Μονοκομματικό πολιτικό σύστημα

Μονοκομματικό πολιτικό σύστημα, ονομάζεται η μορφή διακυβέρνησης που καθορίζεται από την παρουσία και εξουσία ενός μόνο κόμματος στην πολιτική ζωή μιας χώρας. Μονοκομματικό καθεστώς μπορούμε να συναντήσουμε στις παρακάτω τρεις μορφές:

• Κομμουνιστικό πολιτικό σύστημα:

Στις χώρες του λεγόμενου τότε υπαρκτού σοσιαλισμού, το κομμουνιστικό κόμμα κάθε χώρας, αντιπροσωπεύοντας την εργατική και αγροτική τάξη της χώρας, εγκαθίδρυσε την πολιτική του κυριαρχία, μέσου του μονοκομματικού πολιτικού συστήματος. Έχοντας ως βασική του αποστολή να εγκαθιδρύσει και να διατηρήσει την δικτατορία του προλεταριάτου, - δηλαδή την κυριαρχία της εργατο-εργατικής τάξης καθώς και των φυσικών συμμάχων της, προσπάθησε με αυταρχικές και βίαιες πολλές φορές μορφές να αποτρέψει τις αντεπαναστάσεις και να προασπίσει τα συμφέροντα του λαού. Ως εκ τούτου και η ιεραρχία του πολιτικού συστήματος διαμορφώθηκε σε εξουσία του κομμουνιστικού κόμματος και του ηγέτη του, πάνω στο κράτος.

• Φασιστικό πολιτικό σύστημα:

Τα φασιστικά πολιτικά κόμματα - με την εξαίρεση του Ναζιστικού κόμματος - δεν κατάφεραν ποτέ να κυριαρχήσουν στο πολιτικό σύστημα της χώρας τους. Το Εθνικό σοσιαλιστικό κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ κατάφερε μέσα από το πολυκομματικό σύστημα να αναρριχηθεί στην εξουσία, και να μετατρέψει τον πολυκοματισμό στην δικτατορία του ναζιστικού κόμματος. Ωστόσο, η εξουσία του στηριζόταν στον στρατιωτικό έλεγχο του πληθυσμού και όχι σε ιδεολογία, γι΄αυτό και κατέρρευσε μετά το θάνατο του Χίτλερ και την κατάρρευση του στρατού.

• Πολιτικό σύστημα πρώην αποικιακών ή ημιαποικιακών χωρών:

Ενεργά Μονοκομματικά Κράτη

Χώρα	Προηγούμενο Καθεστώς	Κόμμα	Μέτωπο	Υιοθέτηση Μονοκοματικού Κράτους	Αφορμή
Βιετνάμ	Αποικία (Κράτος του Βιετνάμ, τμήμα της γαλλικής Ινδοκίνας)	Κομμουνιστικό Κόμμα Βιετνάμ	Βιετναμέζικο Πατριωτικό Μέτωπο	1954	Πρώτος Πόλεμος Ινδοκίνας
	Ημιπροεδρικό σύστημα (Νότιο Βιετνάμ)			1976	Πόλεμος του Βιετνάμ
Βόρεια Κορέα	Αποικία της Ιαπωνίας. Η Βόρεια Κορέα, διεθνώς ανεξάρτητη από το 1948, δεν αναγνωρίζεται ως κράτος από 2 κράτη μέλη του ΟΗΕ, την Ιαπωνία και την Νότια Κορέα. Οι δύο Κορέες διεκδικούν ότι είναι οι μόνες νόμιμες κυβερνήσεις ολόκληρης της Κορεατικής Χερσονήσου.	Εργατικό Κόμμα Κορέας	Δημοκρατικό Μέτωπο για την Επανένωση της Πατρίδας.	1946	Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Δημοκρατία της Σαχάρας	Αποικία της Ισπανίας μέχρι το 1975. Από την ίδια χρονιά το Μαρόκο διεκδικεί την περιοχή της Δυτικής Σαχάρας ως μέρος της επικράτειάς του. Η Δυτική Σαχάρα δεν αναγνωρίζεται ως μέρος του Μαρόκου από κανένα κράτος, αλλά κάποια κράτη στηρίζουν το Πλάνο για την Αυτονομία της Δυτικής Σαχάρας του Μαρόκου. Ο Αραβικός Σύνδεσμος έχει ταχθεί υπέρ της "εδαφικής συνοχής" του Μαρόκου. Η Απόφαση 34/37 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ αναγνώρισε το δικαίωμα του λαού της Δυτικής Σαχάρας για αυτό-προσδιορισμό, και επίσης αναγνώρισε το Μέτωπο Πολισάριο ως τον μόνο αντιπρόσωπο του λαού της Δυτικής Σαχάρας. Η Δυτική Σαχάρα βρίσκεται στον κατάλογο των μη αυτοδιοικούμενων περιοχών του ΟΗΕ.	Μέτωπο Πολισάριο		1975	Πόλεμος Δυτικής Σαχάρας
Ερυθραία	Προσωρινή Κυβέρνηση (Τμήμα της Μεταβατικής Κυβέρνησης Αιθιοπίας)	Λαϊκό Μέτωπο για τη Δημοκρατία και τη Δικαιοσύνη		1991	Πόλεμος ανεξαρτησίας της Ερυθραίας
Κούβα	Δικτατορία Φουλχένσιο Μπατίστα	Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας		1959	Κουβανική Επανάσταση
Κίνα	Μονοκομματικό Κράτος (Τμήμα της Δημοκρατίας της Κίνας, η οποία σήμερα ελέγχει το καθεστώς της Ταϊβάν)	Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας	United Front	1949	Κινέζικος Εμφύλιος Πόλεμος
Λάος	Συνταγματική Μοναρχία	Λαϊκό Επαναστατικό Κόμμα του Λάος	Μέτωπο του Λάος για Εθνική	1975	Εμφύλιος Πόλεμος του Λάος