Τεχνολογία

Παράδειγμα μεγάλης σπουδαιότητας της Τεχνολογίας: η ανακάλυψη της τυπογραφίας και η αξιοποίηση του χαρτιού ως μέσου γραπτών κειμένων, βοήθησε τη Δύση στην ευρεία μετάδοση της γνώσης σε όλο τον κόσμο. Έτσι, επιστήμονες και πολιτικοί μπόρεσαν να διαδώσουν τις ιδέες τους, γεγονός που οδήγησε στη χρυσή περίοδο του Διαφωτισμού.

Η Τεχνολογία που προέρχεται από τις λέξεις τέχνη και λογία (δηλαδη ο λόγος), με την έννοια της ιδέας ορίζεται το άθροισμα των τεχνικών, των δεξιοτήτων, των μεθόδων ή των διαδικασιών που αξιοποιούνται και χρησιμοποιούνται κατά την παραγωγή αγαθών προϊόντων ή υπηρεσιών για την βελτίωση της ζωής του ανθρώπου ή για την επίτευξη βασικών στόχων κατά την επιστημονική έρευνα.

Επακριβώς, Τεχνολογία (αγγλ. Technology) ορίζεται η εφαρμογή της επιστημονικής γνώσης για πρακτικούς σκοπούς, ιδιαίτερα στη βιομηχανική παραγωγή. Δευτερεύουσα έννοια της λέξης αφορά στην ανάπτυξη συσκευών και μηχανισμών για επιστημονικούς σκοπούς και άμεσα σχετίζεται με τις εφαρμοσμένες τέχνες, εφαρμοσμένες επιστήμες ή τη μηχανολογία. Άλλοτε αναφέρεται στη μεθοδολογία που χαρακτηρίζει μια τέτοια διαδικασία. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει τάση η έννοια να αναφέρεται μόνο στην υψηλή τεχνολογία ή/και στην τεχνολογία υπολογιστών, αν και κατά βάση δεν περιορίζεται μόνο σε αυτούς τους τομείς. Για παράδειγμα, όσο ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός ή ένας υπολογιστής μπορεί να είναι τεχνολογία, τόσο μπορεί να είναι και ένα τυπικό ανοιχτήρι για μπουκάλια. Συχνά, το αντικείμενο της τεχνολογίας με πρακτικό όφελος δεν είναι προϊόν επιστημονικής έρευνας, αλλά αποτέλεσμα τυχαίας ανακάλυψης.

Η τεχνολογία έχει σχέση με τη γνώση (know-how) και τη χρήση εργαλείων και τεχνικών, καθώς και με το πως αυτή επηρεάζει την ικανότητα ενός είδους να ελέγχει το περιβάλλον του και να προσαρμόζεται σε αυτό. Στην ανθρώπινη κοινωνία, η τεχνολογία συνταιριάζει τις έννοιες της επιστήμης (science) και της μηχανικής (engineering), αν και διάφορα τεχνολογικά επιτεύγματα προηγούνται χρονολογικά και των δύο αυτών εννοιών. Η Τεχνολογία μπορεί να αναφερθεί σε υλικά αντικείμενα που χρησιμοποιούνται από την ανθρωπότητα, όπως μηχανές, λογισμικό ή σκεύη, αλλά επίσης μπορεί να περιλαμβάνει ευρύτερα θέματα, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων, μεθόδων οργάνωσης και τεχνικών. Ο όρος μπορεί επίσης να εφαρμοστεί γενικά ή σε συγκεκριμένους τομείς: Παραδείγματα είναι η Κατασκευαστική Τεχνολογία ή Φαρμακευτική Τεχνολογία ή Τεχνολογία Αιχμής.

Η χρήση της τεχνολογίας από το ανθρώπινο είδος ξεκίνησε με την μετατροπή των φυσικών πρώτων υλών, όπως ο πυριτόλιθος ή πυρόλιθος σε απλά εργαλεία. Σημαντικό ρόλο σε όλη την εξέλιξη έπαιξε ένα χαρακτηριστικό του ανθρώπου η παρατηρητικότητα. Η προϊστορική ανακάλυψη της ικανότητας των ανθρώπων να ελέγχουν τη φωτιά αύξησε τις διαθέσιμες πηγές τροφής και η εφεύρεση του τροχού βοήθησε τους ανθρώπους να ταξιδεύουν και να ελέγχουν το περιβάλλον τους. Πρόσφατα τεχνολογικά επιτεύγματα, όπως η τυπογραφία, το τηλέφωνο και το Διαδίκτυο, έχουν περιορίσει τα φυσικά εμπόδια της επικοινωνίας και έχουν επιτρέψει στους ανθρώπους και να αλληλοεπιδρούν σε παγκόσμια κλίμακα. Παρ’ όλα αυτά, η τεχνολογία δεν χρησιμοποιείται μόνο για ειρηνικούς σκοπούς: η κατασκευή καταστροφικών όπλων έχει προχωρήσει, στη διάρκεια της ιστορίας, από τα ρόπαλα στα πυρηνικά όπλα.

Η τεχνολογία έχει επηρεάσει την κοινωνία και το περιβάλλον της με διάφορους τρόπους. Σε κάποιες κοινωνίες η τεχνολογία έχει βοηθήσει να αναπτυχθούν πιο προηγμένες οικονομίες (συμπεριλαμβανομένης της σημερινής παγκόσμιας οικονομίας) και έχει κάνει δυνατή την άνοδο μιας τάξης που διαθέτει ελεύθερο χρόνο. Πολλές τεχνολογικές διαδικασίες παράγουν ανεπιθύμητα προϊόντα, με τη διαδικασία που είναι γνωστή ως ρύπανση, και εξαντλούν τους φυσικούς πόρους σε βάρος της γης και του περιβάλλοντός της. Ποικίλες εφαρμογές της τεχνολογίας επηρεάζουν τις αξίες μιας κοινωνίας και η νέα τεχνολογία συχνά θέτει νέες ηθικές ερωτήσεις. Παραδείγματα είναι η ανάπτυξη της αντίληψης της αποτελεσματικότητας στα πλαίσια της ανθρώπινης παραγωγικότητας, ενός όρου που αρχικά είχε εφαρμοστεί μόνο σε μηχανές, και η αμφισβήτηση των παραδοσιακών προτύπων. Θέτει, επίσης, νέα θέματα ηθικής, όπως αυτό της κλωνοποίησης ανθρώπινων όντων.

Φιλοσοφικές αντιπαραθέσεις έχουν προκύψει σχετικά με την παρούσα και τη μελλοντική χρήση της τεχνολογίας στην κοινωνία, με διαφωνίες για το αν η τεχνολογία βελτιώνει την κατάσταση του ανθρώπου ή την χειροτερεύει. Εν γένει η συνέχιση της τεχνολογικής εξέλιξης θεωρείται ευεργετική για την κοινωνία και την κατάσταση του ανθρώπου. Βέβαια, μέχρι πρόσφατα, θεωρούνταν ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας ήταν περιορισμένη μόνο στα ανθρώπινα όντα, αλλά πρόσφατες επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι και άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά και ορισμένες κοινωνίες δελφινιών έχουν αναπτύξει απλά εργαλεία και μεθόδους για να μεταβιβάζουν τις γνώσεις τους στις επόμενες γενιές.

Εμπνευση τεχνολογίας -Βιομιμητικής

Από τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης της τεχνολογίας, πηγή έμπνευσης για διάφορα εργαλεία, μηχανές, ακόμα και κτίρια αποτέλεσε και αποτελεί η φύση, όλο αυτό ονομάζεται βιομιμητική ή βιομίμηση.

Τόσο η Βιομιμητική όσο και η βιομίμηση , έχουν στόχο την επίλυση των καθημερινών προβλημάτων, και για την λύση τους αντλούν έμπνευση από μοντέλα της φύσης  τα οποία μελετούν ενδελεχώς.

Βιομιμητική είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις ουσίες, τον εξοπλισμό, τους μηχανισμούς και τα συστήματα  με τα οποία οι άνθρωποι μιμούνται τα φυσικά συστήματα και σχέδια, ιδίως στους τομείς της άμυνας, της ρομποτικής τεχνολογίας, της τεχνητής νοημοσύνης, της ιατρικής τεχνολογίας, της τεχνολογίας υλικών (νανοτεχνολογία), τεχνολογίας εργαλείων κτλ.

Από την απαρχή της τεχνολογίας χρησιμοποιούσε την φύση ως πηγή έμπνευσης (μέσω των αισθήσεων του, κυρίως της όρασης και της αφής) για  να λύσει τα καθημερινά του προβλήματα.

Μιμήθηκε τις μύτες των πουλιών για να φτιάξει τις μύτες των ακοντίων, μιμήθηκε το σχήμα των ψαριών για να κατασκευάσει τα πλοία, μιμήθηκε τις πτέρυγες των πουλιών για τις πτέρυγες των αεροπλάνων και πολλά άλλα. Ο κατάλογος αυτός είναι ατελείωτος.

Επιστήμη μηχανικών και Τεχνολογία

Η διάκριση μεταξύ επιστήμης, Επιστήμης Μηχανικών και τεχνολογίας δεν είναι πάντα σαφής. Γενικά, η επιστήμη είναι η αιτιολογημένη έρευνα ή μελέτη της φύσης, που στοχεύει στην ανακάλυψη των εναπομείναντων σχέσεων (αρχών) μεταξύ των στοιχείων του (φυσικού) κόσμου. Υιοθετεί επίσημες τεχνικές, δηλ., κάποιο σύνολο θεσπισμένου εσωτερικού κανονισμού, όπως την επιστημονική μέθοδο. Η Επιστήμη Μηχανικού είναι η χρήση των επιστημονικών αρχών για την επίτευξη ενός προγραμματισμένου αποτελέσματος. Παραδείγματος χάριν, η επιστήμη μπορεί να μελετά τη ροή των ηλεκτρονίων στους ηλεκτρικούς αγωγούς. Αυτή η γνώση μπορεί έπειτα να χρησιμοποιηθεί από τους μηχανικούς για να δημιουργήσουν αντικείμενα όπως ημιαγωγούς, υπολογιστές, και άλλες μορφές προηγμένης τεχνολογίας. Η τεχνολογία μπορεί να περιλαμβάνει γενικότερα τη χρήση και την εφαρμογή όλων των μορφών γνώσης (δηλ., επιστημονικών, μηχανικών, μαθηματικών, γλωσσικών, ιστορικών κτλ.), τόσο τυπικά όσο και ανεπίσημα, για να επιτύχει κάποιο πρακτικό αποτέλεσμα.

Ανταγωνιστικότητα

Η τεχνολογία ορίζεται ως μία οποιαδήποτε εφαρμογή της επιστήμης που έχει σκοπό την επίτευξη μιας λειτουργίας. Η εφαρμογή αυτή μπορεί να είναι καινοτόμα ή καλά εδραιωμένη και η λειτουργία μπορεί να είναι υψηλού επιπέδου ή αρκετά απλουστευμένη, χωρίς να παύουν όμως να είναι τεχνολογία. Το θεμέλιο της ανταγωνιστικότητάς της είναι η ίδια της η αξιοποίηση. 

Ο σχεδιασμός που χρησιμοποιήθηκε για να δημιουργηθούν οι βιομηχανικοί γίγαντες των ΗΠΑ πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο (π. χ. Dow, DuPont, GM) και να τις μετατρέψει σε υπερδύναμη ήταν βασισμένος στην τεχνολογία και όχι στην οικονομία.

Το αξιοπερίεργο του πυριτίου στην εξέλιξη της τεχνολογίας

Το πρώτο υλικό που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για να κατασκευάσει τα πρώτα του εργαλεία ήταν ο πυρόλιθος-πυριτόλιθος που πήρε το όνομα του, από την ικανότητά του να προκαλεί πυρ-φωτιά όταν το χτυπάς. Επίσης όπου η περιοχή ήταν ηφαιστειογενής χρησιμοποιήθηκε ο οψιδιανός-οψιανός.

Βασικό χημικό στοιχείο και των δύο είναι το πυρίτιο. Στην εξέλιξη της τεχνολογίας το πυρίτιο μας βοήθησε να φτιάξουμε το γυαλί, τα κρύσταλλα, τα υαλονήματα, κεραμικές εστίες, σιλικόνες, ημιαγωγούς, μικροτσίπ, πτερύγια ανεμογεννητριών, θερμική ασπίδα διαστημικών λεωφορείων-αεροπήκτωμα κτλ

Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι το πυρίτιο κυριαρχεί σαν χημικό στοιχείο στη γη αλλά κα σε πολλές και σημαντικές εφευρέσεις του ανθρώπου

Δείτε επίσης

• Επιστήμη
• Τεχνική
• Ιστορία της τεχνολογίας
• Τεχνολογικοί φορείς Ελλάδος
• Ψηφιακή επανάσταση

Σχετική βιβλιογραφία

• Ambrose, Stanley H. (2 March 2001). «Paleolithic Technology and Human Evolution» (PDF). Science (Science) 291 (5509): 1748–53. doi:10.1126/science.1059487. ISSN 0036-8075. PMID 11249821. Bibcode: 2001Sci...291.1748A. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-06-14. https://web.archive.org/web/20070614011947/http://www3.isrl.uiuc.edu/~junwang4/langev/localcopy/pdf/ambrose01science.pdf. Ανακτήθηκε στις 10 March 2007. 
• Huesemann, M.H., and J.A. Huesemann (2011). Technofix: Why Technology Won’t Save Us or the Environment, New Society Publishers, ISBN 0865717044.
• Kremer, Michael (1993). «Population Growth and Technological Change: One Million B.C. to 1990». Quarterly Journal of Economics (The MIT Press) 108 (3): 681–716. doi:10.2307/2118405. https://archive.org/details/sim_quarterly-journal-of-economics_1993-08_108_3/page/681 .
• Kevin Kelly. What Technology Wants. New York, Viking Press, 14 October 2010, hardcover, 416 pages. ISBN 978-0-670-02215-1
• Mumford, Lewis. (2010). Technics and Civilization. University of Chicago Press, ISBN 0226550273.
• Rhodes, Richard. (2000). Visions of Technology: A Century of Vital Debate about Machines, Systems, and the Human World. Simon & Schuster, ISBN 0684863111.
• Teich, A.H. (2008). Technology and the Future. Wadsworth Publishing, 11th edition, ISBN 0495570524.
• Wright, R.T. (2008). Technology. Goodheart-Wilcox Company, 5th edition, ISBN 1590707184.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ιστορία της τεχνικής και της τεχνολογίας. Μια εφαρμογή του Εργαστηρίου Πολυμέσων του ΤΕΙ Αθήνας.
• Προϊόντα τεχνολογίας του σήμερα.