Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χατ τρικ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το χατ τρικ ή χατ-τρικ (αγγλικά: hat-trick) είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται σε διάφορα αθλήματα για να δηλώσει την εξαιρετική επίδοση ενός αθλητή, ο οποίος έχει επαναλάβει μια επιτυχία τρεις φορές, όπως τρία τέρματα ή τρεις συνεχόμενες νίκες σε αγώνες.[1] Ο όρος εμφανίστηκε στα αγγλικά για να περιγράψει ανάλογη επιτυχία στο κρίκετ. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1865 σε αγγλική εφημερίδα του Τσέλμφορντ αναφερόμενη σε επίδοση του Χ.Χ. Στίβενσον σε αγώνα κρίκετ. Πλέον, πέραν του κρίκετ, ο όρος χρησιμοποιείται σε αρκετά αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, η υδατοσφαίριση, η Φόρμουλα 1, το ράγκμπι, το χόκεϊ, το μπέιζμπολ, η αντισφαίριση.

Στην Ελλάδα έχει επικρατήσει να χρησιμοποιείται κυρίως στο ποδόσφαιρο [2][3] για να δηλώσει την επίτευξη τριών τερμάτων σε έναν αγώνα από τον ίδιο παίκτη.[4][5][6] Τα τέρματα μπορούν να επιτευχθούν σε οποιαδήποτε περίοδο του αγώνα, είτε στην κανονική περίοδο είτε στην παράταση, αλλά όχι στην διαδικασία των πέναλτι. Ως έπαθλο στον παίκτη που πέτυχε το χατ τρικ, δίνεται κατά παράδοση η μπάλα του αγώνα με την οποία το πέτυχε.

Προπολεμικά στο ποδόσφαιρο, ο όρος χρησιμοποιούνταν για τρεις επιτυχίες μέσα σε ένα και μόνο ημίχρονο. Με τη σταδιακή ανάπτυξη, όμως, των αμυντικογενών συστημάτων στο άθλημα και τη συνεπαγόμενη μείωση του αριθμού τερμάτων που σημειώνονταν, επεκτάθηκε και καθιερώθηκε για όλη τη διάρκεια του αγώνα, με τρία συνεχόμενα στο ίδιο 45λεπτο να αποτελούν πλέον ένα καθαρό χατ-τρικ. Ο όρος τέλειο χατ-τρικ χρησιμοποιείται για να περιγράψει τρία γκολ τα οποία ένας ποδοσφαιριστής σημείωσε σε έναν αγώνα (κανονική διάρκεια ή και παράταση): με το αριστερό, το δεξί πόδι, αλλά και το κεφάλι. Παραδοσιακά ο σκόρερ ενός χατ-τρικ έπαιρνε μαζί του και την μπάλα του αγώνα ως ενθύμιο.[7]

Το πρώτο χατ-τρικ καταγράφηκε στις 2 Μαρτίου 1878 στον αγώνα Σκωτία-Αγγλία, όταν ο Τζον ΜακΝτούγκαλ σημείωσε 3 γκολ. Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα ρεκόρ χατ-τρικ στο ελληνικό ποδόσφαιρο [8] ήταν εκείνο που σημείωσε ο Κώστας Φραντζέσκος στις 25 Μαΐου 1997 [9] όταν ο «Μίστερ Φάουλ» είχε σκοράρει 3 γκολ με φάουλ στον αγώνα ΠΑΟΚ - Καστοριά 6-0, μπαίνοντας στο κλειστό κλαμπ των ποδοσφαιριστών παγκοσμίως που έχουν καταφέρει κάτι ανάλογο (Τζουζέπε Σινιόρι, Σίνισα Μιχάιλοβιτς κ.α.). Από τους ελάχιστους τερματοφύλακες που έχουν κατορθώσει κάτι ανάλογο είναι ο Παραγουανός Χοσέ Λουίς Τσιλαβέρτ το 1999, ο Γιουγκοσλάβος Ίλιγια Πάντελιτς το 1963 και ο Γρηγόριος Αθανασίου στις 12 Φεβρουαρίου 2022, στον αγώνα της Α1 κατηγορίας της ΕΠΣΜ, Αετός Βασιλικών-Παύλος Μελάς (0–3).[10][11]

  1. «Οι ρίζες και η έννοια του χατ-τρικ». omada.reporter.com.cy. 
  2. Uwakwe Benson (3 Δεκεμβρίου 2022). «What do they do with hats after a hat-trick». The Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2023. 
  3. «What Is a Hat-Trick in Football and How Common Are They? - Records by Helmchen, Bican, Pantelic, Lucijanic, Pontikas and Pelé». footballcollective.org.uk. Αυγούστου 2022. 
  4. Στέλιος Μαρκάκης (17 Αυγούστου 2022). «Οι πιο καυτοί "τριποντάκηδες" του… ποδοσφαίρου: Ο κυρίαρχος και τα ρεκόρ!». www.sports365.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2023. 
  5. «What Is A Hat Trick In Soccer? : In-depth Guide». readsoccer.com. 14 Απριλίου 2023. 
  6. «Ποδόσφαιρο χατ τρικ - τι είναι αυτό;». el.unansea.com. 
  7. «The magical feeling of a hat-trick: from McDougall, Bican and Pelé to Lucijanic, Siri and Pontikas». 90soccer.com. 21 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2021. 
  8. «Δέκα χατ-τρικ που άφησαν εποχή στο ελληνικό ποδόσφαιρο». capitano.gr. 
  9. Γιώργος Κυριακίδης. «Κώστας Φραντζέσκος, ο «Μίστερ Φάουλ» του ελληνικού ποδοσφαίρου». limassoltoday.com.cy. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2022. 
  10. Γιώργος Κυριακίδης. «Αθανασίου, o Έλληνας τερματοφύλακας που ισοφάρισε το ρεκόρ του Τσιλαβέρτ: Τα πρωτα βηματα της καριερας του». limassoltoday.com.cy. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2022. 
  11. «Τερματοφύλακας έκανε χατ-τρικ στην Α1 ΕΠΣ Μακεδονίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2022. 
  12. «The most hat-tricks scored in a single season». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2023. 
  13. «IOC : Youngest goal-scorers in men's FIFA World Cup: Pele's landmark strike at 17!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2023. 
  14. «FIFA : A tribute to Pele». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2023. 
  15. Μιχάλης Σπανός. «Ο Ποντικός και ο… Ποντίκας των παγκοσμίων ρεκόρ». ekirikas.com - Εθνικός Κήρυξ της Νέας Υόρκης. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. 
  16. «ROBERT LEWANDOWSKI HAT-TRICK V THE FASTEST HAT-TRICKS EVER IN WORLD FOOTBALL». eurosport (στα Αγγλικά). 14 Ιουνίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2021.