Χερσότοπος (μυθιστόρημα)
 Ο Ιβάν Τουργκένιεφ το 1874 | |
| Συγγραφέας | Ιβάν Τουργκένιεφ |
|---|---|
| Τίτλος | Новь |
| Γλώσσα | Ρωσικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1877 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| Τόπος | Ρωσική Αυτοκρατορία |
| δεδομένα () | |
Χερσότοπος (Ρωσικός τίτλος: Новь) είναι μυθιστόρημα του Ιβάν Τουργκένιεφ που εκδόθηκε το 1877. Είναι το έκτο και τελευταίο μυθιστόρημα του Ρώσου συγγραφέα καθώς και το εκτενέστερο και πιο φιλόδοξο έργο του, αποτέλεσμα συγγραφής που κράτησε έξι χρόνια, από το 1870 έως το 1876.[1]
Το μυθιστόρημα είναι μια λογοτεχνική μαρτυρία για τη δράση του κοινωνικού επαναστατικού κινήματος των Ναρόντνικων κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα στην τσαρική Ρωσική Αυτοκρατορία. Επικεντρώνεται στην απεικόνιση μερικών από τους ιδεαλιστές νέους της μεσαίας και ανώτερης μεσαίας τάξης που αποφάσισαν να απορρίψουν τους κοινωνικούς κανόνες και τα πολιτιστικά ήθη της εποχής τους και να ενταχθούν στο κίνημα, ακολουθώντας το σύνθημα «ζω ανάμεσα στους ανθρώπους», δηλαδή ζώντας τη ζωή των απλών εργατών και αγροτών μακριά από την πολυτέλεια και τις άκαμπτες κοινωνικές συμβάσεις, σε μια προσπάθεια να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ του απλού λαού και της αριστοκρατίας. [2]
Οι συνθήκες δημιουργίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η έμπνευση για τη συγγραφή του μυθιστορήματος ήταν η προσωπική εμπειρία του Τουργκένιεφ που σχετίζεται με τις επαφές του με μέλη του κινήματος των Ναρόντνικων. Ο συγγραφέας αντιμετώπιζε αυτό το κίνημα ως μια σοβαρή κοινωνική δύναμη, γνώριζε πολλούς διανοούμενους που συνδέονταν με αυτό και περιέγραψε τις πολιτικές τους απόψεις. Ωστόσο ο ίδιος δεν υποστήριξε το κίνημα, καθώς πίστευε ότι παραχωρήσεις από τον τσαρισμό στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής θα μπορούσαν να προκύψουν σταδιακά και όχι με ριζοσπαστικά μέσα. Μέσα στο μυθιστόρημα, διατυπώνει τις σκέψεις του σχετικά με τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις και υποδεικνύει πιο αποτελεσματικές μεθόδους δράσης στο μέλλον.[3]
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται το 1868 και επικεντρώνεται στο κίνημα των κοινωνικών επαναστατών στη Ρωσία. Ο Μπόρις Αντρέγιεβιτς Σιπιάγκιν, ένας αξιωματούχος από τη γενιά των «φωτισμένων γραφειοκρατών», προσλαμβάνει τον φοιτητή Αλεξέι Ντιμίτριεβιτς Νιεζντάνοφ - νόθο γιο Ρώσου αριστοκράτη που έχει προσχωρήσει στη μυστική οργάνωση Ναρόντνικ και επιδιώκει να βελτιώσει τη ζωή των αγροτών και να τους εμπλέξει στην πολιτική δράση - ως δάσκαλο για τον 9χρονο γιο του για το καλοκαίρι. Στο εξοχικό κτήμα του Σιπιάγκιν, ο Νιεζντάνοφ συναντά την ανιψιά του, μια νεαρή κοπέλα, τη Μαριάννα, η οποία μένει στο σπίτι ως φτωχή συγγενής και διδάσκει γαλλικά στον γιο του Σιπιάγκιν.[4]
Παρασυρόμενη από τη γοητεία και τις επαναστατικές ιδέες του Νιεζντάνοφ, η Μαριάννα τον ερωτεύεται. Οι νέοι φεύγουν από το κτήμα του Σιπιάγκιν και εγκαθίστανται στο υπόστεγο ενός εργοστασίου, όπου ο φίλος του Βασίλι Σολόμιν εργάζεται ως διευθυντής. Ο Σολόμιν, αν και συμφωνεί με τις επαναστατικές ιδέες, είναι δύσπιστος για την αποτελεσματικότητα και τις πραγματικές δυνατότητες του κινήματος να επιτύχει ριζικές αλλαγές και κοινωνικοοικονομικές βελτιώσεις για τον φτωχό ρωσικό πληθυσμό και προτιμά πιο πρακτικές ενέργειες, για παράδειγμα, άνοιξε σχολείο και νοσοκομείο στο εργοστάσιο. Ο Νιεζντάνοφ αρχίζει να «πηγαίνει ανάμεσα στους ανθρώπους», φοράει καφτάνι, μπότες και καπέλο με σπασμένο γείσο όπως αυτοί, αλλά οι εργάτες είναι εχθρικοί μαζί του, δεν καταλαβαίνουν τις ομιλίες του και τον αντιμετωπίζουν με καχυποψία. Ο Νιεζντάνοφ απογοητεύεται από τις επαναστατικές ιδέες και σε μια πράξη απελπισίας, αυτοκτονεί. Στις τελευταίες του στιγμές, ο τραυματισμένος επαναστάτης «εμπιστεύεται» τη Μαριάννα στον Σολόμιν. Μετά τον θάνατο του Νιεζντάνοφ, ο Σολόμιν και η Μαριάννα παντρεύονται.
Σχόλιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το μυθιστόρημα είναι μια πικρά αστεία κοινωνική σάτιρα. Αφενός ο Τουργκένιεφ παρουσιάζει μια πολύ κριτική εικόνα της ρωσικής αριστοκρατίας, αφετέρου το κίνημα των Ναρόντνικ, που εμφανίστηκε μετά την απελευθέρωση των δουλοπάροικων το 1861 από τον Τσάρο Αλέξανδρο Β΄, προβάλλεται επίσης σκωπτικά. Οι Ρώσοι αριστοκράτες εμφανίζονται να είναι είτε ματαιόδοξοι υποκριτές που παρουσιάζονται ως φιλελεύθεροι, είτε υπερσυντηρητικοί που βλέπουν παντού τον κίνδυνο των «Ιακωβίνων» και θέλουν μόνο μια επιτυχημένη καριέρα στην τσαρική διοίκηση. Από την πλευρά τους, οι Ναρόντνικ, αν και θέλουν το καλό της χώρας και είναι έτοιμοι να κάνουν πολλές θυσίες, είναι καταδικασμένοι σε αποτυχία - ο Νιεζντάνοφ είναι ένας ονειροπόλος που γράφει ποιήματα αλλά δεν μπορεί να επικοινωνήσει με τους αγρότες, που τους έχει εξιδανικεύσει. Εμφανίζονται και άλλοι ιδεαλιστές, όπως ο Κισλιάκοφ, που κάνει ατελείωτα ταξίδια σε όλη τη χώρα, τα οποία δεν καταλήγουν πουθενά, ο Μάρκελοφ ο οποίος συλλαμβάνεται και παραδίδεται στην αστυνομία από τους χωρικούς που ήθελε να ξεσηκώσει και άλλοι που φαίνονται υποψήφιοι για μελλοντική δράση αλλά δεν καταλαβαίνουν το νόημα του αγώνα. Όλα τελειώνουν με την πλήρη κατάρρευση των σχεδίων του Νιεζντάνοφ και την αυτοκτονία του. Οι μόνοι άνθρωποι των οποίων οι δραστηριότητες παρουσιάζονται ως λογικές είναι η Μαριάννα και ο Σολόμιν, που εργάζονται για την εκπαίδευση του λαού. [5]
Ο χαρακτήρας του Σολόμιν είναι ξεκάθαρα εξιδανικευμένος, επειδή ο συγγραφέας τον παρουσιάζει ως αντιπροσωπευτικό των δικών του απόψεων για μεταρρυθμίσεις στη Ρωσία και όχι ως πραγματικό πρόσωπο βασισμένο σε γεγονότα.[6]
Μετάφραση στα ελληνικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Χερσότοπος, μετάφραση: Αντρέας Σαραντόπουλος, εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, 2012 [2]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ . «nyrb.com/products/virgin-soil».
- ↑ 2,0 2,1 . «politeianet.gr/books/turgenev-s-ivan-zacharopoulos-si-chersotopos».
- ↑ . «argumentativeoldgit.wordpress.com/2018/01/30/virgin-soil-by-ivan-turgenev/».
- ↑ . «enotes.com/topics/virgin-soil».
- ↑ . «goodreads.com/book/show/781627.Virgin_Soil».
- ↑ . «britannica.com/topic/Virgin-Soil».
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Virgin Soil στο Wikimedia Commons
