Αεροπορική καταστροφή στο Σμολένσκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αεροπορική καταστροφή στο Σμολένσκ
Πτήση 101 Πολωνικής Πολεμικής Αεροπορίας

Συντρίμμια από το Tu-154 στο σημείο της συντριβής
Ημερομηνία 10 Απριλίου 2010 (2010-04-10)
Τόπος κοντά στο Αεροδρόμιο Βόρειου Σμολένσκ
Σμολένσκ, Ρωσία
Συντεταγμένες 54°49′26″N 32°03′05″E / 54.82389°N 32.05139°E / 54.82389; 32.05139Συντεταγμένες: 54°49′26″N 32°03′05″E / 54.82389°N 32.05139°E / 54.82389; 32.05139
Αιτία Ατύχημα
Ιδιοκτήτης Πολωνική Πολεμική Αεροπορία
Αριθμός νηολογίου αεροσκάφους 101[1]
Από Αεροδρόμιο Βαρσοβίας «Φρεντερίκ Σοπέν»
Βαρσοβία, Πολωνία
Προς Αεροδρόμιο Βόρειου Σμολένσκ
Σμολένσκ, Ρωσία
Επιβάτες 89
Πλήρωμα 7
Νεκροί 96
Επιζώντες 0


Στις 10 Απριλίου 2010, ένα αεροσκάφος Tupolev Tu-154 που εκτελούσε την πτήση 101 της Πολωνικής Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβη κοντά στη ρωσική πόλη Σμολένσκ, σκοτώνοντας και τους 96 επιβαίνοντες. Μεταξύ των θυμάτων ήταν ο πρόεδρος της Πολωνίας, Λεχ Κατσίνσκι, και η σύζυγός του, Μάρια, ο πρώην πρόεδρος της Πολωνίας στην εξορία, Ρίσαρντ Κατσορόφσκι, ο αρχηγός του Πολωνικού Γενικού Επιτελείου και άλλοι ανώτεροι Πολωνοί στρατιωτικοί, ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας της Πολωνίας, αξιωματούχοι της πολωνικής κυβέρνησης, 18 μέλη του Πολωνικού Κοινοβουλίου, ανώτερα μέλη του πολωνικού κλήρου και συγγενείς θυμάτων της Σφαγής του Κάτιν. Η ομάδα έφτανε από τη Βαρσοβία για να παρακολουθήσει μια εκδήλωση για την 70η επέτειο της σφαγής, η οποία έλαβε χώρα κοντά στο Σμολένσκ.

Οι πιλότοι προσπαθούσαν να προσγειωθούν στο Αεροδρόμιο Βόρειου Σμολένσκ - μια πρώην στρατιωτική αεροπορική βάση - μέσα σε πυκνή ομίχλη, με ορατότητα μειωμένη σε περίπου 500 μέτρα. Το αεροσκάφος κατέβηκε πολύ κάτω από το κανονική πορεία προσέγγισης έως ότου χτύπησε δέντρα, κύλησε αναποδογυρισμένο και συνετρίβη στο έδαφος, φτάνοντας να ακινητοποιηθεί σε μια δασώδη περιοχή σε μικρή απόσταση από τον διάδρομο προσγείωσης.

Τόσο οι επίσημες έρευνες της Ρωσίας όσο και της Πολωνίας δεν βρήκαν τεχνικά σφάλματα στο αεροσκάφος και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το πλήρωμα δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει την προσέγγιση με ασφαλή τρόπο υπό τις δεδομένες καιρικές συνθήκες. Οι πολωνικές αρχές διαπίστωσαν σοβαρές ελλείψεις στην οργάνωση και την εκπαίδευση της εμπλεκόμενης μονάδας της Πολεμικής Αεροπορίας, η οποία στη συνέχεια διαλύθηκε. Αρκετά υψηλόβαθμα στελέχη του Πολωνικού Στρατού παραιτήθηκαν μετά από πιέσεις από πολιτικούς και ΜΜΕ.

Έχουν κυκλοφορήσει διάφορες θεωρίες συνωμοσίας που υποστηρίζουν ότι το αεροσκάφος καταρρίφθηκε σκόπιμα από τους Ρώσους σε μια πράξη πολιτικής δολοφονίας, με αυτές τις θεωρίες επίσης να υποστηρίζουν χαρακτηριστικά ότι οι έρευνες του 2011 αποτελούσαν συγκάλυψη και ότι η τότε πολωνική κυβέρνηση - όπου κυρίως ελέγχονταν από το κόμμα Πολιτική Πλατφόρμα σε αντιπολίτευση με το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη του Λεχ Κατσίνσκι - ήταν συνένοχος ή γνώριζε την πλοκή ή τουλάχιστον βοήθησε στις προσπάθειες συγκάλυψης της.[2] Ενώ καμία από τις έρευνες του 2011 δεν ανέφερε στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτούς τους ισχυρισμούς, με την πολωνική έρευνα να εξετάζει επίσης πώς οι αστοχίες του ρωσικού ελέγχου αεροπορικών μεταφορών συνέβαλαν στη συντριβή, οι θεωρίες προωθούνται τακτικά από τον Γιαρόσουαφ Κατσίνσκι, δίδυμο αδερφό του Λεχ Κατσίνσκι και σημερινού ηγέτη του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη, και από τον αναπληρωτή του, Αντόνι Ματσιερέβιτς,[3][4][5] και τους δόθηκε επίσημος χαρακτήρας μετά την ολοκλήρωση μιας νέας πολωνικής έρευνας που διεξήγαγε η πολωνική κυβέρνηση, η οποία μέχρι τότε ήταν υπό την ηγεσία από το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη, τον Απρίλιο του 2022.[6][7] Ωστόσο, αυτό δεν παρήγαγε κανένα στοιχείο που θα μπορούσε να αμφισβητήσει οριστικά τις εκθέσεις του 2011.[2]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σκοπός της πτήσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σκοπός της πτήσης ήταν να μεταφέρει πολλούς υψηλόβαθμους Πολωνούς αξιωματούχους σε τελετές για την 70ή επέτειο από τη Σφαγή του Κάτιν, μια μαζική δολοφονία Πολωνών διανοουμένων, πολιτικών και στρατιωτικών από τους Σοβιετικούς κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο τόπος της σφαγής βρίσκεται περίπου 19 χιλιόμετρα δυτικά του Σμολένσκ. Η περιοχή είναι αρκετά απομακρυσμένη. Το Σμολένσκ είναι η μόνη κοντινή πόλη και έχει τα μόνα δύο αεροδρόμια στην περιοχή: το Αεροδρόμιο Βόρειου Σμολένσκ, όπου συνέβη το ατύχημα και το Αεροδρόμιο Νότιου Σμολένσκ.

Αεροσκάφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

101, το αεροσκάφος που ενεπλάκη στο ατύχημα, όπως εθεάθη το 2008

Το αεροσκάφος ήταν ένα Tupolev Tu-154M του 36ου Ειδικού Συντάγματος Αεροπορίας της Πολωνικής Πολεμικής Αεροπορίας, με αριθμό ουράς 101. Κατασκευάστηκε το 1990 με σειριακό αριθμό 90A837 και πέταξε για πρώτη φορά στις 29 Ιουνίου 1990. Τη στιγμή του ατυχήματος, το πλαίσιο του αεροσκάφους είχε συγκεντρώσει περισσότερες από 5.150 ώρες σε 4.000 κύκλους. Η διάρκεια ζωής του Tu-154M είναι πάνω από 25 χρόνια ή 30.000 ώρες ή 15.000 κύκλοι (όποιο από τα δύο έρθει πρώτο). Και οι τρεις κινητήρες Soloviev D-30KU-154 ήταν εντός των ορίων λειτουργίας των 24.000 ωρών ή 11.100 κύκλων.[8]

Το 101 ήταν ένα από τα δύο Tupolev Tu-154 που χρησίμευαν ως επίσημα κυβερνητικά αεροσκάφη. Το άλλο, με αριθμό ουράς 102, ήταν ένα χρόνο νεότερο και τη στιγμή του ατυχήματος γινόταν γενική επισκευή στο εργοστάσιο αεροπορίας Aviakor στη Σαμάρα της Ρωσίας. Το αεροσκάφος 101 είχε υποβληθεί σε μεγάλη επισκευή τον Δεκέμβριο του 2009 και ο Αλεξέι Γκούσεφ, επικεφαλής του εργοστασίου συντήρησης που πραγματοποίησε τις εργασίες, είπε στην πολωνική τηλεόραση ότι δεν έπρεπε να είχε τεχνικά προβλήματα. Η συντριβή συνέβη 138 ώρες πτήσης μετά την πιο πρόσφατη γενική επισκευή.

Το αεροσκάφος χρησιμοποιούσε το διακριτικό κλήσης Polish Airforce 101 που εκτελούσε την πτήση PLF101. Το PLF είναι ο προσδιορισμός τριών γραμμάτων του ICAO για την Πολωνική Πολεμική Αεροπορία, που χρησιμοποιείται για την αναγνώριση του χειριστή ενός αεροσκάφους από τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας.

Πλήρωμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πλήρωμα του πιλοτηρίου της πτήσης 101 αποτελούνταν από τον πιλότο, Πλοίαρχο Αρκάντιους Προτάσιουκ, τον συγκυβερνήτη, Ταγματάρχη Ρόμπερτ Γκζίβνα, τον πλοηγό, Υπολοχαγό Άρτουρ Ζιέντεκ και τον μηχανικό πτήσης, Άντζεϊ Μιχάουακ. Ο Προτάσιουκ είχε προσγειωθεί στο Σμολένσκ τρεις ημέρες νωρίτερα στις 7 Απριλίου με το ίδιο Tu-154. Υπηρέτησε ως πρώτος αξιωματικός σε εκείνη την πτήση.[8] Ο Προτάσιουκ είχε 3.531 ώρες πτήσης, συμπεριλαμβανομένων 2.906 ωρών στο Tu-154. Ο συγκυβερνήτης Γκζίβνα είχε 1.909 ώρες, με 475 από αυτές στο Tu-154. Ο Ζιέντεκ είχε 1.050 ώρες, μόνο 58 από αυτές στο Tu-154. Ο Μιχάουακ είχε μόνο 329 ώρες, όλες στο Tu-154.[8]

Ακολουθία πτήσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!
Χάρτης προέλευσης και προορισμού της πτήσης του ατυχήματος

Έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!

Καθώς το ατύχημα συνέβη σε ρωσικό έδαφος, η Ρωσία ανέλαβε από τη διαδικασία του ICAO την κύρια ευθύνη για την έρευνα, την οποία διεξήγαγε με διεθνή συνεργασία. Η Πολωνία δημιούργησε επίσης τη δική της επιτροπή για να ερευνήσει το δυστύχημα και οι εισαγγελείς και στις δύο χώρες ξεκίνησαν ποινικές έρευνες.

Στην Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ), η Διακρατική Επιτροπή Αεροπορίας (ΔΕΑ) (ρωσικά: Межгосударственный авиационный комитет (MAK)‎‎) επιβλέπει τη χρήση και τη διαχείριση της πολιτικής αεροπορίας. Η Επιτροπή Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της επιτροπής είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση ατυχημάτων πολιτικής αεροπορίας που συμβαίνουν σε κράτη μέλη της Κοινοπολιτείας. Η επιτροπή έχει την έδρα της στη Μόσχα της Ρωσίας.

Άμεσες ενέργειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λίγες ώρες μετά τη συντριβή, ο πρόεδρος της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ανακοίνωσε τη σύσταση ειδικής επιτροπής για τη διερεύνηση του δυστυχήματος. Η επιτροπή εποπτευόταν από τον πρωθυπουργό Βλαντίμιρ Πούτιν. Η Επιτροπή Ερευνών του Γενικού Εισαγγελέα της Ρωσίας ξεκίνησε ποινική υπόθεση σύμφωνα με «παραβίαση των κανόνων ασφαλείας» του Ρωσικού Ποινικού Κώδικα.

Αξιοσημείωτοι επιβάτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από τον Κατσίνσκι και τη σύζυγό του, Μάρια, και τον Ρίσαρντ Κατσορόφσκι, τον τελευταίο πρόεδρο της Πολωνίας στην εξορία, στο αεροσκάφος βρίσκονταν οι στρατιωτικοί αρχηγοί του επιτελείου (στρατός, αεροπορία, ναυτικό), ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Πολωνίας, ένας αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, ο επικεφαλής στρατιωτικός ιερέας της Καθολικής και της Ορθόδοξης Εκκλησίας, επικεφαλής του Γραφείου Εθνικής Ασφάλειας, τρεις αντιπρόεδροι του κοινοβουλίου, επικεφαλής της Ολυμπιακής Επιτροπής, ο επίτροπος πολιτικών δικαιωμάτων Γιάνους Κοχανόφσκι, η συνδικαλίστρια Άννα Βαλεντινόβιτς και τουλάχιστον δύο προεδρικοί βοηθοί και ευρέως γνωστοί εθνικοί νομοθέτες (συμπεριλαμβανομένων βασικών μελών του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Ranter, Harro (10 Απριλίου 2010). «ASN Aircraft accident Tupolev 154M 101 Smolensk Air Base». Aviation Safety Network. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2017. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Tilles, Daniel (20 Μαΐου 2022). «Polish court orders arrest of Russian air traffic controller over Smolensk crash». Notes from Poland. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2022. 
  3. ↑ Day, Matthew (10 April 2014). «Smolensk air disaster 'was caused by mystery explosion'». The Telegraph (Telegraph Media Group). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 April 2014. https://web.archive.org/web/20140410200521/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/poland/10758863/Smolensk-air-disaster-was-caused-by-mystery-explosion.html. Ανακτήθηκε στις 9 December 2015. «But in a 200-page report entitled "Four Year after Smolensk: How the President Died," Antoni Macierewicz, an MP from Law and Justice, a party founded by Lech Kaczynski and his twin brother Jaroslaw, claimed the plane was brought down by an explosion. Mr Macierewicz and Mr Kaczynski have long maintained the president was assassinated, possibly by the Russians, and the present Polish government was involved in a cover-up.» 
  4. ↑ Easton, Adam (26 October 2015). «Poland returns to conservative roots with Law and Justice win». BBC News (BBC). https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-34640535. Ανακτήθηκε στις 20 November 2015. «Although [Jaroslaw] Kaczynski has vowed not to seek revenge on his political opponents, there may be an attempt to conduct a final reckoning of the Smolensk tragedy. Mr Kaczynski has actively encouraged wild conspiracy theories that the plane was brought down by a plot, not by pilot error as both the Russian and two Polish investigations have so far found.» 
  5. ↑ Ojewska, Natalia (10 April 2013). «Poland polarised on plane crash anniversary». Al Jazeera (Al Jazeera Media Network). http://www.aljazeera.com/indepth/features/2013/04/2013410113411207111.html. Ανακτήθηκε στις 10 December 2015. «Kaczynski's brother Jaroslaw, now chairman of the main opposition Law and Justice party, has publicly claimed sabotage brought down [the] aircraft. [Antoni] Macierewicz told Al Jazeera the probe had uncovered evidence that two explosions brought down the aircraft.» 
  6. ↑ «Polish commission again accuses Russia over 2010 Smolensk plane crash». euronews.com. Euronews. 11 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2022. Polish officials have reiterated claims that Russia was behind a 2010 plane crash that killed the country's president. A special government commission has once again alleged that the accident was a result of an assassination plan by Moscow. 
  7. ↑ «Polish panel: Russia behind Polish leader's plane crash». apnews.com. AP News. 11 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2022. A Polish government special commission has reinforced its earlier allegations that the 2010 plane crash that killed President Lech Kaczynski and 95 others in Russia was the result of Moscow’s assassination plan. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 «Treść Raportu» (στα πολωνικά). Interior Ministry of Poland. 12 Ιανουαρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2011. https://web.archive.org/web/20110122130044/http://komisja.smolensk.gov.pl/download.php?s=65&id=11976. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οπτικοακουστικό υλικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αεροπορική_καταστροφή_στο_Σμολένσκ&oldid=10427431"