Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αεροπειρατεία στην Πτήση 847 της TWA

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αεροπειρατεία στην Πτήση 847
της Trans World Airlines

Φωτογραφία τραβηγμένη το 1987 του αεροσκάφους που συμμετείχε στην αεροπειρατεία.
Ημερομηνία 14 Ιουνίου 1985, πριν 39 έτη (1985-06-14)
Αιτία Αεροπειρατεία
Ιδιοκτήτης Trans World Airlines
Αριθμός νηολογίου αεροσκάφους N64339
Από Διεθνές Αεροδρόμιο Καΐρου (Αίγυπτος)
Προς Διεθνές Αεροδρόμιο Σαν Ντιέγκο (ΗΠΑ)
Επιβάτες 139
Πλήρωμα 8
Νεκροί 1
Επιζώντες 146


Αεροπειρατεία στην Πτήση 847 της Trans World Airlines εκδηλώθηκε στην προγγραματισμένη πτήση από το Κάιρο της Αιγύπτου προς το Σαν Ντιέγκο των ΗΠΑ με ενδιάμεσες στάσεις στην Αθήνα, τη Ρώμη, τη Βοστώνη και το Λος Άντζελες, [1] το πρωί της 14ης Ιουνίου 1985 λίγο μετά την απογείωση του αεροσκάφους από την Αθήνα. [2] [3] Οι αεροπειρατές ζήτησαν την απελευθέρωση 700 Σιιτών Μουσουλμάνων από την ισραηλινές φυλακές και μετέφεραν επανειλημμένα το αεροπλάνο στη Βηρυτό και το Αλγέρι . [1] Αργότερα δυτικοί αναλυτές θεωρούσαν τους αεροπειρατές ως μέλη της Χεζμπολάχ, έναν ισχυρισμό που η Χεζμπολάχ απορρίπτει.

Οι επιβάτες και το πλήρωμα υπέστησαν τριήμερη διηπειρωτική δοκιμασία. Κάποιοι επιβάτες απειλήθηκαν και κάποιοι ξυλοκοπήθηκαν. Οι επιβάτες με εβραϊκά ονόματα χωρίστηκαν από τους άλλους. Ο δύτης του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών Ρόμπερτ Στέθεμ δολοφονήθηκε. Δεκάδες επιβάτες κρατήθηκαν όμηροι τις επόμενες δύο εβδομάδες μέχρι να απελευθερωθούν από τους απαγωγείς τους, αφού ικανοποιήθηκαν ορισμένα από τα αιτήματά τους.

Εκδήλωση αεροπειρατείας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πτήση 847 πραγματοποιήθηκε με ένα Boeing 727-200, με αριθμό νηολογίου N64339 και ξεκίνησε από το Κάιρο το πρωί της 14ης Ιουνίου. Μετά από μια απρόσκοπτη πτήση από το Κάιρο στην Αθήνα, ένα νέο πλήρωμα επιβιβάστηκε στην πτήση 847 οι οποίοι ήταν: ο κυβέρνητης Τζον Τέστρακ, ο πρώτος αξιωματικός Φιλ Μαρέσκα, ο ιπταμένος μηχανικός Κρίστιαν Τσίμερμαν, η διευθύντρια υπηρεσιών πτήσης Ούλι Ντέρικσον και οι αεροσυνοδοί Τζούντι Κοξ, Hazel Hesp, Elizabeth Howes και Helen Sheahan. [4]

Στις 10:10 η πτήση 847 αναχώρησε από την Αθήνα για τη Ρώμη. Υπήρξε αεροπειρατεία λίγο μετά την απογείωση από δύο Λιβανέζους που μιλούσαν αραβικά, οι οποίοι είχαν περάσει παράνομα ένα πιστόλι και δύο χειροβομβίδες μέσω της ασφάλειας του αεροδρομίου της Αθήνας. Ο ένας αργότερα αναγνωρίστηκε ως ο Μοχάμεντ Αλί Χαμάντι, ο οποίος τελικά συνελήφθη και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη στη Γερμανία. [5] Ο Χαμάντι είναι φερόμενο ως μέλος της Χεζμπολάχ. [6]

Οι αεροπειρατές επιτέθηκαν στην Ντέρικσον, παραβιάζοντας το πιλοτήριο και σέρνοντάς την μαζί τους πριν επιτεθούν και χτυπήσουν με πιστόλι τους Τέστρακ, Μαρέσκα και Τσίμερμαν.

Άφιξη στη Βηρυτό και μετά στο Αλγέρι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τον κυβερνήτη Τέστρακ να κρατείται υπό την απειλή όπλου, το αεροπλάνο εκτράπηκε από τον αρχικό του προορισμό που ήταν η Ρώμη, στον εναέριο χώρο πάνω από την Ελλάδα, στη Μέση Ανατολή και έκανε την πρώτη του στάση, για αρκετές ώρες, στο διεθνές αεροδρόμιο της Βηρυτού στον Λίβανο, όπου επιτράπηκε να φύγουν 19 επιβάτες με αντάλλαγμα καύσιμα. [7] Λίγο πριν την προσγείωση, ο έλεγχος εναέριας κυκλοφορίας αρνήθηκε αρχικά να τους αφήσει να προσγειωθούν στη Βηρυτό. Ο κυβερνήτης Τέστρακ λογομάχησε έντονα με τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας μέχρι που αυτοί υποχώρησαν. Είπε κάποια στιγμή, Έχει τραβήξει την περόνη της χειροβομβίδας και είναι έτοιμος να ανατινάξει το αεροσκάφος αν χρειαστεί. Πρέπει, επαναλαμβάνω, να προσγειωθούμε στη Βηρυτό. Πρέπει να προσγειωθούμε στη Βηρυτό. Καμία εναλλακτική. [8]

Εκείνη την εποχή, ο Λίβανος βρισκόταν στη μέση του Λιβανικού Εμφυλίου Πολέμου και η Βηρυτό ήταν χωρισμένη σε τομείς που ελέγχονταν από διαφορετικές σιιτικές πολιτοφυλακές μεταξύ Αμάλ και Χεζμπολάχ. Εκείνο το απόγευμα, το αεροσκάφος συνέχισε τη Μεσόγειο προς το Αλγέρι, όπου 20 επιβάτες απελευθερώθηκαν κατά τη διάρκεια μιας πεντάωρης στάσης πριν επιστρέψουν στη Βηρυτό εκείνο το βράδυ.

Επιστροφή στη Βηρυτό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ρόμπερτ Στέθεμ

Το διεθνές αεροδρόμιο της Βηρυτού περιβαλλόταν από μια σιιτική γειτονιά. Δεν είχε περιμετρική ασφάλεια και είχε κατακλυστεί από ισλαμιστικές πολιτοφυλακές και οι κάτοικοι της περιοχής μπορούσαν απλώς να οδηγήσουν στον διάδρομο προσγείωσης.

Οι αεροπειρατές χτυπούσαν συστηματικά και τακτικά όλους τους στρατιωτικούς επιβάτες, αλλά κατά τη διάρκεια αυτής της στάσης, επέλεξαν τον δύτη του αμερικανικού ναυτικού, Ρόμπερτ Στέθεμ, όπου τον χτύπησαν, τον πυροβόλησαν στον δεξιό κρόταφο και πέταξαν το σώμα του έξω από το αεροπλάνο στη ράμπα, ζητώντας άδεια από άλλους σιίτες μουσουλμάνους που χειρίζονται τον πύργο ελέγχου για να αποκτήσουν περισσότερα καύσιμα. Επτά Αμερικανοί επιβάτες, που φέρεται να έχουν επώνυμα με εβραϊκό ήχο, αποβιβάστηκαν από το αεροσκάφος και κρατήθηκαν όμηροι σε σιιτική φυλακή στη Βηρυτό. [9]

Άφιξη στο Αλγέρι και επιστροφή στη Βηρυτό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχεδόν μια ντουζίνα βαριά οπλισμένοι άνδρες ενώθηκαν με τους αεροπειρατές προτού το αεροπλάνο επιστρέψει στο Αλγέρι την επόμενη μέρα, στις 15 Ιουνίου, [1] όπου απελευθερώθηκαν επιπλέον 65 επιβάτες και τα πέντε γυναικεία μέλη του πληρώματος καμπίνας. [10] Τα αρχικά αιτήματα των αεροπειρατών περιλάμβαναν:

  • Απελευθέρωση των «17 Κουβειτιανών», εκείνων που συμμετείχαν στη βομβιστική επίθεση του 1983 στην πρεσβεία των ΗΠΑ στο Κουβέιτ. [11]
  • Απελευθέρωση και των 766 κυρίως Λιβανέζων Σιιτών που μεταφέρθηκαν στη φυλακή Atleat του Ισραήλ [12] σε συνδυασμό με την άμεση αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τον νότιο Λίβανο [1][13]
  • Διεθνής καταδίκη του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η ελληνική κυβέρνηση απελευθέρωσε τον συνεργό των αεροπειρατών, Ali Atwa, και ως αντάλλαγμα οι αεροπειρατές απελευθέρωσαν οκτώ Έλληνες πολίτες, συμπεριλαμβανομένου του Έλληνα τραγουδιστή Ντέμη Ρούσσο, για να μεταφερθούν με ένα ελληνικό κυβερνητικό τζετ από το Αλγέρι πίσω στην Αθήνα.

Μέχρι το απόγευμα της 17ης Ιουνίου, οι 40 εναπομείναντες όμηροι είχαν παραληφθεί από το αεροπλάνο και κρατήθηκαν όμηροι σε όλη τη Βηρυτό από τη Χεζμπολάχ. [14] Ο Nabih Berri ήταν ο αρχηγός της πολιτοφυλακής Amal και ο υπουργός Δικαιοσύνης στο διαλυμένο υπουργικό συμβούλιο του Λιβάνου. Ένας από τους ομήρους αφέθηκε ελεύθερος στις 26 Ιουνίου όταν εμφάνισε καρδιακά προβλήματα. Οι υπόλοιποι 39 παρέμειναν αιχμάλωτοι μέχρι τις 30 Ιουνίου όταν περισυνελέγησαν σε ένα τοπικό σχολείο μετά από παρέμβαση του προέδρου των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρήγκαν μαζί με Λιβανέζους αξιωματούχους. [15] Οι απελευθερωμένοι όμηροι συναντήθηκαν στη συνέχεια με διεθνείς δημοσιογράφους και οδηγήθηκαν στη Συρία από τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό στο ξενοδοχείο Sheraton, όπου προχώρησαν σε συνέντευξη Τύπου στη Δαμασκό .

Στη συνέχεια, οι όμηροι επιβιβάστηκαν σε ένα μεταγωγικό αεροπλάνο C-141 B Starlifter της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ και πέταξαν στο Rhein-Main AB, στην Έσση, της Δυτικής Γερμανίας, όπου τους συνάντησε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους και τους ενημέρωσε.Στη συνέχεια υποβλήθηκαν σε ιατρικές εξετάσεις και πέταξαν στην Αεροπορική Βάση Άντριους στο Μέριλαντ και εκεί τους υποδέχτηκε ο Αμερικανός πρόεδρος. Τις επόμενες εβδομάδες, το Ισραήλ απελευθέρωσε περισσότερους από 700 Σιίτες κρατούμενους, ενώ υποστήριξε ότι η απελευθέρωση των κρατουμένων δεν σχετίζονταν με την αεροπειρατεία. [2]

Ιθαγένεια Επιβάτες Πλήρωμα Σύνολο
Αυστραλία 3 0 3
Γαλλία 8 1 9
Ελλάδα 15 0 15
Ιταλία 11 0 11
Ηνωμένο Βασίλειο 24 0 24
Ηνωμένες Πολιτείες 78 7 85
Σύνολο 139 8 147
Ο κυβερνήτης Τέστρακ με έναν αεροπειρατή στη Βηρυτό.

Η αεροσυνοδός Uli Derickson πιστώθηκε ότι ηρεμούσε έναν από τους αεροπειρατές κατά τη διάρκεια του πρώτου σκέλους στη Βηρυτό, επειδή μιλούσε γερμανικά, τη μόνη ευρωπαϊκή γλώσσα που μιλούσαν και οι δύο αεροπειρατές. Συγκεκριμένα, διέκοψε μια προσπάθεια τερματισμού της αεροπειρατείας στο Αλγέρι, όταν οι υπάλληλοι του αεροδρομίου αρνήθηκαν να ανεφοδιάσουν το αεροπλάνο χωρίς πληρωμή, προσφέροντας τη δική της πιστωτική κάρτα, η οποία χρησιμοποιήθηκε για να χρεώσει περίπου 5.500 δολάρια για 22.700 λίτρα καυσίμου αεροσκαφών. Αρνήθηκε επίσης να συνεργαστεί με τους αεροπειρατές για την ταυτοποίηση των διαβατηρίων οποιωνδήποτε επιβατών με εβραϊκά ονόματα, ώστε να μην μπορούν να ξεχωρίσουν.

Φερόμενοι ως δράστες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ειδικός της Χεζμπολάχ, Μάγκνους Ράνστορπ του Πανεπιστημίου του Σεντ Άντριους, αποδίδει τα «πρωταγωνιστικά» μέλη της Χεζμπολάχ , Χασάν Ιζ-Αλ-Ντιν (αργότερα ενεπλάκη στην αεροπειρατεία της πτήσης 422 της Κουβέιτ Airways το 1988) και τον Μοχάμεντ Αλί Χαμάντι, του οποίου ο αδελφός ήταν ένας από τους επικεφαλής της Χεζμπολάχ με τη βοήθεια των χειριστών της Χεζμπολάχ στην «επίβλεψη και σχεδιασμό του ίδιου του περιστατικού και ως ενεργούς συμμετέχοντες στην εκτόνωση και την επίλυση». [13]

Στις 10 Οκτωβρίου 2001, αμέσως μετά την 11η Σεπτεμβρίου, τρεις από τους φερόμενους αεροπειρατές, ο Imad Mughniyeh, ο Ali Atwa και ο Χασάν Ιζ-Αλ-Ντιν, είχαν κατηγορηθεί νωρίτερα στα περιφερειακά δικαστήρια των Ηνωμένων Πολιτειών για την επίθεση σε ουρανοξύστη το 1985, ήταν μεταξύ των αρχικών 22 φυγόδικων που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος Τζορτζ Μπους ότι θα συμπεριληφθούν στη νεοσύστατη λίστα των πιο καταζητούμενων τρομοκρατών του FBI. Ανταμοιβές ύψους 5 εκατομμυρίων δολαρίων για πληροφορίες που οδηγούν στη σύλληψη και την καταδίκη των Atwa και Izz-Al-Din εξακολουθούν να προσφέρονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο Μοχάμεντ Αλί Χαμάντι συνελήφθη το 1987 στη Φραγκφούρτη της Δυτικής Γερμανίας, ενώ προσπαθούσε να διακινήσει υγρά εκρηκτικά, δύο χρόνια μετά την επίθεση στην πτήση 847 της TWA. Εκτός από την κατηγορία της Δυτικής Γερμανίας για παράνομη εισαγωγή εκρηκτικών, δικάστηκε για τη δολοφονία του Stethem το 1985 και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Ωστόσο, αφέθηκε υπό όρους ελεύθερος στις 20 Δεκεμβρίου 2005 και επέστρεψε στον Λίβανο. [16] [17] Υπήρξαν εικασίες ότι η υπό όρους αποφυλάκισή του χορηγήθηκε ως μέρος μιας μυστικής ανταλλαγής κρατουμένων, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση της Susanne Osthoff, μιας ομήρου στο Ιράκ έναν μήνα πριν, όπου η Osthoff αφέθηκε ελεύθερη την εβδομάδα της αποφυλάκισης του Hammadi. [18] Στις 14 Φεβρουαρίου 2006 οι Ηνωμένες Πολιτείες ζήτησαν επίσημα από την κυβέρνηση του Λιβάνου να εκδώσει τον Μοχάμεντ Αλί Χαμάντι για τη δολοφονία του Στέθεμ. [19] Στις 24 Φεβρουαρίου 2006, εμφανίστηκε επίσης στη λίστα των πιο καταζητούμενων τρομοκρατών του FBI, με το όνομα Mohammed Ali "Hamadei". Ήταν μεταξύ της δεύτερης ομάδας κατηγορουμένων φυγόδικων που κατονομάστηκε από το FBI στη λίστα.

Αρκετά ειδησεογραφικά μέσα ανέφεραν την ανακοίνωση της Χεζμπολάχ για το θάνατο του Imad Mughniyeh σε έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου στη Συρία στις 13 Φεβρουαρίου 2008 [20] Οι υπόλοιποι τρεις φυγάδες από την πτήση 847 της TWA παραμένουν στη λίστα και είναι ελεύθεροι. [21]

Στις 19 Σεπτεμβρίου 2019, η ελληνική αστυνομία συνέλαβε έναν 65χρονο Λιβανέζο που κατηγορήθηκε για συμμετοχή στην αεροπειρατεία. Ο άνδρας συνελήφθη στη Μύκονο κατά τη διάρκεια ελέγχου διαβατηρίων για επιβάτες κρουαζιερόπλοιων. [22] Επέβαινε σε κρουαζιερόπλοιο που είχε διασχίσει τη Ρόδο, τη Σαντορίνη και τη Μύκονο. Η Μύκονος ήταν ο τελευταίος σταθμός πριν επιστρέψει στην Τουρκία. [23] Αργότερα αφέθηκε ελεύθερος αφού η αστυνομία διαπίστωσε ότι επρόκειτο για εσφαλμένη ταυτότητα. [24]

Η Χεζμπολάχ φέρεται να αρνείται την ευθύνη για την αεροπειρατεία της πτήσης 847 της TWA, μεταξύ των αρνήσεων πολλών άλλων επιθέσεων που τις έχουν αποδοθεί. [25]

  • Η ταινία Delta Force του 1986 βασίζεται στην αεροπειρατεία της TWA 847.
  • Το The Taking of Flight 847: The Uli Derickson Story είναι μια τηλεοπτική ταινία του 1988 που βασίζεται στο περιστατικό που επικεντρώνεται στον ρόλο της αεροσυνοδού Uli Derickson (που υποδύεται η Lindsay Wagner ).


  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Smith, William E. June 24, 2001. Terror Aboard Flight 847. TIME Magazine. Retrieved: 24 November 2012.
  2. 2,0 2,1 «Lebanon The Hostage Crisis - Flags, Maps, Economy, History, Climate, Natural Resources, Current Issues, International Agreements, Population, Social Statistics, Political System». www.photius.com. 
  3. Terror Mastermind's deception cause for skepticism, CNN, February 14, 2008
  4. See Hostage in a Hostage World: Hope aboard Hijacked TWA 847 (Saint Louis: Concordia Publishing House, 1985) for Zimmermann's account of this experience.
  5. «Thinking of Robert Stethem». The New York Sun. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2019. 
  6. Whitlock, Craig (2005-12-21). «Hijacker Sought By U.S. Released» (στα αγγλικά). The Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/12/20/AR2005122001615.html. Ανακτήθηκε στις 2018-04-09. 
  7. Berger, Joseph (15 June 1985). «Gunmen Seize Jet in Mideast Flight; Passenger Killed». The New York Times 134 (46441). https://www.nytimes.com/1985/06/15/world/gunmen-seize-jet-in-mideast-flight-passenger-killed.html. 
  8. «He's Pulled a Grenade Pin». The New York Times. Associated Press. June 15, 1985. https://www.nytimes.com/1985/06/15/world/he-s-pulled-a-grenade-pin.html. Ανακτήθηκε στις May 23, 2015. 
  9. «Lebanon - The Hostage Crisis». www.country-data.com. 
  10. Berger, Joseph (16 June 1985). «Hijackers Release Over 60 From Jet in Algiers Airport». The New York Times 134 (46442). https://www.nytimes.com/1985/06/16/world/hijackers-release-over-60-from-jet-in-algiers-airport.html. 
  11. «Hijacking of TWA Flight 1847». PBS. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2013. 
  12. Gwertzman, Bernard (21 June 1985). «U.S. Aides Say Hostage Release Would Free 766 Held in Israel». The New York Times 134 (46447). https://www.nytimes.com/1985/06/21/world/us-aides-say-hostage-release-would-free-766-held-israel-formal-link-steps-barred.html. 
  13. 13,0 13,1 Ranstorp, Magnus, Hizb'allah in Lebanon: The Politics of the Western Hostage Crisis, New York, St. Martins Press, 1997, p. 95. OCLC 89805638
  14. Rohter, Larry (18 June 1985). «Passengers Taken From Hijacked Jet, Lebanese Reports». The New York Times 134 (46444). https://www.nytimes.com/1985/06/18/world/passengers-taken-from-hijacked-jet-lebanese-reports.html. 
  15. Weinraub, Bernard (1 July 1985). «39 American Hostages Free After 17 Days». The New York Times 134 (46457). https://www.nytimes.com/1985/07/01/world/39-american-hostages-free-after-17-days-go-from-lebanon-to-syria-and-head-home-090944.html. 
  16. Germany paroles terrorist after 19-year term, NBC News
  17. Will Germany Release an American-Killer?, January 27, 2004
  18. «German Hostage Freed in Iraq: Freed Osthoff Not Heading Home Yet». Der Spiegel. December 19, 2005. https://www.spiegel.de/international/german-hostage-freed-in-iraq-freed-osthoff-not-heading-home-yet-a-391177.html. 
  19. US 'seeks justice' for hijacker, BBC News
  20. Hezbollah: Top militant wanted by U.S. slain, MSNBC February 13, 2008
  21. «Hijacking of TWA Flight 847». Federal Bureau of Investigation. 
  22. «Suspect arrested in Greece over 1985 TWA plane hijacking | DW | 21.09.2019». DW.COM. 
  23. «TWA hijacker arrested in Greece after 34 years (photos)». 
  24. Elinda Labropoulou, Nada Altaher and Evan Perez (22 Σεπτεμβρίου 2019). «Greek police release TWA hijacking suspect and say it was a case of mistaken identity». CNN. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. 
  25. «Germans release Lebanese hijacker» (στα αγγλικά). 2005-12-20. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4545780.stm. Ανακτήθηκε στις 2018-04-09. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]