Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρολάν Ντορζελές

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρολάν Ντορζελές
Ο Ρολάν Ντορζελές, το 1923.
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση15  Ιουνίου 1885[1][2][3]
Αμιένη[4][5]
Θάνατος18  Μαρτίου 1973[2][6][7]
6ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[8][9]
Τόπος ταφήςνεκροταφείο του Αγίου Βικεντίου στο Παρίσι
ΨευδώνυμοRoland Dorgelès και Roland Catenoi
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[1][10]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος[11][12]
συγγραφέας[11][12]
μυθιστοριογράφος
σεναριογράφος[13]
ΕργοδότηςLe Canard enchaîné (από 1917)
Fantasio
Wooden Crosses
Gringoire (1939–1941)
Αξιοσημείωτο έργοΟι ξύλινοι σταυροί
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόεδρος (1954–1973, Ακαδημία Γκονκούρ)
πρόεδρος (1929–1930, d:Q2867631)
ΒραβεύσειςΠολεμικός Σταυρός 1914-1918 (Γαλλία)
βραβείο Femina (1919)
Μεγαλόσταυρος του Εθνικού Τάγματος της Τιμής
Μέγας Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ρολάν Ντορζελές (γαλλικά: Roland Dorgelès, Αμιένη, 15 Ιουνίου 1885 - Παρίσι, 18 Μαρτίου 1973) ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος, δημοσιογράφος και μέλος της Ακαδημίας Γκονκούρ από το 1929 έως το 1973.[14]

Πολυγραφότατος συγγραφέας, τα περισσότερα έργα του είναι εμπνευσμένα από την ανέμελη ζωή του στη Μονμάρτρη και από τις εμπειρίες του στο μέτωπο του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου. [15]

Ο Ρολάν Ντορζελές γεννήθηκε στις 15 Ιουνίου 1885 στην Αμιένη στον βορρά της Γαλλίας με το όνομα Ρολάν Λεκαβελέ. Υιοθέτησε το ψευδώνυμο Ντορζελές για να τιμήσει τη λουτρόπολη Αρζελές που επισκεπτόταν συχνά, έγινε το επίσημο επώνυμό του το 1965. [16]

Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Παρίσι. Σπούδασε αρχιτεκτονική στη Σχολή του Στρασβούργου και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου σύχναζε στους καλλιτεχνικούς και λογοτεχνικούς κύκλους ζώντας μποέμικη ζωή στη Μονμάρτρη, η οποία ενέπνευσε μεγάλο μέρος του έργου του. Το 1910, με την παρέα του στο καμπαρέ Lapin Agile υποκίνησε μια απίστευτη φάρσα όπου παρουσίασε έναν πίνακα ζωγραφισμένο από την ουρά ενός γαϊδάρου και με τίτλο Και ο ήλιος βασιλεύει στην Αδριατική ως έργο ενός υποτιθέμενου πρωτοεμφανιζόμενου νεαρού ζωγράφου που ονομαζόταν Ζοακίμ-Ραφαέλ Μπορονάλι, με σκοπό να γελοιοποιήσει τους κριτικούς τέχνης, γεγονός που συνέβη όταν ο πίνακας εκτέθηκε στο Σαλόν των Ανεξάρτητων του 1910.[17]

Αρχικά ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και συνεργάστηκε με εφημερίδες και σατιρικά περιοδικά.[18]

Με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου το 1914, αν και είχε απαλλαγεί από τη στρατιωτική θητεία για λόγους υγείας, κατατάχθηκε εθελοντικά στον γαλλικό στρατό, στο 74ο σύνταγμα πεζικού της Ρουέν, τον Αύγουστο 1914. Πολέμησε στην Αργκόν και βόρεια της Ρενς. Στη συνέχεια μετακινήθηκε στο σύνταγμα πεζικού της 39ης γραμμής παίρνοντας μέρος σε μάχες, μεταξύ άλλων στη Δεύτερη Μάχη του Υπρ τον Ιούνιο του 1915. Προήχθη σε δεκανέα, έγινε πιλότος και παρασημοφορήθηκε με τον Σταυρό του πολέμου.[19]

Το 1917, δημοσίευσε σε εφημερίδα το σατιρικό μυθιστόρημα Η μηχανή για τον τερματισμό του πολέμου. Έγραψε άρθρα με το ίδιο πνεύμα μεταξύ 1917 και 1920. Για ορισμένα άρθρα του χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Ρολάν Κατενουά, αλλά τα πιο σημαντικά (διηγήματα, πολεμικά άρθρα) εμφανίζονταν με το όνομά του. Κύριοι στόχοι της σάτιρας του ήταν οι κερδοσκόποι του πολέμου, οι βουλευτές, οι αστυνομικές δυνάμεις, καθώς και αυτοί που δαιμονοποιούσαν τους μπολσεβίκους.

Το 1919 δημοσίευσε το μυθιστόρημα που τον έκανε διάσημο, Οι ξύλινοι σταυροί, εμπνευσμένο από την εμπειρία του στον πόλεμο. Το μυθιστόρημα κέρδισε το βραβείο Femina την ίδια χρονιά. Αργότερα δημοσίευσε κι' άλλα μυθιστορήματα με θέμα τον πόλεμο: Το καμπαρέ της όμορφης γυναίκας (Le Cabaret de la Belle Femme, 1919), Το ξύπνημα των νεκρών (Le Réveil des morts, 1923). Από τη ζωή του στη Μονμάρτρη εμπνεύστηκε μεταξύ άλλων τα μυθιστορήματα: Ο πύργος στην ομίχλη (Le Château des brouillards, 1932), Όταν ζούσα στη Μονμάρτρη (Quand j'étais montmartrois 1936), Πορτρέτα χωρίς ρετουσάρισμα (Portraits sans retouche, 1952).[20]

Το 1923, παντρεύτηκε στο δημαρχείο του 17ου διαμερίσματος του Παρισιού την Ανέτ Ρουτσίν (1895-1959), λυρική καλλιτέχνιδα εβραϊκής καταγωγής γεννημένη στη Ρωσία, από την Οδησσό. Σε μια σύντομη παραμονή του στην Ινδοκίνα το 1925 έγραψε ταξιδιωτικές αφηγήσεις: Στο δρόμο των Μανδαρίνων.

Το 1929, εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Γκονκούρ της οποίας έγινε πρόεδρος το 1954, θέση που κράτησε μέχρι τον θάνατό του το 1973.

Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, ταξίδεψε πολύ και παρήγαγε άφθονο λογοτεχνικό έργο.

Και ο ήλιος βασιλεύει στην Αδριατική, πίνακας του Μπορονάλι, η φάρσα του Ρολάν Ντορζελές και της παρέας του στη Μονμάρτρη.

Κατά τον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο, το 1939 έγινε πολεμικός ανταποκριτής. Είναι αυτός που χαρακτήρισε την πρώτη φάση του πολέμου ως «Παράξενος Πόλεμος». Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Γαλλίας κατέφυγε στο νότο. Από τον Νοέμβριο του 1942 εγκαταστάθηκε στο Μονσονές στα Πυρηναία, τόπο που χρησιμοποίησε ως σκηνικό για το μυθιστόρημά του Ταυτότητα (Carte d'identité) που δημοσιεύτηκε το 1945.

Ο Ρολάν Ντορζελές πέθανε σε ηλικία 88 ετών στις 18 Μαρτίου 1973 στο Παρίσι.[21]

Υπήρξε μέλος της επιτροπής απονομής του Βραβείου Μπλουμεντάλ, βραβείο και επιχορήγηση που δίνονταν μεταξύ 1919 και 1954 σε ζωγράφους, γλύπτες, διακοσμητές, χαράκτες, συγγραφείς και μουσικούς.

Ήταν επίσης πρόεδρος της Ένωσης Μαχητών Συγγραφέων, που ιδρύθηκε το 1919 από συγγραφείς που έλαβαν μέρος στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Το βραβείο της Ένωσης φέρει το όνομά του.[22]

Το βραβείο Ρολάν Ντορζελές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1996, μια λογοτεχνική διάκριση, το βραβείο Ρολάν Ντορζελές, απονέμεται κάθε χρόνο από την Ένωση Μαχητών Συγγραφέων, της οποίας ο συγγραφέας υπήρξε πρόεδρος, σε έναν επαγγελματία του ραδιοφώνου και έναν επαγγελματία της τηλεόρασης «που έχουν διακριθεί ιδιαίτερα στην υπεράσπιση και την ποιότητα της γαλλικής γλώσσας».[23]

  • Les Croix de bois (Οι ξύλινοι σταυροί, 1919) Ελληνική μετάφραση: Γιώργος Μαρίνος, Ξύλινοι σταυροί στο μέτωπο, εκδόσεις Χαραυγή, 1932.
  • Le Cabaret de la belle femme (Το καμπαρέ της όμορφης γυναίκας, 1919)
  • Les Veillées du Lapin agile (Οι ολονυκτίες στο Λαπέν αζίλ, 1920)
  • Saint Magloire (1922)
  • Le Réveil des morts (Το ξύπνημα των νεκρών, 1923)
  • Sur la route mandarine (Στο δρόμο των Μανδαρίνων, 1925)
  • Partir (Φεύγω, 1926)
  • La Caravane sans chameaux (1928)
  • Le Château des brouillards (Ο πύργος στην ομίχλη, 1932)
  • Si c’était vrai ? (Αν ήταν αλήθεια; 1934)
  • Quand j’étais Montmartrois (Όταν ζούσα στη Μονμάρτρη, 1936)
  • Vive la liberté ! (Ζήτω η ελευθερία! 1937)
  • Retour au front (Επιστροφή στο μέτωπο, 1940)
  • Sous le casque blanc (1941)
  • Route des tropiques (1944)
  • Bouquet de bohème (1947)
  • Bleu Horizon (1949)
  • La Drôle de Guerre (Παράξενος πόλεμος,1939-1940)
  • Portraits sans retouches (Πορτρέτα χωρίς ρετουσάρισμα, 1952)
  • Au beau temps de la butte
  • Tout est à vendre (1956)
  • Le Marquis de la dèche
  • Carte d’identité (Ταυτότητα, 1945)
  • Vacances forcées (Αναγκαστικές διακοπές, 1945)
  • À bas l’argent (1965)
  • La banane empoisonnée (1967)
  • Je t'écris de la tranchée, συλλογή επιστολών που γράφτηκαν μεταξύ 1914 και 1918, εκδόθηκε το 2003
  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11900436z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. dorgeles-roland-maurice.
  3. 3,0 3,1 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. 19800035/1183/36948.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 20  Δεκεμβρίου 2014.
  5. birth certificate. archives.somme.fr/ark:/58483/nt6g14l5pjzk/2ac15011-b46f-4c68-a6fd-aca2421031c4. Ανακτήθηκε στις 9  Φεβρουαρίου 2024.
  6. GeneaStar. lecaveler.
  7. «Proleksis enciklopedija» (Κροατικά) 18319.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2015.
  9. death certificate. archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjQtMDItMDkiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NDtzOjQ6InJlZjIiO2k6MzAxMzU3O3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ%3D%3D#uielem_move=-155%2C188&uielem_islocked=0&uielem_zoom=168&uielem_brightness=0&uielem_contrast=0&uielem_isinverted=0&uielem_rotate=F. Ανακτήθηκε στις 9  Φεβρουαρίου 2024. σελ. 16.
  10. CONOR.SI. 10761315.
  11. 11,0 11,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  12. 12,0 12,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/88941. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  13. (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 1076642632. Ανακτήθηκε στις 26  Ιουνίου 2020.
  14. . «lemonde.fr/archives/article/de-la-butte-montmartre-a-l-academie-goncourt». 
  15. . «babelio.com/auteur/Roland-Dorgeles/45975». 
  16. . «archives.somme.fr/Amiens : naissances/Archives de la Somme». 
  17. . «neakriti.gr/article/life/taxidia/Παρίσι: Η Μονμάρτη του θρύλου στα χρόνια της τέχνης..!». 
  18. . «franceculture.fr/personne-roland-dorgeles». 
  19. . «universalis.fr/encyclopedie/roland-dorgeles/». 
  20. . «lepetitlitteraire.fr/auteurs/roland-dorgeles». 
  21. . «jesuismort.com/tombe/roland-dorgeles#general». 
  22. . «lesecrivainscombattants.fr/». 
  23. . «culture.gouv.fr/Prix-Roland-Dorgeles».