Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τοπική ομάδα γαλαξιών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μεταξύ των πολλών χιλιάδων ομάδων γαλαξιών στο Σύμπαν, υπάρχει μία μικρή ομάδα γαλαξιών, η λεγόμενη Τοπική Ομάδα, η οποία αποτελείται από πολλές δεκάδες γαλαξίες, τουλάχιστον 80, ως επί το πλείστον νάνους γαλαξίες, αν και εικάζεται πως ανήκουν σ' αυτήν και αρκετοί άλλοι, οι οποίοι θεωρούνται υποψήφια μέλη της Τοπικής Ομάδας. Μεταξύ των γαλαξιών αυτής της ομάδας, συγκαταλέγεται ο Γαλαξίας μας, ένας των αστέρων του οποίου είναι ο Ήλιος και μαζί του σε τροχιά γύρω του είναι και ο πλανήτης Γη.

Χάρτης της Τοπικής Ομάδας Γαλαξιών.

Η Τοπική Ομάδα καταλαμβάνει στο διάστημα έναν χώρο ελλειψοειδούς (ωοειδούς) σχήματος, του οποίου ο μέγας άξονας έχει μήκος 10 εκατομμύρια έτη φωτός, ενώ ο μικρός άξονάς του περιορίζεται στο ήμισυ. Περιλαμβάνει 80 γαλαξίες και πιθανώς μερικούς ακόμα, αριθμός που διαρκώς αυξάνεται - ενδεικτικώς στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ήταν γνωστά μόνο 17 μέλη, συν άλλα 10 που ήταν υπό συζήτηση. Όλοι τους, περιφέρονται γύρω από ένα βαρυτικό κέντρο που βρίσκεται ανάμεσα στον Γαλαξία μας και στον Γαλαξία της Ανδρομέδας.

Οι δύο μεγαλύτεροι γαλαξίες της Τοπικής Ομάδας είναι ο Γαλαξίας της Ανδρομέδας (Μ31 ή NGC 224), το μεγαλύτερο μέλος της Ομάδας, με 1 τρισεκατομμύριο αστέρες, και ο δικός μας Γαλαξίας, με 200 δισεκατομμύρια αστέρες όπως υπολογιζόταν παλαιότερα ή πιθανότατα με σύγχρονες ενδείξεις 400 ή ακόμα και 500 δισεκατομμύρια αστέρες (δεύτερος σε αριθμό αστέρων, αλλά πιθανώς μεγαλύτερος σε συνολική μάζα, σύμφωνα με μελέτες του 21ου αιώνα). Αμφότεροι είναι ραβδωτοί σπειροειδείς, με δύσκολα διακρινόμενες ράβδους και διάμετρο εκατοντάδων χιλιάδων ετών φωτός. Οι περισσότεροι από τους άλλους γαλαξίες της Τοπικής Ομάδας είναι νάνοι και δορυφόροι κάποιου από αυτούς τους δύο μεγάλους γαλαξίες. Μοναδική εξαίρεση είναι ο Γαλαξίας του Τριγώνου (Μ33), που είναι ο τρίτος μεγαλύτερος γαλαξίας της ομάδας, και είναι απλός σπειροειδής.

Η Τοπική Ομάδα περιλαμβάνει τους Μ32 και Μ110, δυο νάνους ελλειπτικούς γαλαξίες˙ αμφότεροι είναι δορυφόροι του Μ31. Επίσης, υπάρχουν τουλάχιστον 12 ανώμαλοι γαλαξίες στην Τοπική Ομάδα, μεταξύ των οποίων οι γνωστότεροι είναι τα Νέφη του Μαγγελάνου, τουλάχιστον ακόμη 2 νάνοι ελλειπτικοί και οι υπόλοιποι είναι νάνοι σφαιροειδείς γαλαξίες.

Η Τοπική Ομάδα αποτελεί ένα μικρό τμήμα μιας πολύ μεγαλύτερης συγκέντρωσης γαλαξιών, η οποία έχει ονομαστεί Υπερσμήνος της Παρθένου και περιλαμβάνει χιλιάδες γαλαξίες, το οποίο εντάσσεται στο ακόμα μεγαλύτερο Υπερσμήνος Λανιακέα (γνωστό και ως τοπικό υπερσμήνος), που είναι υπερσμήνος γαλαξιών που φιλοξενεί εκατό χιλιάδες γειτονικούς γαλαξίες.

Γαλαξίες της Τοπικής Ομάδας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο παρακάτω πίνακας δίνει πληροφορίες για τον τύπο, την απόσταση από τον Ήλιο, το απόλυτο μέγεθος και το οπτικό μέγεθος των γαλαξιών που αποτελούν τα μέλη της Τοπικής Ομάδας.

Γαλαξίες της Τοπικής Ομάδας
Όνομα γαλαξία Τύπος Απόσταση

(σε κιλοπαρσέκ)

Απόλυτο μέγεθος Φαινόμενο μέγεθος
Ο Γαλαξίας μας Ραβδωτός σπειροειδής SBbc - -20,9 -
Γαλαξίας της Ανδρομέδας, Μ31 Ραβδωτός σπειροειδής SBb 770 -21,2 3,4
Γαλαξίας του Τριγώνου, Μ33 Σπειροειδής Sc 850 -18,9 5,9
Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου Ανώμαλος 50 -18,5 0,2
Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου Ανώμαλος 63 -17,1 2
Μεσιέ 32 (NGC 221) Νάνος ελλειπτικός E2 770 -16,5 8,1
Μεσιέ 110 (NGC 205) Νάνος ελλειπτικός E5 830 -16,4 8,4
IC 10 Νάνος ανώμαλος 660 -16 10,3
NGC 6822 (Γαλαξίας του Barnard) Νάνος ανώμαλος 500 -16 8,3
NGC 185 Νάνος ελλειπτικός E3 620 -15,6 9
IC 1613 Νάνος ανώμαλος 715 -15,3 9,1
NGC 147 Νάνος ελλειπτικός E5 755 -15,1 9,9
Βολφ-Λούντμαρκ-Μελότ (WLM, DD0 221) Νάνος ανώμαλος 945 -14,4 10,6
Ανδρομέδα Α´ Νάνος σφαιροειδής 790 -11,8 12,9
Ανδρομέδα Β´ Νάνος σφαιροειδής 680 -11,8 12,6
Ανδρομέδα Γ´ Νάνος ανώμαλος/σφαιροειδής 760 -10,2 14,4
Ανδρομέδα Ε´ Νάνος σφαιροειδής 810 -9,1 15,9
Ανδρομέδα ΣΤ´ (Πήγασος Β´) Νάνος σφαιροειδής 775 -11,3 13,4
Ανδρομέδα Η, Νάνος σφαιροειδής 830 -15,6 9,1
Ανδρομέδα Θ, Νάνος σφαιροειδής 890 -8,3 16,2
Ανδρομέδα Ι, Νάνος σφαιροειδής 890 -8,1 16,1
Εξάντας Άλφα (UGCA 205, DDO 75) Ανώμαλος 1230 -13,5 11,9
Εξάντας Βήτα (UGC 5373, DDO 70) Ανώμαλος 1400 -14,0 11,8
Λέων Α´ (DDO 74) Νάνος σφαιροειδής 270 -11,9 10,4
Λέων Άλφα (Λέων ΙΙΙ, DDO 69) Νάνος ανώμαλος 800 -11,7 12,8
Λέων Βήτα (Λέων II, DDO 93) Νάνος σφαιροειδής 205 -10,1 11,5
Νάνος του Βοώτη Νάνος σφαιροειδής 61 -5,8 13,1
Νάνος του Γλύπτη (E351-G30) Νάνος σφαιροειδής 88 -9,8 10
Νάνος του Δράκοντα (DDO 208) Νάνος σφαιροειδής 79 -9,4 11
Νάνος του Εξάντα Νάνος σφαιροειδής 86 -9,5 10,3
Νάνος των Θηρευτικών Κυνών Νάνος σφαιροειδής 220 -7,9 13,9
Νάνος των Ιχθύων (LGS 3) Νάνος ανώμαλος/σφαιροειδής 620 -9,8 14,3
Νάνος της Καμίνου (E356-G04) Νάνος σφαιροειδής 138 -13,1 7,7
Νάνος της Κασσιόπης (Ανδρομέδα VII) Νάνος σφαιροειδής 760 -12 13
Νάνος του Κήτους Νάνος σφαιροειδής 775 -10,1 14,4
Νάνος του Μεγάλου Κυνός Νάνος ανώμαλος 13 (ο πλησιέστερος) ? ?
Νάνος της Μικρής Άρκτου (DDO 199) Νάνος σφαιροειδής 69 -8,9 10,4
Νάνος του Πηγάσου Νάνος ανώμαλος/σφαιροειδής 760 -12,9 12,3
Νάνος του Τοξότη Νάνος σφαιροειδής 28 -15 7,7
Νάνος της Τουκάνας Νάνος σφαιροειδής 870 -9,6 15,2
Νάνος της Τρόπιδος (E206-G220) Νάνος σφαιροειδής 94 -9,4 10,7
Νάνος του Υδροχόου(DDO 210) Νάνος ανώμαλος/σφαιροειδής 950 -10,9 14,2
Νάνος του Φοίνικα Νάνος ανώμαλος/σφαιροειδής 405 -9,8 13,3
Τοξότης (γαλαξίας) (Sag DIG) Νάνος ανώμαλος 1060 -12 13,8
UKS 2323-326 Νάνος ανώμαλος 1442 ? 13,9
  • Cambridge Dictionary of Astronomy. Mitton, Jacqueline, Cambridge: Cambridge University Press, 2001.
  • Dictionary of geophysics, astrophysics & astronomy. Boca Raton: CRC Press, 2001.
  • Oxford Dictionary of Astronomy. Ridpath, Ian, New York: Oxford University Press, 2003 & 2007 (2nd Edition).
  • Philip's Astronomy Encyclopedia. London: Philip's, 2002.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]