Γεώργιος Ερμώνυμος
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Γεώργιος Ερμώνυμος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | Πριν το 1435 Σπάρτη |
| Θάνατος | μετά το 1503 |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | μεσαιωνική ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Εργοδότης | Πανεπιστήμιο του Παρισιού |
Ο Γεώργιος Ερμώνυμος ή Χαριτώνυμος, ο επονομαζόμενος και Σπαρτιάτης ήταν λόγιος του 15ου αιώνα και ο πρώτος δάσκαλος ελληνικών στο Παρίσι.
Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στην Σπάρτη περί το 1425-1435 και μαθήτευσε στον Πλήθωνα, του οποίου το θάνατο (1452) θρήνησε με ποίημα(μονωδία). Στη συνέχεια, πιθανώς μετά την Άλωση, ήλθε στην Ιταλία και αφού δίδαξε για μικρό διάστημα πήγε στη Γαλλία. Εκεί, στα χρόνια του Λουδοβίκου ΙΑ' (1461-1483) ήταν ο πρώτος συστηματικός διδάσκαλος της Ελληνικής γλώσσας.
Το 1472 ο επίσκοπος της Υόρκης Ζορζ Νεβίλ (Georges Neville) φυλακίστηκε κατόπιν εντολής του Εδουάρδου Δ'. Ο Πάπας Σίξτος Δ', επειδή ήξερε τις ικανότητες του Ερμώνυμου τον απέστειλε to 1473 στην Αγγλία μήπως αυτός κατορθώσει την απελευθέρωση του επισκόπου. Ο επίσκοπος απελευθερώθηκε το 1474 κι Ερμώνυμος επέστρεψε στη Ρώμη από την αποστολή του στην Αγγλία στις αρχές του 1476, αλλά αντί για ανταμοιβή κατέληξε στη φυλακή, κατηγορούμενος από τις παπικές αρχές για κατασκοπεία προς τη Γαλλία, επειδή είχε στείλει επιστολή στο ναύαρχο φίλο του Γεώργιο Παλαιολόγο Δισύπατο στο Παρίσι. Διασώζεται σχετική επιστολή του Ανδρόνικου Κάλλιστου προς το Γεώργιο Παλαιολόγο Δισύπατο, που του ζητά την παρέμβαση του βασιλιά Λουδοβίκου για την απελευθέρωση του Ερμώνυμου. Ο Κων. Σάθας μεταφέρει οτι στη φυλακή ο Ερμώνυμος έγραψε ικετευτική επιστολή και προς τον Βησσαρίωνα, ζητώντας του να το βοηθήσει, ωστόσο γνωρίζουμε οτι ο Βησσαρίων είχε πεθάνει ήδη το 1472 στη Ραβέννα, γι' αυτο η πληροφορία ελέγχεται. Ο Σάθας αναφέρει οτι από τα γραφόμενα συμπεραίνουμε ότι οι δυο τους δεν είχαν προηγουμένως φιλικές σχέσεις. Μετά από τρίμηνη παραμονή στην φυλακή φαίνεται ότι αθωώθηκε κι απελευθερώθηκε τον Ιούνιο του 1476, γι' αυτό και ο Ερμώνυμος συνέταξε εγκωμιαστικό κείμενο ευγνωμοσύνης.
Έζησε για τουλάχιστον 28 χρόνια στο Παρίσι διδάσκοντας ελληνικά και μεταφράζοντας έργα του Κόιντου του Σμυρναίου, Ησίοδου, Πίνδαρου, Αισχύλου, Πλούταρχου, Θουκυδίδη και πολλών άλλων συγγραφέων. Διασώζεται και μια μετάφραση του της Καινής Διαθήκης. Για την εργασία του βασίστηκε στη Γραμματική του Θεόδωρου Γαζή και τα Ερωτήματα του Μανουήλ Μοσχόπουλου. Το 1478 συνέταξε δύο επιστολές με αυτή τη χρονολογία προς το γερμανό μαθητή του Γιόχαν Ρόιχλιν, μία στην ελληνική και μία στην λατινική γλώσσα.
Όταν δημιουργήθηκαν τα πρώτα τυπογραφεία στο Παρίσι λίγο πριν το 1507, βοήθησε το Ζιλ ντε Γκουρμον (Gilles de Gourmont) να δημιουργήσει ελληνικούς χαρακτήρες για εκτύπωση.
Στα τελευταία του χρόνια ο Ερμώνυμος ασπάστηκε τον μοναχικό βίο και μετονομάστηκε σε Γρηγόριος. Δεν είναι γνωστό πότε απεβίωσε.
Μαθητές του Ερμώνυμου υπήρξαν ο Έρασμος, ο Ζακ Λεφεβρ ντ' Ετάπλ, ο Γκιγιόμ Μπυντέ από το 1494 κι όπως αναφέρει ο Κων. Σάθας, ο Φίλιππος Μελάγχθων. Αφού ο Μελάγχθων γεννήθηκε το 1497 κι ο Ζιλ ντε Γκουρμόν βοηθήθηκε απ' αυτόν για τους ελληνικούς χαρακτήρες μπορούμε να συμπεράνουμε οτι ο Ερμώνυμος πέθανε λίγο μετά το 1507.
Συγγράμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ιερωνύμου Χαριτωνύμου, Υμνωδία τω σοφωτάτω διδασκάλω κυρία Γεωργίω τω Γεμιστώ
- Γρηγορίου μοναχού μονωδία τω σοφώ διδασκάλω Γεωργίω τω Γεμιστώ
- Επιστολή προς Βησσαρίωνα
- Λόγος επικήδειος εις Παλαιολόγον
- Λόγος εγκωμιαστικός εις Βησσαρίωνα
- Οκτώ κεφάλαια συν άλλοις τισίν αποδεικνύοντα, ως ο Χριστός εστίν υιός του Θεού, και Θεός αναντιρρήτως και αναμφιβόλως και όλως αδύναμον
- Βίος Μωάμεθ
- Επιστολαί λατινιστί και ελληνιστί
- Μετάφραση από τα ελληνικά στα λατινικά του περί Σωτηρίας σύγγραμμα Γενναδίου του Σχολαρίου
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κωνσταντίνος Σάθας (1868). Νεοελληνική Φιλολογία, Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων από της καταλύσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής Εθνεγερσίας 1453-1821. Αθήνα: Τυπογραφείο Τέκνων Ανδρέου Κορομηλά. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2010.
- Henri Omont, « Hermonyme de Sparte, maître de grec à Paris, et copiste de manuscrits (1476) », Mémoires de la Société de l'histoire de Paris et de l'ïle-de-France 12, 1885, p. 65-98.
- Jean Irigoin, « Georges Hermonyme de Sparte : ses manuscrits et son enseignement à Paris », Bulletin de l'Association Guillaume Budé, vol. 36, 1977, p. 22-27.
|