Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τζωρτζ Κέναν (εξερευνητής)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζωρτζ Κέναν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
George Kennan (Αγγλικά)
Γέννηση16  Φεβρουαρίου 1845[1][2][3]
Νόργουοκ[4]
Θάνατος10  Μαΐου 1924[1][5][3]
Medina[6]
Τόπος ταφήςBoxwood Cemetery[7]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεξερευνητής
δημοσιογράφος
συγγραφέας[9][10]
ιστορικός[11]
Περίοδος ακμής1878
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζωρτζ Κέναν (αγγλ. George Kennan, 16 Φεβρουαρίου 184510 Μαΐου 1924) ήταν Αμερικανός εξερευνητής και δημοσιογράφος, γνωστός για τα ταξίδια του στη Χερσόνησο Καμτσάτκα και στην Καυκασία. Εγγονός του εξαδέλφου του ήταν ο σημαντικός διπλωμάτης και ιστορικός Τζωρτζ Φ. Κέναν, με τον οποίο είχαν γενέθλια την ίδια ημέρα (ο διπλωμάτης ήταν 59 έτη νεότερος).

Αφρο-Αμπχάζιος σε φωτογραφία του Κέναν, 1870

Ο Κέναν γεννήθηκε στη μικρή πόλη (τότε είχε πληθυσμό χωριού) Νόργουοκ του βόρειου Οχάιο και είχε έντονο ενδιαφέρον για τα ταξίδια από την παιδική ηλικία του. Ωστόσο, η οικονομική κατάσταση της οικογένειας τον ανάγκασε να αρχίσει να εργάζεται σε ηλικία 12 ετών στο τηλεγραφικό γραφείο της τοπικής σιδηροδρομικής εταιρείας.

Το 1864 ο Κέναν εξασφάλισε ένα συμβόλαιο να επισκοπήσει μια διαδρομή για να περάσει μια τηλεγραφική γραμμή της Εταιρείας Ρωσοαμερικανικού Τηλεγράφου, η οποία θα διέσχιζε τη Σιβηρία και τον Βερίγγειο πορθμό. Αφού πέρασε μια διετία στις ερημιές της Χερσονήσου Καμτσάτκα, επέστρεψε στο Οχάιο από την Αγία Πετρούπολη και σύντομα έγινε γνωστός από τις διαλέξεις του, τα άρθρα του και ένα βιβλίο του, όλα με θέμα τα ταξίδια του.

Στο βιβλίο του Tent Life in Siberia (= «Ζωή σκηνίτη στη Σιβηρία») ο Κέναν παρέχει την εθνογραφία, την ιστορία και περιγραφές πολλών ιθαγενών λαών της Σιβηρίας, πληροφορίες που είναι ακόμα και σήμερα σημαντικές για τους ερευνητές αυτών των θεμάτων. Περιέχονται ιστορίες και πληροφορίες για τους Κοριάκες, τους Ιτελμένους (αναφερόμενους ως «Καμτσατντάλ»), τους Τσούκτσι, τους Γιουκαγκίρους, τους Τσουβάνους («Τσουάνση»), τους Γιακούτιους και τους Γκακούτιους. Το 1870 επέστρεψε στην Αγία Πετρούπολη και από εκεί ταξίδεψε στο Νταγκεστάν, στη βόρεια Καυκασία, η οποία μόλις δέκα χρόνια νωρίτερα είχε προσαρτηθεί στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Εκεί έγινε ο πρώτος Αμερικανός που εξερεύνησε τα ορεινά αυτής της μουσουλμανικής περιοχής, όπου συνάντησε κτηνοτρόφους, παραδοσιακούς αργυροχόους, υφαντές χαλιών και άλλους τεχνίτες. Συνέχισε το ταξίδι του στη βόρεια Καυκασία, με στάσεις στο Σαμάσκι και στο Γκρόζνυ, προτού επιστρέψει στις ΗΠΑ το 1871. Αυτά τα ταξίδια χάρισαν στον Κέναν τη φήμη του «ειδικού» πάνω σε όλα τα θέματα που αφορούσαν τη Ρωσική Αυτοκρατορία.

Στη συνέχεια, το 1878, ο Κέναν άρχισε να εργάζεται στο Associated Press με έδρα την Ουάσινγκτον, οπότε ως πολεμικός ανταποκριτής ταξίδεψε σε πολλά μέρη του κόσμου. Συνεργάσθηκε επίσης ως αρθρογράφος με περιοδικά όπως τα Century Magazine, Atlantic Monthly, National Geographic και The Outlook.

Τον Μάιο του 1885 ο Κέναν άρχισε ένα ακόμη ταξίδι στη Ρωσία, αυτή τη φορά για να διασχίσει τη Σιβηρία.[12] Μέχρι τότε ήταν εξωστρεφώς επαινετικός για το τότε τσαρικό ρωσικό καθεστώς, με τις θέσεις του και το ταξίδι του να εγκρίνονται από τη ρωσική κυβέρνηση. Ωστόσο, μετά από τις συναντήσεις του με εξόριστους διαφωνούντες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, ιδίως με τον Νικολάι Γιάντριντσεφ (1842-1894), ο Κέναν άλλαξε τη γνώμη του για το αυτοκρατορικό σύστημα της Ρωσίας. Ακόμα περισσότερο τον είχε εντυπωσιάσει η Κατερίνα Μπρεσκόφσκι: τον είχε αποχαιρετήσει από το μικρό χωριό της Υπερβαϊκάλης όπου βρισκόταν υπό περιορισμό λέγοντας: «Μπορεί να πεθάνουμε στην εξορία και τα εγγόνια μας ίσως να πεθάνουν κι εκείνα στην εξορία, αλλά στο τέλος κάτι θα βγει από όλο αυτό.» Επίσης στο ίδιο ταξίδι συνάντησε τον δεκαπεντάχρονο τότε Λεονίντ Κράσιν.[13]

Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ τον Αύγουστο του 1886, ο Κέναν έγινε σφοδρός επικριτής της αυταρχικότητας του ρωσικού καθεστώτος και άρχισε να υιοθετεί τον στόχο της ρωσικής δημοκρατίας. Αφιέρωσε πολύ χρόνο την επόμενη εικοσαετία προωθώντας την ιδέα για μια ρωσική επανάσταση, κυρίως μέσα από τις ομιλίες του. Ο Κέναν ήταν ένας από τους πιο δραστήριους ομιλητές του ύστερου 19ου αιώνα παγκοσμίως: μίλησε σε ακροατήρια συνολικώς ενός εκατομμυρίου ανθρώπων περίπου τη δεκαετία του 1890, με περίπου διακόσιες συνεχόμενες εσπερινές διαλέξεις τη σεζόν 1890-1891 (μόνο τις Κυριακές δεν έδινε διάλεξη), με ακροατήριο έως και δύο χιλιάδες ανθρώπους στην κάθε ομιλία του. Οι αναφορές του σχετικώς με τις συνθήκες διαβιώσεως στη Σιβηρία δημοσιεύθηκαν ως σειρά άρθρων στο Century Magazine. Το 1891 δημοσίευσε το δίτομο έργο Siberia and The Exile System (= «Η Σιβηρία και το σύστημα εξοριών»). Περιλαμβάνοντας συνεντεύξεις, δεδομένα και σχέδια του καλλιτέχνη Τζωρτζ Άλμπερτ Φρόστ, το έργο αυτό είχε μεγάλη επίδραση στην αμερικανική κοινή γνώμη.

Ο Κέναν έγινε φίλος με εξέχοντες Ρώσους «εμιγκρέδες» (αυτοεξόριστους από τη Ρωσία) όπως τον Πιοτρ Κροπότκιν και τον Σεργκέι Κραβτσίνσκι. Επίσης ήταν το γνωστότερο μέλος της «Εταιρείας των φίλων της ρωσικής ελευθερίας», αν και λιγότερο ενεργό μέλος ήταν ο Μαρκ Τουαίην. Ο Κέναν βοήθησε εξάλλου στο να εκδοθεί το Ελεύθερη Ρωσία, το πρώτο αγγλόγλωσσο περιοδικό που αντιπολιτευόταν την τσαρική Ρωσία. Το 1901 η ρωσική κυβέρνηση ανταπέδωσε, απαγορεύοντάς του την είσοδο στη Ρωσία.

Ο Κέναν δεν ήταν τελείως απορροφημένος από το ρωσικό ζήτημα. Ως ρεπόρτερ και πολεμικός ανταποκριτής κάλυψε επίσης την αμερικανική πολιτική σκηνή, τον Ισπανοαμερικανικό Πόλεμο, τη δολοφονία του Προέδρου Ουίλλιαμ ΜακΚίνλεϊ και τον Ρωσοϊαπωνικό Πόλεμο, αλλά και τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη Ρωσική Επανάσταση.

Ο Κέναν στράφηκε ενάντια στην Οκτωβριανή Επανάσταση, επειδή είχε τη γνώμη ότι οι Μπολσεβίκοι δεν είχαν «τη γνώση, την εμπειρία ή την εκπαίδευση ώστε να αντιμετωπίσουν επιτυχώς τα τρομερά προβλήματα που αναζητούν λύσεις μετά την ανατροπή του Τσάρου». Ο Πρόεδρος Γούντροου Ουίλσον διάβασε και ζύγιασε την αναφορά του Κέναν το 1918 που επέκρινε τους Μπολσεβίκους[14], αλλά ο Κέναν τελικώς επέκρινε και την κυβέρνηση του Ουίλσον επειδή ήταν υπερβολικά διστακτική στο να επέμβει κατά του μπολσεβικισμού.

Η τελευταία επίκριση του Κέναν για τον Μπολσεβικισμό γράφηκε στην επαρχιακή εφημερίδα Medina Tribune τον Ιούλιο του 1923:

«Η ρωσική λεοπάρδαλη δεν άλλαξε τις βούλες της ... Το νέο σύνταγμα των Μπολσεβίκων ... διατηρεί όλη την εξουσία ακριβώς εκεί όπου βρισκόταν την τελευταία πενταετία — στα χέρια μιας μικρής ομάδας αυτοδιορισμένων γραφειοκρατών, τους οποίους ο λαός δεν μπορεί ούτε να απομακρύνει, ούτε να ελέγξει.»

Ο Κέναν πέθανε στο σπίτι του στην κωμόπολη Μηντάινα της Νέας Υόρκης, σε ηλικία 79 ετών, και τάφηκε στο εκεί Κοιμητήριο Μπόξγουντ.[15]


  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 7  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12172785p. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6rv0mwc. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. «The Buffalo Times». The Buffalo Times. Μπάφαλο.
  7. 7,0 7,1 (Αγγλικά) Find A Grave.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12172785p. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
  10. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  11. Ανακτήθηκε στις 23  Μαΐου 2019.
  12. Kennan, George (1891). Siberia and the Exile System. Λονδίνο: James R. Osgood, McIlvaine & Co. 
  13. Michael Glenny: «Leonid Krasin: The Years before 1917: An Outline», Soviet Studies, τόμ. 22, νο. 2 (Οκτώβριος 1970), σσ. 192-221
  14. Berg, A. Scott (2013). Wilson. Νέα Υόρκη: G.P. Putnam's Sons. σελίδες 499. ISBN 978-0-399-15921-3. 
  15. «George Kennan Dies at Medina». Buffalo Evening Times (Medina): σελ. 4. 1924-05-12. https://www.newspapers.com/clip/76177521/george-kennan-dies-at-medina/. Ανακτήθηκε στις 2021-04-20. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]