Hotel Polski

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 52°14′48″N 21°0′17″E / 52.24667°N 21.00472°E / 52.24667; 21.00472

Hotel Polski
Χάρτης
Είδοςξενοδοχείο
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°14′48″N 21°0′17″E
Διοικητική υπαγωγήΒαρσοβία
ΧώραΠολωνία
Έναρξη κατασκευής1808
Commons page Πολυμέσα
Οπίσθια πρόσοψη του πρώην Hotel Polski στη Βαρσοβία.
Ένα μνημείο που θυμίζει τις μάχες στην τοποθεσία του Hotel Polski κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Βαρσοβίας.

Το Hotel Polski (προφέρεται: [Χότελ Πόλσκι], κυρ. «Πολωνικό Ξενοδοχείο»), το οποίο άνοιξε το 1808, ήταν ξενοδοχείο στο Σρουντμιέστσιε της Βαρσοβίας, στην Πολωνία, στην οδό Ντουούγκα (Długa) 29.

Το 1943, στην επιχείρηση καθαρισμού μετά την εκκαθάριση του Γκέτο της Βαρσοβίας, το ξενοδοχείο χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς ως δόλωμα για τους Εβραίους που κρύβονταν στη Βαρσοβία. Εκεί οι Γερμανοί πράκτορες και οι Εβραίοι συνεργάτες τους προσποιήθηκαν ότι οι Εβραίοι μπορούσαν να αγοράσουν ξένα διαβατήρια και άλλα έγγραφα και στη συνέχεια, ως ξένοι πολίτες, να εγκαταλείψουν τα εδάφη που κατείχε η ναζιστική Γερμανία. Περίπου 2.500 Εβραίοι έπεσαν σε αυτήν την παγίδα, με τους περισσότερους στη συνέχεια να συλλαμβάνονται, να μεταφέρονται στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και να χάνονται στο Ολοκαύτωμα. Αυτή η υπόθεση είναι γνωστή ως «Υπόθεση Hotel Polski».

Το 1944, κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Βαρσοβίας, το κτίριο στέγαζε ένα οχυρό των Πολωνών εξεγερμένων που ονομαζόταν «Holy Mother Redout», που πήρε το όνομά του από έναν πίνακα που βρισκόταν εκεί.[1] Το κτίριο υπέστη σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια των μαχών και επαναχρησιμοποιήθηκε μετά τον πόλεμο.

Το 1965, το κτίριο ανακηρύχθηκε αντικείμενο πολιτιστικής κληρονομιάς και εγγράφηκε στο μητρώο αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς της Πολωνίας.[2] Μια αναμνηστική πλακέτα αποκαλύφθηκε στο κτίριο το 2013.[3]

Υπόθεση Hotel Polski[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πλακέτα που μνημονεύει τους Πολωνοεβραίους που παρασύρθηκαν και φυλακίστηκαν σε αυτό το κτίριο από την Γκεστάπο την άνοιξη του 1943 και στη συνέχεια δολοφονήθηκαν στο Ολοκαύτωμα.

Γύρω στα τέλη του 1941, δύο εβραϊκές οργανώσεις από την Ελβετία και Πολωνοί διπλωμάτες, που συνεργάζονταν με επίτιμους προξένους από ορισμένες χώρες της Νότιας Αμερικής, άρχισαν να στέλνουν έγγραφα στο Γκέτο της Βαρσοβίας, ελπίζοντας να επιτρέψουν στους Εβραίους στα γκέτο να μεταναστεύσουν (καθώς οι Γερμανοί ήταν πιο επιεικείς απέναντι σε άτομα που μπορούσαν αποδείξουν ότι ήταν υπήκοοι ουδέτερων χωρών).[4] Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις οι κάτοχοι αυτών των ένορκων βεβαιώσεων και διαβατηρίων ήταν ήδη νεκροί από τη στιγμή που αυτά τα έγγραφα έφτασαν στην κατεχόμενη Πολωνία.[4] Πολλά, αν όχι όλα αυτά τα έγγραφα υποκλάπηκαν από την Γκεστάπο ή κατέληξαν με άλλο τρόπο στα χέρια Εβραίων συνεργατών της Γκεστάπο από το δίκτυο Ζάγκιεφ, που λειτουργούσε από την Γκεστάπο (με σημαντικότερους τους Λέον Σκοσόφσκι και Άνταμ Ζουράβιν).[4][5][6]

Το Γκέτο της Βαρσοβίας εκκαθαρίστηκε τον Μάιο του 1943, αλλά χιλιάδες Εβραίοι επέζησαν στη Βαρσοβία, κρυμμένοι έξω από το γκέτο. Οι Γερμανοί και οι Εβραίοι συνεργάτες τους κατέληξαν σε ένα σχέδιο για να τους παρασύρουν έξω.[4][7] (Η συμμετοχή του Σκοσόφσκι στο σχέδιο ήταν πολύ σημαντική και έχει αναφερθεί ως συνδιοργανωτής του σχεδίου Hotel Polski).[8] Ένας άλλος Εβραίος συνεργάτης της Γκεστάπο που ενεπλάκη στην υπόθεση του Hotel Polski ήταν η τραγουδίστρια Βιέρα Γκραν.[5] Οι συνεργάτες διέδωσαν τη φήμη ότι οι Εβραίοι που κατέχουν ξένα διαβατήρια ουδέτερων χωρών επιτρεπόταν να φύγουν από το Γενικό Κυβερνείο και ότι έγγραφα από χώρες όπως η Παραγουάη, η Ονδούρα, το Ελ Σαλβαδόρ, το Περού και η Χιλή, στα ονόματα Εβραίων που δεν ζούσαν πλέον, πωλούνταν (σε υψηλές τιμές, που εκτιμάται σε ακραίες περιπτώσεις ίσο με πάνω από ένα εκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ) στο Hotel Royal στην οδό Χμιέλνα 31 και αργότερα στο Hotel Polski.[4][5][7][6][9] Άγνωστα στους αγοραστές, πολλά τέτοια έγγραφα ήταν ακατάλληλα προετοιμασμένα ή πλαστά.[10]

Το Hotel Polski έγινε τόπος συγκέντρωσης Εβραίων που ήλπιζαν ότι σύντομα θα τους επιτρεπόταν να εγκαταλείψουν την κατεχόμενη από τους Ναζί Ευρώπη, καθώς οι φήμες έλεγαν επίσης ότι θα ήταν ασφαλές έδαφος.[5] Περίπου 2.500 Εβραίοι (οι εκτιμήσεις κυμαίνονται έως και 3.500) βγήκαν από τις κρυψώνες τους και μετακόμισαν στο Hotel Polski. Το Πολωνικό Υπόγειο Κράτος προειδοποίησε τους Εβραίους ότι αυτό ήταν πιθανώς μια παγίδα, αλλά πολλοί αγνόησαν τις προειδοποιήσεις.[5] Από τις 21 Μαΐου 1943, οι Εβραίοι από το Hotel Polski μεταφέρθηκαν σε μικρές ομάδες από τις ναζιστικές γερμανικές αρχές στο Βιττέλ, μια λουτρόπολη στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Γαλλία, που υποτίθεται ότι ήταν το σημείο διέλευσης τους. Αργότερα οι μεταφορές έφτασαν μόνο στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν-Μπέλζεν στη Γερμανία.[5][10][4] Στις 15 Ιουλίου 1943, οι 420 Εβραίοι που παρέμεναν στο ξενοδοχείο χωρίς ξένα διαβατήρια εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς στη φυλακή Πάβιακ.[10] Μέχρι το Σεπτέμβριο του 1943, οι Γερμανοί αποκάλυψαν ότι τα περισσότερα από τα έγγραφα των ατόμων στους καταυλισμούς διέλευσης ήταν πλαστά και οι κυβερνήσεις της Νότιας Αμερικής αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν τα περισσότερα από τα διαβατήρια.[4][10] Ως εκ τούτου, αντί να μεταφερθούν στη Νότια Αμερική, οι Εβραίοι στάλθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς τον Μάιο του 1943 και τον Οκτώβριο του 1943.[10] Μερικές εκατοντάδες Εβραίοι που κρατούσαν παλαιστινιακά έγγραφα επέζησαν, αφού ανταλλάχθηκαν με Γερμανούς που ήταν φυλακισμένοι στην Παλαιστίνη.[10] (Το Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο ανέφερε τον αριθμό των επιζώντων σε 260).[4] Η Χάσκα εκτιμά τον αριθμό των επιζώντων σε περίπου 300, σημειώνοντας ότι λόγω ελλιπούς τεκμηρίωσης δεν είναι δυνατός ο ακριβής υπολογισμός του αριθμού των θυμάτων ή των επιζώντων.[7] Οι Παλαιστίνιοι επιζώντες βοηθήθηκαν από τον Ντάνιελ Γκούζικ, που παλαιότερα συνδεόταν με την Αμερικανική Εβραϊκή Κοινή Επιτροπή Διανομής.[4]

Στα θύματα του Hotel Polski περιλαμβάνονταν ο ποιητής Ιτζάκ Κατσένελσον, ο γίντις μυθιστοριογράφος Γεχόσουα Πέρλε και ο ηγέτης της εβραϊκής αντίστασης Μανάχεμ Κίρσενμπαουμ,[4] καθώς και, πιθανώς, η Πολωνή χορεύτρια Φραντσέσκα Μαν.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Agnieszka Haska (2006). "Jestem Żydem, chcę wejść": Hotel Polski w Warszawie, 1943. Wydawn. IFIS PAN. σελ. 149. ISBN 978-83-7388-096-2. 
  2. (in πολωνική) Zabytki_w_Polsce. Rejestr zabytkow. Zestawienia zabytkow nieruchomych. Mazowsze - Warszawa. Συμβούλιο Εθνικής Κληρονομιάς της Πολωνίας
  3. «Unveiling A Plaque at the Hotel Polski – Tablet Magazine». www.tabletmag.com (στα Αγγλικά). 18 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 «The 70th anniversary of the liquidation of Hotel Polski - Jewish Historical Institute». Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο (στα Αγγλικά). 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Tilar J. Mazzeo (27 Σεπτεμβρίου 2016). Irena's Children: The extraordinary woman who saved thousands of children from the Warsaw Ghetto. Simon & Schuster UK. σελίδες 151–153. ISBN 978-1-4711-5263-4. 
  6. 6,0 6,1 Tadeusz Piotrowski (1998). Poland's Holocaust: Ethnic Strife, Collaboration with Occupying Forces and Genocide in the Second Republic, 1918-1947. McFarland. σελ. 74. ISBN 978-0-7864-0371-4. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Agnieszka Haska (2006). "Jestem Żydem, chcę wejść": Hotel Polski w Warszawie, 1943. Wydawn. IFIS PAN. σελίδες 5–6. ISBN 978-83-7388-096-2. 
  8. Jockusch. Laura (15 Ιουνίου 2015). Jewish Honor Courts: Revenge, Retribution, and Reconciliation in Europe and Israel after the Holocaust. Wayne State University Press. σελ. 273. ISBN 978-0-8143-3878-0. 
  9. Paulsson, Gunnar S. (1998). «The Rescue of Jews by Non-Jews in Nazi-Occupied Poland» (στα αγγλικά). The Journal of Holocaust Education 7 (1–2): 19–44. doi:10.1080/17504902.1998.11087056. ISSN 1359-1371. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 Hotel Polski at yadvashem.org

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]