Μπωζολαί
| Μπωζολαί | |
|---|---|
 Θέση του Μπωζολαί στο Μασίφ Σαντράλ | |
 | |
| Ύψος | 1.009 μέτρα, στο όρος Σαιν-Ριγκώ |
| Οροσειρά | Μασίφ Σαντράλ |
| Ήπειρος | Ευρώπη |
| Χώρες | Ωβέρνη-Ρον-Αλπ και Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ στη Γαλλία |
| Συντεταγμένες | 46°05′00″N 4°40′00″E / 46.083333°N 4.666667°E°,° |
| wikidata () | |
Το Μπωζολαί (γαλλικά: Beaujolais) είναι ιστορική επαρχία και αμπελουργική περιοχή στη νοτιοανατολική Γαλλία. Βρίσκεται βόρεια της Λυών και καλύπτει το βόρειο τμήμα του νομού Ρον στην περιοχή Ωβέρνη-Ρον-Αλπ και το νότιο τμήμα του νομού Σον-ε-Λουάρ στη Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ. Η περιοχή είναι γνωστή διεθνώς για τη μακρά παράδοση οινοποιίας και πιο πρόσφατα για το εξαιρετικά δημοφιλές Μπωζολαί Νουβώ.
Η ιστορική πρωτεύουσα είναι το Μπωζέ και η σημερινή πρωτεύουσα η Βιλφράνς-συρ-Σον.
Τοπωνυμία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Μπωζολαί έλαβε το όνομά του από το Beaujou, που αναλύεται σε Beau που σημαίνει Ωραίο και τον διαλεκτικό όρο jou που στα γαλλικά σημαίνει mont, colline, και στα ελληνικά βουνό, λόφος, δηλαδή Ωραίο βουνό.[1]
Κατά άλλη άποψη το όνομα προέρχεται από την πρώην πρωτεύουσα Μπωζέ (γαλλικά: Beaujeu), το παλαιότερο Μπελοζόβιουμ.
Στα γαλλοπροβηγκιανά, την παραδοσιακή γλώσσα της περιοχής, το όνομα είναι Biôjolês.
Γεωγραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Μπωζολαί είναι μία λοφώδης περιοχή που βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του Κεντρικού Ορεινού Όγκου (Μασίφ Σαντράλ) και συνορεύει στα ανατολικά με την κοιλάδα του ποταμού Σον και στα δυτικά με την κοιλάδα του Λίγηρα.
Βρίσκεται βόρεια της Λυών και αντιστοιχεί σε μεγάλο βαθμό με το βόρειο τμήμα του νομού Ρον στην περιοχή Ωβέρνη-Ρον-Αλπ, περιλαμβάνοντας μικρό τμήμα στα νότια του νομού Σον-ε-Λουάρ στην Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ.
Τα όρη του Μπωζολαί, όπως συχνά ονομάζεται το σύνολο της περιοχής, περιλαμβάνουν 72 κοινότητες, οι οποίες χωρίζονται κατά προσέγγιση σε δύο περιοχές:
- Η νότια περιοχή είναι σχεδόν τετράγωνη και βρίσκεται σε ένα λοφώδες τοπίο σε υψόμετρο μεταξύ 350 και 400 μέτρων. Στα δυτικά, η περιοχή προστατεύεται από τον υγρό αέρα από μια σειρά από λόφους ύψους 650 έως 800 μέτρων. Το χώμα δημιουργήθηκε με διάβρωση και συνήθως αποτελείται από ένα μίγμα ασβέστη και αργίλου. Το έδαφος είναι μάλλον φτωχό και στεγνώνει γρήγορα.
- Η βόρεια περιοχή χαρακτηρίζεται από πιο υψηλούς λόφους και καλύτερα εδάφη με βάση το γρανίτη. Αυτή η περιοχή, η οποία ξεκινάει βόρεια της Βιλφράνς-συρ-Σον και τελειώνει λίγο κάτω από την περιοχή Μακονναί, φιλοξενεί τα ποιοτικά κρασιά Μπωζολαί Βιλάζ και τα δέκα crus[2], που παράγουν οίνο Ελεγχόμενης ονομασίας προέλευσης.
Συνολικά, το Μπωζολαί καλύπτει περίπου 23.000 εκτάρια αμπελώνων και εκτείνεται σε μήκος 50 χιλιομέτρων σε κατεύθυνση βορρά-νότου και έχει μέγιστο πλάτος 15 χιλιόμετρα. Ο ποταμός Σον αποτελεί το ανατολικό άκρο της περιοχής.
Το υψηλότερο σημείο στα όρη του Μπωζολαί είναι το όρος Σαιν-Ριγκώ, με υψόμετρο 1.009 μέτρα.
Η περιοχή, εκτός των ποταμών Σον και Λίγηρα, διαρρέεται από τους ποταμούς Αρντιέρ, Αζέργκ, Τυρντίν και Ρανς.
Το κλίμα είναι ωκεάνιο με ορεινές επιρροές.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα].svg)
Το Μπωζολαί ήταν αρχικά μια βαρονία που κατά τον 9ο αιώνα την κατείχε ο Γκιγιώμ, κόμης του Λιονναί και του Φορέζ. Μετά το θάνατό του το 900, η βαρονία πέρασε στον γιο του Μπεράρ, που είναι ο πρώτος που έφερε τον τίτλο του κυρίου του Μπωζέ. Αυτός ο πρώτος οίκος έσβησε το 1265, στο πρόσωπο του Γκισάρ Ε'.
Η Ιζαμπώ, η κληρονόμος του, παντρεύτηκε τον Ρενώ, κόμη του Φορέζ, ο οποίος ήταν ο πρώτος ενός νέου οίκου κυρίων του Μπωζέ, μεταξύ των οποίων διακρίθηκε ο Εντουάρ Α' που διετέλεσε στρατάρχης της Γαλλίας. Γύρω στο 1400, η βαρονία του Μπωζέ πέρασε στον οίκο των Βουρβόνων, με την παραχώρηση που έκανε ο Εντουάρ Β' στον Λουδοβίκο Β΄ του Μπουρμπόν, θείο του. Ένας από τους απογόνους του, ο Πέτρος Β΄ της Βουρβόνης, παντρεύτηκε την Άννα της Γαλλίας, κόρη του Λουδοβίκου ΙΑ', γνωστή ως Κυρία του Μπωζέ.
Το 1522, στην εποχή που το Μπωζολαί κατείχε ο Κάρολος Γ΄ της Βουρβόνης, κοντόσταυλος της Γαλλίας, η περιοχή κατασχέθηκε, λόγω προδοσίας του προαναφερόμενου, από τον βασιλιά Φραγκίσκο Α' , και δόθηκε στη Λουίζα της Σαβοΐας, μητέρα του βασιλιά. Το 1531, πέρασε στις γαλλικές βασιλικές κτήσεις και το 1560 αποδόθηκε από τον Φραγκίσκο Β' στον Λουδοβίκο του Μονπανσιέ, κληρονόμο του κοντόσταυλου. Η Μαρία του Μονπανσιέ το έφερε σαν προίκα, το 1626, στον Γκαστόν της Γαλλίας, του οποίου η κόρη το κληροδότησε στον Φίλιππο της Ορλεάνης, αδελφό του Λουδοβίκου ΙΔ'.
Το Μπωζολαί, που ανυψώθηκε εν τω μεταξύ σε κομητεία, παρέμεινε από τότε στον οίκο της Ορλεάνης. Ο τελευταίος πρίγκιπας που έφερε τον τίτλο του κόμη του Μπωζολαί ήταν ο Λουδοβίκος Κάρολος της Ορλεάνης, τρίτος αδελφός του βασιλιά Λουδοβίκου-Φιλίππου, που γεννήθηκε στο Παρίσι το 1779 και πέθανε στη Μάλτα το 1808.
Οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η οικονομία του Μπωζολαί βασίζεται στην αμπελουργία, τη βιομηχανία και τις δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών. Εντούτοις, το ένα τρίτο των εργαζομένων που διαμένουν στην περιοχή εργάζονται στη Λυών.
Το Μπωζολαί έχει τρεις διαφοροποιημένες γεωγραφικές περιοχές:
- την κοιλάδα του ποταμού Σον, όπου διέρχονται σημαντικές οδικές αρτηρίες (δρόμος, αυτοκινητόδρομος, σιδηρόδρομοι, το κανάλι του ποταμού Σον) και όπου υπάρχει βιομηχανική δραστηριότητα.
- την «πλαγιά του Μποζωλαί», το ανατολικό τμήμα του Μπωζολαί, απότομες ασβεστολιθικές πλαγιές με ξηρότερο τμήμα, όπου υπάρχουν αμπελώνες 200.000 στρεμμάτων και παράγεται το παγκόσμια γνωστό κρασί Μπωζολαί.[3]
- το «Πράσινο Μπωζολαί», μια αγροτική περιοχή που κυριαρχείται από την κτηνοτροφία, τον δασικό τομέα με έντονη φυσική και οικονομική ταυτότητα, την παραδοσιακή οικονομία σε μια φάση διαφοροποίησης (από την κλωστοϋφαντουργία έως τη μεταλλουργία, τα πλαστικά και τα αγροτικά τρόφιμα). Η τουριστική δραστηριότητα είναι σε ισχυρή ανάπτυξη.
Οινοποιία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Μπωζολαί είναι μια οινοποιητική περιοχή, γνωστή για τα τυπικά κρασιά της, κόκκινα κρασιά που προέρχονται από το 97% της ποικιλίας σταφυλιών Γκαμέ (Gamay).
Η μέση παραγωγή είναι 1 εκατομμύριο εκατόλιτρα ετησίως χωρισμένη σε δώδεκα ονομασίες (Ελεγχόμενης ονομασίας προέλευσης): Μπωζολαί, Μπωζολαί Βιλάζ και 10 crus [2]. Υπάρχει μεγάλη διακύμανση στην ποιότητα του Μπωζολαί, γενικά χαρακτηρίζεται ως ελαφρό και φρουτώδες. Το καλύτερο Μπωζολαί πρέπει να μείνει 2 έως 3 χρόνια στη φιάλη για να αναπτύξει πλήρως τα χαρακτηριστικά του.
Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί το Μπωζολαί Νουβώ. (=νέο Μπωζολαί). Παράγεται μόνο από τις ονομασίες Μπωζολαί και Μπωζολαί Βιλάζ. Είναι το καινούργιο κρασί της χρονιάς και εμφιαλώνεται μέσα σε 6 εβδομάδες έως 2 μήνες από τον τρύγο. Εμφανίζεται στην αγορά κάθε χρόνο την τρίτη Πέμπτη του Νοεμβρίου και η κυκλοφορία του αποτελεί κοινωνικό γεγονός τόσο στη Γαλλία όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Υφαντουργία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η υφαντουργία κυριαρχεί στις κοινότητες Τιζύ, Μπουρ-ντε-Τιζύ και Ταράρ, όπου παραδοσιακά επεξεργάζονταν το μετάξι. Το μετάξι έχει αντικατασταθεί πλέον από το βαμβάκι και τις συνθετικές ίνες.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μπωζολαί-Ιστορία Αρχειοθετήθηκε 2020-09-23 στο Wayback Machine. (επιλογή γλώσσας)
- Μπωζολαί-Κρασί (αγγλικά, γαλλικά)
Παραπομπές και σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Le Petit Robert des noms propres, Le Robert, 2016 (ISBN 9782321008729), p. 236
- ↑ 2,0 2,1 Στη Γαλλία, cru ονομάζεται ένας αμπελώνας με αναγνωρισμένη ποιότητα.
- ↑ . «beaujolais.com».
