Πιλόττα

Το μπουρλότ είναι παιχνίδι της τράπουλας για δύο έως τέσσερις παίκτες, αν και πιο συνηθισμένο είναι στην εκδοχή των τεσσάρων όπου οι παίκτες σχηματίζουν ομάδες. Ανήκει στην κατηγορία χαρτοπαιγνίων αγοράς-εκτέλεσης με χαρτωσιές (μπάζες), όπως η πρέφα και το μπριτζ. Βασίζεται στους κανόνες του μπουρλότ, χαρτοπαιγνίου που συναντάται στη Βόρεια Ελλάδα και βασίζεται στο Γαλλικό Μπελότ (Belote). Η βασική του διαφορά από το μπριτζ βρίσκεται στο ότι κάθε φύλλο έχει κάποια αξία και δίνει πόντους στο ζευγάρι που θα κερδίσει τη χαρτωσιά που το περιέχει, καθώς και ότι η αγορά (ποντάρισμα) γίνεται με όρους πόντων και όχι αριθμού μπαζών που θα μαζευτούν. Ακόμα οι τέσσερις φυλές (χρώματα) δεν έχουν κάποια φυσική σειρά ισχύος και θεωρούνται όλες ισοδύναμες στην αρχή του παιχνιδιού.

Βασικοί Κανόνες

Η πιλόττα παίζεται με 4 άτομα (δύο ζευγάρια) που κάθονται εναλλάξ και χρησιμοποιεί τα 32 "μεγάλα" φύλλα της τράπουλας (Α Κ Q J 10 9 8 7). Τα φύλλα μοιράζονται όλα (συνήθως με τον συνδυασμό 3-2-3 και όχι ένα-ένα) και κάθε παίκτης παίρνει 8 φύλλα. Από τη στιγμή που τα φύλλα έχουν μοιραστεί ξεκινάει η διαδικασία του πονταρίσματος όπου και αποφασίζεται ποιο χρώμα (μπαστούνια ♠, σπαθιά ♣, κούπες ♥, καρά ♦) θα αποτελεί τα κόζια (ατού). Έπεται η διαδικασία της εκτέλεσης και της καταμέτρησης των πόντων.

Εκτέλεση

Ο παίκτης που κάθεται δεξιά του παίκτη που μοίρασε παίζει πρώτος ένα φύλλο του στη μέση του τραπεζιού. Οι υπόλοιποι (τρεις) παίκτες αριστερόστροφα καλούνται να ακολουθήσουν, δηλαδή να παίξουν ένα φύλλο ιδίου χρώματος πάνω από το δικό του. Ο παίκτης που έπαιξε το ισχυρότερο φύλλο είναι αυτός που κερδίζει τη μπάζα, δηλαδή παίρνει τα τέσσερα φύλλα και τα τοποθετεί ανάποδα μπροστά του ως κερδισμένα για την ομάδα του. Επίσης επιλέγει από τα υπόλοιπα φύλλα του χεριού του το πρώτο φύλλο της επόμενης μπάζας.

• Αν κάποιος παίκτης δεν έχει φύλλο ίδιου χρώματος με αυτό που ξεκίνησε, είναι υποχρεωμένος να τσακίσει (κόψει), δηλαδή να παίξει ατού (κόζι) κερδίζοντας την μπάζα. Τα κόζια είναι ισχυρότερα από τα φύλλα των άλλων χρωμάτων.
• Αν ο παίκτης υποχρεούται να παίξει κόζι σε μπάζα που ήδη έχει παιχτεί κόζι, είναι υποχρεωμένος να ανέβει, δηλαδή να παίξει ένα κόζι που θα είναι ισχυρότερο από όλα τα προηγούμενα κόζια που έχουν παιχτεί στη συγκεκριμένη μπάζα. Ο κανόνας αυτός ισχύει (φυσικά) και στην περίπτωση που το πρώτο φύλλο της μπάζας ήταν κόζι. Αν δεν έχει ισχυρότερο κόζι, παίζει όποιο κόζι θέλει από αυτά που έχει.
• Αν ένας παίχτης δεν έχει ούτε το χρώμα που ξεκίνησε, ούτε κόζι, παίζει ένα οποιοδήποτε άλλο φύλλο χάνοντας τη δυνατότητα να πάρει τη μπάζα.

Ιεραρχία των φύλλων

Στη διαδικασία του πονταρίσματος αποφασίζεται το χρώμα των κοζιών (ατού). Οποιοδήποτε κόζι είναι ανώτερο από οποιοδήποτε φύλλο άλλου χρώματος. Στα κόζια η ιεραρχία, αλλά και οι πόντοι που αντιστοιχούν στα φύλλα, έχουν ως εξής:

• J (20 πόντοι, ανώτερο φύλλο στο παιχνίδι),
• 9 (14 πόντοι),
• A (11 πόντοι),
• 10 (10 πόντοι),
• K (4 πόντοι),
• Q (3 πόντοι),
• 8 (0 πόντοι),
• 7 (0 πόντοι).

Στα υπόλοιπα τρία χρώματα:

• A (11 πόντοι),
• 10 (10 πόντοι),
• K (4 πόντοι),
• Q (3 πόντοι),
• J (2 πόντοι),
• 9 (0 πόντοι),
• 8 (0 πόντοι),
• 7 (0 πόντοι).

Προσέξτε πως τα Α,10,Κ,Q,8,7 αξίζουν τους ίδιους πόντους και στα κόζια και στα υπόλοιπα χρώματα. Οποιοδήποτε κόζι όμως είναι ισχυρότερο φύλλο από οποιοδήποτε φύλλο άλλου χρώματος. Τα φύλλα 9,8,7 εκτός ατού, λέγονται και λιμά.

Συμβουλή: Αν δεν έχετε εμπειρία από παιχνίδια με μπάζες (μπουρλότ, πρέφα, μπριτζ) ξεκινήστε παίζοντας μόνο την εκτέλεση, θεωρώντας κόζια (π.χ.) τα καρά ♦. Όταν κατανοήσετε τον τρόπο παιχνιδιού, προχωρήστε στα υπόλοιπα κεφάλαια.

Σινιάλα

Κατά την εκτέλεση (όπως και κατά το ποντάρισμα) έχουν εξελιχθεί κάποιοι τρόποι παιξίματος που δίνουν χρήσιμες πληροφορίες στον συμπαίκτη, τα λεγόμενα σινιάλα.

• Το πιο χαρακτηριστικό σινιάλο είναι στον Άσο που έπαιξε ο συμπαίκτης σας, αντί να φορτώσετε (δηλαδή να παίξετε μεγάλης αξίας φύλλο αφού η μπάζα θα πάει στην ομάδα σας), να παίξετε λιμό (άποντο φύλλο). Ο συμπαίκτης σας παίρνει το μήνυμα ότι έχετε το δεκάρι στο συγκεκριμένο χρώμα και μπορεί να ξαναπαίξει στο ίδιο χρώμα για να πάρετε εσείς την επόμενη μπάζα.
• Ένα χρήσιμο σινιάλο είναι το ξεσκαρτάρισμα (διώξιμο). Συνήθως συμβαίνει όταν ο αγοραστής (και συμπαίκτης σας) τραβάει (παίζει με τη σειρά) τα κόζια του. Όταν κάποια στιγμή εσείς δεν μπορείτε να ακολουθήσετε το χρώμα στα κόζια (σας έχουν τελειώσει) ξεσκαρτάρετε φύλλο από χρώμα που ΔΕΝ έχετε εξώφυλλο άσο (ή απλά δεν θέλετε να παίξει εκεί ο συμπαίκτης σας). Έτσι ο συμπαίκτης σας παίρνει μια πληροφορία για το με ποιο χρώμα θα πρέπει να συνεχίσει. Ξεσκαρτάρισμα μπορεί να γίνει (σπανιότερα) και σε άλλο χρώμα εκτός κοζίων όπου και πάλι το πρώτο ξεσκαρτάρισμα έχει την ίδια σημασία ("δεν έχω τον άσο σε αυτό το χρώμα" ή γενικότερα "δεν θέλω να παίξεις αυτό το χρώμα").

Οι πόντοι

Σε κάθε παιχνίδι το σύνολο των πόντων είναι 162 (152 οι πόντοι των φύλλων και 10 πόντοι μπόνους για όποια ομάδα πάρει την πατινή, την όγδοη και τελευταία μπάζα). Στους πόντους αυτούς, προστίθεται οι δηλώσεις, δηλαδή κάποιοι έξτρα πόντοι από συνδυασμούς φύλλων μετά το μοίρασμα, οπότε το σύνολο των πόντων είναι 162 συν τις δηλώσεις.

Ο δηλώσεις

Δηλώσεις λέμε τους συνδυασμούς φύλλων (αντιστοίχων άλλων παιχνιδιών, όπως η "μπιρίμπα") που μπορεί να δημιουργήσει ο παίκτης με τα 8 φύλλα που του μοιράστηκαν. Συγκεκριμένα, τις τρίτες, τις τετάρτες, τις πέμπτες (τρία, τέσσερα ή πέντε συνεχόμενα φύλλα ίδιου χρώματος στην σειρά A,K,Q,J,10,9,8,7), το καρέ (τέσσερις βαλέδες ή εννιάρια ή άσοι ή δεκάρια ή ρηγάδες ή ντάμες) και πιλόττα (ρήγας και ντάμα στα κόζια). Οι τρίτες δίνουν 20 πόντους, οι τετάρτες 50, οι πέμπτες 100. Οι πόντοι που δίνουν τα καρέ εξαρτώνται από το φύλλο. Καρέ με βαλέδες (J) δίνει 200 πόντους, καρέ με εννιάρια 150, καρέ με άσους, ρηγάδες (Κ), ντάμες (Q) και δεκάρια, δίνουν 100. Καρέ του 8 και του 7 δεν δίνει πόντους.

Σε κάθε διανομή (μοίρασμα), αμέσως μετά το ποντάρισμα, οι δύο ομάδες αρχικά συγκρίνουν προφορικά τις δηλώσεις τους, χωρίς να τον δείξουν (εκτός τις πιλόττας που δηλώνεται κατά την διάρκεια του παιχνιδιού). Η ομάδα του παίκτη που δήλωσε τον ισχυρότερο συνδυασμό, τον δείχνει στους αντιπάλους της και ξεκινά το παιχνίδι με τους πόντους που αναλογούν στις δηλώσεις της. Η σειρά ισχύος των συνδυασμών στις δηλώσεις είναι:

Δηλώσεις	Πόντοι
Τέσσερις βαλέδες	200
Τέσσερα εννιάρια	150
Τέσσερις άσοι	100
Τέσσερα δεκάρια	100
Τέσσερις ρηγάδες	100
Τέσσερις ντάμες	100
Μία πέμπτη	100
Μία τετάρτη	50
Μία τρίτη	20

• Αν παίκτες και των δύο ζευγαριών διαθέτουν δηλώσεις, μετράνε μόνο οι δηλώσεις του ζεύγους του παίκτη με τον ισχυρότερο συνδυασμό.
• Στην περίπτωση που ο καλύτερος συνδυασμός δύο αντιπάλων είναι ίδιας κατηγορίας (π.χ. έχουν από μια Τετάρτη), υπερισχύει ο συνδυασμός με τα ισχυρότερα φύλλα. Π.χ. η J♥,10♥,9♥,8♥ («Τετάρτη στο βαλέ») είναι κατώτερη από την A♦,K♦,Q♦,J♦ («Τετάρτη στον άσο»).
• Στην περίπτωση που οι τρίτες/τετάρτες/πέμπτες καταλήγουν στο ίδιο φύλλο, μετράει αυτή που είναι στα κόζια.
• Αν καμία από τις δύο δεν είναι στα κόζια, οι τετάρτες στέκουν και δεν μετρά καμία.
• Η σπάνια περίπτωση έκτης ή εβδόμης (6 ή 7 φύλλα στη σειρά) είναι ισχυρότερη από την πέμπτη ή την έκτη αντίστοιχα, αλλά συνεχίζει να μετράει 100 πόντους.

Παράδειγμα 1: Οι δύο παίχτες της ομάδας Α έχουν δύο τρίτες (9,8,7 μπαστούνι & K,Q,J σπαθί) οι οποίες είναι και οι δύο μικρότερες από τη μια τρίτη που έχουν οι παίχτες της ομάδας Β (A,K,Q κούπα). Μετράει μόνο η τρίτη της ομάδας Β, δηλαδή η ομάδα Β θα ξεκινήσει με 20 πόντους.

Παράδειγμα 2: Οι δύο παίχτες της ομάδας Α έχουν Τρίτη και Τετάρτη (9,8,7 μπαστούνι & K,Q,J,10 σπαθί) και οι παίχτες της ομάδας Β Τρίτη (A,K,Q κούπα). Μετράει μόνο οι δηλώσεις της ομάδας Α, δηλαδή η ομάδα Α θα ξεκινήσει με μπόνους 50+20=70 πόντους.

Πιλόττα

Ένα ειδικό είδος δήλωσης, είναι η πιλότα. Όταν ένας παίχτης έχει ρήγα (Κ) και ντάμα (Q) στα κόζια, τότε την στιγμή που παίζει το πρώτο από τα δύο αυτά φύλλα κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης φωνάζει «μπουρλότ» και η ομάδα του παίρνει 20 πόντους. Οι πόντοι αυτοί δε χάνονται (δεν επηρεάζονται δηλαδή) από την δήλωση που μπορεί να έχει η αντίπαλη ομάδα.

Καταμέτρηση πόντων

Στο τέλος του γύρου της εκτέλεσης κάθε ομάδα μετρά τους πόντους των φύλλων της +10 πόντους για την πατινή. Το άθροισμα πρέπει να είναι 162. Οι πόντοι κάθε ομάδας στρογγυλοποιούνται όταν καταλήγουν σε 1-5 στην κατώτερη δεκάδα ενώ όταν καταλήγουν σε 7-9 στην ανώτερη δεκάδα.

Σημαντική παρατήρηση: πρώτα αποφασίζουμε αν οι πόντοι που μάζεψαν οι αγοραστές φτάνουν για να βγει το ποντάρισμα, και μετά γίνεται η στρογγυλοποίηση!

Στην περίπτωση που ο αριθμός των πόντων των ομάδων καταλήγουν σε 6 (π.χ. η ομάδα Α έχει μαζέψει 146 πόντους και η ομάδα Β 16 πόντους), τότε η στρογγυλοποίηση θα γίνει υπέρ της ομάδας που έχει στις μπάζες της το βαλέ (J) στα κόζια (που είναι το ισχυρότερο φύλλο στο παιχνίδι). Το άθροισμα είναι τελικά πάντα 160 (λόγω της στρογγυλοποίησης). Στους πόντους αυτούς προστίθεται οι δηλώσεις (0 - 550 πόντοι) και η πιλότα (20 πόντοι).

Συνήθως ένας από τους τέσσερις παίκτες αναλαμβάνει την ευθύνη να καταγράφει τους πόντους. Παραδοσιακά αυτό γίνεται σε χαρτί. Ο παίκτης αυτός καταγράφει τους πόντους της ομάδας του στην αριστερά στήλη και τους πόντους της άλλης ομάδας στη δεξιά στήλη. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού μπορεί να χρειαστούν υπολογισμοί μεσαίας δυσκολίας. Πρόσφατα έχουν δημιουργηθεί εφαρμογές κινητών τηλεφώνων που βοηθούν στη διαδικασία καταγραφής του σκορ, με το να κάνουν τους αυτόματους υπολογισμούς και να αντικαθιστούν ουσιαστικά το χαρτί.

Το ποντάρισμα

Το ποντάρισμα είναι η πρώτη φάση του παιχνιδιού μετά το μοίρασμα. Κάθε παίκτης με τη σειρά του (με πρώτο αυτόν που κάθεται στα αριστερά αυτού που μοίρασε) έχει δικαίωμα:

1. να ποντάρει, δηλαδή να προβλέψει τους πόντους που θα πάρει η ομάδα του αν κόζια γίνουν τα φύλλα κάποιου συγκεκριμένου χρώματος. Αυτό το κάνει δηλώνοντας τους πόντους που προβλέπει να πάρει κατ’ ελάχιστο, καθώς και το χρώμα των ατού που προτείνει. Το ποντάρισμα θα πρέπει να είναι πολλαπλάσιο του 10 με ελάχιστο τους 80 πόντους.
2. να ανεβάσει το ποντάρισμα δηλώνοντας μεγαλύτερο ποντάρισμα (σε πόντους) από το προηγούμενο. Δηλώνει πόντους (πολλαπλάσιο του 10) και χρώμα.
3. να πάει πάσο

Π.χ. Ποντάρισμα «90 τα καρά» σημαίνει πως αγοράζει καρά στους 90 πόντους. Δηλαδή στοιχηματίζει πως η ομάδα του θα βγάλει ποντάρισμα , δηλαδή θα συγκεντρώσει τουλάχιστο 90 πόντους αν εκτελέσει με κόζια τα καρά. Ο επόμενος παίκτης, ο Γ μπορεί να αυξήσει το ποντάρισμα (π.χ. «100 οι κούπες»), ή να πάει πάσο. Το πάσο δεν είναι δεσμευτικό, δηλαδή στον επόμενο γύρο (αν υπάρξει) μπορεί ο παίκτης να ανεβάσει το ποντάρισμα. Αν ακουστούν τρία συνεχόμενα πάσο όμως, το ποντάρισμα κατοχυρώνεται στον τελευταίο πλειοδότη.

Το ζευγάρι που παίρνει το ποντάρισμα (πλειοδοτεί) αναλαμβάνει δύο υποχρεώσεις:

1. να μαζέψει τουλάχιστο τους πόντους του τελευταίου του πονταρίσματος με κόζια στο χρώμα του τελευταίου του πονταρίσαματος (έχοντας προσθέσει και τις δηλώσεις τους ή και πιθανό μπουρλότ)
2. να βγάλει περισσότερους πόντους από τους αντιπάλους.

Αν δεν καταφέρει να συγκεντρώσει τουλάχιστο τους δηλωθέντες πόντους ή δεν πάρει περισσότερους πόντους από το αντίπαλο ζευγάρι, τότε το ποντάρισμα μπαίνει μέσα, δηλαδή η ομάδα του δεν παίρνει πόντους και οι αντίπαλοι παίρνουν όλους τους πόντους.

Το ποντάρισμα ολοκληρώνεται όταν ακουστούν τρία συνεχόμενα πάσο.

Παράδειγμα πονταρίσματος: (ζεύγη Α-Γ εναντίον Β-Δ)

Α	Β	Γ	Δ
πάσο	πάσο	90 τα μπαστούνια	110 τα καρά
πάσο	120 οι κούπες	130 τα μπαστούνια	140 οι κούπες
πάσο	πάσο	πάσο	-

Το ποντάρισμα έκλεισε στους 140 πόντους με κόζια τις κούπες για τους Β-Δ.

Η βαθμολογία

1. Σε περίπτωση που οι αγοραστές βγάλουν το ποντάρισμα
   1. Οι αγοραστές παίρνουν:
      • τους πόντους που δήλωσαν κατά το ποντάρισμα
      • τους πόντους που έβγαλαν κατά την εκτέλεση
      • τις δηλώσεις τους
   2. Οι αντίπαλοι παίρνουν τους πόντους που έβγαλαν κατά την εκτέλεση και τις δηλώσεις τους.
2. Σε περίπτωση που οι αγοραστές δεν βγάλουν το ποντάρισμα (μπούνε μέσα)
   1. Οι αγοραστές δεν παίρνουν κανένα πόντο.
   2. Οι αντίπαλοι παίρνουν τους πόντους που δηλώθηκαν κατά το ποντάρισμα, όλους τους πόντους της εκτέλεσης (160) και όλες τις δηλώσεις που πιθανόν έγιναν στο παιχνίδι.
3. Στην περίπτωση που μια ομάδα πάρει όλες τις (8) μπάζες, το παιχνίδι λέγεται πως πήγε καπό και οι νικητές παίρνουν 250 αντί των 160 πόντων (συν το ποντάρισμα και τις δηλώσεις). Στην σπάνια περίπτωση που η ομάδα που πήρε όλες τις μπάζες ήταν η αμυνόμενη και όχι οι αγοραστές, το παιχνίδι λέμε ότι πήγε ανάποδο καπό.

Όποια ομάδα ξεπεράσει τους 3550 πόντους παίρνει μια νίκη. Το παιχνίδι συνήθως παίζεται στις 2 νίκες.