Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ύπατο Βοιωτίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 38°23′16.001″N 23°23′37.000″E / 38.38777806°N 23.39361111°E / 38.38777806; 23.39361111

Ύπατο
Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος - Σαγματά
Ύπατο is located in Greece
Ύπατο
Ύπατο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΘεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας
ΠεριφέρειαΣτερεάς Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΒοιωτίας
ΔήμοςΘηβαίων
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΣτερεά Ελλάδα
ΝομόςΒοιωτίας
Υψόμετρο197 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος314
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΣύρτζι
Ταχ. κώδικας322 00
Τηλ. κωδικός2262

Το Ύπατο είναι χωριό του Δήμου Θηβαίων της Βοιωτίας.[1]

Το Ύπατο βρίσκεται ανατολικά της Θήβας στις νοτιοδυτικές πλαγιές του ομώνυμου όρους (Υπάτιο όρος) σε υψόμετρο 210 μέτρα.[2] Έχει πληθυσμό 438 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Σε απόσταση τριών περίπου χιλιομέτρων από το χωριό βρίσκεται η Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Σαγματά, χτισμένη στην άκρη ενός γκρεμού που σχηματίζεται στις πλαγιές του Υπάτιου όρους.

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό ονομαζόταν Σύρτζι μέχρι το 1930,[3] ονομασία που πιθανολογείται ότι είναι τουρκικής προέλευσης και σημαίνει έδρα ιπποκόμων αγωγιατών. Έχει δημοτικό σχολείο, αποτελεί ξεχωριστή κοινότητα και τοποθετείται κοντά στον αρχαίο Γλίσαντα (Γλίσας). Σύμφωνα με τον Όμηρο, ο Γλίσαντας ήταν μία απο τις Βοιωτικές πόλεις που πήραν μέρος στον Τρωικό πόλεμο. Ο Παυσανίας αναφέρει πως στον Γλίσαντα πραγματοποιήθηκε η μάχη ανάμεσα στους Επιγόνους (απόγονοι των Αργείων στρατηγών) που είχαν εκστρατεύσει κατά της Θήβας στην εκστρατεία που είναι γνωστή και ως Επτά επί Θήβας[4].

Εξωτερική άποψη της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Σαγματά.

Σήμερα, το χωριό Ύπατο βρίσκεται στις βορειοδυτικές παρυφές του Υπάτιου όρους πάνω στο οποίο βρίσκεται η Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Σαγματά.

Ο Αθλητικός Όμιλος Υπάτου είναι η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού.[5] Ιδρύθηκε το 1976 και αγωνίζεται στην Α΄ Κατηγορία Ε.Π.Σ. Βοιωτίας, έχει λάβει διαχρονικά αρκετά τρόπαια στις διοργανώσεις της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Βοιωτίας. Παράλληλα, έχει συμμετάσχει δυο φορές στο Κύπελλο Ελλάδας φτάνοντας μέχρι την 4η φάση του θεσμού. Φυσική έδρα της ομάδας αποτελεί το Δημοτικό Γήπεδο Υπάτου, με χωρητικότητα περίπου 100 θέσεων. Για τους επισήμους αγώνες που είχε δώσει για την Γ' Εθνική, είχε χρησιμοποιήσει το Δημοτικό Στάδιο Θήβας.

  1. «Ύπατον Βοιωτίας». Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2025. 
  2. «ΥΠΑΤΟ (Χωριό) ΘΗΒΕΣ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2025. 
  3. Πανδέκτης, μετονομασίες των οικισμών της Ελλάδας
  4. Kadmos1 (24 Μαρτίου 2011). «7pyles: Ο ναός του Διός στο Υπάτιο όρος». 7pyles. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2021. 
  5. «Εγγεγραμμένα σωματεία | Ηλεκτρονικό Μητρώο Αθλητικών Σωματείων με Ειδική Αθλητική Αναγνώριση». somateia2023.gga.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2025.