Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρόσσο Φιορεντίνο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρόσσο Φιορεντίνο
Ο Ρόσσο Φιορεντίνο, προσωπογραφία του Τζόρτζο Βαζάρι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση8  Μαρτίου 1494[1] ή 1494[2]
Φλωρεντία[3][2]
Θάνατος14  Νοεμβρίου 1540[1] ή 1541[2]
Παρίσι ή Φονταινεμπλώ[2]
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΙταλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[4][5]
ΣπουδέςAccademia delle Arti del Disegno
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[6][7]
χαράκτης
σκιτσογράφος[7]
fresco painter[7]
σχεδιαστής[8]
Αξιοσημείωτο έργοΗ Αγία Οικογένεια
d:Q3612425
Madonna between Two Saints
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζοβάνι Μπατίστα ντι Γιάκοπο (ιταλικά: Giovanni Battista di Jacopo) (Φλωρεντία 1494 - Παρίσι 1540), γνωστός ως Ρόσσο Φιορεντίνο ή Ρόσσο (Κόκκινος) λόγω του χρώματος των μαλλιών του, ήταν Ιταλός ζωγράφος, χαράκτης και διακοσμητής, από τους κυριότερους εκπροσώπους του Μανιερισμού και ένας από τους ιδρυτές της πρώτης Σχολής του Φονταινεμπλώ που συνέβαλε στη Γαλλική Αναγέννηση. [9]

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρόσσο Φιορεντίνο γεννήθηκε στη Φλωρεντία στις 8 Μαρτίου 1494. Μαθήτευσε στο εργαστήριο του Αντρέα ντελ Σάρτο μαζί με τον σύγχρονό του, Τζάκοπο Ποντόρμο. Το 1516 προσχώρησε στη συντεχνία των ζωγράφων της Φλωρεντίας. Στα έργα αυτής της περιόδου περιλαμβάνονται:

  • Η Κοίμηση της Θεοτόκου (1517), τοιχογραφία στη Σαντίσιμα Ανουντσιάτα στη Φλωρεντία,
  • Η Αγία Οικογένεια με τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή (Γκαλερί τέχνης Walters),
  • Χερουβείμ παίζοντας λαούτο (Ουφίτσι)
  • Ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής (ιδιωτική συλλογή),
  • Η Αποκαθήλωση (1521), Δημοτική Βιβλιοθήκη, Βαλτέρρα
  • Ο Μωυσής υπερασπιζόμενος τις θυγατέρες του Ιοθόρ (1523), Ουφίτσι, Φλωρεντία
Η Αποκαθήλωση (1521), Δημοτική Βιβλιοθήκη, Βαλτέρρα

Στα τέλη του 1523, ο Ρόσσο πήγε στη Ρώμη, όπου γνώρισε τα έργα του Μιχαήλ Άγγελου, του Ραφαήλ και άλλων αναγεννησιακών καλλιτεχνών, με αποτέλεσμα τη ριζική αναμόρφωση της τεχνοτροπίας του. Ο πίνακας Ο Χριστός νεκρός με αγγέλους (π.1526), με την αίσθηση της εξιδανικευμένης ομορφιάς και της έντονης συναισθηματικής φόρτισης, είναι χαρακτηριστικό έργο αυτής της περιόδου.[10]

Μετά τη λεηλασία της Ρώμης του 1527, έχοντας χάσει τα υπάρχοντά του, έφυγε από τη Ρώμη και κατέφυγε στο Μπόργκο Σαν Σεπόλκρο. Αφού εργάστηκε σε διάφορες πόλεις, όπως στην Περούτζα και στο Αρέτσο, το 1530 βρέθηκε στη Βενετία φιλοξενούμενος του Πιέτρο Αρετίνο. Εκεί, έλαβε μια παραγγελία από τον βασιλιά Φραγκίσκο Α' για τον γάμο του με την Ελεονώρα της Αυστρίας. Ο Ρόσσο επέλεξε να ζωγραφίσει μια αλληγορία του Άρη και της Αφροδίτης και μετά από πρόσκληση του βασιλιά το 1530 πήγε στη Γαλλία όπου εξασφάλισε θέση στη βασιλική αυλή του Φραγκίσκου Α' και παρέμεινε εκεί μέχρι το θάνατό του. Ο Φραγκίσκος Α' του εμπιστεύτηκε τη διακόσμηση του κάστρου του Φονταινεμπλώ. [11]

Ελέφαντας, Στοά του Φραγκίσκου Α', Φονταινεμπλώ 1536
Χερουβείμ παίζοντας λαούτο (Ουφίτσι)

Για σχεδόν μια δεκαετία, ο Ρόσσο, έχοντας την καλλιτεχνική διεύθυνση, μαζί με τον Φραντσέσκο Πριματίτσο ήταν ένας από τους κορυφαίους καλλιτέχνες που εργάστηκαν στο ανάκτορο του Φονταινεμπλώ όπου δημιούργησαν την Πρώτη Σχολή του Φονταινεμπλώ. Το σημαντικότερο από τα σωζόμενα έργα του είναι η μεγάλη Στοά του Φραγκίσκου Α' που συνδέει το παλιό και το νέο κάστρο του Φονταινεμπλώ που κατασκευάστηκε κυρίως μεταξύ 1533 και 1537, η οποία παραμένει το αριστούργημά του διακοσμημένη με πίνακες ζωγραφικής, νωπογραφίες και γύψινα διακοσμητικά. Ο Ρόσσο επιβραβεύτηκε με το διορισμό του ως πρώτου ζωγράφου και κληρικού του Αγίου Παρεκκλησίου.

Το τέλος του καλλιτέχνη είναι σκοτεινό. Φέρεται ότι κατηγόρησε τον πιστό του φίλο Πελεγκρίνο ότι έκλεψε τις αποταμιεύσεις του. Ο τελευταίος υπέστη βασανιστήρια και ο Ρόσσο απελπισμένος που έχασε τον φίλο του, λέγεται ότι δηλητηριάστηκε στα τέλη του 1540, σε ηλικία 46 ετών, στην ακμή της σταδιοδρομίας του. Την περί αυτοκτονίας εκδοχή αναφέρει στο έργο του Οι βίοι των πλέον εξαίρετων ζωγράφων, γλυπτών και αρχιτεκτόνων ο Τζόρτζιο Βαζάρι, στοιχεία που σήμερα επαναξιολογούνται.[12]

Μετά το θάνατό του το 1540, ο Φραντσέσκο Πριματίτσο ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση στο Φονταινεμπλώ.

Ο Ρόσσο φιλοτέχνησε επίσης πολλά σχέδια και χαρακτικά. Το έργο του, σε συνεργασία με τον Πριματίτσο και της Σχολής του Φονταινεμπλώ, διαμόρφωσε μια διακοσμητική τεχνοτροπία που η επίδρασή της έγινε αισθητή στη Γαλλία και σε όλη τη βόρεια Ευρώπη.[13]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 119729666. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 www.boijmans.nl/en/collection/artists/6124. Ανακτήθηκε στις 19  Απριλίου 2024.
  3. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 9  Αυγούστου 2021. 500014451. Ανακτήθηκε στις 13  Φεβρουαρίου 2023.
  4. «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 027754774. Ανακτήθηκε στις 5  Μαρτίου 2020.
  5. CONOR.SI. 31628387.
  6. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 30  Απριλίου 2018. 500014451. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  7. 7,0 7,1 7,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/58925. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. www.boijmans.nl/en/collection/artworks/65723/allegory-of-death-and-fame. Ανακτήθηκε στις 19  Απριλίου 2024.
  9. . «artble.com/artists/rosso_fiorentino». 
  10. Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα, τομ. 52, σελ 242-243
  11. . «wga.hu/framese./bio/r/rosso/biograph». 
  12. . «virtualuffizi.com/rosso-fiorentino». 
  13. . «visual-arts-cork.com/old-masters/rosso-fiorentino».