Καραμανλήδες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 12: Γραμμή 12:


== Γλώσσα - γραφή ==
== Γλώσσα - γραφή ==
{{Κύριο|Καραμανλήδεια γραφή|}}
{{Κύριο|Καραμανλήδικα (τουρκική διάλεκτος)|}}
[[Αρχείο:Karamanlidika title page 1784.JPG | μικρογραφία | upright | Καραμανλίδικα ]]Οι Καραμανλήδες μιλούσαν τοπική διάλεκτο της τουρκικής. Στα κείμενά τους, έγραφαν την τουρκική γλώσσα με χαρακτήρες του [[Ελληνικό αλφάβητο|ελληνικού αλφαβήτου]] ([[καραμανλήδικα]]).
[[Αρχείο:Karamanlidika title page 1784.JPG | μικρογραφία | upright | Καραμανλίδικα ]]Οι Καραμανλήδες μιλούσαν τοπική διάλεκτο της τουρκικής. Στα κείμενά τους, έγραφαν την τουρκική γλώσσα με χαρακτήρες του [[Ελληνικό αλφάβητο|ελληνικού αλφαβήτου]] ([[καραμανλήδικα]]).


Το πρώτο γνωστό έντυπο καραμανλήδικο κείμενο ανάγεται εκδόθηκε το 1718 και το τελευταίο το 1729, ενώ στα καραμανλήδικα γράφτηκε ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα σε τουρκική γλώσσα, το 1871-72, από τον δάσκαλο και δημοσιογράφο [[Ευαγγελινός Μισαηλίδης|Ευαγγελινό Μισαηλίδη]]<ref name=":0" />.
Το πρώτο γνωστό έντυπο καραμανλήδικο κείμενο ανάγεται εκδόθηκε το 1718 και το τελευταίο το 1929, ενώ στα καραμανλήδικα γράφτηκε ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα σε τουρκική γλώσσα, το 1871-72, από τον δάσκαλο και δημοσιογράφο [[Ευαγγελινός Μισαηλίδης|Ευαγγελινό Μισαηλίδη]]<ref name=":0" />.


Τα παλαιότερα καραμανλήδικα κείμενα ήταν θρησκευτικού περιεχομένου ενώ από το τέλος του 18ου αι. τυπώνονται και κείμενα ιστορικά, γεωγραφικά, διδακτικά κ.ά. Αυτά τυπώνονταν σε τυπογραφεία της Κωνσταντινούπολης, Αθηνών, Βενετίας, Σμύρνης κ.ά. Πολύ σημαντικό ρόλο στη διάδοση της καραμανλήδικης γραφής έπαιξε ο Ευαγγελινός Μισαηλίδης ο οποίος το 1851 άρχισε να εκδίδει στην Κωνσταντινούπολη την εφημερίδα ''Ανατολή'', σε καραμανλήδικη γραφή.<ref>[http://www.imxa.gr/collections/code/emuseum.asp?style=Browse&currentrecord=1&newvalues=1&newpage=collections Η συλλογή "Καραμανλίδικα", Ινστιτούτο Μελετών Χερσονήσου του Αίμου.]</ref>
Τα παλαιότερα καραμανλήδικα κείμενα ήταν θρησκευτικού περιεχομένου ενώ από το τέλος του 18ου αι. τυπώνονται και κείμενα ιστορικά, γεωγραφικά, διδακτικά κ.ά. Αυτά τυπώνονταν σε τυπογραφεία της Κωνσταντινούπολης, Αθηνών, Βενετίας, Σμύρνης κ.ά. Πολύ σημαντικό ρόλο στη διάδοση της καραμανλήδικης γραφής έπαιξε ο Ευαγγελινός Μισαηλίδης ο οποίος το 1851 άρχισε να εκδίδει στην Κωνσταντινούπολη την εφημερίδα ''Ανατολή'', σε καραμανλήδικη γραφή.<ref>[http://www.imxa.gr/collections/code/emuseum.asp?style=Browse&currentrecord=1&newvalues=1&newpage=collections Η συλλογή "Καραμανλίδικα", Ινστιτούτο Μελετών Χερσονήσου του Αίμου.]</ref>

Έκδοση από την 18:25, 23 Ιανουαρίου 2021

Γάμος Καραμανλήδων στη Μαλακοπή, περί το 1910

Καραμανλήδες (ενικός Καραμανλής) αποκαλούνται οι τουρκόφωνοι Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί (Rum) που κατοικούσαν στη Μικρά Ασία, συγκεκριμένα στην Καραμανία (ονομάστηκε από το τουρκικό Μπεηλίκι των Καραμανιδών, στην περιοχή της αρχαίας Κιλικίας) και την Καππαδοκία.

Ιστορία

Υπάρχουν δύο θεωρίες σχετικά με την προέλευση των Καραμανλήδων. Η πρώτη δέχεται ότι προέρχονταν από Έλληνες Χριστιανούς της Μικράς Ασίας οι οποίοι τουρκοφώνησαν. Η δεύτερη τους θεωρεί εκχριστιανισμένους Τούρκους ή μίξη αυτών με Έλληνες[1][2].

Αν και οι καραμανλήδικες κοινότητες ευημερούσαν, η απομόνωση της κεντρικής Ανατολίας τους ωθούσε σε εποχιακή ή και μόνιμη μετανάστευση σε εμπορικά κέντρα κατά μήκος του σιδηροδρόμου, όπως το Ικόνιο και η Νίγδη, ή ακόμη η Άγκυρα, η Καισάρεια, η Τραπεζούντα, τα Άδανα και η Μερσίνα, εγκαταλείποντας προαιώνιες εστίες της Ορθοδοξίας όπως η Σύλλη (σημ. Sille Subaşı) και το Σελίμε. Σημαντική κοινότητα Καραμανλήδων υπήρχε και στην Κωνσταντινούπολη, στις συνοικίες Γεντικουλέ, Ψωμαθειά (Samatya), Ναρλικαπί. Μεταξύ των κατοίκων της Ανατολίας, οι Καραμανλήδες φημίζονταν για το εμπορικό πνεύμα και την επιχειρηματικότητά τους.[3]

Σταδιακά, οι εύποροι Καραμανλήδες έμποροι και επαγγελματίες άρχισαν να υιοθετούν την ελληνική γλώσσα, με την ενθάρρυνση του Πατριαρχείου της Κωνσταντούπολης αλλά και των ελληνικών Αρχών, αν και συχνά οι φτωχοί έφεραν αντιρρήσεις, επιθυμώντας εκπαίδευση μεγαλύτερης πρακτικής αξίας για τα παιδιά τους[4] .

Μετά την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης (1923), μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα, κατά την Ανταλλαγή πληθυσμών.

Γλώσσα - γραφή

Καραμανλίδικα

Οι Καραμανλήδες μιλούσαν τοπική διάλεκτο της τουρκικής. Στα κείμενά τους, έγραφαν την τουρκική γλώσσα με χαρακτήρες του ελληνικού αλφαβήτου (καραμανλήδικα).

Το πρώτο γνωστό έντυπο καραμανλήδικο κείμενο ανάγεται εκδόθηκε το 1718 και το τελευταίο το 1929, ενώ στα καραμανλήδικα γράφτηκε ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα σε τουρκική γλώσσα, το 1871-72, από τον δάσκαλο και δημοσιογράφο Ευαγγελινό Μισαηλίδη[1].

Τα παλαιότερα καραμανλήδικα κείμενα ήταν θρησκευτικού περιεχομένου ενώ από το τέλος του 18ου αι. τυπώνονται και κείμενα ιστορικά, γεωγραφικά, διδακτικά κ.ά. Αυτά τυπώνονταν σε τυπογραφεία της Κωνσταντινούπολης, Αθηνών, Βενετίας, Σμύρνης κ.ά. Πολύ σημαντικό ρόλο στη διάδοση της καραμανλήδικης γραφής έπαιξε ο Ευαγγελινός Μισαηλίδης ο οποίος το 1851 άρχισε να εκδίδει στην Κωνσταντινούπολη την εφημερίδα Ανατολή, σε καραμανλήδικη γραφή.[5]

Πρόσωπα

Σημαντικοί Καραμανλήδες στην ελληνική ιστορία είναι οι εξής:

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 Mackridge, Peter (2010). Language and National Identity in Greece, 1766-1976. OUP Oxford. σελ. 64. ISBN 978-0-19-959905-9. 
  2. Vryonis, Speros. Studies on Byzantium, Seljuks, and Ottomans: Reprinted Studies. Undena Publications, 1981, (ISBN 0-89003-071-5), σ. 305. «The origins of the Karamanlides have long been disputed, there being two basic theories on the subject. According to one, they are the remnants of the Greek-speaking Byzantine population which, though it remained Orthodox, was linguistically Turkified. The second theory holds that they were originally Turkish soldiers which the Byzantine emperors had settled in Anatolia in large numbers and who retained their language and Christian religion after the Turkish conquests...»
  3. Doumanis 2013, σ. 37.
  4. Doumanis 2013, σσ. 37-38.
  5. Η συλλογή "Καραμανλίδικα", Ινστιτούτο Μελετών Χερσονήσου του Αίμου.

Πηγές

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

Καραμανλίδικα έντυπα διαθέσιμα στο διαδίκτυο