Φρούμκα Πουοτνίτσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φρούμκα Πουοτνίτσκα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11  Νοεμβρίου 1914
Πινσκ
Θάνατος3  Αυγούστου 1943
Γκέτο του Μπέντζιν[1]
Αιτία θανάτουπεσών σε μάχη
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααντιστασιακός
αντάρτης
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΕξέγερση του Γκέτο της Βαρσοβίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα του Σταυρού του Γκρούνβαλντ
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Φρούμκα Πουοτνίτσκα (πολωνικά: Frumka Płotnicka, 1914 – 3 Αυγούστου 1943) ήταν Πολωνή αντιστασιακή κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ακτιβίστρια της Εβραϊκής Οργάνωση Μάχης (ΕΟΜ) και μέλος της Εργατικής Σιωνιστικής Οργάνωσης Ντρορ. Ήταν μία από τους οργανωτές της αυτοάμυνας στο Γκέτο της Βαρσοβίας και συμμετείχε στις στρατιωτικές προετοιμασίες για την Εξέγερση του Γκέτο της Βαρσοβίας. Μετά την εκκαθάριση του γκέτο, η Πουοτνίτσκα μετακόμισε στο Λεκανοπέδιο Ντονμπρόβα στη νότια Πολωνία. Κατόπιν συμβουλής του Μόρντεχαϊ Ανιελέβιτς, η Πουοτνίτσκα οργάνωσε ένα τοπικό τμήμα της ΕΟΜ στο Μπέντζιν με την ενεργό συμμετοχή των Γιούζεφ και Μπολέσουαφ Κόζουχ, καθώς και του Τσβι Μπράντες, και σύντομα μετά είδε τη δολοφονική εκκαθάριση του Γκέτο του Σοσνόβιετς και του Γκέτο του Μπέντζιν από τις γερμανικές αρχές.[2][3][4]

Κατά τη διάρκεια της τελικής δράσης απέλασης στις αρχές Αυγούστου 1943, η Εβραϊκή Οργάνωση Μάχης στο Μπέντζιν οργάνωσε μια εξέγερση κατά των Γερμανών (όπως στο κοντινό Σοσνόβιετς). Η εξέγερση των γκέτο Μπέντζιν και Σοσνόβιετς διήρκεσε αρκετές ημέρες, παρόλο που η Σούτσσταφφελ διέρρηξε την κύρια γραμμή άμυνας μέσα σε λίγες ώρες.[4] Η Πουοτνίτσκα πέθανε στις 3 Αυγούστου 1943 σε ένα από τα καταφύγια του Μπέντζιν, πολεμώντας ενάντια στους Γερμανούς.[2] Μεταθανάτια, έλαβε το Τάγμα του Σταυρού του Γκρούνβαλντ από την Πολωνική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης τον Απρίλιο του 1945.[5]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πουοτνίτσκα γεννήθηκε στην Πλοτνίτσα, ένα χωριό κοντά στο Πινσκ, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μέρος της πρόσφατα αναγεννημένης Πολωνίας από το 1919, μετά από έναν αιώνα ξένων διαμελισμών. Μετακόμισε στη Βαρσοβία το 1938, για να αναλάβει μια θέση στα κεντρικά γραφεία του Σιωνιστικού Κινήματος Νεολαίας Ντρορ, που ιδρύθηκε στα πολωνικά εδάφη το 1915 κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη Ρωσική Αυτοκρατορία.[6]

Μετά την εισβολή στην Πολωνία το 1939 από τη Ναζιστική Γερμανία και τη Σοβιετική Ένωση, η Πουοτνίτσκα ανέλαβε υπόγειες δραστηριότητες ως ηγέτης του κινήματος της νεολαίας ΧεΧαλούτς. Χρησιμοποιώντας ψευδείς ταυτότητες και μεταμφίεση προσώπου, ταξίδεψε σε επικράτεια του Γενικού Κυβερνείου μεταξύ των γκέτο στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Πολωνία. Έβλεπε τα τρένα του Ολοκαυτώματος να αναχωρούν από τους σιδηροδρομικούς σταθμούς προς τα άγνωστα στρατόπεδα θανάτου κατά τη διάρκεια της εξόντωσης των Εβραίων γνωστή ως «Τελική Λύση».[7] Ως ταχυμεταφορέας («kashariyot»), παρέδωσε ελαφρά όπλα που προμηθεύονταν από το Γκέτο της Βαρσοβίας, καθώς και σχέδια, που είχαν συνταχθεί από τα κεντρικά γραφεία, για την κατασκευή μολότοφ και χειροβομβίδων.[3] Μεταξύ των εβραϊκών κοινοτήτων που επισκέφτηκε, η Πουοτνίτσκα αναφέρεται ως «Die Mameh», «Μαμά» στα γίντις. Μετέδιδε τις αναφορές για δολοφονική εκκαθάριση τόσων πολλών γκέτο που άρχισε να αποκαλεί τον εαυτό της «νεκροθάφτη».[7]

Οι Εβραίοι θα συνέρρεαν γύρω της από όλες τις πλευρές. Κάποιος θα τη ρωτούσε αν έπρεπε να επιστρέψει στην πατρίδα του στη γερμανική ζώνη κατοχής ή να συνεχίσει τον δρόμο του προς τα ανατολικά προς τις σοβιετικά κυριαρχούμενες επαρχίες. Ένας άλλος θα ερχόταν αναζητώντας ένα ζεστό γεύμα ή ένα καρβέλι ψωμί για τη γυναίκα και τα παιδιά του. Την αποκαλούσαν «Die Mameh» και όντως ήταν μια αφοσιωμένη μητέρα σε όλους τους. — Τσίβια Λουμπέτκιν[7]

Μετά τη Μεγάλη Επιχείρηση της Βαρσοβίας το Σεπτέμβριο του 1942, η Πουοτνίτσκα στάλθηκε από τη Βαρσοβία στο Μπέντζιν στην κατεχόμενη νοτιοδυτική Πολωνία από την Εβραϊκή Οργάνωση Μάχης (ΕΟΜ) προκειμένου να βοηθήσει την οργάνωση αυτοάμυνας εκεί.[6] Οι σπόροι της ΕΟΜ φυτεύτηκαν στο Γκέτο της Βαρσοβίας μόλις δύο μήνες νωρίτερα, όταν η γερμανική Σούτσσταφφελ με επικεφαλής τον Χέρμαν Χέφλε ξεκίνησε τις συλλήψεις Εβραίων με στόχο την απέλαση 254.000 κρατουμένων στο νεόκτιστο στρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα.[8] Η Πουοτνίτσκα ήταν ο πρώτος Εβραίος αγγελιαφόρος στο Γκέτο της Βαρσοβίας που εισήγαγε λαθραία όπλα από το Άριο τμήμα της πόλης μέσα σε σάκους με πατάτες.[7]

Ο Πουοτνίτσκα έλαβε παραγουανικό διαβατήριο που εκδόθηκε από την Ομάδα Γουάντος.[9]

Εξέγερση του Γκέτο του Μπέντζιν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Γκέτο του Μπέντζιν, ο εβραϊκός υπόγειος πυρήνας δημιουργήθηκε το 1941.[2] Το γκέτο δεν περιβαλλόταν ποτέ από τοίχο, παρόλο που φυλασσόταν αυστηρά από τη γερμανική και την εβραϊκή αστυνομία του γκέτο.[4] Τον Μάρτιο του 1941 υπήρχαν 25.171 Εβραίοι στο Μπέντζιν. Αυξήθηκαν σε 27.000 μετά τη δυσοίωνη εκδίωξη της εβραϊκής κοινότητας του Οσφιέντσιμ, όπου έγινε η ανάπλαση του στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς. Το Μάιο του 1942 άρχισαν οι απελάσεις στο Άουσβιτς με την πρώτη μεταφορά 3.200 Εβραίων από το Μπεντζίν που φορτώθηκαν σε τρένα του Ολοκαυτώματος στην πλατεία Umschlagplatz.[5] Με τη συμβουλή του Μόρντεχαϊ Ανιελέβιτς, που έμεινε προσωρινά στο Λεκανοπεδιο Ντομπρόβα στα μέσα του 1942, η Πουοτνίτσκα, ο Μπράντες και οι αδελφοί Κόζουχ, οργάνωσαν ένα τοπικό τμήμα της ΕΟΜ.[4] Στις 3 Αυγούστου 1943, κατά την τελική δράση εκτόπισης, οι παρτιζάνοι ξεκίνησαν μια εξέγερση που κράτησε αρκετές ημέρες.[10] Η Πουοτνίτσκα σκοτώθηκε σε ένα καταφύγιο στην οδό Ποντσιάντουι (Podsiadły) την ίδια μέρα.[5]

Στη μνήμη της είναι αφιερωμένη η χαραγμένη αναμνηστική πλακέτα από συηνίτη, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Νίσκα και Ντουμπουά στη Βαρσοβία. Η μνημειακή πέτρα είναι μέρος μιας εσωτερικής Διαδρομής Μνήμης του Αγώνα και του Μαρτυρίου των Εβραίων, που εγκαινιάστηκε το 1988, που εκτείνεται από τη διασταύρωση των οδών Ζαμένχοφ και Ανιελέβιτς έως τη συμβολή των οδών Ντζίκα και Στάφκι. Η Πουοτνίτσκα καταγράφηκε από το Γιαντ Βασσέμ ως θύμα του Ολοκαυτώματος το 1957.[11]

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 eleven.co.il/diaspora/communities/10506/.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Stanisław Bubin· Aleksandra Namysło (28 Ιουλίου 2006). «Rozmowa z dr Aleksandrą Namysło, historykiem z Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach» [Interview with Aleksandra Namysło, historian from the Katowice chapter of the Institute of National Remembrance] (στα Πολωνικά). Dziennik Zachodni. On the 63 anniversary of the liquidation of the Jewish ghettos in Będzin and Sosnowiec, 1 August 1943. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Aharon Brandes. «In the Bunkers». JewishGen. [Αναξιόπιστη πηγή ;]
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Cyryl Skibiński (23 Αυγούστου 2013). «The Bedzin Ghetto. We remember». The Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο. Χορηγούμενο από το [Υπουργείο Πολιτισμού και Εθνικής Κληρονομιάς. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2016. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Martyna Sypniewska· Adam Marczewski· Zofia Sochańska· Adam Dylewski (επιμ.). «Społeczność żydowska przed 1989 - Będzin». Virtual Shtetl (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2015. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Yad Vashem. «Plotnicka, Frumka». Shoah Resource Center (The International School for Holocaust Studies). http://www.yadvashem.org/odot_pdf/Microsoft%20Word%20-%205728.pdf. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Sheryl Ochayon. «Female Couriers During the Holocaust: Frumka Plotnicka, one of the pioneer underground leaders in Poland». Education & E-Learning. Yad Vashem, The International School for Holocaust Studies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2016. Zivia Lubetkin, In the Days of Destruction and Revolt, Israel: The Ghetto Fighter's House, 1981, p. 43. Also in: Antek (Yitzhak) Zuckerman, A Surplus of Memory: Chronicle of the Warsaw Ghetto Uprising, Berkeley: University of California Press, 1993, p. 156. 
  8. ↑ Gunnar S. Paulsson (2002). Secret city: the hidden Jews of Warsaw, 1940–1945. Yale University Press. σελ. 73. ISBN 978-0-300-09546-3. all jewish persons living in warsaw regardless of age and sex be resettled in the east. 
  9. ↑ «Ładoś List – results of research as of 24 October 2019» (PDF). Pilecki Institute. 24 Οκτωβρίου 2019. σελ. 64. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020. 
  10. ↑ Michael Fleming (2014). Auschwitz, the Allies and Censorship of the Holocaust. Cambridge University Press. σελ. 184. ISBN 978-1-107-06279-5. 
  11. ↑ Wydział Kultury (2016). «Pomniki – Miejsca żydowskie» [Monuments to Jewish martyrdom]. Warsaw: Urząd Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2013. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φρούμκα_Πουοτνίτσκα&oldid=10524638"