Βιέρα Γκραν
| Βιέρα Γκραν | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Wiera Gran (Πολωνικά) |
| Γέννηση | 20 Απριλίου 1916[1][2] Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Θάνατος | 19 Νοεμβρίου 2007[3][1][2] Παρίσι[4][2] |
| Τόπος ταφής | νεκροταφείο του Παντέν |
| Ψευδώνυμο | Sylvia Green[5], Wiera Green[5] και Mariol[5] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά[6][7] Γαλλικά[7] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ηθοποιός[2] τραγουδίστρια[2] |
| Περίοδος ακμής | 1934 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Βιέρα Γκραν (πολωνικά: Wiera Gran), πραγματικό όνομα Ντβόιρα Γκρίνμπεργκ (Dwojra Grynberg) (20 Απριλίου 1916 – 19 Νοεμβρίου 2007), ήταν Πολωνή τραγουδίστρια και ηθοποιός, εβραϊκής καταγωγής.
Η Βιέρα Γκραν είχε χαμηλή φωνή άλτο ακόμα και στις αρχές του 1934, σε ηλικία 17 ετών, όταν -χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Σίλβια Γκριν - έκανε την πρώτη της ηχογράφηση, το τάνγκο Grzech.[8] Τραγούδησε στο Cafe Paradis στη Βαρσοβία στις αρχές της δεκαετίας του 1930.[9] Ενώ οι περισσότερες ηχογραφήσεις της είναι στην πολωνική γλώσσα, τραγούδησε στα γίντις στην ταινία On a heym με τον Σίμον Ντζίγκαν και τον Ίσραελ Σούμαχερ. Δραπέτευσε από το Γκέτο της Βαρσοβίας κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και κρυβόταν στο Μπαμπίτσε της Βαρσοβίας (Boernerowo). Το 1950 μετακόμισε στη Γαλλία. Συνδέθηκε με το θέατρο σκηνής του Μωρίς Σεβαλιέ, Αλάμπρα. Έπαιξε στο Παρίσι σε φιλανθρωπική συναυλία με τον Σαρλ Αζναβούρ. Το πρώτο τραγούδι που την έκανε δημοφιλή γράφτηκε το 1937 από τον Άντολφ Κρουτς (αργότερα γνωστό ως Έντι Κορτς) σε στίχους της Γκραν. Ταξίδεψε στην Πολωνία το 1965. Μερικά από τα πιο γνωστά τραγούδια της περιλαμβάνουν τα «List», «Wir tańca nas porwał», «Gdy odejdziesz», «Trzy listy», «Fernando», «Cicha jest noc», «Varsovie de mon enfance», «Ma Patrie» και «Mazowiecki wiatr».
Υπόθεση συνεργασίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά τον πόλεμο, το 1945, η Γκραν κατηγορήθηκε στην Πολωνία από τον Γιόνας Τούρκοφ[10] και τον Άντολφ Μπέρμαν για συνεργασία με τους Γερμανούς κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Βουαντίσουαφ Σπίλμαν είπε στο δικαστήριο ότι είχε ακούσει για τη συνεργασία της στην «Άρια» Βαρσοβία κατά τη διάρκεια του πολέμου από τον Αύγουστο του 1943. Ο Μάρεκ Έντελμαν (Διοικητής της Εξέγερσης του Γκέτο της Βαρσοβίας) είπε στις 5 Μαΐου 1945 ότι άκουσε για τη συνεργασία της Βιέρα Γκραν με την Γκεστάπο. Άκουσε επίσης ότι επιβλήθηκε σε βάρος της θανατική ποινή από τον Πολωνικό Εσωτερικό Στρατό (Armia Krajowa – AK), αλλά η Γκραν δεν βρέθηκε και επομένως δεν τέθηκε σε εκτέλεση.[11] Το 1947, το Πολιτικό Δικαστήριο της Κεντρικής Επιτροπής των Πολωνών Εβραίων (Sąd Obywatelski przy Centralnym Komitecie Żydów Polskich) εξέτασε την υπόθεση και η Γκραν κρίθηκε αθώα το 1949.[10]
Η Βιέρα Γκραν προσπάθησε αργότερα να μεταναστεύσει στο Ισραήλ, όπου έπρεπε να αντιμετωπίσει παρόμοιες κατηγορίες[12][13] από τους Γιόνας Τούρκοφ, Άντολφ Μπέρμαν και Πέσαχ Μπούρνσταϊν και μποϊκοταρίστηκε. Προσπάθησε να καθαρίσει το όνομά της στα δικαστήρια εκεί, αλλά η δίκη τελικά ανεστάλη το 1982.[12] Ο Αντόνι Μαριανόβιτς, ο οποίος ήταν 16 ετών την εποχή της εισβολής της Γερμανίας στην Πολωνία, θεώρησε τις κατηγορίες ως «βαθιά ηλίθιες», αλλά ο Μαριανόβιτς λέει ο ίδιος στο βιβλίο του ότι έμεινε για το μεγαλύτερο μέρος του πολέμου έξω από το γκέτο στην «Άρια» Βαρσοβία.[14] Ο Μαριανόβιτς ισχυρίζεται ότι η Γκραν ήταν «τραγουδίστρια και μόνο τραγουδίστρια» και ήταν γνωστή σε αυτόν για τη φιλανθρωπία της.[10] Στο βιβλίο της Sztafeta Oszczerców,[15] το οποίο δημοσιεύτηκε το 1980 στο Παρίσι, η Γκραν δίνει τη δική της αφήγηση των γεγονότων και υποστηρίζει την αθωότητά της κατηγορώντας τον Γιόνας Τούρκοφ για συνεργασία με την Γκεστάπο. Η Γιοάννα Στσένσνα στην Gazeta Wyborcza το 2010[10] υποστηρίζει ότι οι κατηγορίες εναντίον της Γκραν βασίστηκαν σε προσωπικές εχθρότητες μεταξύ της Γκραν και του Γιόνας Τούρκοφ και του Βουαντίσουαφ Σπίλμαν. Η Στσένσνα παραθέτει, από έγγραφα που διατηρούνται στο Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο στη Βαρσοβία, δηλώσεις φίλων του Γκραν όπως ο Γέζι Γιουράντοτ, η Κριστίνα Ζιβούλσκα και η Ιζαμπέλα Τσάισκα-Σταχόβιτς, οι οποίοι ισχυρίστηκαν όλοι ότι οι κατηγορίες εναντίον της Βιέρα Γκραν βασίστηκαν σε φήμες.[10]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11905660k. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 (Πολωνικά) janek
.czarnieckiego .pl /artysta /wiera-gran /. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2022. - ↑ miasta
.gazeta .pl /warszawa /1,34889,4694941 .html. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2011650424. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2020.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11905660k. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 7,0 7,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2011650424. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022.
- ↑ biographical notes on Wiera Gran στο YouTube
- ↑ biographical notes στο YouTube
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Joanna Szczęsna, Piętno, "Gazeta Wyborcza – Wysokie Obcasy", 31 maja 2008 "Gazeta Wyborcza – Wysokie Obcasy", 31 May 2008
- ↑ Agata Tuszyńska, Oskarżona Wiera Gran", Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2010
- ↑ 12,0 12,1 «Letter» (PDF). Veragran.com. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2018.
- ↑ «Letter» (PDF). Veragran.com. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2018.
- ↑ Antoni Marianowicz, Życie surowo wzbronione, Czytelnik, Warszawa 1995, p. 61
- ↑ Wiera Gran, Sztafeta oszczerców: Autobiography, Paris, 1980 (self published).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Wiera Gran στην IMDb
|