Σετίφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σετίφ
Πανοραμική άποψη του Σετίφ
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Σετίφ
36°11′24″N 5°24′36″E
Θέση του Σετίφ στην ομώνυμη επαρχία
ΧώραΑλγερία
Διοικητική υπαγωγήδιαμέρισμα του Σετίφ
Έκταση127,3 km²
Υψόμετρο1.096 μέτρα
Πληθυσμός288.461 (2008)[1]
Ταχ. κωδ.19000
Ζώνη ώραςUTC+01:00
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Σετίφ (αραβικά: سطيف‎‎, καβυλιακά: Sṭif), είναι πόλη της Αλγερίας και πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πόλεις της ανατολικής Αλγερίας και της χώρας συνολικά, δεδομένου ότι θεωρείται εμπορική πρωτεύουσα της χώρας. Είναι μια εσωτερική πόλη, που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Αλγερίας, 270 χιλιόμετρα ανατολικά του Αλγερίου και 131 χιλιόμετρα δυτικά της Κωνσταντίνης, στην περιοχή Ωτ Πλαιν στα νότια της Καβυλίας. Η πόλη βρίσκεται σε υψόμετρο 1.100 μέτρων.

Η πόλη ήταν μέρος του αρχαίου βερβερικού βασιλείου της Νουμιδίας, πρωτεύουσα της Μαυριτανίας Σιτιφένσις, υπό την κυριαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, προτού γίνει μουσουλμανική κατά τη διάρκεια της μουσουλμανικής κατάκτησης του Μαγκρέμπ.

Θεωρείται ως το σημείο έναρξης των διαμαρτυριών της 8ης Μαΐου 1945, οι οποίες ήταν κρίσιμος παράγοντας για την έναρξη του πολέμου της Αλγερίας.

Τοπωνυμία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σετίφ ήταν νουμιδικό πριν βρεθεί υπό ρωμαϊκή κυριαρχία. Το όνομα Σετίφ δεν προέρχεται από τα λατινικά, αλλά είναι βερβερική λέξη («ζντιφ») που σημαίνει «μαύρες εκτάσεις», αναφερόμενη στη γονιμότητα των εδαφών στο Σετίφ.[2] Κατέχοντας στρατηγική θέση (δυτική πύλη προς τα υψίπεδα της Κωνσταντίνης) και ένα μεγάλο σημείο υδροδότησης χάρη στις πηγές που βρίσκονται στους πρόποδες των βουνών στους πρόποδες μιας τεράστιας πεδιάδας, το Σετίφ με όλα τα πλεονεκτήματα του ήταν ένα σημείο στρατηγικής διέλευσης μεταξύ του ανατολικού και του δυτικού τμήματος της Αλγερίας. Το Σετίφ ήταν μέρος του μεσσασυλιακού βασιλείου και το 225 π.Χ. έγινε πρωτεύουσα ενός βερβερικού βασιλείου, έναν τίτλο που έχασε όταν ο Τζούμπα προτίμησε το Τσερτσέλ. Κοντά στο Σετίφ ο Τζουγκούρτα πραγματοποίησε μια μεγάλη μάχη ενάντια στον Κάιο Μάριο.[3]

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σετίφ είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας Σετίφ και έχει πληθυσμό 252.177 κατοίκων σύμφωνα με την απογραφή του 2008.[4] Βρίσκεται 270 χιλιόμετρα ανατολικά του Αλγερίου, 65 χιλιόμετρα από το Μπορντζ Μπου Αρερίντζ και 132 χιλιόμετρα από την Κωνσταντίνη στην περιοχή Ωτ Πλαιν στα νότια της Καβυλίας. Η πόλη βρίσκεται 1.096 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας, καθιστώντας τη δεύτερη υψηλότερη πρωτεύουσα επαρχίας στην Αλγερία.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νουμιδία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη βρισκόταν στην περιοχή του Νουμιδικού βασιλείου των Μασεσυλίων. Κοντά στο Σετίφ ο Τζουγκούρτα πολέμησε και ηττήθηκε από τον Μάριο στο 105 π.Χ.. Συνελήφθη από τον Μάριο, μεταφέρθηκε στη Ρώμη όπου εκτελέστηκε στη φυλακή του Τουλιάνου. Δεν βρέθηκαν υπολείμματα αυτής της περιόδου. Η πόλη ήταν μικρή υπό τις βασιλείες των Νουμιδίων.[5]

Ρωμαϊκή εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

To Σετίφις ιδρύθηκε από τους Ρωμαίους, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Νέρβα (96-98 μ.Χ.), ως αποικία βετεράνων. Παρόλο που δεν υπάρχουν γνωστά κτίσματα αυτής της περιόδου, ένα νεκροταφείο που ανασκάφηκε τη δεκαετία του 1960 φαίνεται να περιείχε τάφους από την πρώιμη αποικία.[6]

Η κατάκτηση της Ινδίας από τον Διόνυσο στο αρχαιολογικό μουσείο του Σετίφ.
Το δυτικό τείχος του βυζαντινού φρουρίου.

Οι Ρωμαίοι κατασκεύασαν έναν ιππόδρομο στο Σιτίφις, ο οποίος οι αεροφωτογραφίες δείχνουν ότι διατηρήθηκε ουσιαστικά άθικτος μέχρι τον 20ό αιώνα. Σήμερα μόνο ένα μικρό τμήμα του καμπύλου άκρου συνεχίζει να είναι ορατό. Το υπόλοιπο έχει καταστραφεί ή μεταχτιστεί. Καθώς η πόλη μεγάλωσε, περίπου το 297 μ.Χ., ιδρύθηκε η επαρχία της Μαυριτανίας Σιτιφένσις, με πρωτεύουσα το Σιτίφις.[7]

Όταν ιδρύθηκε η Μαυριτανία Σιτιφένσις, στα τέλη του 3ου αιώνα, το Σιτίφις έγινε η πρωτεύουσά της. Στη νεοευημερούσα πόλη κατασκευάστηκε ένα κτίριο λουτρών, διακοσμημένο με ψηφιδωτά: η αποκατάστασή του τον πέμπτο αιώνα περιελάμβανε ένα δωμάτιο ψυχρών λουτρών (frigidarium) με ένα μεγάλο μωσαϊκό που παρουσίαζε τη γέννηση της Αφροδίτης.[8] Στο βορειοδυτικό άκρο της πόλης χτίστηκαν δύο μεγάλες χριστιανικές βασιλικές στο τέλος του τέταρτου αιώνα, διακοσμημένες και πάλι με ψηφιδωτά[9] ενώ παράλληλα ιδρύθηκε επισκοπή. Υπήρχε εβραϊκή κοινότητα στην περιοχή.[10] Τον 5ο αιώνα η πόλη υπέστη καταστροφές από ισχυρό σεισμό.[11]

Παρόλο που δεν είναι γνωστό τι συνέβη υπό βανδαλική κυριαρχία, η βυζαντινή κατάκτηση έφερε μαζί της ένα μεγάλο φρούριο, από το οποίο διατηρούνται τμήματα.

Υπό τους Βανδάλους ήταν η κύρια πόλη της περιοχής Ζάμπα. Ήταν ακόμα η πρωτεύουσα επαρχίας υπό βυζαντινή κυριαρχία και ήταν τότε τόπος στρατηγικής σημασίας. Η περιοχή βρέθηκε υπό βυζαντινό έλεγχο για σύντομη περίοδο όπου έλαβε χώρα εισαγωγή ορθόδοξων δογμάτων.[12][13]

Βυζαντινή εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 531, ο βασιλιάς των Βανδάλων, Χιλδέριρχος, ανατράπηκε από τον σφετεριστή Γελίμερ, δίνοντας στον αυτοκράτορα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Ιουστινιανό, ο οποίος αγωνιζόταν για να αποκαταστήσει τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ένα πρόσχημα για επέμβαση. Μετά την αναχώρησή του από το Βυζάντιο, ο στρατηγός Βελισάριος εκμεταλλεύτηκε τις εξεγέρσεις στην Τριπολιτανία και τους Μαυριτανούς, που του επέτρεψαν να μεταβεί στην Καρχηδόνα (533) και στη συνέχεια στον ίδιο τον Γελίμερ (534). Οι Βυζαντινοί βρήκαν στο Σιτίφις, ελάχιστο πληθυσμό, εξαιτίας των βανδαλικών καταστροφών. Το 539, το Σιτίφις έγινε πάλι πρωτεύουσα βυζαντινής «ρωμαϊκής» επαρχίας: της Μαυριτανίας Σιτιφένσις. Εκείνη την εποχή, ο Σολομώντας έχτισε τα βυζαντινά φρούρια, τα δυτικά και τα νότια τείχη του οποίου διατηρούνται ακόμη.[14]

Λεπτομέρεια του χάρτη Tabula Peutingeriana (4ος αιώνας. Παρουσιάζει τη Sitifi Colonia (Αποικία Σίτιφις)

Επισκοπή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη ήταν η έδρα μιας επισκοπής.[15] Ο Αυγουστίνος, ο οποίος είχε συχνές σχέσεις με το Σιτίφις, αναφέρει ότι την εποχή του η Επισκοπή διέθετε ένα μοναστήρι και μια επισκοπική σχολή. Έχουν βρεθεί αρκετές χριστιανικές επιγραφές. Μία από τις 452 αναφέρει τα λείψανα του Αγίου Λαυρεντίου, ένα μία άλλη ονομάζει δύο μάρτυρες του Σιτίφις, του Ιούστο και τον Δεκούριο.

Αραβοποίηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 647 μ.Χ. (το έτος 27 της Εγίρας), έλαβε χώρα η πρώτη μουσουλμανική εκστρατεία στην Αφρική. Μεχρι το 700 μ.Χ., η περιοχή είχε καταληφθεί και εξισλαμιστεί. Ελάχιστα είναι γνωστά για την πρώιμη ισλαμική πόλη, αλλά τον 10ο αιώνα η περιοχή έξω από το οχυρό ήταν γεμάτη κατοικίες: πάνω από δώδεκα εξ αυτών ανασκάφηκαν στην περιοχή των Ρωμαϊκών λουτρών, με μεγάλες αυλές περικυκλωμένες από δωμάτια.[16] Μετά την κατάληψη του Καΐρου, οι Φατιμίδες εγκατέλειψαν την Τυνισία και τμήματα της ανατολικής Αλγερίας στους γηγενείς Ζιρίδες (972–1148).[17] Η εισβολή της Ιφρικίγια από τους Μπανού Χιλάλ, μια φιλοπόλεμη αραβική φυλή που ενθαρρύνθηκε από τους Φατιμίδες της Αιγύπτου να καταλάβει τη Βόρεια Αφρική οδήγησε την αστική και οικονομική ζωή της περιοχής σε περαιτέρω συρρίκνωση.[17]

Παρόμοια με ένα κοπάδι ακρίδων, καταστρέφουν τα πάντα στο διάβα τους.

— Ιμπν Χαλντούν, μουσουλμάνος ιστορικός[18]

Αποικιοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σετίφ κατά τη διάρκεια της αποικιοκρατίας.

Στα μέσα του ενδέκατου αιώνα, η εξέλιξη αυτή σταμάτησε απότομα και ένα αμυντικό τείχος χτίστηκε γύρω από την πόλη. Τίποτα άλλο δεν είναι γνωστό από το Σετίφ μέχρις ότου τα ερείπια της πόλης χρησιμοποιήθηκαν από τον γαλλικό στρατό, ο οποίος κατασκεύυασε το δικό του οχυρό στην περιοχή το 1848, χρησιμοποιώντας τη γραμμή του μεσαιωνικού τείχους της πόλης και του βυζαντινού φρουρίου.

Στις 8 Μαΐου 1945, ημέρα που επισήμως ολοκληρώθηκε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στην Ευρώπη, μια εξέγερση εναντίον των κατοχικών γαλλικών δυνάμεων στο Σετίφ και τις κοντινές πόλεις Γκελμά και Χεράτα είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 104[19] πιε-νουάρ. Η εξέγερση καταστάλθηκε μέσω αυτής που αργότερα έγινε γνωστή ως σφαγή του Σετίφ. Οι εκτιμήσεις των αλγερινών θυμάτων ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό από 2.000 έως 40.000.[20]

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τοπική οικονομία ασχολείται τόσο με το εμπόριο όσο και με τις βιομηχανίες. Το εμπόριο αφορά κυρίως σιτηρά και ζώα από τη γύρω περιοχή. Το σιτάρι που παράγεται στην περιοχή υποβάλλεται σε επεξεργασία από εργοστάσια για την παραγωγή σιμιγδαλιού, κουσκούς και ζυμαρικών. Άλλες βιομηχανίες είναι η κατεργασία ξύλου, η κατασκευή χαλιών και μεταλλικών χειροτεχνιών. Ο ψευδάργυρος εξάγεται από κοντινά κοιτάσματα και υπάρχει υδροηλεκτρική ανάπτυξη στα βόρεια. Έχει γίνει το εμπορικό κέντρο μιας περιοχής όπου κατασκευάζονται κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, εξορύσσονται φωσφορικά άλατα και καλλιεργούνται σιτηρά. Η πόλη διαθέτει γραμμή τραμ, και είναι η πρώτη πόλη στην περιοχή της Καβυλίας στην Αλγερία με σύστημα ελαφρού σιδηροδρόμου.

Το κέντρο της πόλης του Σετίφ.

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σετίφ έχει ξηρό μεσογειακό κλίμα (Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν BSk). Τα καλοκαίρια του είναι ζεστά και ξηρά, ενώ οι χειμώνες του δροσεροί και σχετικά υγροί.

Λόγω της θέσης του στα Υψηλά Οροπέδια σε υψόμετρο 1.096 μ., είναι μια από τις πιο κρύες περιοχές κατά τη διάρκεια του χειμώνα στην Αλγερία. Η επαρχία δέχεται συχνά ετήσια χιονόπτωση μέχρι 40 εκατοστά. Το καλοκαίρι είναι αρκετά ζεστό όπου τα ακραία κύματα καύσωνα είναι συνηθισμένα τον Ιούλιο, όπου οι θερμοκρασίες μπορούν μερικές φορές να φτάσουν ακόμα και τους 40 °C.

Κλιματικά δεδομένα Σετίφ
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 21.5 21.6 28.0 29.1 38.4 39.3 40.4 40.2 39.0 33.0 26.4 21.8 40,4
Μέση Μέγιστη °C (°F) 10.0 11.7 15.0 17.4 23.5 29.4 33.4 32.9 27.2 21.7 14.7 10.7 20,63
Μέση Ελάχιστη °C (°F) 1.3 1.9 4.1 5.8 10.7 15.3 18.7 18.9 14.8 10.8 5.3 2.3 9,16
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −10.5 −8.3 −5.5 −4.5 −1.3 1.1 8.0 8.0 4.5 0.6 −5.5 −8.7 −10,5
Υετός mm (ίντσες) 36,7 25,6 34,6 42,4 43,2 23,5 17,7 13,4 42,8 30,5 36,4 45 391,8
Μέσες ημέρες χιονόπτωσης (≥ 1 cm) 3 3 2 1 0 0 0 0 0 0 0 2 11
Πηγή: Meoweather [21]

Ποδοσφαιρική ομάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ΕΣ Σετίφ είναι μία από τις πιο γνωστές ομάδες της ανώτερης κατηγορίας της Αλγερίας.

Αξιοσημείωτοι κάτοικοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Sétif (Province Capital, Sétif, Algeria) - Population Statistics, Charts, Map and Location». Ανακτήθηκε στις 9  Φεβρουαρίου 2020.
  2. Hutt, Sophia Sherine (2019). Najoua: À la lumière du Féminin - Roman. Paris: Editions Edilivre. σελ. 55. ISBN 9782414127375. 
  3. Silva, Carlos Nunes (2016). Urban Planning in North Africa. Abingdon: Routledge. σελ. 138. ISBN 9781317003571. 
  4. «Algeria: Provinces & Major Cities - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information». www.citypopulation.de. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2019. 
  5. wa-al-Thaqāfah, Wizārat al-Akhbār (1970). The Wilaya of Setif. Algiers: Ministry of Information and Culture. σελ. 16. 
  6. R. Guéry, 1985, La Necropole orientale de Sitifis: fouilles de 1966–1967. Paris.
  7. Francois Decret, Early Christianity in North Africa (James Clarke & Co, 2011) σελ. 2.
  8. E. Fentress, ed., Fouilles de Sétif 1977–1984 BAA supp. 5, Algiers, 29–92
  9. P.-A. Fevrier, Fouilles de Sétif: les basiliques chrétiennes du quartier nord-ouest Paris, 1965.
  10. Francois Decret, Early Christianity in North Africa (James Clarke & Co, 2011), σελ. 13
  11. Augustine, Ep., lxxxiv; Serm., xix.
  12. «The Last Christians Of North-West Africa: Some Lessons For Orthodox Today». orthodoxengland.org.uk. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2019. 
  13. Francois Decret, Early Christianity in North Africa (James Clarke & Co, 2011) σελ. 196.
  14. Προκόπιος (2014). Kaldellis, Anthony, επιμ. The Wars of Justinian. Indianapolis: Hackett Publishing. σελ. 235. ISBN 9781624661723. 
  15. Francois Decret, Early Christianity in North Africa (James Clarke & Co, 2011) σελ. 84.
  16. E. Fentress, επιμ., Fouilles de Sétif 1977–1984 BAA supp. 5, Algiers, 114–151
  17. 17,0 17,1 Stearns, Peter N.· Leonard Langer, William (2001). The Encyclopedia of World History: Ancient, Medieval, and Modern, Chronologically Arranged (6 έκδοση). Houghton Mifflin Harcourt. σελίδες 129–131. ISBN 0-395-65237-5. 
  18. «François Decret, Les invasions hilaliennes en Ifrîqiya – Clio – Voyage Culturel». www.clio.fr. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2019. 
  19. Setif & Djemila, Morocco, Algeria & Tunisia, Geoff Crowther & Hugh Findlay, επιμ., Lonely Planet, Απρίλιος 1992, 2η εκδ., σελ. 296.
  20. Watson, William E. (2003). Tricolor and Crescent: France and the Islamic World. Westport: Greenwood Publishing Group. σελ. 114. ISBN 9780275974701. 
  21. «Sétif average weather by month». Meoweather. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2019. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Boucif Mekhaled, Chronique d'un massacre : 8 mai 1945, Sétif-Guelma-Kherrata, éd. Syros, Paris, 1995
  • Jean Louis Planche, Sétif 1945. Histoire d'un massacre annoncé, éd. Perrin, 2006
  • Roger Vétillard, Sétif. Mai 1945. Massacres en Algérie, éd. de Paris, 2008
  • Eugène Vallet, Un drame algérien. La vérité sur les émeutes de mai 1945, éd. Grandes éditions françaises, 1948
  • Denise Morel, Sétif de ma jeunesse, éd. Gandini, 2001