Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τσαντλί Μπεντζεντίντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τσαντλί Μπεντζεντίντ
Ο Τσαντλί Μπεντζεντίντ το 1979
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
شاذلي بن جديد (Αραβικά)
Γέννηση14  Απριλίου 1929[1][2][3]
Μπουτελτζά
Θάνατος6  Οκτωβρίου 2012[4][1][2]
Αλγέρι
Αιτία θανάτουκαρκίνος
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Αλγερία
ΘρησκείαΙσλάμ
Σουνιτισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑραβικά[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
στρατιωτικός
συγγραφέας[6]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςσυνταγματάρχης/Γαλλικός Στρατός ξηράς
Πόλεμοι/μάχεςΠόλεμος της Αλγερίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Αλγερίας (1979–1992)
ΒραβεύσειςΕθνικό Τάγμα Χοσέ Μαρτίν
Εθνικό Τάγμα της Τιμής
Τάγμα του Λευκού Λέοντος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τσαντλί Μπεντζεντίντ (αραβικά: الشاذلي بن جديد‎‎, ash-Shādhilī bin Jadīd, 14 Απριλίου 19296 Οκτωβρίου 2012) ήταν ο τρίτος Πρόεδρος της Αλγερίας. Η προεδρική θητεία του διάρκεσε από τις 9 Φεβρουαρίου 1979 έως τις 11 Ιανουαρίου 1992.

Ο Μπεντζεντίντ γεννήθηκε στη Μπουτελτζά στις 14 Απριλίου 1929.[7] Υπηρέτησε στον Γαλλικό Στρατό ως υπαξιωματικός και πολέμησε στην Ινδοκίνα. Αυτομόλησε στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (FLN) στις αρχές του Πολέμου της Αλγερινής Ανεξαρτησίας το 1954. Ως προστατευόμενος του Χουαρί Μπουμεντιέν, ο Μπεντζεντίντ επιβραβεύτηκε με την ανάθεση της διοίκησης της Στρατιωτικής Περιοχής της Κωνσταντίνης στο Οράν το 1964. Μετά την ανεξαρτησία προβιβάστηκε, και έγινε επικεφαλής της 2ης Στρατιωτικής Περιοχής το 1964 και Συνταγματάρχης το 1969.[8] Διοίκησε τη 2η Στρατιωτική Περιοχή από το 1964 έως το 1978, και επόπτευσε την απομάκρυνση των γαλλικών στρατιωτικών δυνάμεων, που ήταν τοποθετημένα στο Μερς Ελ Κεμπίρ, σύμφωνα με τις Συμφωνίες του Εβιάν και παρακολουθούσε τα σύνορα μεταξύ της Αλγερίας και του Μαρόκου που ήταν τοποθεσία σημαντικών εντάσεων.

Άνοδος στην προεδρία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπεντζεντίντ ήταν υπουργός Άμυνας από τον Νοέμβριο του 1978 έως τον Φεβρουάριο του 1979 και έγινε πρόεδρος μετά τον θάνατο του Μπουμεντιέν. Ο Μπεντζεντίντ ήταν ένας συμβιβαστικός υποψήφιος που ανήλθε στην εξουσία μετά την αμφισβήτηση της ηγεσίας και της προεδρίας του κόμματος στο τέταρτο συνέδριο του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου που πραγματοποιήθηκε στις 27 - 31 Ιανουαρίου 1979. Οι πλέον πιθανοί αντικαταστάτες του Μπουμεντιέν ήταν ο Μοχαμάντ Σαλάχ Γιαχιαουί και ο Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα. Ο τελευταίος είχε υπηρετήσει ως γραμματέας εξωτερικών στα Ηνωμένα Έθνη για δεκαέξι χρόνια. Ήταν εξέχον μέλος της φυλής Ουιντά και θεωρούνταν φιλελεύθερος φιλοδυτικός. Ο Γιαχιαουί ήταν στενά συνδεδεμένος με τους κομμουνιστές, επιτρέποντας στο Κόμμα των Προοδευτικών Σοσιαλιστών (Parti de l'Avant-Garde Socialiste, PAGS) να αποκτήσει δικαιοδοσία στις μαζικές συνδικαλιστικές οργανώσεις και οργανώσεις νεολαίας.[7]

Όσο βρισκόταν στην εξουσία, ο Μπεντζεντίντ μείωσε τον ρόλο του κράτους στην οικονομία και μετρίασε την κυβερνητική παρακολούθηση των πολιτών. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, με την οικονομία να αποτυγχάνει λόγω της ταχείας πτώσης των τιμών του πετρελαίου, η ένταση αυξήθηκε μεταξύ των στοιχείων του καθεστώτος που υποστήριζαν τις πολιτικές οικονομικής ελευθέρωσης του Μπεντζεντίντ και εκείνων που ήθελαν να επιστρέψουν στο κρατικό μοντέλο. Τον Οκτώβριο του 1988, οι νέοι διαδήλωσαν διαμαρτυρόμενοι για τις πολιτικές λιτότητας του καθεστώτος και φωνάζουν συνθήματα εναντίον του Μπεντζεντίντ. Οι διαμαρτυρίες εξελίχθηκαν σε μαζικές ταραχές που πλέον είναι γνωστές ως ταραχές του Οκτωβρίου του 1988, οι οποίες εξαπλώθηκαν σε Οράν, Ανάμπα και άλλες πόλεις. Η βίαιη καταστολή των ταραχών εκ μέρους του στρατού άφησε αρκετές εκατοντάδες νεκρούς.[9][10][11] Ίσως ως στρατηγική πολιτικής επιβίωσης, ο Μπεντζεντίντ ζήτησε και άρχισε να εφαρμόζει μια μετάβαση προς την πολυκομματική δημοκρατία. Ωστόσο, το 1991 ο στρατός παρενέβη για να σταματήσει τις εκλογές από το να φέρουν στην εξουσία το Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας (Front Islamique du Salut, FIS), αναγκάζοντας τον Μπεντζεντίντ να αποχωρήσει από τη θέση του και πυροδοτώντας έναν μακρύ και αιματηρό εμφύλιο πόλεμο.[12][13]

Βίος μετά την προεδρία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπεντζεντίντ τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό στο Οράν, αλλά αποδεσμεύθηκε το 1999 μετά την άνοδο του Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα στην προεδρία. Σε μια συνέντευξη του το 2002, αποκάλυψε την προθυμία του να δεχτεί τα αποτελέσματα των εκλογών του 1991 και να συνεργαστεί με το Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας, απορρίπτοντας ταυτόχρονα την ανάληψη όλων των κυβερνητικών θεσμών από μέρους τους. Πίστευε ότι το σύνταγμα του έδινε την εξουσία να το κάνει, αλλά απέτυχε να κερδίσει την υποστήριξη του στρατιωτικού θεσμού.[14]

Επέστρεψε στη δημόσια σφαίρα στα τέλη του 2008 όταν έδωσε μια αμφιλεγόμενη ομιλία σε ένα συνέδριο στο Αλ-Ταρίφ, την πατρίδα του.[15] Η δημοσίευση των απομνημονευμάτων του ανακοινώθηκε την 1η Νοεμβρίου 2012, κατά την 58η επέτειο από το ξέσπασμα του Πολέμου της Εθνικής Απελευθέρωσης.[16]

Ασθένεια και θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπεντζεντίντ νοσηλεύτηκε στο Παρίσι τον Ιανουάριο του 2012 για θεραπεία καρκίνου και επέστρεψε στο νοσοκομείο ξανά τον Μάιο και τον Οκτώβριο του 2012. Στις 3 Οκτωβρίου 2012, ο Μπεντζεντίντ εισήχθη στη μονάδα εντατικής θεραπείας ενός στρατιωτικού νοσοκομείου στο Αΐν-Ναατζά στο Αλγέρι. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ανακοίνωσαν ότι πέθανε από καρκίνο στις 6 Οκτωβρίου 2012.[17][18] Τάφηκε στο κοιμητήριο Ελ Αλιά.

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0009044.
  3. 3,0 3,1 «Proleksis enciklopedija» (Κροατικά) 11774.
  4. «BBC News - Algeria ex-president Chadli Bendjedid dies». Ανακτήθηκε στις 7  Οκτωβρίου 2012.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb123811275. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  7. 7,0 7,1 Evans, Martin· Phillips, John (2007). Algeria: Anger of The Dispossessed. New Haven: Yale University Press. σελ. 114. ISBN 0300108818. 
  8. «El Mouradia, Chadli Ben Djedid». www.el-mouradia.dz. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2020. 
  9. «"Black October" Riots in Algeria 1988». www.onwar.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2020. 
  10. Delaney, Paul; Times, Special To the New York (1988-10-10). «Toll Is Put at 200 in Algerian Riots» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1988/10/10/world/toll-is-put-at-200-in-algerian-riots.html. Ανακτήθηκε στις 2020-06-23. 
  11. «Why Algeria's 'Black October' in 1988 defined its role in the Arab Spring». Middle East Monitor (στα Αγγλικά). 6 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2020. 
  12. «Chadli Bendjedid». Telegraph. 2012-10-07. https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/politics-obituaries/9592757/Chadli-Bendjedid.html. Ανακτήθηκε στις 2020-06-23. 
  13. Saleh, Heba (4 Μαρτίου 2019). «Algeria's 30 turbulent years — a timeline». www.ft.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2020. 
  14. Ben-Madani, Mohamed (15 Οκτωβρίου 2012). «Chadli Bendjedid obituary». www.theguardian.com. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2020. 
  15. Revolutionary ghosts Αρχειοθετήθηκε 2009-08-09 στο Wayback Machine. Al-Ahram Weekly, τχ. 927, 25–31 Δεκεμβρίου 2008.
  16. «Chadli Bendjedid raconte sa vie». Jeune Afrique. 28 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2020. 
  17. «Algeria ex-president Chadli Bendjedid dies». BBC. 6 October 2012. https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-19859499. Ανακτήθηκε στις 6 October 2012. 
  18. «Reformist Algerian president overthrown by military coup in 1992 dies». www.foxnews.com. 6 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2020. 
Πολιτικά αξιώματα


Προκάτοχος
Ραμπάχ Μπιτάτ
προσωρινός
Πρόεδρος της Αλγερίας
1979–1992
Διάδοχος
Αμπντελμαλέκ Μπενχαμπιλές
προσωρινός