Δημήτρης Μίχος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δημήτρης Μίχος
ΨευδώνυμοΣταυραετός,
Γερο-Μίχος
Γέννηση1890
Θάνατος1963
Αθήνα
ΒαθμόςΑντισμήναρχος
Μάχες/πόλεμοιΒαλκανικοί Πόλεμοι
Ελληνοϊταλικός Πόλεμος (1940-1941)
Β Παγκόσμιος Πόλεμος
Εθνική Αντίσταση
ΙδιότηταΣτρατιωτικός

Ο Δημήτρης Μίχος (1890-1963) ήταν Έλληνας αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας, αντιστασιακός και διοικητής του ΕΛΑΣ στην Πελοπόννησο. Θεωρείται ως μία από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες της Εθνικής Αντίστασης στην Πελοπόννησο.

Στρατιωτική υπηρεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δημήτρης Μίχος γεννήθηκε το 1889 στους Λαπαναγούς της Επαρχίας Καλαβρύτων στην ορεινή Αχαΐα, που τότε διοικητικά υπαγόταν στον Δήμο Κερπινής του τότε Νομού Αχαϊοηλίδος. Οι γονείς του ήταν ο αγρότης Γεώργιος (με το παρατσούκλι «Μαχαίρας») και η Θεογνωσία (το γένος Γιαννακλή), οι οποίοι απέκτησαν και άλλα παιδιά (Χρήστος, Ευστάθιος, Βασιλική, Αθανασία, Ανδριάνα, Κατερίνα και Αθηνά). Το 1900 όταν τελείωσε το Δημοτικό, έδωσε εξετάσεις για το Σχολαρχείο, στις οποίες πέτυχε. Τελειώνοντάς το φεύγει για τις Ηνωμένες Πολιτείες με το πλοίο «Πατρίς» από την Πάτρα και στις 18 Μαρτίου 1910 φτάνει στη νήσο Έλις (Ellis island), στη Νέα Υόρκη.

Στην Αμερική (όπου δύο χρόνια πριν είχε μεταναστεύσει ο μεγαλύτερος αδελφός του, ενώ δύο χρόνια μετά θα μεταβεί για λίγο και ο μικρότερος αδελφός) θα μείνει λίγα χρόνια. Όταν θα ξεκινήσουν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, θα επιστρέψει στην Ελλάδα και θα υπηρετήσει ως εθελοντής στο Στρατό, συμμετέχοντας στους πολεμικούς αγώνες στους οποίους θα εμπλακεί η Ελλάδα τα προσεχή έτη, αρχικά ως έφεδρος και τελικά ως μόνιμος στρατιωτικός.

Ως υπαξιωματικός έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους. Τα έτη 1914-1915 παρακολούθησε την Δασοκομική Σχολή Βυτίνας και το 1916 διορίστηκε ως δασοφύλακας. Ενόσω θα υπηρετεί ως έφεδρος και μέχρι τη μονιμοποίησή του στο Στρατό το 1924 θα εξελίσσεται στην υπηρεσία φτάνοντας στο βαθμό του Αρχιφύλακα Δασών Α’ τάξεως.

Το 1917 μετατάχθηκε στην νεοϊδρυθείσα αεροπορική δύναμη του Ελληνικού Στρατού και έγινε πιλότος. Έλαβε μέρος στην Μικρασιατική εκστρατεία όπου διακρίθηκε. Υπήρξε ένα από τα βασικά στελέχη της νεοσύστατης (Βασιλικής) Πολεμικής Αεροπορίας προάχθηκε σε εκπαιδευτή νυχτερινών πτήσεων και έφθασε το βαθμό του Υποσμήναρχου ως υποδιοικητής του αεροδρομίου του Τατοΐου.

Αποστρατεύθηκε το 1939, αλλά μετά την κήρυξη του Ελληνο-Ιταλικού πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940 επαναφέρθηκε στην υπηρεσία ως Αντισμήναρχος κι ανέλαβε διοικητής της Σχολής Τεχνιτών Αεροπορίας του Φάληρου.

Αντιστασιακή δράση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον πρώτο χειμώνα κατά την περίοδο της Κατοχής προσπάθησε να δημιουργήσει τοπική αντιστασιακή οργάνωση με το όνομα «Νέα Φιλική Εταιρεία», αλλά σύντομα ήρθε σε επαφή με το ΕΑΜ στο οποίο και εντάχθηκε. Κατόπιν φυλακίστηκε από τους Ιταλούς, ωστόσο απελευθερώθηκε κατά τους πρώτους μήνες του 1943[1]. Μετά την απελευθέρωσή του και τέθηκε επικεφαλής του νεοσύστατου ΕΛΑΣ στην περιοχή της Αχαΐας (αντάρτικο ψευδώνυμο «Σταυραετός» ή «Γέρο-Μίχος» αλλά έγινε γνωστός ως «καπετάν Μίχος»). Συνέβαλε αποφασιστικά στη δημιουργία αντάρτικών μονάδων, έδωσε την πρώτη μάχη ανταρτών κατά των Ιταλών στο Πυργάκι Αιγιαλείας και κατηύθυνε πολλές άλλες μάχες, όπως την νικηφόρα Μάχη του Λεοντίου. Αργότερα ορίστηκε γενικός αρχηγός του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου και τον Απρίλιο του 1944 εκλέχτηκε εθνοσύμβουλος της ΠΕΕΑ στην Κυβέρνηση του Βουνού.

Μετά τον πόλεμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1945, μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας όταν άρχισε η περίοδος της «Λευκής Τρομοκρατίας» και ο διωγμός των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης συνελήφθη και κρατήθηκε στις φυλακές της Πάτρας, καταδικάστηκε δε από το «Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων» αρχικά το 1946 σε ποινή 8 ετών και αργότερα το 1950 σε ποινή 10 ετών που συγχωνεύθηκαν σε 15 έτη και εν συνεχεία μειώθηκαν σε 7 έτη. Εξέτισε την ποινή του μέχρι το Σεπτέμβριο του 1952 στις φυλακές Πατρών και Αίγινας. τη φυλακή έγραψε τις αναμνήσεις του - τα «Τετράδια» - που διασώζονται στην ομώνυμη έκδοση του Δημοτικού Μουσείου Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος. Απεβίωσε στην Αθήνα το 1963 σε ηλικία 73 ετών.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Mazower, Mark (1994). Στην Ελλάδα του Χίτλερ. Η εμπειρία της Κατοχής. Μετάφραση: Κώστας Κουρεμένος. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. σελ. 159. 

Επιπλέον ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ηλία Παπαστεργιόπουλου, "Ο Μωρηάς στα όπλα"(Εθνική Αντίσταση 1941-1944), Έρευνα και Κριτική της Νεοελληνικής ιστορίας), εξάτομο, Αθήνα 1965-1980.
  • Απομνημονεύματα «Τετράδια» του Δημητρίου Μίχου Αρχηγού του Ε.Λ.Α.Σ. Πελοποννήσου, Καλάβρυτα 2018, Έκδοση Δημοτικού Μουσείου Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος