Ένωσις (Κύπρος): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 01:14, 31 Οκτωβρίου 2016

Η Ένωσις ως πολιτικός όρος - σύνθημα στη νεότερη ελληνική ιστορία αναφέρεται στο αίτημα του ελληνοκυπριακού πληθυσμού της Κύπρου για ενσωμάτωση της νήσου με την Ελλάδα, η οποία θεωρείται μητέρα-πατρίδα από τον κυπριακό ελληνισμό. Παρόμοιες κινήσεις με ίδιο σύνθημα είχαν γίνει παλαιότερα και σε άλλες περιοχές με μεγάλους ελληνικούς πληθυσμούς, όπως στην Κρήτη, τα Επτάνησα, τη Σάμο και τα Δωδεκάνησα, οι οποίες περιοχές και ενσωματώθηκαν σταδιακά στο Βασίλειο της Ελλάδος. Ένωση ζητούσαν και οι Βορειοηπειρώτες, χωρίς αυτό να γίνει εφικτό. Από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου εγκαταστάθηκαν περίπου 200.000 Βορειοηπειρώτες στον ελλαδικό χώρο.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Σύντομο ιστορικό

Η Ένωσις ήταν η φυσιολογική συνέχεια της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων της Κύπρου (που αποτελούσε σε ποσοστό επί του συνολικού πληθυσμού γύρω στα 80%^[1] από το 1882 μέχρι το 1960), μαζί με την αντιαποικιακή προσπάθεια σε όλη τη διάρκεια της Βρετανικής Αυτοκρατορίας μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η αντιαποικιακή κίνηση στην Κύπρο ταυτίστηκε με την Ένωση, η οποία σύμφωνα με τον ελληνικό πληθυσμό της Κύπρου ήταν η μοναδική φυσιολογική πολιτική εξέλιξη μετά την απελευθέρωση του νησιού από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και στη συνέχεια από τη Βρετανική Αυτοκρατορία. Επίσης, μια σειρά προτάσεων από τους Βρετανούς για τοπική αυτοδιοίκηση κάτω από βρετανική επικυριαρχία που έγιναν κατά καιρούς απορρίφθηκαν όλες.

Τον Δεκέμβριο του 1949, η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου προκάλεσε τη Βρετανική Αποικιακή Κυβέρνηση να διεξάγει δημοψήφισμα για την Ένωση σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ. Η αποικιακή κυβέρνηση αρνήθηκε και η Εκκλησία πραγματοποίησε δικό της δημοψήφισμα μέσα στις εκκλησίες υπό την επίβλεψη των ιερέων. Το δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε σε δύο συνεχόμενες Κυριακές, στις 15 και 22 Ιανουαρίου του 1950, με τη συντριπτική πλειοψηφία (95.7%) να ψηφίζει υπέρ της Ένωσης με το τότε Βασίλειο της Ελλάδας. Σε αντίθεση του τρόπου των σύγχρονων δημοψηφισμάτων που γίνονται με μορφή μυστικής ψήφου, το ενωτικό δημοψήφισμα έγινε με υπογραφές.^[2]^[3]

Η ίδρυση της ΕΟΚΑ

Το 1955, δημιουργήθηκε η μαχητική Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) που έδρασε κατά την χρονική περίοδο 1955-1959 για την απελευθέρωση της Κύπρου από την Βρετανική κυριαρχία και την ένωσή της με την Ελλάδα, ενάντια των μέτρων που είχε λάβει ο νέος τότε κυβερνήτης και πρώην στρατάρχης Τζ. Χάρτινγκ που προηγουμένως είχε καταπνίξει παρόμοιο κίνημα στη Κένυα.

Τελικά η δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους επιβλήθηκε κατά τις αξιώσεις και τα συμφέροντα των Βρετανών και με τις προσυπογραφές των πρωθυπουργών Ελλάδας και Τουρκίας και έτσι το 1960 γεννήθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία.

Η περίοδος της ελληνικής Χούντας, η ΕΟΚΑ Β´ και η εισβολή

Η ιδέα της Ένωσης δεν εγκαταλείφθηκε αμέσως. Κατά τη διάρκεια της προεδρικής εκστρατείας του 1968 ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ΄ δήλωσε ότι η Ένωσις ήταν "επιθυμητή" ενώ η ανεξαρτησία ήταν "πιθανή". Αυτή η δήλωση τον ξεχώρισε από το κίνημα που επιθυμούσε μόνο και μόνο την Ένωση. Το 1971 δημιουργήθηκε η ΕΟΚΑ Β' με αυτό το σκοπό, υπό την αρχηγία του Γεώργιου Γρίβα - Διγενή. Η οργάνωση συμμετείχε στο στρατιωτικό Πραξικόπημα του 1974 εναντίον του Μακαρίου, το οποίο οργανώθηκε και υποστηρίχθηκε από την Χούντα του Ιωαννίδη. Η τουρκική κυβέρνηση αντέδρασε αρχικά με την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο, κατά το σχέδιο Αττίλας Ι στις 20 Ιουλίου 1974 ενώ μετά από κάποιες μέρες, στις αρχές Αυγούστου και αφού στην Ελλάδα είχε αποκατασταθεί η Δημοκρατία, επαναλήφθηκε με το σχέδιο Αττίλας ΙΙ. Περίπου 200.000 Ελληνοκύπριοι εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους, έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα, περίπου 4.000 έχασαν τη ζωή τους και 1.619 δηλώθηκαν αγνοούμενοι. Οι Τούρκοι κατέκτησαν το 65% της καλλιεργήσιμης έκτασης, το 70% του ορυκτού πλούτου, το 70% της βιομηχανίας, το 80% των τουριστικών εγκαταστάσεων.^[4] Επίσης, αναχώρησαν οι Τουρκοκύπριοι από τις ελεύθερες περιοχές για να κατοικήσουν στο τουρκοκρατούμενο τμήμα του νησιού. Το πραξικόπημα και οι συνέπειές του υπονόμευσαν σοβαρά το ενωτικό κίνημα.

Μετά το 1974

Στις 15 Νοεμβρίου του 1983 η Τουρκία προέβη στην ανακήρυξη - αναγνώριση σε κράτος των κατεχομένων αυτών εδαφών της Κύπρου, με την ονομασία «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» (ΤΔΒΚ), κατά παράβαση του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, διαμελίζοντας την Κυπριακή Δημοκρατία. Τα Ηνωμένα Έθνη εξακολουθούν να αναγνωρίζουν την κυριαρχία της νόμιμης Κυπριακής Δημοκρατίας σε όλη την επικράτεια του νησιού και έχουν ανακηρύξει την προσπάθεια απόσχισης ως παράνομη. Στην Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία, η ΤΔΒΚ αποκαλείται ευρέως «ψευδοκράτος» και «Κατεχόμενα».

Σήμερα η Κύπρος παραμένει διαμελισμένη, με αποτέλεσμα η ελληνική κοινότητα να κατοικεί στις ελεύθερες περιοχές υπό την κυριαρχία της επίσημα αναγνωρισμένης Κυπριακής Δημοκρατίας και η τουρκική κοινότητα να κατοικεί στη μη αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου». Οι Ελληνοκύπριοι έχουν ταυτιστεί έντονα με την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία μετά τα γεγονότα και του Αττίλα ΙΙ, του 1974, έχει μείνει αποκλειστικά υπό τον έλεγχό τους. Η Κυπριακή Δημοκρατία ως ένα διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος και πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2004 τηρεί στενές σχέσεις με την Ελλάδα αλλά η Ένωσις δεν είναι πλέον στόχος των μεγάλων πολιτικών κομμάτων.

Δείτε επίσης

Παραπομπές

↑ «Cyprus - Population». www.country-data.com. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2016.
↑ ΕΝΩΤΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ 15-22/1/1950 (in Greek, includes image of a signature page)
↑ «Cyprus: Ενωτικό Δημοψήφισμα». www.hellas.org. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2016.
↑ Ρόνι Αλάσορ, Διαταγή: «Εκτελέστε τους Αιχμαλώτους!» ISBN 960-03-3260-6

Βιβλιογραφία

Ιωάννης Δ. Στεφανίδης, Η κίνηση για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα στη Θεσσαλονίκη, 1950-1958, Κλειώ-ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, τ/χ1(φθινόπωρο 2004), σελ.145-175

[1] «Cyprus - Population». www.country-data.com. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2016.

[2] ΕΝΩΤΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ 15-22/1/1950 (in Greek, includes image of a signature page)

[3] «Cyprus: Ενωτικό Δημοψήφισμα». www.hellas.org. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2016.

[4] Ρόνι Αλάσορ, Διαταγή: «Εκτελέστε τους Αιχμαλώτους!» ISBN 960-03-3260-6

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Γραμμή 6: / Γραμμή 6: @@
 Η ''Ένωσις'' ήταν η φυσιολογική συνέχεια της εθνικής συνείδησης των [[Έλληνες|Ελλήνων]] της [[Κύπρος|Κύπρου]] (που αποτελούσε σε ποσοστό επί του συνολικού πληθυσμού γύρω στα 80%<ref>{{Cite web|url=http://www.country-data.com/cgi-bin/query/r-3504.html|title=Cyprus - Population|website=www.country-data.com|accessdate=2016-05-18}}</ref> από το 1882 μέχρι το 1960), μαζί με την αντιαποικιακή προσπάθεια σε όλη τη διάρκεια της [[Βρετανική Αυτοκρατορία|Βρετανικής Αυτοκρατορίας]] μετά το [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]]. Η αντιαποικιακή κίνηση στην Κύπρο ταυτίστηκε με την ''Ένωση'', η οποία σύμφωνα με τον ελληνικό πληθυσμό της Κύπρου ήταν η μοναδική φυσιολογική πολιτική  εξέλιξη μετά την απελευθέρωση του νησιού από την [[Οθωμανική Αυτοκρατορία]] και στη συνέχεια από τη [[Βρετανική Αυτοκρατορία]]. Επίσης, μια σειρά προτάσεων από τους Βρετανούς για τοπική αυτοδιοίκηση κάτω από βρετανική επικυριαρχία που έγιναν κατά καιρούς απορρίφθηκαν όλες.
 [[Αρχείο:Semaia tes Kyprou.svg|μικρογραφία|Η σημαία της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα]]
-Το Δεκέμβριο του 1949, η [[Εκκλησία της Κύπρου|Ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου]] προκάλεσε τη Βρετανική Αποικιακή Κυβέρνηση να διεξάγει δημοψήφισμα για την σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ. Η αποικιακή κυβέρνηση αρνήθηκε και η Εκκλησία πραγματοποίησε δικό της δημοψήφισμα μέσα στις εκκλησίες υπό την επίβλεψη των ιερέων. Το δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε σε δύο συνεχόμενες Κυριακές, στις 15 και 22 Ιανουαρίου του 1950, με τη συντριπτική πλειοψηφία (95.7%) να ψηφίζει υπέρ της ''Ένωσης'' με το τότε Βασίλειο της Ελλάδας. Σε αντίθεση του τρόπου των σύγχρονων δημοψηφισμάτων που γίνονται με μορφή μυστικής ψήφου, το ενωτικό δημοψήφισμα έγινε με υπογραφές.<ref>[http://cyprus.novopress.info/?p=62 ΕΝΩΤΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ 15-22/1/1950 (in Greek, includes image of a signature page)]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.hellas.org/cyprus/dimopsif.htm|title=Cyprus: Ενωτικό Δημοψήφισμα|website=www.hellas.org|accessdate=2016-05-18}}</ref>
+Τον Δεκέμβριο του 1949, η [[Εκκλησία της Κύπρου|Ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου]] προκάλεσε τη Βρετανική Αποικιακή Κυβέρνηση να διεξάγει δημοψήφισμα για την Ένωση σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ. Η αποικιακή κυβέρνηση αρνήθηκε και η Εκκλησία πραγματοποίησε δικό της δημοψήφισμα μέσα στις εκκλησίες υπό την επίβλεψη των ιερέων. Το δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε σε δύο συνεχόμενες Κυριακές, στις 15 και 22 Ιανουαρίου του 1950, με τη συντριπτική πλειοψηφία (95.7%) να ψηφίζει υπέρ της ''Ένωσης'' με το τότε Βασίλειο της Ελλάδας. Σε αντίθεση του τρόπου των σύγχρονων δημοψηφισμάτων που γίνονται με μορφή μυστικής ψήφου, το ενωτικό δημοψήφισμα έγινε με υπογραφές.<ref>[http://cyprus.novopress.info/?p=62 ΕΝΩΤΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ 15-22/1/1950 (in Greek, includes image of a signature page)]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.hellas.org/cyprus/dimopsif.htm|title=Cyprus: Ενωτικό Δημοψήφισμα|website=www.hellas.org|accessdate=2016-05-18}}</ref>
 ===Η ίδρυση της ΕΟΚΑ===
 Το 1955, δημιουργήθηκε η μαχητική [[Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών]] (ΕΟΚΑ) που έδρασε κατά την χρονική περίοδο 1955-1959 για την απελευθέρωση της Κύπρου από την Βρετανική κυριαρχία και την ένωσή της με την [[Ελλάδα]], ενάντια των μέτρων που είχε λάβει ο νέος τότε κυβερνήτης και πρώην στρατάρχης Τζ. Χάρτινγκ που προηγουμένως είχε καταπνίξει παρόμοιο κίνημα στη [[Κένυα]].