Jesus Christ Superstar
Ιησούς Χριστός Υπέρλαμπρο Άστρο Jesus Christ Superstar | |
---|---|
Πρωτότυπος τίτλος | Jesus Christ Superstar |
Παγκόσμια πρώτη παράσταση | 1970 και 12 Οκτωβρίου 1971 |
Ρόλοι | Ιησούς Χριστός, Ιούδας ο Ισκαριώτης, Μαρία Μαγδαληνή, Πόντιος Πιλάτος, Καϊάφας, Άννας, Πέτρος, Σίμων ο Ζηλωτής και Βασιλιάς Ηρώδης |
Γλώσσα πρωτότυπου | Αγγλικά |
Βασίζεται στο | Jesus Christ Superstar, Αγία Γραφή και Ευαγγέλιο |
Είδος | Ροκ όπερα |
Σχετικά πολυμέσα | |
Το Jesus Christ Superstar είναι ροκ όπερα σε μουσική του Άντριου Λόυντ Βέμπερ και στίχους του Τιμ Ράις. Βασισμένο χαλαρά στις αφηγήσεις των Ευαγγελίων για τα Πάθη, το έργο ερμηνεύει την ψυχολογία του Ιησού Χριστού και άλλων χαρακτήρων, με μεγάλο μέρος της πλοκής να επικεντρώνεται στον Ιούδα, ο οποίος είναι δυσαρεστημένος με την κατεύθυνση προς την οποία οδηγεί ο Ιησούς τους μαθητές του. Σύγχρονες συμπεριφορές, ευαισθησίες και αργκό διαπερνούν τους στίχους της ροκ όπερας, ενώ ειρωνικοί υπαινιγμοί για τη σύγχρονη ζωή είναι διάσπαρτοι στην απεικόνιση των πολιτικών γεγονότων. Οι σκηνικές και κινηματογραφικές παραγωγές περιέχουν αντίστοιχα πολλούς σκόπιμους αναχρονισμούς.
Οι συνθέτες δεν μπόρεσαν αρχικά να βρουν υποστήριξη για μια σκηνική παραγωγή, αλλά το κυκλοφόρησαν ως concept album, η επιτυχία του οποίου οδήγησε στο ντεμπούτο της παράστασης στο Μπρόντγουέϊ το 1971. Μέχρι το 1980, το μιούζικαλ είχε αποφέρει περισσότερα από 237 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Στο Λονδίνο, όπου έπαιξε για περισσότερα από οκτώ χρόνια μεταξύ 1972 και 1980, κατείχε το ρεκόρ του μιούζικαλ με τη μεγαλύτερη διάρκεια στο West End, πριν το ξεπεράσει το Cats το 1989.[1]
Σενάριο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πράξη Ι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, ένας από τους Δώδεκα Αποστόλους, ανησυχεί ότι οι οπαδοί του Ιησού ξεφεύγουν από κάθε έλεγχο και μπορεί να θεωρηθούν ως απειλή από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η οποία μπορεί να τους καταστείλει σκληρά (τραγούδι "Heaven on Their Minds").
Οι άλλοι απόστολοι αναμένουν να μπουν στην Ιερουσαλήμ μαζί με τον Ιησού και τον ρωτούν για τα σχέδιά του, αλλά ο Ιησούς τους λέει να μην ανησυχούν για το μέλλον. Εν τω μεταξύ, η Μαρία η Μαγδαληνή προσπαθεί να βοηθήσει τον Ιησού να χαλαρώσει. Ο Ιούδας προειδοποιεί τον Ιησού να αποφύγει τη Μαρία, επειδή η σχέση με μια εργάτρια του σεξ θα μπορούσε να θεωρηθεί ασυμβίβαστη με τις διδασκαλίες του και να χρησιμοποιηθεί εναντίον του. Ο Ιησούς μαλώνει τον Ιούδα, λέγοντας ότι δεν πρέπει να κρίνει τους άλλους αν δεν είναι απαλλαγμένος από την αμαρτία. Στη συνέχεια, ο Ιησούς επιπλήττει τους Αποστόλους και παραπονιέται ότι κανείς τους δεν ενδιαφέρεται πραγματικά γι' αυτόν (τραγούδι "What's the Buzz/Strange Thing Mystifying").
Η Μαρία καθησυχάζει τον Ιησού ενώ τον αλείφει με λάδι. Ο Ιούδας θυμώνει ότι τα χρήματα που ξοδεύτηκαν για ένα τέτοιο καλό λάδι θα έπρεπε να είχαν χρησιμοποιηθεί για να βοηθηθούν οι φτωχοί. Ο Ιησούς αιτιολογεί ότι δεν έχουν τους πόρους για να τερματίσουν τη φτώχεια και ότι πρέπει να εκτιμήσουν τις ανέσεις που διαθέτουν (τραγούδι "Everything's Alright").
Εν τω μεταξύ, ο Καϊάφας, ο αρχιερέας του Ισραήλ, συγκεντρώνει τους Φαρισαίους και τους ιερείς. Όπως και ο Ιούδας, φοβούνται ότι οι οπαδοί του Ιησού θα θεωρηθούν απειλή από τους Ρωμαίους και ότι πολλοί αθώοι Εβραίοι μπορεί να υποστούν τις συνέπειες. Έτσι, ο Καϊάφας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι για το γενικότερο καλό, ο Ιησούς πρέπει να εκτελεστεί (τραγούδι "This Jesus Must Die"). Καθώς ο Ιησούς και οι οπαδοί του φτάνουν πανηγυρικά στην Ιερουσαλήμ, έρχονται αντιμέτωποι με τον Καϊάφα, ο οποίος απαιτεί από τον Ιησού να διαλύσει το πλήθος. Ο Ιησούς αντίθετα τους χαιρετά (τραγούδι "Hosanna"). Ο Σίμων ο Ζηλωτής προτείνει στον Ιησού να οδηγήσει τον όχλο του σε πόλεμο κατά της Ρώμης και να αποκτήσει την απόλυτη εξουσία (τραγούδι "Simon Zealotes"). Ο Ιησούς το απορρίπτει αυτό, δηλώνοντας ότι κανένας από τους οπαδούς του δεν καταλαβαίνει τι σημαίνει πραγματική εξουσία (τραγούδι "Poor Jerusalem").
Ο Πόντιος Πιλάτος, ο κυβερνήτης της Ιουδαίας, βλέπει ένα όνειρο στο οποίο συναντά έναν Γαλιλαίο και στη συνέχεια χρεώνεται τον βίαιο θάνατο του ανθρώπου από τον όχλο (τραγούδι "Pilate's Dream"). Ο Ιησούς φτάνει στο Ναό και διαπιστώνει ότι χρησιμοποιείται ως αγορά - εξοργισμένος από αυτό, διώχνει τους πάντες. Μια ομάδα λεπρών ζητά από τον Ιησού να τους θεραπεύσει. Ο αριθμός τους αυξάνεται και, συγκλονισμένος, ο Ιησούς τους απορρίπτει (τραγούδι "Τhe Temple"). Η Μαρία Μαγδαληνή τραγουδάει στον Ιησού για να τον πάρει ο ύπνος (τραγούδι "Everything's Alright (Reprise)"). Ενώ εκείνος κοιμάται, η Μαρία αναγνωρίζει ότι είναι ερωτευμένη μαζί του και αυτό την τρομάζει (τραγούδι "I Don't Know How to Love Him").
Σε σύγχυση, ο Ιούδας αναζητά τους Φαρισαίους και τους προτείνει να τους βοηθήσουν να συλλάβουν τον Ιησού, πιστεύοντας ότι ο Ιησούς είναι εκτός ελέγχου και ότι ο ίδιος ο Ιησούς θα ενέκρινε αυτή την ενέργεια. Σε αντάλλαγμα για τη βοήθειά του, προσφέρουν στον Ιούδα τριάντα αργύρια. Ο Ιούδας αρνείται ανένδοτα, αλλά στη συνέχεια δέχεται μετά την πρόταση του Καϊάφα ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα χρήματα για να βοηθήσει τους φτωχούς (τραγούδι "Damned for All Time/Blood Money").
Πράξη II
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ιησούς γευματίζει το Πάσχα με τους μαθητές του, οι οποίοι μεθούν και δεν του δίνουν ιδιαίτερη σημασία. Αυτός σχολιάζει ότι «αν και δεν τους νοιάζει» το κρασί που πίνουν θα μπορούσε να είναι το αίμα του και το ψωμί το σώμα του. Τους ζητάει να τον θυμούνται, και στη συνέχεια, απογοητευμένος από την έλλειψη κατανόησης, προβλέπει ότι ο Πέτρος θα τον αρνηθεί τρεις φορές εκείνο το βράδυ και ότι άλλος ένας από αυτούς θα τον προδώσει. Ο Ιούδας παραδέχεται ότι είναι αυτός που θα προδώσει τον Ιησού και, λέγοντας ότι δεν καταλαβαίνει γιατί ο Ιησούς δεν είχε σχέδιο, φεύγει (τραγούδι "The Last Supper").
Οι υπόλοιποι Απόστολοι αποκοιμούνται καθώς ο Ιησούς αποσύρεται στον Κήπο της Γεθσημανής για να προσευχηθεί. Λέει στον Θεό τις αμφιβολίες του για το αν η αποστολή του είχε επιτυχία και θυμωμένος απαιτεί να μάθει γιατί πρέπει να συνεχίσει και να υποστεί τον φρικτό θάνατο που τον περιμένει. Μη λαμβάνοντας καμία απάντηση, συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να αψηφήσει το θέλημα του Θεού και παραδίδεται στη θέλησή του. (τραγούδι "Gethsemane (I Only Want to Say)"). Ο Ιούδας φτάνει με Ρωμαίους στρατιώτες και ταυτοποιεί τον Ιησού φιλώντας τον στο μάγουλο. Όταν ο Ιησούς οδηγείται σε δίκη ενώπιον του ιερατείου, ο Καϊάφας και οι ιερείς τον στέλνουν στον Πιλάτο (τραγούδι "The Arrest"). Εν τω μεταξύ, ο Πέτρος έρχεται αντιμέτωπος με τρεις μάρτυρες της σύλληψης του Ιησού, στον καθένα από τους οποίους αρνείται ότι γνωρίζει τον Ιησού. Η Μαρία παρατηρεί ότι ο Ιησούς το είχε προβλέψει αυτό (τραγούδι "Peter's Denial").
Ο Πιλάτος ρωτά τον Ιησού αν είναι ο βασιλιάς των Ιουδαίων. Ο Ιησούς απαντά «αυτό λες εσύ» («σύ είπας»). Καθώς ο Ιησούς είναι από τη Γαλιλαία, ο Πιλάτος λέει ότι δεν υπάγεται στη δικαιοδοσία του και τον στέλνει στον βασιλιά Ηρώδη (τραγούδι "Pilate and Christ"). Ο επιδεικτικός βασιλιάς Ηρώδης πιέζει τον Ιησού να αποδείξει τη θεότητά του κάνοντας θαύματα, αλλά ο Ιησούς τον αγνοεί. Ο Ηρώδης θυμωμένος τον στέλνει πίσω στον Πιλάτο (τραγούδι "King Herod's Song"). Η Μαρία Μαγδαληνή, ο Πέτρος και οι Απόστολοι θυμούνται όταν άρχισαν να ακολουθούν τον Ιησού και εύχονται να μπορούσαν να επιστρέψουν σε μια εποχή ελπίδας και ειρήνης (τραγούδι "Could We Start Again, Please?").
Ο Ιούδας είναι τρομοκρατημένος από τη σκληρή μεταχείριση του Ιησού. Εκφράζει τη λύπη του στους Φαρισαίους, φοβούμενος σωστά ότι θα τον θυμούνται για πάντα ως προδότη. Ο Καϊάφας και ο Άννας τον διαβεβαιώνουν ότι έκανε το σωστό. Ο Ιούδας πετάει τα χρήματα που του έδωσαν στο πάτωμα και φεύγει τρέχοντας. Καταριέται τον Θεό που τον χειραγωγεί και αυτοκτονεί (τραγούδι "Judas' Death").
Στη δίκη του Ιησού, ο Πιλάτος προσπαθεί να ανακρίνει τον Ιησού, αλλά διακόπτεται από έναν αιμοδιψή όχλο που απαιτεί να σταυρωθεί ο Ιησούς. Απογοητευμένος, λέει στον όχλο ότι ο Ιησούς δεν έχει διαπράξει κανένα έγκλημα και δεν αξίζει να πεθάνει, αλλά για να ικανοποιήσει τον όχλο θα μαστιγώσει τον Ιησού. Ο Πιλάτος παρακαλεί τον Ιησού να υπερασπιστεί τον εαυτό του, αλλά ο Ιησούς λέει αδύναμα ότι όλα έχουν καθοριστεί από τον Θεό. Το πλήθος εξακολουθεί να ζητά τον θάνατο του Ιησού και τελικά ο Πιλάτος δέχεται απρόθυμα να σταυρώσει τον Ιησού (" Trial Before Pilate (Including The 39 Lashes)").
Καθώς ο Ιησούς περιμένει τη σταύρωση, το πνεύμα του Ιούδα επιστρέφει και αναρωτιέται γιατί ο Ιησούς επέλεξε να φτάσει με τον τρόπο και την ώρα που έφτασε, και αν όλα αυτά ήταν τελικά μέρος ενός θεϊκού σχεδίου (τραγούδι "Superstar"). Ο Ιησούς σταυρώνεται, απαγγέλλει τα τελευταία του λόγια και πεθαίνει (τραγούδι "The Crucifixion"). Το σώμα του Ιησού κατεβαίνει από το σταυρό και θάβεται (τραγούδι "John 19:41").
Κύριοι ρόλοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Χαρακτήρας | Τύπος φωνής | Περιγραφή |
---|---|---|
Ιησούς Χριστός | τενόρος ( A2 –G5) | Ο ρόλος του τίτλου, ηγέτης των δώδεκα μαθητών, που ονομάζεται «Γιος του Θεού» και «Βασιλιάς των Εβραίων». |
Ιούδας Ισκαριώτης | τενόρος (D3–E ♭ 5, προαιρετικό E5) | Ένας από τους δώδεκα αποστόλους του Ιησού. ανησυχεί για τους φτωχούς και τις συνέπειες της φήμης του Ιησού. |
Μαρία Μαγδαληνή | μέτζο-σοπράνο (F3–E♭5) | Μια οπαδός του Ιησού που τον ερωτεύεται. |
Πόντιος Πιλάτος | βαριτενόρος (A2–B ♭ 4) | Κυβερνήτης της Ιουδαίας που προβλέπει τα γεγονότα της σταύρωσης του Ιησού από την αρχή μέχρι τη συνέχεια σε ένα όνειρο και βρίσκεται να αντιμετωπίζει αυτήν ακριβώς την κατάσταση. |
ο Καϊάφας | μπάσο (C ♯ 2–F4) | Αρχιερέας που βλέπει τον Ιησού ως απειλή για το έθνος. |
Άννας | αντιτενόρος (G2–D5) | Ιερέας στο πλευρό του Καϊάφα που πείθεται από τον Καϊάφα να δει τον Ιησού ως απειλή. |
Πέτρος | βαρύτονος (A2–G4) | Ένας από τους δώδεκα αποστόλους του Ιησού. αρνείται τον Ιησού τρεις φορές τη νύχτα της σύλληψης του Ιησού για να σωθεί. |
Σίμων | τενόρος (G3–B4) | Ένας από τους δώδεκα αποστόλους του Ιησού. παροτρύνει τον Ιησού να οδηγήσει τους οπαδούς του στη μάχη κατά των Ρωμαίων. |
Βασιλιάς Ηρώδης | βαρύτονος (B2-G4) | Ο Βασιλιάς της Γαλιλαίας. Ο Ιησούς φέρεται σε αυτόν για κρίση αφού πρώτα οδηγηθεί στον Πιλάτο. |
Μουσικά κομμάτια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτη πράξη
- "Overture" (Εισαγωγή) - Ορχήστρα
- "Heaven on Their Minds" (Ο παράδεισος στο μυαλό τους) - Ιούδας
- "What's the Buzz/Strange Thing, Mystifying" (Τι είναι αυτός ο θόρυβος/Το παράξενο πράγμα, το μυστήριο) - Ιησούς, Ιούδας, Μαρία και Απόστολοι
- "Everything's Alright" (Όλα είναι εντάξει) - Μαρία, Ιούδας, Ιησούς, γυναίκες και Απόστολοι
- "This Jesus Must Die" (Αυτός ο Ιησούς πρέπει να πεθάνει) - Καϊάφας, Άννας και αρχιερείς
- "Hosanna" (Ωσαννά) - Ο Ιησούς, ο Καϊάφας και η παρέα του.
- "Simon Zealotes/Poor Jerusalem" (Σίμων ο Ζηλωτής/Φτωχή Ιερουσαλήμ) - Σίμων, ο Ιησούς και η παρέα του.
- "Pilate Dream's" (Το όνειρο του Πιλάτου) - Πιλάτος
- "The Temple" (Ο Ναός) - Ιησούς και σύνολο
- "Everything's Alright (Reprise)" (Όλα είναι εντάξει) - Μαρία και Ιησούς
- "I Don't Know How to Love Him" (Δεν ξέρω πώς να τον αγαπήσω) - Μαρία
- "Damned for All Time / Blood Money" (Ανάθεμα για πάντα / Ματωμένα λεφτά) - Ιούδας, Καϊάφας, Άννας και Συγκρότημα
Δεύτερη πράξη
- "The Last Supper" (Ο Μυστικός Δείπνος) - Ιησούς, Ιούδας και Απόστολοι
- "Gethsemane (I Only Want to Say)" (Γεθσημανή, θέλω μόνο να πω) - Ιησούς
- "The Arrest" (Η σύλληψη) - Ιούδας, Ιησούς, Πέτρος, Απόστολοι, Καϊάφας, Άννας και σύνολο
- "Peter's Denial" (Η άρνηση του Πέτρου) - Η υπηρέτρια δίπλα στη φωτιά, ο Πέτρος, ο στρατιώτης, ο γέροντας και η Μαρία
- "Pilate and Christ" (Πιλάτος και Χριστός) - Πιλάτος, Ιησούς, Στρατιώτης και Σύνολο
- "King Herod's Song" (Το τραγούδι του βασιλιά Ηρώδη) - Ηρώδης
- "Could We Start Again Please?" (Μπορούμε να ξεκινήσουμε πάλι από την αρχή, παρακαλώ;) - Μαρία, Πέτρος, Απόστολοι και γυναίκες
- "Judas' Death" ("Ο θάνατος του Ιούδα") - Ιούδας, Καϊάφας, Άννας και σύνολο
- "Trial Before Pilate" (Δίκη ενώπιον του Πιλάτου) - Πιλάτος, Ιησούς, Καϊάφας, και όλοι μαζί
- "Superstar" - Ιούδας, Soul Sisters και Άγγελοι
- "The Crucifixion" (Η σταύρωση) - Ιησούς και σύνολο
- "John Nineteen Forty-One" (Ιωάννης Δεκαεννέα Σαράντα ένα) - Ορχήστρα
Παραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα τραγούδια γράφτηκαν και σχεδιάστηκαν ως άλμπουμ μιούζικαλ, πριν δημιουργηθεί και ανέβει το μιούζικαλ.[2] Στο αρχικό άλμπουμ, τον ρόλο του Ιησού τραγουδούσε ο Ίαν Γκίλαν, με τον Μάρεϊ Χεντ (Murray Head) ως Ιούδας, τον Μάικλ ντ' Άμπο (Michael d'Abo) ως βασιλιάς Ηρώδης, την Υβόννη Έλιμαν (Yvonne Elliman) ως Μαρία Μαγδαληνή και τον Μπάρι Ντένεν (Barry Dennen) ως Πιλάτο. Τον Ιούλιο του 1971, η πρώτη αμερικανική συναυλία της ροκ όπερας παίχθηκε σε κοινό 13.000 ατόμων στο Civic Arena του Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια, με τον Τζεφ Φένχολτ (Jeff Fenholt) να τραγουδά τον ρόλο του Ιησού, τον Καρλ Άντερσον (Carl Anderson) ως Ιούδα και την Έλιμαν (Elliman) να επανέρχεται ως Μαρία Μαγδαληνή.[3]
Τον Αύγουστο του 1971, το στέλεχος της MCA Records Ντέιβιντ Σκέπνερ (David Skepner) ανέφερε ότι η MCA διερευνούσε και έκλεινε 21 μη εγκεκριμένες παραγωγές στις ΗΠΑ για να προστατεύσει τα δικαιώματα της Leeds Music με έδρα το Λονδίνο, στην οποία ανήκε το μιούζικαλ. Οι μεγαλύτερες παραβιάσεις που διαπίστωσε ο Σκέπνερ ήταν ένας θεατρικός θίασος από το Τορόντο που είχε διασχίσει τα σύνορα ΗΠΑ-Καναδά για να εμφανιστεί με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Ντιτρόιτ, με προειδοποίηση μόνο λίγων ωρών πριν, και μια άλλη μεγάλη παραγωγή που είχε οργανωθεί από το Χίλτον του Λας Βέγκας. Άλλες αμερικανικές πόλεις με μη εγκεκριμένες παραγωγές ήταν η Ουάσιγκτον, η Βοστώνη, το Κάνσας Σίτι, η Βαλτιμόρη, το Σαν Φρανσίσκο, το Σινσινάτι, το Ρίτσμοντ, το Λούισβιλ, το Κλίβελαντ, το Σεντ Λούις, το Μέμφις, η Ατλάντα, το Κολόμπους, το Τρόι, η Φιλαδέλφεια, το Λος Άντζελες, η Νέα Ορλεάνη, το Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης και το Χόλιγουντ της Φλόριντα. Σε καθεμία από αυτές τις πόλεις ελήφθησαν δικαστικά μέτρα για το κλείσιμο των παραστάσεων. Ο παραγωγός Ρόμπερτ Στίγκγουντ (Robert Stigwood), ο οποίος συγκέντρωνε μια εγκεκριμένη εταιρεία περιοδείας, αποκάλεσε αυτές τις μη εγκεκριμένες ομάδες " εντελώς πειρατικές", τονίζοντας ότι θα συνεχίσει να προστατεύει τα δικαιώματά του, ασκώντας " αδιάκοπα" νομικές ενέργειες.[4]
Η παραγωγή του Μπρόντγουεϊ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το μιούζικαλ ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ στις 12 Οκτωβρίου 1971, σε σκηνοθεσία του Τομ Ο'Χόργκαν (Tom O'Horgan), στο Mark Hellinger Theatre. Πρωταγωνιστούσαν ο Τζεφ Φένχολτ (Jeff Fenholt) ως Ιησούς, ο Μπεν Βιρίν (Ben Vereen) ως Ιούδας και ο Μπομπ Μπίνγκαμ (Bob Bingham) ως Καϊάφας. Οι Ντένεν και Έλιμαν έπαιξαν τους ρόλους που είχαν τραγουδήσει στο άλμπουμ. Ο Πολ Έινσλι (Paul Ainsley) υποδύθηκε τον Ηρώδη. Ο Καρλ Άντερσον (Carl Anderson) αντικατέστησε τον Βιρίν όταν αρρώστησε, και οι δύο ερμηνευτές αργότερα εναλλάσσονταν στο ρόλο. Η παράσταση έκλεισε στις 30 Ιουνίου 1973 μετά από 711 παραστάσεις. Η παραγωγή έλαβε ανάμεικτες κριτικές- η τολμηρή επιλογή Αφροαμερικανών για τον ρόλο του Ιούδα επαινέθηκε, αλλά ο κριτικός της The New York Times Κλάιβ Μπαρνς (Clive Barnes) ανέφερε ότι «η πραγματική απογοήτευση δεν ήταν στη μουσική ... αλλά στη σύλληψη».[5][6] Η παράσταση ήταν υποψήφια για πέντε βραβεία Τόνυ, μεταξύ των οποίων και για την καλύτερη μουσική, αλλά δεν κέρδισε κανένα. Ο Λόιντ Βέμπερ κέρδισε το βραβείο Drama Desk ως «πιο υποσχόμενος συνθέτης» και ο Βιρίν κέρδισε το βραβείο Theatre World.
Αντιπαράθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η παράσταση στο Μπρόντγουεϊ και οι μετέπειτα παραγωγές καταδικάστηκαν από λίγες θρησκευτικές ομάδες. Ο Τιμ Ράις αναφέρθηκε να λέει: " Τυχαίνει να μην βλέπουμε τον Χριστό ως Θεό, αλλά απλώς ως τον κατάλληλο άνθρωπο την κατάλληλη στιγμή στο κατάλληλο μέρος".[7][8] Ορισμένοι Χριστιανοί θεώρησαν τα σχόλια αυτά βλάσφημα, τον χαρακτήρα του Ιούδα υπερβολικά συμπαθή και ορισμένες από τις επικρίσεις του προς τον Ιησού προσβλητικές.[9] Η έλλειψη αναφορών του μιούζικαλ στην Ανάσταση του Ιησού οδήγησε σε κριτική παρόμοια με εκείνη του άλλου μιούζικαλ Godspell, το οποίο επίσης δεν απεικόνιζε με σαφήνεια την Ανάσταση.
Ταυτόχρονα, ορισμένοι Εβραίοι ισχυρίστηκαν ότι ενίσχυε την αντισημιτική πεποίθηση ότι οι Εβραίοι ήταν υπεύθυνοι για το θάνατο του Ιησού, δείχνοντας τους περισσότερους κακούς ως Εβραίους (τον Καϊάφα και τους άλλους ιερείς) και δείχνοντας το πλήθος στην Ιερουσαλήμ να ζητά τη σταύρωση.[10][11] Το μιούζικαλ απαγορεύτηκε επίσης στη Νότια Αφρική ως «άθρησκο».[12] Μια παραγωγή της ροκ όπερας το 1972 απαγορεύτηκε στη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας για «διανομή θρησκευτικής προπαγάνδας».[13]
Θεατρικές παραγωγές παγκοσμίως
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το έργο έχει παιχτεί σε παραγωγές σε όλο τον κόσμο. Ενδεικτικά το 1972 στο Palace Theatre στο Λονδίνο μια παραγωγή που παιζόταν για οκτώ συνεχή έτη. Το 1992 άρχισε ένα τουρ στις ΗΠΑ με κάποιους από τους ηθοποιούς από το αρχικό καστ και κράτησε για 5 χρόνια. Άλλο τουρ άρχισε ξανά στις ΗΠΑ το 2006 και συνέχισε για 5 χρόνια. Οι παραστάσεις συνεχίζονται παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, παίχτηκε στην Αθήνα με τον τίτλο «Ιησούς Χριστός Υπέρλαμπρο Άστρο» την περίοδο 1978-1979 στο Θέατρο Καλουτά σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μαλαβέτα, αλλά και το 2018 στο Θέατρο Ακροπόλ σε σκηνοθεσία Θέμιδας Μαρσέλλου.
Ηχογραφήσεις και ραδιοφωνικές εκπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το αρχικό concept άλμπουμ του 1970 ήταν πολύ δημοφιλές. Η κυκλοφορία του το 1971 ήταν στην κορυφή των αμερικανικών Billboard Pop Albums.[14] Οι ηχογραφήσεις του Αυστραλιανού καστ του 1972 και του 1992 ήταν επίσης πολύ επιτυχημένες.[15]
Το 1994, κυκλοφόρησε μια ηχογράφηση στο στούντιο με το όνομα Jesus Christ Superstar: A Resurrection.
Μια ραδιοφωνική παραγωγή έγινε το 1996 για το BBC Radio 2 με τον Τόνι Χάντλεϊ (Tony Hadley) ως Ιησού, τον Ρότζερ Ντάλτρι (Roger Daltrey) ως Ιούδα, τη Φράνσις Ράφελ (Frances Ruffelle) ως Μαρία Μαγδαληνή και τον Τζούλιαν Κλάρι (Julian Clary) ως βασιλιά Ηρώδη- η παραγωγή αυτή αναμεταδόθηκε από το BBC Radio 4 Extra στις 6 Αυγούστου 2016.[16]
Τον Μάιο του 2018, η Aztec Records κυκλοφόρησε μια ζωντανή ηχογράφηση της αυστραλιανής παραγωγής του 1973. Προηγούμενες ηχογραφήσεις αυτής της παραγωγής κυκλοφόρησαν ως παράνομα αντίγραφα "bootleg".[17]
Προσαρμογές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ταινίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1973 κυκλοφόρησε μια κινηματογραφική μεταφορά του Jesus Christ Superstar. Η ταινία, σε σκηνοθεσία Νόρμαν Τζούισον (Norman Jewison), γυρίστηκε στο Ισραήλ και σε άλλες τοποθεσίες της Μέσης Ανατολής.[18] Οι Τεντ Νίλι ("Ted Neeley"), Καρλ Άντερσον ("Carl Anderson") και Υβόννη Έλιμαν ("Yvonne Elliman") ήταν υποψήφιοι για Χρυσή Σφαίρα για τις ερμηνείες τους ως Ιησούς, Ιούδας και Μαρία Μαγδαληνή, αντίστοιχα. Ο Μπομπ Μπίνγκαμ (Bob Bingham) ως Καϊάφας και ο Μπάρι Ντένεν (Barry Dennen) ως Πιλάτος επανέλαβαν επίσης τους ρόλους τους. Για τη διασκευή αυτή γράφτηκε ένα νέο τραγούδι, που ονομάζεται "Then We Are Decided" και είναι διατυπωμένο ως διάλογος μεταξύ του Καϊάφα και του Άννα.
Μια δεύτερη διασκευή γυρίστηκε το 1999 και κυκλοφόρησε παγκοσμίως σε βίντεο το 2000 και το 2001. Πρωταγωνίστησαν ο Γκλεν Κάρτερ (Glenn Carter) ως Ιησούς, ο Ζερόμ Πραντόν (Jérôme Pradon) ως Ιούδας, η Ρενέ Καστλ (Reneé Castle) ως Μαρία Μαγδαληνή και ο Ρικ Μαγιάλ (Rik Mayall) ως Ηρώδης, ενώ τη σκηνοθεσία ανέλαβαν οι Γκέιλ Έντουαρντς (Gale Edwards) και Νικ Μόρις (Nick Morris). Κυκλοφόρησε σε βίντεο στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Οκτώβριο του 2000.[19] Στις ΗΠΑ κυκλοφόρησε σε VHS και DVD τον Μάρτιο του 2001 και προβλήθηκε στη σειρά Great Performances του PBS τον Απρίλιο του 2001.[20] Κέρδισε το Διεθνές Βραβείο Emmy για την καλύτερη ταινία παραστατικών τεχνών τον Νοέμβριο του 2001.[21] Το ύφος της ταινίας μοιάζει περισσότερο με τη θεατρική εκδοχή παρά με την προσαρμογή που έγινε το 1973 σε τοποθεσία, και χρησιμοποίησε πολλές από τις ιδέες της βρετανικής παραγωγής του 1996-1999.
Τηλεόραση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Την Κυριακή του Πάσχα, 1η Απριλίου 2018, το NBC πρόβαλε μια ζωντανή συναυλιακή εκδοχή της παράστασης με τους Τζον Λέτζεντ (John Legend) ως Ιησού, Σάρα Μπαρέιλς (Sara Bareilles) ως Μαρία Μαγδαληνή, Μπράντον Βίκτορ Ντίξον (Brandon Victor Dixon) ως Ιούδα, Άλις Κούπερ ως Βασιλιά Ηρώδη, Νορμ Λιούις (Norm Lewis) ως Καϊάφα, Μπεν Ντάνιελς (Ben Daniels) ως Πιλάτο, Τζιν Χα (Jin Ha) ως Άννα, Έρικ Γκρίνγουολ (Erik Grönwall) ως Σίμωνα Ζηλωτή και Τζέισον Ταμ (Jason Tam) ως Πέτρο.[22]
Βραβεία και υποψηφιότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρωτότυπη παραγωγή του Μπρόντγουεϊ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ετος | Τελετή απονομής | Κατηγορία | Υποψήφιος | Αποτέλεσμα |
---|---|---|---|---|
1972 | Βραβείο Tony | Καλύτερη ερμηνεία από επιλεγμένο ηθοποιό σε μιούζικαλ | Μπεν Βερίν | υποψηφιότητα |
Καλύτερη Πρωτότυπη Μουσική | Άντριου Λόυντ Βέμπερ και Τιμ Ράις | υποψηφιότητα | ||
Καλύτερο σκηνικό | Ρόμπιν Βάγκνερ | υποψηφιότητα | ||
Καλύτερη Ενδυματολογία | Ράντι Μπαρσελό | υποψηφιότητα | ||
Καλύτερος σχεδιασμός φωτισμού | Τζουλς Φίσερ (Jules Fisher) | υποψηφιότητα | ||
Βραβείο Drama Desk | Ο πιο πολλά υποσχόμενος συνθέτης | Άντριου Λόυντ Βέμπερ | Έλαβε το βραβείο | |
Παγκόσμιο Βραβείο Θεάτρου | Μπεν Βερίν | Έλαβε το βραβείο |
1996 Αναβίωση του West End
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ετος | Τελετή απονομής | Κατηγορία | Υποψήφιος | Αποτέλεσμα |
---|---|---|---|---|
1997 | Βραβείο Laurence Olivier | Καλύτερη Μουσική Αναβίωση | υποψηφιότητα |
Αναβίωση στο Μπρόντγουεϊ το 2000
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ετος | Τελετή απονομής | Κατηγορία | Υποψήφιος | Αποτέλεσμα |
---|---|---|---|---|
2000 | Βραβείο Tony | Καλύτερη Αναβίωση Μιούζικαλ | υποψηφιότητα |
Αναβίωση στο Μπρόντγουεϊ το 2012
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ετος | Τελετή απονομής | Κατηγορία | Υποψήφιος | Αποτέλεσμα |
---|---|---|---|---|
2012 | Βραβείο Tony | Καλύτερη Αναβίωση Μιούζικαλ | υποψηφιότητα | |
Καλύτερη ερμηνεία από επιλεγμένο ηθοποιό σε μιούζικαλ | Τζος Γιανγκ | υποψηφιότητα | ||
Βραβείο Drama Desk | Εξαιρετική αναβίωση ενός μιούζικαλ | υποψηφιότητα | ||
Εξαιρετικός σχεδιασμός ήχου | Στηβ Κάνιον Κένεντι (Steve Canyon Kennedy) | υποψηφιότητα | ||
Παγκόσμιο Βραβείο Θεάτρου | Τζος Γιανγκ | Έλαβε το βραβείο |
2016 Regent's Park Open Air Theatre αναβίωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ετος | Τελετή απονομής | Κατηγορία | Υποψήφιος | Αποτέλεσμα |
---|---|---|---|---|
2016 | Βραβείο Evening Standard Theatre [23] | Καλύτερο Μιούζικαλ | Κέρδισε το βραβείο | |
Αναδυόμενο ταλέντο | Τάιρον Χάντλεϊ (Tyrone Huntley) | Κέρδισε το βραβείο | ||
2017 | Βραβείο Laurence Olivier [24] | Καλύτερη Μουσική Αναβίωση | Κέρδισε το βραβείο | |
Καλύτερος Ηθοποιός σε Μιούζικαλ | Τάιρον Χάντλεϊ (Tyrone Huntley) | υποψηφιότητα | ||
Καλύτερος Χορογράφος Θεάτρου | Ντρου ΜακΌνι | υποψηφιότητα | ||
Καλύτερος σχεδιασμός φωτισμού | Λι Κουράν | υποψηφιότητα | ||
Καλύτερος σχεδιασμός ήχου | Νικ Λίνστερ (Nick Lidster) για Autograph | υποψηφιότητα | ||
Εξαιρετικό επίτευγμα στη μουσική | Το συγκρότημα και όλο το καστ | υποψηφιότητα |
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Επεξηγηματικές σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Sternfeld, Jessica (2006). The Megamusical. Indiana University Press. σελ. 169. ISBN 978-0-253-34793-0.
- ↑ Theatre Features. «Andrew Lloyd Webber interview: the second coming of Jesus Christ Superstar». Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/culture/theatre/theatre-features/9556486/Andrew-Lloyd-Webber-interview-the-second-coming-of-Jesus-Christ-Superstar.html. Ανακτήθηκε στις 21 November 2013.
- ↑ Entertainment Weekly, 19 July 1996
- ↑ Taylor, Robert (15 August 1971). «Chasing Rock Opera Pirates». Oakland Tribune: σελ. 117. https://www.newspapers.com/clip/72664441/chasing-rock-opera-pirates/.
- ↑ «The 'Splainer: The stormy, surprising history of 'Jesus Christ Superstar' - Religion News ServiceReligion News Service». Religionnews.com. 29 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018.
- ↑ «TimesMachine: Theater: Christ's Passion Transported to the Stage in Guise of Serious Pop; ' Jesus Christ Superstar' Billed as Rock Opera Music's Vitality Asset to O'Horgan Work - NYTimes.com». The New York Times. https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1971/10/13/90698168.html?pageNumber=40. Ανακτήθηκε στις 5 April 2018.
- ↑ Time magazine', 9 November 1970. Rice went on to say "we are basically trying to tell the story of Christ as a man. I think he increases in stature by looking at him as a man."
- ↑ Life magazine, 28 May 1971
- ↑ «Free Presbyterian Church – Online Pamphlet». Freepres.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Απριλίου 2014.
- ↑ Superstar Film Renews Disputes: Jewish Groups Say Opening Could Stir Anti-Semitism Reasons Given Company Issues Statement, The New York Times
- ↑ Jessica Winter (4 Νοεμβρίου 2003). «Mel Gibson's Jesus Christ Pose». village voice. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2013.
- ↑ «Jesus Christ Superstar: Show facts and figures». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2008.
- ↑ Miklós, Tibor (2002). Musical! (στα Ουγγρικά). Budapest: Novella Könyvkiadó. σελ. 9. ISBN 963-9442-04-6.
- ↑ «Allmusic: Jesus Christ Superstar : Charts & Awards : Billboard Albums». allmusic.com. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2013.
- ↑ «ARIA Top 50 Albums Chart». www.aria.com.au.
- ↑ «BBC Radio 4 Extra - Lloyd Webber & Rice - Jesus Christ Superstar». BBC.
- ↑ «Jesus Christ Super Star [sic] - AN AUSTRALIAN RECORDING». Aztec Records. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2018.
- ↑ «Jesus Christ Superstar: Ted Neeley Tells the Inside Story». songfacts.com. 30 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2015.
- ↑ "Sir Tim Rice: Musical man". BBC News. 27 October 2000.
- ↑ Ehren, Christine. "Recent Revival of Jesus Christ Superstar Rises April 11 on PBS". Playbill. 11 April 2001.
- ↑ Guider, Elizabeth. "Brits a big hit at Int’l Emmys". Variety. 27 November 2001.
- ↑ Clement, Olivia (28 Φεβρουαρίου 2018). «Hamilton's Brandon Victor Dixon to Star as Judas In NBC's Live Jesus Christ Superstar». Playbill.com. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2018.
- ↑ «The winners for the 62nd London Evening Standard Theatre Awards Announced». Evening Standard. https://www.standard.co.uk/goingout/theatre/evening-standard-theatre-awards-2016-billie-piper-and-ralph-fiennes-take-home-top-acting-prizes-a3393611.html.
- ↑ «Olivier Winners 2017». Olivier Awards (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2021.
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Έλις Νασούρ, Ρίτσαρντ Μπρόντερικ. Rock Opera: The Creation of Jesus Christ Superstar, από το δίσκο άλμπουμ μέχρι το Broadway Show και Motion Picture . Hawthorn Books, 1973.
- Robert M. Price . Jesus Christ Superstar: The Making of a Modern Gospel . eBookIt. 2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Jesus Christ Superstar, επίσημη ιστοσελίδα
- Χριστός Σούπερ σταρ
- Κριτική για το "Cool Album of the Day" της αρχικής ηχογράφησης του λονδρέζικου καστ Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.
- Πρωτότυπο εξώφυλλο άλμπουμ από τον Ernie Cefalu
- Η μεγαλύτερη διαδικτυακή κοινότητα για το Jesus Christ Superstar JesusChristSuperstarZone.com
- Jesus Christ Superstar, Andrew Lloyd Webber site
- Jesus Christ Superstar, timrice.co.uk
- Στίχοι
- – Πρωτότυπη παραγωγή ( αρχείο )
- - Πρώτη αναβίωση ( αρχείο )
- – Δεύτερη αναβίωση ( αρχείο )
- – Τρίτη αναβίωση ( αρχείο )
- Jesusmania! Το Bootleg Superstar του Gettysburg College , σχετικά με μια παράνομη ερασιτεχνική παραγωγή που ανέβηκε τον Μάρτιο του 1971