Χριστός Ανέστη
Το Πασχαλινό τροπάριο ή «Χριστός Ανέστη!» (Ο Χριστός αναστήθηκε!) είναι γνωστό τροπάριο της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Χρησιμοποιείται ως φράση χαιρετισμού κατά την πασχαλινή περίοδο, δηλαδή την εορτή της Ανάστασης του Χριστού και για σαράντα ημέρες, δηλαδή μέχρι την απόδοση του Πάσχα, την Τετάρτη της παραμονής του εορτασμού της εορτής της Αναλήψεως. Θεωρείται η καρδιά του πασχαλινού μηνύματος.[1]
Κείμενο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν,
θανάτῳ θάνατον πατήσας,
καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι,
ζωὴν χαρισάμενος!
.jpg)
Η πρώτη γραμμή είναι παράφραση από την Α' προς Κορινθίους 15:20 (Νυνὶ δὲ Χριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν).[2]. Το τροπάριο είναι τμήμα της Πασχαλινής Θείας Λειτουργίας του Βυζαντινού Τελετουργικού και ήταν σε χρήση κατά τον 5ο και 6ο αι.[2] Η προέλευσή του είναι άγνωστη. Ο μητροπολίτης Ιλαρίων Αλφέγιεφ (2009) τοποθετεί την καταγωγή του στον 2ο αι.[3]
Αν και ο ύμνος είναι συνοπτικός, ουσιαστικά συνοψίζει τα γεγονότα του τελευταίου τριημέρου της Μεγάλης Εβδομάδας. Κατά τη Μ. Παρασκευή θανάτῳ θάνατον πατήσας, το Μ. Σάββατο τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος και την Κυριακή του Πάσχα Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν. Αυτή είναι και η σειρά των γεγονότων όπως απεικονίζεται στα Ευαγγέλια. Αφού πρώτα ο Χριστός πάτησε τον θάνατο μέσω του δικού του θανάτου κατά τη Μεγάλη Παρασκευή, χάρισε ζωή σε όσους βρίσκονταν στους τάφους ή Άδη το Μ. Σάββατο και τέλος αναστήθηκε από τους νεκρούς την Κυριακή του Πάσχα[4].
Χρήση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με μαρτυρία του Τροπολογίου της Ιερουσαλήμ (ή iadgari, αρχαία υμνογραφία που απαντάται μόνο σε Γεωργιανή μετάφραση του 8ου αι.[5]), το τροπάριο ψαλλόταν στο τέλος της Ανάστασης στη ύστερη λειτουργία του Πάσχα των Ιεροσολύμων.[2] Βασισμένο στο Τυπικόν της Μεγάλης Εκκλησίας, το τροπάριον ήταν τμήμα της μη μοναστικής λειτουργίας στην Αγία Σοφία[χρειάζεται αποσαφήνιση] κατά τον 10ο αι.[2]
Η προσφώνηση Χριστός Ανέστη! και η αντιφώνηση Αληθώς ο Κύριος! ή Αληθώς Ανέστη! χρησιμοποιείται ως χαιρετισμός από την Ανάσταση του Μεγάλου Σαββάτου και για 40 μέρες μετά[6].
Σημειώσεις-παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Baggley, J. 2010. Festival Icons for the Christian Year, A&C Black, p. 117.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Derek Krueger, "The transmission of liturgical joy in Byzantine hymns for Easter", in: Bitton-Ashkelony and Krueger (eds.) Prayer and Worship in Eastern Christianities, 5th to 11th Centuries (2016), p. 139 and note 41.
- ↑ Christ the Conqueror of Hell: The Descent into Hades from an Orthodox Perspective, Crestwood, St. Vladimir's Seminary Press (2009), p. 34.
- ↑ Soliman, F. (2016). RE-TRANSLATING THE BYZANTINE PASCHAL TROPARION“ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ” INTO ENGLISH ON THE BASIS OF THE TWO PARTICIPLES: (ΠΑΤΗΣΑΣ & ΧΑΡΙΣΑΜΕΝΟΣ), Ephemerides Liturgicae, 130, 232-235 (p. 233)
- ↑ Andrew Wade, The Oldest Iadgari: The Jerusalem Tropologion V-VIII c. (1984)
- ↑ Parry, K. 2010. The Blackwell Companion to Eastern Christianity, John Wiley & Sons, p. 332
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τον Χριστιανισμό χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |