Χρήστης:Geraki/Εγκυκλοπαιδικότητα (γεγονότα)

Εντός της Βικιπαίδειας, η εγκυκλοπαιδικότητα είναι ένας έλεγχος που γίνεται από τους συντάκτες για να αποφασίσουν κατά πόσον ένα θέμα που μπορεί να έχει το δικό του λήμμα. Το θέμα του λήμματος, θα πρέπει να είναι αξιοσημείωτο, ή «άξιο να σημειωθεί», «σημαντικό, ενδιαφέρον ή ασυνήθιστο αρκετά για να αξίζει την προσοχή ή να καταγραφεί». Αξιοσημείωτο, με την έννοια του να είναι «διάσημο», ή «δημοφιλές»—αν και δεν είναι άσχετο—είναι δευτερεύον.

Αυτή κατευθυντήρια γραμμή εγκυκλοπαιδικότητας για γεγονότα αντανακλά τη συναίνεση που έχει επιτευχθεί μέσω συζητήσεων και ενισχύεται από την καθιερωμένη πρακτική, και ενημερώνει για τις αποφάσεις σχετικά με το αν ένα λήμμα σχετικά με το παρελθόντα, τρέχοντα, ή έκτακτα ειδησεογραφικά γεγονότα θα πρέπει να γράφονται, να συγχωνεύονται, να διαγράφονται. ή να αναπτύσσονται περαιτέρω.

Υπόβαθρο

Οι συζητήσεις διαγραφής λημμάτων περιλαμβάνουν μια σειρά επίμαχων συζητήσεων για γεγονότα, ιδιαίτερα γεγονότα σε έκτακτες ειδήσεις, που έχουν λάβει έντονη κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης. Αυτή η κατευθυντήρια γραμμή που υπάρχει με την πρόθεση να καθοδηγεί τους συντάκτες κατά την ερμηνεία των διαφόρων προ-υπάρχουσψν πολιτικών και τις κατευθυντήριων γραμμών που ισχύουν για τα λήμματα σχετικά με γεγονότα, συμπεριλαμβανομένου του γενικού κριτηρίου εγκυκλοπαιδικότητας (δηλαδή «ένα θέμα τεκμαίρεται ότι πληροί τα κριτήρια για εγκυκλοπαιδικότητα και αν έχει λάβει σημαντική κάλυψη σε αξιόπιστες πηγές που είναι ανεξάρτητες από το θέμα») και τη σχέση του με την ΒΠ:ΟΧΙ#ΕΙΔΗΣΕΙΣ (δηλαδή η Βικιπαίδεια δεν είναι αδιάκριτη συλλογή ειδησεογραφικού υλικού). Επιχειρώντας να αποσαφηνίσει την εφαρμογή των κανόνων αυτών σε λήμματα σχετικά με γεγονότα, η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή αντανακλά την κοινοτική συναίνεση σχετικά με το χειρισμό λημμάτων σε παρόμοιες καταστάσεις.

Κριτήρια ένταξης

Η Wikipedia δεν είναι εγκυκλοπαίδεια σε χαρτί, το οποίο σημαίνει ότι δεν υπάρχει πρακτικό όριο στον αριθμό των θεμάτων που μπορεί να καλύψει ή το συνολικό ποσό του περιεχομένου. Ωστόσο, επίσης δεν είναι μια αδιάκριτη συλλογή των πληροφοριών ή για μια ειδησεογραφική υπηρεσία. Τα Wikinews προσφέρουν ένα μέρος όπου συντάκτες μπορουν να καταγράψουν τρέχουσες ειδήσεις για γεγονότα, αλλά δεν έχει ή δεν θα πρέπει να έχει λήμμα στη Βικιπαίδεια κάθε περιστατικό που αποκτά κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης. Ένας εμπειρικός κανόνας για τη δημιουργία ένα λήμματος στη Βικιπαίδεια είναι αν το γεγονός έχει διαρκή ιστορική σημασία και το πεδίο κάλυψης (εθνική ή παγκόσμια κάλυψη είναι η προτιμώμενη).

Οι συντάκτες θα πρέπει να έχουν κατά νου τον προσφατισμό, την τάση όπου νέα και τρέχοντα θέματα να φαίνονται πιο σημαντικά απ ' ότι μπορεί να φαίνονται σε λίγα χρόνια. Πολλά γεγονότα λαμβάνουν κάλυψη στις ειδήσεις και παρόλο αυτό δεν έχουν ιστορική ή μόνιμη σημασία. Οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί έχουν κριτήρια για το περιεχόμενο, δηλαδή κριτήρια ειδήσεων, που διαφέρουν από τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται από τη Βικιπαίδεια και εγκυκλοπαίδειες γενικά. Ένα βίαιο έγκλημα, θάνατος από ατύχημα, ή άλλα γεγονότα μπορεί να είναι αρκετά ενδιαφέροντα σε δημοσιογράφους και συντάκτες ειδήσεων για να δικαιολογήσουν την κάλυψη, αλλά αυτό δεν μεταφράζεται πάντα σε επαρκή αξία αναφοράς για ένα λήμμα στη Βικιπαίδεια.

1. Τα γεγονότα είναι μάλλον αξιοσημείωτα αν έχουν διαρκή ιστορική σημασία και πληρούν τη γενική κατευθυντήρια γραμμή εγκυκλοπαιδικότητας, ή αν έχουν σημαντική επίδραση διαρκείας.
2. Τα γεγονότα είναι, επίσης, πολύ πιθανό να είναι αξιοσημείωτα , αν έχουν διαδεδομένες (εθνικές ή διεθνείς) επιπτώσεις και καλύφθηκαν πολύ ευρέως σε ποικίλες πηγές, ιδιαίτερα αν επαναναλύθηκαν στη συνέχεια (όπως περιγράφεται παρακάτω).
3. Γεγονότα που έχουν μικρότερη κάλυψη ή πιο περιορισμένο πεδίο μπορεί να είναι ή να μην είναι αξιοσημείωτα. Οι περιγραφές που ακολουθούν παρέχουν οδηγίες για να αξιολογήσει την εκδήλωση.
4. Ειδήσεις για γεγονότα ρουτίνας (συμπεριλαμβανομένων για εγκλήματα, ατυχήματα, θανάτους, για διασημότητες, ή πολιτικές ειδήσεις, ειδήσεις "σοκ", ιστορίες όπου λείπει η διαρκή αξία όπως εφήμερες ιστορίες ή viral ειδήσεις – άσχετα από το κατά πόσον ή όχι είναι τραγικές και επανέρχονται χρονικά – συνήθως δεν είναι αξιοσημείωτες, εκτός αν κάτι περαιτέρω τους δίνει επιπλέον διαρκή σημασία.

Κατά την αξιολόγηση ενός γεγονότος, οι συντάκτες θα πρέπει να αξιολογήσουν τις διάφορες πτυχές του γεγονότος και την κάλυψη: τις επιπτώσεις, βάθος, διάρκεια, γεωγραφική έκταση, την ποικιλία και την αξιοπιστία της κάλυψης, καθώς και αν αυτή η κάλυψη είναι ρουτίνα. Οι παράγοντες αυτοί περιγράφονται παρακάτω.

Το γεγονός

Διαρκή αποτελέσματα

Ένα γεγονός που είναι ένα προηγούμενο ή ο καταλύτης για κάτι άλλο με διαρκή σημασία είναι πιθανό να είναι αξιοσημείωτο.

Γεγονότα συχνά θεωρούνται αξιοσημείωτα, αν λειτουργούν ως προηγούμενο ή ο καταλύτης για κάτι άλλο. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει αποτελέσματα σχετικά με τις απόψεις και τις συμπεριφορές της κοινωνίας και της νομοθεσίας ή οδηγούν σε κοινωνικές και στρατιωτικές συγκρούσεις. Για παράδειγμα, η δολοφονία του Δολοφονία του Αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερδινάνδου της Αυστρίας τελικά, οδήγησε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ανάμεσα σε άλλα σημαντικά θέματα.

Γεγονότα που έχουν καταγεγραμμένο και τεκμηριωμένο μόνιμο αποτέλεσμα ιστορικής σημασίας είναι πιθανό να είναι αξιοσημείωτα. Αυτό περιλαμβάνει, για παράδειγμα, φυσικές καταστροφές που έχουν ως αποτέλεσμα εκτεταμένες καταστροφές, εφόσον έχουν ως αποτέλεσμα σε ανοικοδόμηση, μετακινήσεις πληθυσμού, και πιθανή επίπτωση στις εκλογές. Για παράδειγμα, ο Τυφώνας Κατρίνα ή ο Σεισμός και τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού (2004) είναι αξιοσημείωτα με αυτά τα πρότυπα. Ένας μικρός σεισμός ή καταιγίδα με μικρή ή καμία επίδραση σε ανθρώπινους πληθυσμούς είναι πιθανόν να μην είναι αξιοσημείωτος.

Μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες ή μήνες για να καθοριστεί εάν ή όχι ένα γεγονός έχει μια μόνιμη επίδραση. Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι πρόσφατα γεγονότα με αναπόδεικτη μόνιμη επίδραση είναι αυτόματα μη-σημαντικά.

Γεωγραφικό εύρος

Αξιοσημείωτα γεγονότα συνήθως έχουν σημαντικές επιπτώσεις πέρα από μια ευρεία περιοχή, τομέα, ή ευρεία κοινωνική ομάδα.

Ένα γεγονός που επηρεάζει μια περιοχή και αναφέρεται μόνο από τα μέσα ενημέρωσης εντός της άμεσης περιοχής μπορεί να μην είναι αξιοσημείωτο. Κάλυψη του γεγονότος σε εθνικό ή σε διεθνές επίπεδο μπορεί να κάνει την εγκυκλοπαιδικότητα πιο πιθανή, αλλά τέτοια κάλυψη δεν θα πρέπει να είναι η μόνη βάση για τη δημιουργία ενός λήμματος. Ωστόσο, τα γεγονότα που έχουν αποδεδειγμένη μακροπρόθεσμη επίδραση σε μια σημαντική περιοχή του κόσμου ή μια ιδιαίτερα ευρεία κοινωνική ομάδα θεωρούνται αρκετά αξιοσημείωτα για ένα λήμμα.

Η κάλυψη

Βάθος της κάλυψης

Ένα γεγονός πρέπει να λάβει σημαντική ή σε βάθος κάλυψη για να είναι αξιοσημείωτο.

Η γενική κατευθυντήρια γραμμή είναι ότι η κάλυψη πρέπει να είναι σημαντική και δεν είναι φευγαλέα. Η σε βάθος κάλυψη περιλαμβάνει ανάλυση που βάζει τα γεγονότα σε ένα πλαίσιο, όπως είναι αυτή που βρίσκεται συχνά σε βιβλία, άρθρα μεγάλου μήκους σε σημαντικά περιοδικά (όπως το Time, Newsweek, ή The Economist), και εξειδικευμένες τηλεοπτικές εκπομπές (όπως τα 60 Minutes ή CNN Presents στις ΗΠΑ, ή το Newsnight στο ΗΒ). Αναφορά με μικρή θεματική σύνδεση ή συναφείς πληροφορίες συχνά θεωρείται ως αναφορά ρουτίνας. Μερικοί συντάκτες θεωρούν τις αφηγηματικές ειδήσεις ως πρωτογενείς πηγές και όχι δευτερογενείς πηγές.

Τα Μέσα Ενημέρωσης μερικές φορές αναφέρονται σε γεγονότα λόγω της ομοιότητάς τους (ή την αντίθεση, ή σύγκριση) με μια ένα άλλο ευρέως αναφερθέντος περιστατικό. Οι συντάκτες δεν θα πρέπει να βασίζονται σε τέτοιες πηγές για να στηρίξουν την εγκυκλοπαιδικότητα για το νέο συμβάν, δεδομένου ότι ο κύριος σκοπός αυτών των άρθρων είναι να αναδείξουν, είτε το παλιό γεγονός είτε τέτοιου είδους γεγονότα γενικά.

Διάρκεια κάλυψης

Αξιοσημείωτα γεγονότα συνήθως λαμβάνουν κάλυψη πέρα από ένα σχετικά σύντομο κύκλο ειδήσεων.

Η διάρκεια της κάλυψης είναι μια ισχυρή ένδειξη για το αν ένα γεγονός έχει περαστική ή μόνιμη σημασία. Αν και η εγκυκλοπαιδικότητα δεν είναι προσωρινή, με την έννοια ότι η κάλυψη δεν χρειάζεται να είναι συνεχής για να τεκμηριωθεί η η εγκυκλοπαιδικότητα, μια έκρηξη ειδήσεων δεν κάνει αυτόματα ένα γεγονός αξιοσημείωτο. Γεγονότα που καλύπτονται μόνο σε πηγές που δημοσιεύονται κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά από ένα συμβάν, χωρίς περαιτέρω ανάλυση ή συζήτηση, είναι πιθανό να μην είναι κατάλληλα για ένα λήμμα εγκυκλοπαίδειας. Ωστόσο, αυτό μπορεί να είναι δύσκολο ή αδύνατο να καθοριστεί αμέσως μετά το συμβάν, καθώς οι συντάκτες δεν μπορούν να ξέρουν αν ένα γεγονός, θα λάβει περαιτέρω κάλυψη ή όχι. Το ότι ένα γεγονός συνέβη πρόσφατα δεν το κάνει από μόνο του είναι μη σημαντικό.

Αν ένα γεγονός αναφέρεται ως μελέτη περίπτωσης σε πολλαπλές πηγές μετά που η αρχική κάλυψη έχει καταλαγιάσει, αυτό μπορεί να είναι μια ένδειξη διαρκούς σημασίας.

Διαφοροποίηση των πηγών

Σημαντική εθνική ή διεθνή κάλυψη συνήθως αναμένεται για να είναι αξιοσημείωτη μια εκδήλωση. Ευρείες αναφορές τείνουν να δείξουν τη σημασία, αλλά πηγές που απλά αντιγράφουν ή τείνουν να ακολουθούν άλλες πηγές, ή βρίσκονται υπό κοινό έλεγχο με άλλες πηγές, συνήθως δε λαμβάνονται υπόψη.

Η γενική κατευθυντήρια γραμμή εγκυκλοπαιδικότητας της Βικιπαίδειας συνιστά ότι είναι προϋπόθεση να παρατίθενται πολλαπλές πηγές, για να καθοριστεί η εγκυκλοπαιδικότητα ενός θέματος, όχι μόνο πολλαπλές αναφορές από μια ενιαία πηγή. Μια σειρά από ειδήσεις από ένα εφημερίδα ή κανάλι ειδήσεων δεν θα είναι επαρκής βάση για ένα λήμμα.

Τα ΜΜΕ υπό κοινό έλεγχο ή επιρροή θεωρούνται συνήθως ως μία τοπική ή εθνική ροή και ως ενιαίο παράδειγμα κάλυψης όταν αναφέρουν ένα θέμα, ακόμη και αν έχουν πολλές περιφερειακές ή εθνικές ροές. Ομοίως, όταν μια ενιαία ιστορία ή δελτίο τύπου απλά αναφέρεται εκ νέου (συχνά λέξη προς λέξη) από ειδησεογραφικές πηγές, ή όταν οι δημοσιογράφοι βασίζουν τις πληροφορίες τους επαναλαμβάνοτας την ειδησεογραφική κάλυψη από αλλού (για παράδειγμα, «το ΑΠΕ αναφέρει ότι...»), θα πρέπει να θεωρείται ως μία μόνο πηγή για τον προσδιορισμό της εγκυκόπαιδικότητας. Οι παράγωγες αναφορές και ειδήσεις υπό κοινό έλεγχο δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επαλήθευση μεταξύ των, ούτε και η απλή επανάληψη δείχνει αναγκαστικά το είδος της προσπάθειας που αποτελεί καλή ένδειξη για ένα σημαντικό θέμα.