Χάρτης των επαρχιών της Μακεδονικής αυτοκρατορίας, με απεικόνιση της τοποθεσίας της Γανδάρας και των γειτονικών περιοχών
Η Γανδάρα (ګندارا, گندھارا, गन्धार) ήταν αρχαίο βασίλειο των παραποτάμιων κοιλάδων του Σουάτ, του Καμπούλ και του Ποδοχάρ στο σύγχρονο Πακιστάν και τη δυτική Ινδία.[1] Οι κύριες πόλεις του ήταν η Purushapura (Πουρουσαπούρα, η αρχαία Πευκέλα ή Πευκελαώτις, το σύγχρονο Πεσαβάρ), που σημαίνει κυριολεκτικά "πόλη των ανθρώπων"[2] και η Takshashila (Τάξιλα).[3] Αποτελεί μια από τις περιοχές της Ινδίας στις οποίες επεκτάθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος κατά τις εκστρατείες του στην Ινδία περί του 326 - 325 π.Χ., όπου και ίδρυσε την ομώνυμη επαρχία της περιοχής. Αποτελούνταν από δυο γεωγραφικώς διακριτές περιφέρειες, την πεδινή Γανδαρίδα με έδρα τα Τάξιλα, και την πιο ορεινή Γανδαρίτιδα με έδρα την Πευκελαώτιδα. Η Γανδαρίτις συνόρευε με τις Παροπαμισάδες, όπου υπήρχει η μεγαλύτερη πυκνότητα Ελλήνων αποίκων στην ευρύτερη περιοχή της Βακτρίας και των Ινδιών (4ος π.Χ. - 5ος αι μ.Χ.).
Το βασίλειο της Γανδάρας διήρκεσε από τη βεντική περίοδο (c. 1500-500 π.Χ.) έως τον 11ο αιώνα μ.Χ. Ως κέντρο του βουδιστικού πολιτισμού, έφτασε στον κολοφώνα της κατά την περίοδο από τον 1ο έως τον 5ο αιώνα επί των βασιλέων Κουσάν. ο περσικός όρος Σαχί χρησιμοποιείται από τον ιστορικό συγγραφέα Αλ Μπιρουνί[4] ως αναφορά στην κυβερνώσα δυναστεία[5] που ανέλαβε από τους Kabul Shahi και κυβέρνησε την περιοχή έως τον 10ο και 11ο αιώνα. Κατόπιν η περιοχή κατακτήθηκε από τον Μαχμούντ του Γκαζνί το 1021, και το όνομα Γανδάρα έσβησε. Κατά την ισλαμική περίοδο η περιοχή διοικείτο από τη Λαχώρη ή από την Καμπούλ. Κατά την περίοδο της αυτοκρατορίας των Μογγόλων η όλη επικράτεια ήταν τμήμα της επαρχίας της Καμπούλ.
↑Ο Kalhana Rajatarangini τους αναφέρει απλά ως Shahi ενώ οι επιγραφές του αναφέρουν ως sahi.(Wink, pg 125)
↑Ο Αλ Μπιρουνί αναφέρεται στους διαδόχους κυβερνήτες ως "Μπραχμάνους βασιλείς". Ωστόσο οι περισσότερες άλλες αναφορές, όπως του Kalahan, τους αποδίδουν ως kshatriya. (Wink, pg 125)
