Αθανάσιος Γκράβαλης
| Αθανάσιος Γκράβαλης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Αθανάσιος Γκράβαλης (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1890 Αϊβαλί |
| Θάνατος | 13 Φεβρουαρίου 1974 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά Γαλλικά τουρκικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | δημοσιογράφος συγγραφέας |
Ο Αθανάσιος Θ. Γκράβαλης (Αϊβαλί, Μικρά Ασία 1890 - Μυτιλήνη ; 13 Φεβρουαρίου 1974)[1] ήταν Έλληνας δημοσιογράφος και λογοτέχνης, ο οποίος μεταξύ άλλων διακρίθηκε και για τη δράση υπέρ των προσφύγων «που επέστρεφαν από το εσωτερικό της Μικράς Ασίας» στη διάρκεια της υπηρεσίας του στη θέση του γραμματέα της Ελληνικής Διοικήσεως της Αρμοστείας Κυδωνειών τα τρία τελευταία χρόνια πριν τη Μικρασιατική Καταστροφή,[2] κατά την ελληνική κατοχή της περιοχής της Σμύρνης μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Υπήρξε, επίσης, σπουδαίος ομιλητής, προκαλώντας ενθουσιασμό στο ακροατήριό του με τους λόγους που εκφωνούσε.[3]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γκράβαλης γεννήθηκε στη Μικρά Ασία, και συγκεκριμένα στο Αϊβαλί, το 1890. Μετά το πέρας των γυμνασιακών σπουδών του ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία, στέλνοντας ανταποκρίσεις στην εφημερίδα Λαϊκός Αγώνας της γειτονικής Λέσβου, ενώ απασχολήθηκε και στην εταιρία που είχε το μονοπώλιο των καπνών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το 1915 διορίστηκε δάσκαλος στα Μοσχονήσια από τον επίσκοπο Κυδωνιών, ο οποίος εκτίμησε τις γνώσεις και τα προσόντα του Γκράβαλη και ιδιαίτερα το ότι γνώριζε την τουρκική και τη γαλλική γλώσσα. Η σύγκρουσή του με τους Νεότουρκους τον ανάγκασε το 1915 να εγκαταλείψει τη Μικρά Ασία και να βρει προσωρινά καταφύγιο στη Μυτιλήνη.[1]
Το 1918, όταν επιτράπηκε στους Μικρασιάτες πρόσφυγες να επιστρέψουν στις εστίες τους, ο Γκράβαλης μετέβη στο Αϊβαλί, την είσοδο των Ελλήνων στο οποίο περιέγραψε σε κείμενό του που δημοσιεύθηκε πολλά χρόνια αργότερα, λίγο πριν το θάνατό του.[4] Παρέμεινε στη Μικρά Ασία μέχρι την Καταστροφή του 1922, οπότε πήγε και πάλι στη Μυτιλήνη, στην οποία εγκαταστάθηκε πλέον μόνιμα. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Αϊβαλί άσκησε τη δημοσιογραφία, παράλληλα με τη δράση του στην ελληνική διοίκηση της περιοχής και στον Ερυθρό Σταυρό υπέρ των παλιννιστούντων στα μέρη εκείνα Ελλήνων προσφύγων.[1]
Στη Μυτιλήνη όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα, ο Γκράβαλης εργάστηκε αρθρογραφώντας σε διάφορες εφημερίδες του νησιού, ενώ τύπωσε και τρεις δικές του, στα χρόνια μέχρι το 1932: την Προσφυγική Φωνή, την Αστραπή και τη Δράση (με χρονολογική σειρά έκδοσης).[4] Το 1931, σε λογοτεχνικό διαγωνισμό συγγραφής χριστουγεννιάτικου διηγήματος της εφημερίδας της Αθήνας Ελληνική, ο οποίος είχε ως επιτροπή κριτών τους Γρηγόριο Ξενόπουλο, Διονύσιο Κόκκινο και Πέτρο Χάρη, ο Γκράβαλης έλαβε το πρώτο βραβείο.[5] Κατά τη διάρκεια της Κατοχής ο Γκράβαλης συνεργάστηκε ως δημοσιογράφος και εκδότης εφημερίδας με τον προπαγανδιστικό μηχανισμό των Ναζί. Γενικότερα, αν και είχε ξεκινήσει από φιλελεύθερες πολιτικές θέσεις, μετατοπίστηκε σταδιακά στον ακροδεξιό χώρο, όπου και παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του, ως αρθρογράφος υπέρ της Χούντας.[6]
Ο Γκράβαλης απεβίωσε στις 13 Φεβρουαρίου 1974.
Λογοτεχνικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τη διάρκεια της ζωής του ο Γκράβαλης εξέδωσε μόνο ένα βιβλίο, τη συλλογή από 42 αφηγήματα με γενικό τίτλο Σπασμένες κολώνες το 1930, το οποίο μάλιστα τύπωσε έπειτα από την ένθερμη προτροπή του Στράτη Μυριβήλη. Ο συγγραφέας, εξηγώντας στους αναγνώστες του τί πρόκειται να διαβάσουν, ανέφερε στο σύντομο προλογικό σημείωμα πως πρόκειται για απομεινάρια από τις ζωές αλλιώτικων ανθρώπων, που ζούσαν κάποτε ανάμεσα στους υπόλοιπους. Αυτά τα κομμάτια μαζεύονται και γίνονται τα διηγήματα της συλλογής, σαν «σπασμένες κολώνες της ζωής» που γκρεμισμένες, πάνω στο έδαφος, δίνουν τροφή για στοχασμό.[7].
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 βιβλιοnet.
- ↑ (Ε.Χ. Γονατάς) 1988, σελ. 90.
- ↑ (Ε.Χ. Γονατάς) 1988, σελίδες 90-91.
- ↑ 4,0 4,1 (Ε.Χ. Γονατάς) 1988, σελίδες 89-90.
- ↑ Εκδόσεις Νεφέλη.
- ↑ Παλαβός 2019.
- ↑ (Ε.Χ. Γονατάς) 1988, σελίδες 91-92.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- βιβλιοnet. «Αθανάσιος Θ. Γκράβαλης». biblionet.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2021.
- (Ε.Χ. Γονατάς) (1988). «Βιογραφικό σημείωμα». Αθανάσιος Θ. Γκράβαλης: Της Ματζουράνενας το χάλασμα και άλλα αφηγήματα. Αθήνα: Στιγμή. σελίδες 89–94.
- Εκδόσεις Νεφέλη. «Αθανάσιου Θ. Γκράβαλη: Σπασμένες κολώνες» (PDF). store.fairead.net. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2021.
- Παλαβός, Γιάννης (2019). «Οι Σπασμένες κολώνες του Αθ. Γκράβαλη». Ο Αναγνώστης. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2021.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ραδιοφωνική μεταφορά διηγημάτων του Γκράβαλη, από την έκδοση Της Ματζουράνενας το χάλασμα, στην εκπομπή της Αφροδίτης Κοσμά «Μικρές δεξαμενές μελάνης», Τρίτο Πρόγραμμα, 16 Ιανουαρίου 2018. Ηχητικό διαθέσιμο στον ιστότοπο της ΕΡΤ webradio.ert.gr· ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2021.
|