Φρίντενσραϊχ Χουντερτβάσερ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Φριντενσράιχ Χουντερτβάσερ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Friedensreich Hundertwasser (Γερμανικά) |
| Γέννηση | 15 Δεκεμβρίου 1928[1][2][3] Βιέννη[4][5][6] |
| Θάνατος | 19 Φεβρουαρίου 2000[1][2][3] Κουίν Ελίζαμπεθ 2 ή Νέα Ζηλανδία[5] |
| Αιτία θανάτου | έμφραγμα του μυοκαρδίου |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αυστρία[7][8] Νέα Ζηλανδία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[2] |
| Σπουδές | Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ζωγράφος[9] γλύπτης αρχιτέκτονας[9] σχεδιαστής γραμματοσήμων σκιτσογράφος[10] περιβαλλοντολόγος οικολόγος[9] |
| Αξιοσημείωτο έργο | Waldspirale Χούντερτβασερ Χάους |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Οι Πράσινοι - Η Πράσινη Εναλλακτική |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Χρυσή διάκριση για τις υπηρεσίες στην πόλη της Βιένης Μεγάλη Τιμητική Διάκριση για τις υπηρεσίες στην Δημοκρατία της Αυστρίας Αξιωματικός του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων |
| Ιστότοπος | |
| www | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Φριντενσράιχ Χουντερτβάσερ (Friedensreich Hundertwasser, 15 Δεκεμβρίου 1928 - 19 Φεβρουαρίου 2000) ήταν Αυστριακός ζωγράφος και αρχιτέκτονας. Στο τέλος του 20ού αιώνα, ήταν ο πλέον περιζήτητος εν ζωή καλλιτέχνης, παρότι η δουλειά του ήταν πάντοτε αμφιλεγόμενη.
Γεννήθηκε ως Friedrich Stowasser από μία εβραϊκή οικογένεια στη Βιέννη, και το 1936 γράφτηκε σε Μοντεσσοριανό σχολείο. Προτού συμπληρώσει το 20ο έτος του, όλοι οι συγγενείς από την πλευρά της μητέρας του είχαν πεθάνει στο Ολοκαύτωμα. Παρακολούθησε για σύντομο διάστημα τη Σχολή Καλών Τεχνών Βιέννης το 1948, ενώ κατά το τέλος της δεκαετίας του '40, παρήγαγε τα πρώτα του έργα.
Η Τέχνη του Χουντερτβάσερ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η καλλιτεχνική άποψη του Χουντερτβάσερ ορισμένες φορές σόκαρε, ήταν όμως πάντοτε πρωτότυπη και ανυπότακτη. Αυτές οι αρχές αντιπροσωπεύονταν πάντοτε στα ζωγραφικά του έργα, την αρχιτεκτονική του, το περιβάλλον του. Ακόμη και σε πιο "απλά" έργα (γραμματόσημα, σημαίες, σχεδιασμός ρούχων) μπορεί κανείς να δει καθαρά την άποψη αυτή. Κοινά στοιχεία σε όλα του τα έργα είναι η απόρριψη της ευθείας γραμμής, τα φωτεινά και έντονα χρώματα, οι οργανικές μορφές, η εναρμόνιση των ανθρώπων με τη φύση και τέλος ένας έντονος ατομικισμός. Πάντοτε παρέμενε sui generis, παρόλο που η αρχιτεκτονική του δουλειά είναι συγκρίσιμη με αυτή του Αντόνι Γκαουντί, εξ' αιτίας των βιομορφικών μορφών και της χρήσης πλακιδίων. Από τα πρώτα βήματά του στην τέχνη, ο Χουντερτβάσερ εμπνεύστηκε ιδιαίτερα από το έργο του Egon Schiele, και το στυλ του συγκρινόταν με αυτό του Γκούσταφ Κλιμτ. Τον ενδιέφερε το ελικοειδές σχήμα, ενώ αποκαλούσε τις ευθείες γραμμές "εργαλεία του διαβόλου". Αποκαλούσε τη θεωρία της τέχνης του τρανς-αυτοματισμού (transautomatism), που βασιζόταν στο Σουρεαλιστικό αυτοματισμό, που όμως εστιαζόταν στην εμπειρία του θεατή και όχι του καλλιτέχνη.
Το όνομά του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Άλλαξε το επίθετό του από Stowasser, σε Hundertwasser, αλλάζοντας το "Sto" που στα Τσέχικα σημαίνει "εκατό", στο Γερμανικό "Hundert", που έχει την ίδια έννοια. Το όνομά του, "Friedensreich", στα Γερμανικά έχει τη διττή σημασία "Ειρηνική γη" και "Ειρηνικός" (κατά λέξη "πλούσιος σε ειρήνη"). Είχε διαλέξει για τον εαυτό του τα "Regentag" και "Dunkelbunt" που σημαίνουν "Βροχερή Ημέρα" και "Πολύχρωμο Σκοτεινό". Έτσι, "Friedensreich Hundertwasser" σημαίνει "Το Ειρηνικό Βασίλειο των Εκατό Νερών".
Η αρχιτεκτονική του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αν και ο Χουντερτβάσερ κέρδισε αρχικά την αναγνώριση του διαμέσου των ζωγραφικών έργων του, τιμάται σήμερα για την αρχιτεκτονική κληρονομιά του. Τα κτήρια που σχεδίασε, χαρακτηρίζονται από επαναστατικό σχεδιασμό, που συμπεριλαμβάνουν φυσικά στοιχεία του περιβάλλοντος, αλλά και από τη χρήση ακανόνιστων μορφών. Το Hundertwasserhaus, ("Σπίτι του Χουντερτβάσερ") είναι ένα συγκρότημα διαμερισμάτων για χαμηλόμισθους στη Βιέννη, προσφέρει πατώματα κυματιστής επιφανείας ("ένα ασυνεχές πάτωμα είναι μελωδία για τα πόδια"), η ταράτσα είναι καλυμμένη με χώμα και γρασίδι, δέντρα που φύονται στο εσωτερικό των δωματίων, όπου τα κλαδιά τους βγαίνουν από τα παράθυρα. Αρνήθηκε επίμονα να πληρωθεί για το Hundertwasserhaus, δηλώνοντας πως άξιζε τον κόπο, ώστε "να αποφευχθεί να χτιστεί κάτι άσχημο εδώ πέρα".
Πρέσβευε ότι η συμβατική αρχιτεκτονική δεν μπορεί να αποκαλείται τέχνη, και δήλωνε πως η σχεδίαση κάθε κτηρίου πρέπει να επηρεάζεται από την αισθητική του κάθε ενοίκου. Ο Hundertwasser ήταν γνωστός και για τις θεατρικές παραστάσεις του, όπου μπορούσε π.χ. να εμφανιστεί γυμνός για λίγο μπροστά στους θεατές, ώστε να προωθήσει μία οικολογική τουαλέτα χωρίς καζανάκι.
Τα έργα του Χουντερτβάσερ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1972, ο Χουντερτβάσερ εξέδωσε το μανιφέστο του με τίτλο "Your window right - your tree duty" (Το δικαίωμα του παραθύρου σου - Η υποχρέωση σου στο δέντρο). Γράφει χαρακτηριστικά: "Ένας άνθρωπος σε ένα νοικιασμένο διαμέρισμα πρέπει να μπορεί να σκύψει έξω από το μπαλκόνι του σε απόσταση όσο το χέρι του να γδάρει τη λιθοδομή. Και πρέπει να του επιτραπεί να μπορεί να πάρει μία μακριά βούρτσα και να βάψει τον εξωτερικό τοίχο, όσο φτάνει το χέρι του. Κατ' αυτόν τον τρόπο θα είναι γνωστό σε όλους τους διαβάτες του δρόμου αυτού, αλλά και τους γείτονες του, πως σε αυτό το διαμέρισμα μένει κάποιος που είναι διαφορετικός από τους φυλακισμένους, σκλαβωμένους, συμβατικούς ανθρώπους της διπλανής πόρτας". Θεωρούσε ακόμη ότι πρέπει να γίνει υποχρεωτική η φύτευση δέντρων στα αστικά περιβάλλοντα: "Αν κάποιος περπατάει μέσα στη φύση, τότε συνειδητοποιεί πως πρέπει να συμπεριφέρεται σαν καλεσμένος με καλούς τρόπους".
Η δουλειά του έχει χρησιμοποιηθεί για σχεδιασμό σημαιών, γραμματοσήμων, νομισμάτων, αφισών, σχολείων, εκκλησιών, στο καθιστικό ενός σπιτιού αφιερωμένου σ' αυτόν στη Νέα Ζηλανδία και σε διαμερίσματα πολυκατοικιών. Η πιο γνωστή σημαία του, είναι η Koru Flag. Έχει σχεδιάσει τα γραμματόσημα για το Πράσινο Ακρωτήρι, την Κούβα, την Αυστρία, τη Σενεγάλη, το Λουξεμβούργο και τα επετειακά γραμματόσημα της Ταχυδρομικής Διεύθυνσης του ΟΗΕ στη Γενεύη, για την 35η επέτειο της Παγκόσμιας Διακήρυξης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Ο Χουντερτβάσερ πάντοτε θεωρούσε τη Νέα Ζηλανδία ως το επίσημό του σπίτι, και όπου και αν πήγαινε στον κόσμο, το ρολόι του ήταν σε ώρα Νέας Ζηλανδίας. Μετά τον θάνατό του το 2000 στη θάλασσα, ενταφιάστηκε στη Νέα Ζηλανδία.
Το 1999 ξεκίνησε το τελευταίο του έργο με τίτλο Die Grüne Zitadelle von Magdeburg (Το πράσινο φρούριο του Μαγδεβούργου). Αν και το κύκνειο άσμα του παρέμεινε ατελείωτο εξαιτίας του θανάτου του, το κτήριο εγκαταστάθηκε λίγα χρόνια μετά στο Μαγδεβούργο, μία πόλη στην κεντρική Γερμανία, και άνοιξε τις πύλες του για το κοινό στις 3 Οκτωβρίου του 2005.
Κτήρια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μονάδα κεντρικής θέρμανσης Spittelau, Βιέννη
- Το σπίτι του Χουντερτβάσερ, Βιέννη
- Hundertwasserhaus Waldspirale Ντάρμστατ
- Νηπιαγωγείο Heddernheim, Φρανκφούρτη
- Εστιατόριο στον αυτοκινητόδρομο, Bad Fischau, Αυστρία
- Το χωριό Hot Springs, Blumau, Steyr
- Hundertwasserkirche ("Η εκκλησία του Hundertwasser"), Baernbach, Steyr
- Quixote Winery (Το οινοποιείο του Κιχώτη), Napa Valley, (ΗΠΑ), 1992-1999 (το μοναδικό κτήριο του στις ΗΠΑ)
- Maishima Incineration Plant, Οσάκα, (Ιαπωνία), 1997-2000
- Public toilet, Kawakawa Νέα Ζηλανδία, 1999
- Hundertwasser "περιβαλλοντικός σιδηροδρομικός σταθμός", Uelzen, 1999-2001
- "Die Grüne Zitadelle von Magdeburg", Μαγδεβούργο, Γερμανία, 2003-2005
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12613829b. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Friedensreich Hundertwasser» (Αγγλικά) w6572v71.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 «Artists + Artworks» (Αγγλικά) Friedensreich_Hundertwasser. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2021.
- ↑ ZKM Center for Art and Media Karlsruhe. friedensreich-hundertwasser. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2022.
- ↑ (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 2766. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ 2338e6e4-deec-e711-8b59-000c29e811b2. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2020.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 The Fine Art Archive. 26074. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021.
- ↑ 37846. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2019.
