Ακκαδική αυτοκρατορία

Η πιθανή εξάπλωση της Ακκαδικής Αυτοκρατορίας στη Μεσοποταμία.

Οι Ακκάδιοι ήταν αρχαίος λαός. Ήταν οι βόρειοι γείτονες των Σουμερίων στη Μεσοποταμία κατά την 3η χιλιετία π.Χ.

Ο ιδρυτής

Ο Σαργών (2371-2330 π.Χ) ιδρυτής της Ακκαδικής δυναστείας, αφού υποτάσσει το βασιλέα της Ουρούκ, επεκτείνει την κυριαρχία του σε ολόκληρη την Κάτω Μεσοποταμία μέχρι το Ντιλμούν και το Ελάμ, επιβάλλοντας τη γλώσσα τους και δημιουργώντας το σουμερο-ακκαδικό πολιτισμό. Ο ρόλος του θεωρείται καθοριστικός λόγω της διοικητικής οργάνωσης που επέβαλε. Έθεσε επικεφαλής των πόλεων διοικητές που ορίζονταν από το κέντρο. Αντικατέστησε τη γλώσσα των Σουμερίων με μία σημιτική (ακκαδική), από το όνομα της νέας πρωτεύουσας Ακκάδ, με σφηνοειδή γραφή. Ο εγγονός του Ναράμ-Σιν εδραιώνει την ισχύ της αυτοκρατορίας και την αυξάνει σε μέγεθος. Ονομάζεται «βασιλέας των τεσσάρων περιοχών του κόσμου», γιατί η αυτοκρατορία του εκτείνεται από τη Μεσόγειο και την Παλαιστίνη μέχρι τον Περσικό Κόλπο και το σημερινό Ιράν. Επί της βασιλείας του Ναράμ-Σιν υπάρχει και μία ιδεολογική αλλαγή, η θεοποίηση του εν ζωή βασιλιά. Το εμπόριο είχε ανθίσει, καθώς πολλά αγαθά μετακινούνταν από όλες τις περιοχές όπως ασήμι από την Ανατολία, λάπις λάζουλι από το Αφγανιστάν, κέδροι από το Λίβανο και χαλκός από το Ομάν. Οι πόλεις-κράτη της Μεσοποταμίας πλούτιζαν και φρούρια χτίζονταν στα πιο αδύναμα σημεία.

Στη διάρκεια βασιλείας των διαδόχων του και γύρω στο 2100 π.Χ., ο ακκαδικός πολιτισμός αποσταθεροποιείται λόγω συνεχών εξεγέρσεων των σουμεριακών πόλεων και πιέσεων που ασκούν νομαδικοί λαοί, από τα δυτικά οι Αμορραίοι και από τα βόρεια οι Γκούτιοι από τα βουνά του Ζάγρου.
Για τη κυριαρχία των Γκούτιων λίγα είναι γνωστά. Πάντως αυτοί δεν ενδιαφέρθηκαν για τη διοίκηση του κράτους ή για τη συντήρηση των καναλιών όντας κυρίως λαφυραγωγοί, με αποτέλεσμα και σε συνδυασμό με την αλλαγή των καιρικών συνθηκών και την ξηρασία να πέσει λιμός στη περιοχή μέχρι που ο Ουρ-Νάμμου, βασιλιάς της Ουρ, το 2112 π.Χ. έδιωξε τους Γκούτιους από τη περιοχή και κράτησε την εξουσία μέχρι το 2004 π.Χ.

Θεωρείται από σύγχρονους γλωσσολόγους ότι από τη γλώσσα αυτού του αρχαίου λαού, την «Ακκαδική», προήλθε η Βαβυλωνιακή, καθώς και η Ασσυριακή γλώσσα. Ως γεωγραφικός τόπος, η Ακκάδ σε πολλές σφηνοειδείς επιγραφές αρχαίων μνημείων. Η θέση της μέχρι σήμερα, στο Ιράκ, δεν έχει εξακριβωθεί, αλλά οι ειδικοί προτείνουν σαν τοποθεσία είτε τη Σιππούρ, είτε τη Βαγδάτη.

Πηγές

• MONDADORI Σύγχρονη Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΜΟΣ 1 (1993-1994).