Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ίμα Σουμάκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 18/09/2016.
Ίμα Σουμάκ
ΨευδώνυμοYma Sumac[1] και Imma Sumack
Γέννηση13  Σεπτεμβρίου 1922[2][3][4]
Καλλάο[5]
Θάνατος1  Νοεμβρίου 2008[6][2][7]
Λος Άντζελες[8][9]
Αιτία θανάτουκαρκίνος εντέρου[9]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[10]
Τόπος ταφήςHollywood Forever Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1955)[11]
Περού (από 1922)[12][5]
Ιδιότητατραγουδιστής, μοντέλο, ηθοποιός, συνθέτης και μουσικός παραγωγός
ΣύζυγοςMoises Vivanco (1942–1958)[13]
ΤέκναPapuchka Vivanco[14]
Όργαναφωνή
Είδος τέχνηςmusic of Peru, παραδοσιακή μουσική, όπερα, lounge music, big band music, τζαζ, Λάτιν τζαζ, ποπ μουσική, mambo, exotica, ροκ, μπαλάντα και Ηλεκτρονική χορευτική μουσική
ΒραβεύσειςΒιβλίο Γκίνες (1955), Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ (1960)[15] και Τάγμα του Ηλίου του Περού
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Ίμα Σουμάκ (Yma Sumac, 13 Σεπτεμβρίου 1922 - 1 Νοεμβρίου 2008) ήταν Περουβιανή κολορατούρα σοπράνο. Στη δεκαετία του 1950 αποτέλεσε μία από τις κυριότερες ερμηνεύτριες εξωτικής μουσικής (είδος τζαζ με στοιχεία λατινοαμερικάνικης και πολυνησιακής μουσικής). Σημείωσε παγκόσμια επιτυχία, κυρίως λόγω του ακραίου φωνητικού εύρους της, που ξεπερνούσε τις τέσσερις οκτάβες (Σι 2 - Ντο# 7), καλύπτοντας μια έκταση από το φωνητικό φάσμα ενός βαρύτονου έως και αρκετά πάνω απ' αυτό μιας συνηθισμένης σοπράνο.

Βιογραφικά στοιχεία & πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Danny Kaye με την συμπρωταγωνίστρια του Mai Zetterling και την Ίμα Σουμάκ, στην πρεμιέρα της ταινίας "Knock on Wood" στο Plaza Piccadilly στις 23/4/54.

Το πραγματικό της όνομα ήταν Zoila Augusta Emperatriz Chávarri del Castillo και γεννήθηκε στο χωριό Ιτσοκάν του Περού. Πριν φύγει για τις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1940 υιοθέτησε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Ίμα Σουμάκ, που σύμφωνα με την ίδια σημαίνει "όμορφη κοπέλα".

Πρωτοεμφανίστηκε στο ραδιόφωνο το 1942, ενώ στις 6 Ιουνίου του ιδίου χρόνου παντρεύτηκε τον συνθέτη και διευθυντή μουσικού σχήματος Μόισες Βιβάνκο (Moisés Vivanco). Τον επόμενο χρόνο μαζί με τον σύζυγό της και το μουσικό σχήμα του Compañía Peruana de Arte, ηχογράφησαν παραδοσιακά περουβιανά τραγούδια στην Αργεντινή, για την δισκογραφική εταιρεία Odeon. Το 1946 βρίσκονται και οι δύο στην Νέα Υόρκη, όπου μαζί και με τον εξάδελφό της Τσολίτα Ριβέρο (Cholita Rivero) αποτελούν το μουσικό σχήμα Inka Taky Trio. Ο γιος της, Τσαρλς, γεννιέται το 1949 και τον επόμενο χρόνο υπογράφει συμβόλαιο με την Capitol Records, οπόταν και εδραιώνεται με το όνομα Ίμα Σουμάκ.

Η απογείωση της καριέρας της

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη δεκαετία του 1950 συνεργάστηκε με τους Λες Μπάξτερ και Μπίλυ Μέη· έκαναν πολλές ηχογραφήσεις, πολλές από τις οποίες θεωρούνται πλέον θρυλικές. Το υβριδικό ύφος της μουσικής τους, ημι-χολυγουντιανό ημι-παραδοσιακό, σε συνδυασμό με την εξαιρετική της φωνή και εξωτική παρουσία, κέρδισε αμέσως τους Αμερικανούς ακροατές. Το 1951 μάλιστα, έπαιξε τον ρόλο της ξένης πριγκίπισσας στο μιούζικαλ Flahooley που ανέβηκε στο θέατρο Μπρόντγουεϊ. Το έργο γράφτηκε από τον Σάμυ Φέιν και τον Έντγκαρ Χάρμπουργκ, αλλά τα τρία κομμάτια που τραγουδούσε η Σουμάκ ήταν του συζύγου της, Βιβάνκο. Παράλληλα με το τραγούδι, η Σουμάκ εμφανίστηκε και στις ταινίες "Secret of the Incas" (1954) και "Omar Khayyam" (1957). Στις 22 Ιουνίου 1955 παίρνει την αμερικανική υπηκοότητα, ενώ το 1957 παίρνει διαζύγιο από τον Βιβάνκο. Τον ίδιο χρόνο τον ξαναπαντρεύεται και τον χωρίζει ξανά οριστικά το 1965.

Λόγω οικονομικών δυσκολιών, το 1961, η Σουμάκ και το Inka Taky Trio κάνουν μια πενταετή παγκόσμια περιοδεία, παίζοντας σε 40 πόλεις της Σοβιετικής Ένωσης, και σε όλη την Ευρώπη, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Η ηχογράφηση από τη συναυλία στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας αποτέλεσε και το μοναδικό της "λάιβ" δίσκο, με τίτλο "Recital", ενώ το υπόλοιπο της δεκαετίας του 1960 εμφανίζεται μόνο σποραδικά.

Το 1971 κάνει έναν δίσκο με ροκ μουσική, το "Miracles" ("θαύματα") και επιστρέφει μόνιμα στο Περού. Οι εμφανίσεις της τη δεκαετία του 1970 είναι περιορισμένες, κυρίως στο Περού και την Νέα Υόρκη. Εντούτοις την επόμενη δεκαετία επιστρέφει στο προσκήνιο, με ατζέντη τον Άλαν Άισλερ· δίνει αρκετές συναυλίες στις Ηνωμένες Πολιτείες (Χόλυγουντ, Νέα Υόρκη, Σαν Φρανσίσκο) και το εξωτερικό. Το 1987 χαρίζει τη φωνή της στο τραγούδι "I Wonder" για την ταινία της Ντίσνεϋ "Ωραία Κοιμωμένη" και ακόμη ηχογραφεί έναν δίσκο με γερμανική τέκνο μουσική, με τίτλο "Mambo ConFusion". Οι εμφανίσεις της συνεχίζονται τόσο στην Αμερική όσο και την Ευρώπη, ενώ το 1990 παίζει την Χάϊντι στο θεατρικό έργο του Στέφεν Σόντχάιμ "Follies" ("τρέλες").

Τα τελευταία χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη του 1990, με το ενδιαφέρον για την lounge μουσική να αναθερμαίνεται, η Σουμάκ αναδεικνύεται και πάλι στο προσκήνιο, μέσα από το τραγούδι "Ataypura" που ακούγεται στην ταινία των Αδελφών Κοέν "Ο μεγάλος Λεμπόφσκι". Ένα άλλο τραγούδι, το "Bo Mambo", ακούγεται σε τηλεοπτικές διαφημίσεις σε όλο τον κόσμο, ενώ πολλά άλλα της τραγούδια εντάσσονται στην μουσική επένδυση αρκετών κινηματογραφικών ταινιών.

Στις 6 Μαΐου, στη Λίμα, ο πρόεδρος του Περού Αλεχάντρο Τολέδο της απονέμει το μετάλλιο του Τάγματος του Ηλίου. Επιπλέον, το μετάλλιο Χόρχε Μπασάδρε της απονέμεται από το Universidad Nacional Mayor του Σαν Μάρκος.

Η Ίμα Σουμάκ πεθαίνει την 1η Νοεμβρίου του 2008, στα 86 της χρόνια στο Λος Άντζελες· εννέα μήνες πριν, της είχε διαγνωστεί καρκίνος του παχέος εντέρου. Ο τάφος της βρίσκεται στο κοιμητήριο Hollywood Forever της Καλιφόρνια.

Δισκογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • 18 ηχογραφημένα κομμάτια για την εταιρία Odeon στην Αργεντινή, 1943
  • Voice of the Xtabay (1950)
  • Flahooley (1951)
  • Legend of the Sun Virgin (1952)
  • Inca Taqui (1953)
  • Mambo! (1954)
  • Voice of the Xtabay & Inca Taqui, (1955)
  • Legend of the Jivaro, (1957)
  • Fuego Del Ande, (1959)
  • Recital, (1961)
  • Miracles, (1971)
  • I Wonder on Stay Awake, 1988 (ερμηνείες τραγουδιών από παλαιές ταινίες της Ντίσνεϋ)
  • Mambo ConFusion, (1991)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ andina.pe/agencia/noticia-yma-sumac-quien-fue-esta-prodigiosa-artista-peruana-y-como-logro-conquistar-mundo-909261.aspx. Ανακτήθηκε στις 13  Σεπτεμβρίου 2024.
  2. ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  3. ↑ birth certificate.
  4. ↑ elperuano.pe/noticia-peruana-universal-45506.aspx. Ανακτήθηκε στις 11  Σεπτεμβρίου 2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 www.infobae.com/america/peru/2022/06/04/yma-sumac-la-descendiente-de-atahualpa-que-hipnotizo-hollywood-con-su-poderosa-voz/. Ανακτήθηκε στις 7  Φεβρουαρίου 2023.
  6. ↑ yma-sumac.com/news.htm.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13900178b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  9. ↑ 9,0 9,1 elpais.com/cultura/2008/11/03/actualidad/1225666805_850215.html. Ανακτήθηκε στις 7  Μαρτίου 2023.
  10. ↑ 3  Νοεμβρίου 2008. elpais.com/cultura/2008/11/03/actualidad/1225666805_850215.html. Ανακτήθηκε στις 13  Σεπτεμβρίου 2024.
  11. ↑ «San Bernardino Sun 23 July 1955 — California Digital Newspaper Collection». Ανακτήθηκε στις 24  Σεπτεμβρίου 2024.
  12. ↑ andina.pe/agencia/noticia-yma-sumac-quien-fue-esta-prodigiosa-artista-peruana-y-como-logro-conquistar-mundo-909261.aspx. Ανακτήθηκε στις 5  Φεβρουαρίου 2023.
  13. ↑ Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2021.
  14. ↑ freneticos.net/incas-modernos-papuchka-vivanco-carnavalito-i-want-to-hold-your-hand/.
  15. ↑ Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ίμα_Σουμάκ&oldid=10583534"