβλεψης του Κάστρο, στα τέλη Φεβρουαρίου ή στις αρχές του Μαρτίου 1963.[4][5] Ο Ρόμπερτ Μέιχιου αναγνωρίστηκε ως ο αρχηγός της ομάδας, ο οποίος προσέλαβε τον Τζον Ροσέλλι, έναν τζογαδόρο του Λας Βέγκας και μέλος της ιταλικοαμερικανικής μαφίας και τους κουβανικού υπόκοσμου. Η CIA ανέθεσε δύο αξιωματικούς επιχειρήσεων, τον Γουίλιαμ Κινγκ Χάρβεϊ και τον Τζέιμς Ο'Κόνελλ, να συνοδεύσουν τον Ροσέλλι στο Μαϊάμι για την πρόσληψη των πραγματικών ομάδων.[6]

Δέσμευση μαφίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σαμ Τζιανκάνα, επικεφαλής του Συνδικάτου εγκλημάτος του Σικάγου.

Σύμφωνα με τα έγγραφα της CIA, τα λεγόμενα «Οικογενειακά Kοσμήματα» που αποχαρακτηρίστηκαν το 2007, μια απόπειρα δολοφονίας στον Φιντέλ Κάστρο πριν από την Εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων περιελάμβανε τους σημαντικούς Αμερικανούς μαφιόζους Ροσέλλι, Σαμ Τζιανκάνα και Σάντο Τραφικάντε τζούνιορ.[7]

Τον Σεπτέμβριο του 1960, ο Σαμ Τζιανκάνα, διάδοχος του Αλ Καπόνε στο Chicago Outfit, και ο ηγέτης του μαφίας του Μαϊάμι, Σάντο Τραφικάντε, που ήταν και οι δύο στη λίστα των δέκα ανεπιθύμητων του FBI εκείνη την εποχή, επικοινώνησαν έμμεσα με τη CIA σχετικά με την πιθανότητα της δολοφονίας του Φιντέλ Κάστρο. Ο Ροσέλλι, μέλος του Συνδικάτου του Λας Βέγκας, χρησιμοποιήθηκε για να αποκτήσει η CIA πρόσβαση στα αφεντικά της Μαφίας. Ο σύνδεσμος μεταξύ της CIA και της μαφίας ήταν ο Μέιχιου, ο οποίος προσποιήθηκε τον εκπρόσωπο πολλών διεθνών επιχειρήσεων στην Κούβα που κρατικοποιήθηκαν από τον Κάστρο.

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1960, ο Μέιχιου συναντήθηκε με τον Ροσέλλι σε ένα ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης και του πρόσφερε 150.000 δολάρια για την «απομάκρυνση» του Κάστρο από την εξουσία. Ο Τζέιμς Ο'Κόνελλ, ο οποίος υποδύθηκε τον συνεργάτη του Μέιχιου, αλλά που ήταν στην πραγματικότητα ο επικεφαλής του τμήματος επιχειρησιακής υποστήριξης της CIA, ήταν παρών κατά τη διάρκεια της συνάντησης.[8] Τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα δεν αποκάλυψαν εάν οι Ροσέλλι, Τζιανκάνα ή ο Τραφικάντε δέχτηκαν προκαταβολή για αυτή την δουλειά. Σύμφωνα με τα αρχεία της CIA, ο Τζιανκάνα πρότεινε τα χάπια δηλητηριάσεων ως μέσο να δολοφονηθεί ο Κάστρο τοποθετώντας τα στο φαγητό ή τα ποτά του. Τέτοια χάπια, που κατασκευάστηκαν από το τμήμα τεχνικών υπηρεσιών της CIA , δόθηκαν στον υποψήφιο του Τζιανκάνα με όνομα Χουάν Όρτα.[9] Ο Τζιανκάνα σύστησε τον Όρτα ο οποίος ήταν αξιωματούχος της κουβανικής κυβέρνησης, η οποία είχε πρόσβαση στον Κάστρο.[10][11][12]

Υποτίθεται ότι, μετά από αρκετές ανεπιτυχείς προσπάθειες εισαγωγής του δηλητηρίου στα τρόφιμα του Κάστρο, ο Όρτα ζήτησε απότομα να αποχωρήσει από την αποστολή, παραδίδοντας τη δουλειά σε άλλο ανώνυμο συμμετέχοντα. Αργότερα, πραγματοποιήθηκε μια δεύτερη απόπειρα μέσω των Τζιανκάνα και Τραφικάντε χρησιμοποιώντας τον Δρ. Άντονι Βερόνα, τον αρχηγό της κουβανών εξόριστων, ο οποίος, σύμφωνα με τον Τραφικάντε , «απογοητεύτηκε με την προφανή αναποτελεσματική πρόοδο». Ο Βερόνα ζήτησε 10.000 δολάρια σε έξοδα και εξοπλισμό επικοινωνίας αξίας 1.000 δολαρίων. Ωστόσο, είναι άγνωστο αν πραγματοποιήθηκε η δεύτερη απόπειρα, καθώς η απόπειρα δολοφονίας του Κάστρο ακυρώθηκε λόγω της έναρξης της εισβολής στον κόλπο των χοίρων.[11] Στις 26 Οκτωβρίου 2017, αποχαρακτηρισμένα έγγραφα αποκάλυψαν ότι ο γενικός εισαγγελέας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Κένεντι δίστασε να στρατολογήσει τη μαφία σε απόπειρες δολοφονίας στο Κάστρο λόγω της απέχθειας του ενάντια στο οργανωμένο έγκλημα.[13]

Μετέπειτα προσπάθειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Επιτροπή Τσερτς ανέφερε ότι τεκμηρίωσε οκτώ απόπειρες της CIA να δολοφονήσει τον Φιντέλ Κάστρο το 1960-1965.[2]:71 Ο Φαμπιάν Εσκαλάντε, συνταξιούχος επικεφαλής της αντι-πληροφόρησης της Κούβας, ο οποίος είχε επιφορτιστεί με την προστασία του Κάστρο, υπολόγισε ότι ο αριθμός των σχεδίων δολοφονίας ή των πραγματικών προσπαθειών της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών ήταν 638, ένα σχέδιο με κωδικό όνομα «Executive Action» και τις διαχώρισε μεταξύ των διοικήσεων των ΗΠΑ ως εξής:[14][15]

Ο διευθυντής της CIA Richard Helms με τον Πρόεδρο Λίντον Τζόνσον.

Μερικά από αυτά ήταν μέρος του μυστικού προγράμματος της CIA που ονομάστηκε «Επιχείρηση Μανγκούστα» με στόχο την ανατροπή της κουβανικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι απόπειρες δολοφονίας περιελάμβαναν πούρα δηλητηριασμένα με τοξίνη αλλαντίασης, με στολή υποβρύχιας κατάδυσης, [16] ένα εκρηκτικό πούρο (ο Κάστρο αγαπούσε τα πούρα και τις καταδύσεις, αλλά έκοψε το κάπνισμα το 1985), [16][17] ένα στυλό που περιείχε υποδερμική σύριγγα που περιείχε το θανατηφόρο σκεύασμα Blackleaf 40, [16] και απλές προσπάθειες εκτέλεσης τύπου μαφίας, μεταξύ άλλων.[18] Υπήρχαν επίσης σχέδια για την ανατίναξη του Κάστρο κατά την επίσκεψή του στο μουσείο του Έρνεστ Χέμινγουεϊ στην Κούβα.[19]

Συνάντηση του διευθυντή της CIA Τζορτζ Μπους με τον Πρόεδρο Τζέραλντ Φορντ.

Μερικά από τα σχέδια αυτά απεικονίστηκαν σε ένα τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ με τίτλο 638 τρόποι να δολοφονηθεί ο Κάστρο (2006) που προβλήθηκε στο κανάλι 4 του BBC. [20] Μία από αυτές τις απόπειρες ήταν η πρώην ερωμένη του Μαρίτα Λόρενζ, την οποία συνάντησε το 1959. Συμφώνησε να βοηθήσει τη CIA και προσπάθησε να λανσάρει ένα βάζο κρύας κρέμας που περιέχει χάπια δηλητηρίου στο δωμάτιό του. Όταν ο Κάστρο έμαθε για τις προθέσεις της, φέρεται να της έδωσε ένα όπλο και της είπε να τον σκοτώσει, αλλά αυτήν δίστασε.[16][21] Ορισμένες συνωμοσίες δεν στόχευαν την δολοφονία αλλά την δολοφονία χαρακτήρα, για παράδειγμα, αφορούσαν τη χρήση αλάτων θαλίου για να καταστρέψουν τη διάσημη γενειάδα του Κάστρο ,[3]:30 ή ψέκασμα του ραδιοφωνικού του στούντιο με LSD για να προκαλέσει απωλεια προσανατολισμού κατά τη διάρκεια της μετάδοσης και να βλάψει τη δημόσια εικόνα του. Όταν ο Κάστρο ταξίδεψε στο εξωτερικό, η CIA συνεργάστηκε με κουβανούς εξόριστους για μερικές από τις πιο σοβαρές απόπειρες δολοφονίας. Η τελευταία τεκμηριωμένη απόπειρα για τη ζωή του Κάστρο ήταν το 2000 και περιελάμβανε την τοποθέτηση 90 κιλών εκρηκτικών υλών κάτω από ένα βάθρο στον Παναμά όπου θα έδινε μια ομιλία. Η ομάδα προσωπικής ασφάλειας του Κάστρο ανακάλυψε τα εκρηκτικά πριν εκείνος φτάσει.[22][17][16] Ο Κάστρο είπε κάποτε, σχετικά με τις πολυάριθμες απόπειρες στη ζωή του που πίστευε ότι είχαν γίνει, «Εάν οι επιζώντες από δολοφονίες ήταν ολυμπιακό γεγονός, θα κέρδιζα το χρυσό μετάλλιο».[16][23]

Η CIA το 1962 εξέτασε ένα σχέδιο που ονομάζονταν «Επιχείρηση Μπάουντι», το οποίο θα είχε ως αποτέλεσμα τη ρήξη φυλλαδίων πάνω από την Κούβα, που θα προσφέρε οικονομικές ανταμοιβές στον κουβανικό πληθυσμό για τη δολοφονία διαφόρων ατόμων, συμπεριλαμβανομένων 5.000 έως 20.000 δολαρίων για πληροφοριοδότες, 57.000 για τους επικεφαλής τμημάτων, 97.000 δολάρια για ξένους κομμουνιστές που λειτουργούσαν στην Κούβα, έως 1 εκατομμύριο δολάρια για μέλη της κουβανικής κυβέρνησης και μόνο 0,02 δολάρια για τον ίδιο τον Κάστρο, το οποίο προοριζόταν να τον «υποτιμήσει» στα μάτια του κουβανικού λαού. Το απόρρητο έγγραφο που αποκάλυψε το σχέδιο, το οποίο δεν τέθηκε ποτέ σε εφαρμογή, ήταν ένα από τα 2.800 που σχετίζονταν με την ομοσπονδιακή έρευνα για τη δολοφονία του Κένεντι, τα οποία απελευθερώθηκαν όπως είχε προγραμματιστεί τον Οκτώβριο του 2017.[24][25]

Επιπτώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από τις απόπειρες εναντίον του Φιντέλ Κάστρο, η CIA έχει κατηγορηθεί για συμμετοχή στη δολοφονία ξένων ηγετών όπως ο Ραφαέλ Τρουχίλιο, ο Πατρίς Λουμούμπα και ο Νγκο Ντιν Ντιέμ.[26] Η Επιτροπή Τσερτς απέρριψε την πολιτική δολοφονία ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής και δήλωσε ότι ήταν «ασυμβίβαστη με την αμερικανική αρχή, τη διεθνή τάξη και την ηθική».[2]:1 Συνέστησε το Κογκρέσο να εξετάσει το ενδεχόμενο ανάπτυξης ενός καταστατικού για την εξάλειψη τέτοιων ή παρόμοιων πρακτικών, η οποία δεν θεσπίστηκε ποτέ. Αντ 'αυτού, ο Πρόεδρος Τζέραλντ Φορντ υπέγραψε το 1976 το εκτελεστικό διάταγμα με αριθμό 11905, το οποίο ανέφερε ότι «Κανένας υπάλληλος της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών δεν θα εμπλέκεται ή θα συνωμοτεί σε μια πολιτική δολοφονία».[27]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Pape, Matthew S. (2002). «Can We Put the Leaders of the "Axis of Evil" in the Crosshairs?». Parameters, US Army War College Quarterly XXXII (3): 64. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-14. https://web.archive.org/web/20140714195051/http://strategicstudiesinstitute.army.mil/pubs/parameters/articles/02autumn/pape.htm. Ανακτήθηκε στις 2020-12-29. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 "Alleged Plots Involving Foreign Leaders", U.S. Senate, Select Committee to Study Governmental Operations with Respect to Intelligence Activities, S. Rep. No. 755, 94th Cong., 2d sess. PDF Αρχειοθετήθηκε 2013-09-21 στο Wayback Machine.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Fabián Escalante (1996). CIA Targets Fidel: Secret 1967 CIA Inspector General's Report on Plots to Assassinate Fidel Castro. Melbourne, Vic., Australia: Ocean Press. ISBN 1875284907. .
  4. ↑ Anderson, Jack (1971-06-18), «6 Attempts to Kill Castro laid to CIA», Washington Post: B7 
  5. ↑ Allen, Nick (2012-03-19). «Fidel Castro 'knew Lee Harvey Oswald would assassinate John F Kennedy'» (στα αγγλικά). ISSN 0307-1235. https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/centralamericaandthecaribbean/cuba/9151787/Fidel-Castro-knew-Lee-Harvey-Oswald-would-assassinate-John-F-Kennedy.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-24. 
  6. ↑ Blanton, William, επιμ.. (1972-02-15), Memorandum for the Executive Director, Subject: John Roselli, George Washington University National Security Archives Electronic Briefing Book No. 222, "The CIA's Family Jewels", http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB222/index.htm 
  7. ↑ Snow, Anita (2007-06-27). «CIA Plot to Kill Castro Detailed». The Washington Post. AP (Washington, D.C.). https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/06/27/AR2007062700190.html. Ανακτήθηκε στις 2014-11-22. 
  8. ↑ «Trying to Kill Fidel Castro». The Washington Post. 27 Ιουνίου 2007. 
  9. ↑ «Juan Orta». historyofcuba.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2013. 
  10. ↑ Steve Holland· Andy Sullivan (27 Ιουνίου 2007). «CIA tried to get mafia to kill Castro: documents». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. 
  11. ↑ 11,0 11,1 "Family Jewels". CIA Archive, pp. 12–19
  12. ↑ Alex Johnson (26 Ιουνίου 2007). «CIA opens the book on a shady past». NBC News. 
  13. ↑ https://www.archives.gov/files/research/jfk/releases/docid-32112745.pdf
  14. ↑ Stephen Rex Brown (26 Νοεμβρίου 2016). «Fidel Castro survived over 600 assassination attempts, Cuban spy chief said». NY Daily News. 
  15. ↑ Fabián Escalante (2006). Executive Action: 634 Ways to Kill Fidel Castro. Melbourne: Ocean Press. ISBN 1920888721. 
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 «Fidel Castro: Dodging exploding seashells, poison pens and ex-lovers». BBC. 27 Νοεμβρίου 2016. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Duncan Campbell (26 Νοεμβρίου 2016). «Close but no cigar: how America failed to kill Fidel Castro». The Guardian. 
  18. ↑ Epstein, Edward Jay (Ιανουάριος 2000). «The Plots to Kill Castro». George Magazine 5: 60–63. http://www.edwardjayepstein.com/archived/castro.htm. 
  19. ↑ Davis Corn· Gus Russo (26 Μαρτίου 2001). «The Old Man and the CIA: A Kennedy Plot to Kill Castro?». The Nation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2020. 
  20. ↑ Campbell, Duncan (2006-08-03). «638 ways to kill Castro». London: The Laura Nuessbaum. https://www.theguardian.com/world/2006/aug/03/cuba.duncancampbell2. Ανακτήθηκε στις 2006-08-16. 
  21. ↑ Aston, Martin (2006-11-23). «The Man Who Wouldn't Die». Radio Times. 
  22. ↑ MacAskill, Ewen (2017-05-05). «The CIA has a long history of helping to kill leaders around the world». The Guardian. https://www.theguardian.com/us-news/2017/may/05/cia-long-history-kill-leaders-around-the-world-north-korea. Ανακτήθηκε στις 2019-01-13. 
  23. ↑ «The Castropedia: Fidel's Cuba in facts and figures». The Independent. 17 Ιανουαρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2013. 
  24. ↑ «The CIA offered big bucks to kill Cuban communists. For Fidel himself? Just two cents». Miami Herald. 2017-10-27. http://www.miamiherald.com/news/nation-world/world/americas/cuba/article181288881.html. Ανακτήθηκε στις 2017-10-28. 
  25. ↑ «The US government planned to drop leaflets in Cuba encouraging people to kill Fidel Castro for just 2 cents». Business Insider. October 27, 2017. http://www.businessinsider.com/operation-bounty-paid-cubans-to-kill-castro-government-officials-2017-10. Ανακτήθηκε στις 2017-10-28. 
  26. ↑ Johnson, Boyd M., III (1992). «Executive Order 12,333: The Permissibility of an American Assassination of a Foreign Leader». Cornell International Law Journal 25 (2): 406. http://scholarship.law.cornell.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1289&context=cilj. 
  27. ↑ Executive Order No. 11,905, 3 C.F.R. 90 (1977).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Απόπειρες_δολοφονίας_στον_Φιντέλ_Κάστρο&oldid=10429087"