Αθανάσιος Χαλκιόπουλος
| Αθανάσιος Χαλκιόπουλος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Θάνατος | 1497 Oppido |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | κληρικός λόγιος |
Ο Αθανάσιος Χαλκιόπουλος ήταν Έλληνας λόγιος και κληρικός του 15ου αιώνα.
Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στις αρχές 15ου αιώνα στην Κωνσταντινούπολη και πέθανε το 1497 στην ενορία του Οπίντο της Καλαβρίας[1].
Ο πατέρας του ονομαζόταν Φίλιππος. Νεαρός χειροτονήθηκε ιερομόναχος στη μονή Βατοπεδίου του Αγίου Όρους. Παραβρέθηκε στη Σύνοδο Φερράρας Φλωρεντίας, συνοδεύοντας τον ηγούμενο της μονής Βατοπεδίου Δωρόθεο που τελικά υπέγραψε την ενωτική διακήρυξη στις 6 Ιουλίου 1439[2]. Εκεί γνώρισε το Βησσαρίωνα τον Τραπεζούντιο και κέρδισε την εμπιστοσύνη του. Έπειτα πήγε στη Ρώμη όπου εργάστηκε κοντά στο Βησσαρίωνα αντιγράφοντας ελληνικά έργα κι έμαθε λατινικά. Συνεργάστηκε με το Μιχαήλο Αποστόλη.
Στις αρχές του 1448 ο Βησσαρίων τον πρότεινε στον Πάπα Νικόλαο Ε για αρχιμανδρίτη της Santa Maria del Patire κοντά στην Κοζέντσα της Καλαβρίας, πρόταση που έγινε δεκτή στις 3 Απριλίου 1448. Το 1457 του ανατέθηκε η αποστολή από τον Πάπα Κάλλιστο Γ να επιθεωρήσει και να ανοικοδομήσει τα εγκαταλειμμένα μοναστήρια της γύρω περιοχής σε Καμπανία και Καλαβρία, πολλά από τα οποία τηρούσαν ακόμη ορθόδοξο τυπικό, τα λεγόμενα βασιλειανά, αφού οι μοναχοί ακολουθούσαν τους ασκητικούς κανόνες του Μ.Βασιλείου. Ο Χαλκιόπουλος ανέλαβε το έργο με όρεξη και ζήλο.
Το 1458 τοποθετήθηκε από το νέο πάπα Πίο Β' ηγούμενος του μοναστηριού των Κιστερσιανών της Σάντα Μαρία του Άρκο. Απο εκεί έστειλε επιστολή στο Νικόλαο Κουζάνο με μετάφραση γράμματος που αποδίδεται στον αρχαίο Πυθαγόρειο Λύσι προς τον Ίππαρχο.
Στις 21 Οκτωβρίου 1461 τοποθετήθηκε επίσκοπος του Γερακίου (Gerace) της νότιας Ιταλίας, την πόλη στην οποία έζησε παλιότερα ο Βαρλαάμ ο Καλαβρός. Για λίγους μήνες τον επισκέφτηκε στο Γεράκι ο Θεόδωρος Γαζής, σύμφωνα με μαρτυρία του λόγιου Κωνσταντίνου Λάσκαρι που ζούσε στη Μεσσήνη της Σικελίας.
Το 1465 και1466 τον ξαναβρίσκουμε στη Ρώμη κοντά στο Βησσαρίωνα. Την άνοιξη του 1467 ταξίδεψε στην Κύπρο για τη διαπραγμάτευση του γάμου της Ζωής Παλαιολογίνας (κόρης του Θωμά Παλαιολόγου) με τον Ιάκωβο Β της Κύπρου των Λουζινιάν, που τελικά δεν ευοδώθηκε. Το γάμο προωθούσε ο Βησσαρίων για να πετύχει μια συμμαχία και τελικά Σταυροφορία για την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Το Μάιο του 1470 ο πάπας Παύλος Β, μετά από αίτηση του Βησσαρίωνα, του παραχώρησε τη μονή του Σαν Τζίορτζιο ντι Σταλεττί (San Gregorio di Staletti). Από ευχαρίστηση ο Χαλκιόπουλος αφιέρωσε στον Πάπα τη μετάφραση του έργου De oratione dominica του Γρηγορίου Νύσσης.
Μετά το θάνατο του Βησσαρίωνα (18 Νοεμβρίου 1472) ο Χαλκιόπουλος έχασε τον προστάτη του κι οι αναφορές που έχουμε πια για αυτόν είναι πολύ αραιές. Συνέχισε να περιοδεύει στα μοναστήρια του νότου στηρίζοντας τη λειτουργία τους. Τη δεκαετία 1472-1482 μοίραζε το χρόνο διαμονής του ανάμεσα στην Καλαβρία και τη Ρώμη, όπου μετέφραζε στα λατινικά έγγραφα (βούλες), κάποιες από την εποχή των νορμανδών ηγεμόνων(11ος αιώνας), που προστάτευαν τα δικαιώματα των μοναστηριών. Πέθανε στις 4 Νοεμβρίου 1497, σε ηλικία άνω των 80, κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην ενορία Oppido.
Τιμήθηκε ιδιαίτερα από τους συμπολίτες και τους διαδόχους του όπως τον επίσκοπο Οταβιανό Πάσκα.
Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έκανε μεταφράσεις κι ερμηνείες ελληνικών έργων στα λατινικά ειδικά όσο έζησε κοντά στο Βησσαρίωνα στη Ρώμη. Αντέγραψε πληθώρα ελληνικών χειρογράφων. Ακόμη παρέφρασε στα ιταλικά την Αινειάδα του Βιργίλιου και ερμήνευσε στα λατινικά τις Επιστολές του Κράτη.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Kontoeidi, Georgia (στα αγγλικά). Αναγεννησιακές όψεις της φιλοσοφίας του 15ου αιώνα. https://www.academia.edu/30977651/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%8C%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%86%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_15%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B1.
- ↑ «CALCEOPULO, Attanasio in "Dizionario Biografico"». www.treccani.it (στα Ιταλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2019.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κοντοειδή Γεωργία - Αναγεννησιακές όψεις της φιλοσοφίας του 15ου αιώνα