Σπύρος Παξινός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σπύρος Παξινός
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1895
Κέρκυρα
Θάνατος24  Νοεμβρίου 1958
Καράτσι
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααξιωματικός Αστυνομικού Σώματος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόξενος

Ο Σπύρος Παξινός (1895-1958) ήταν ανώτατος αξιωματικός της Αστυνομίας Πόλεων, υποδιευθυντής της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών και επικεφαλής της Υπηρεσίας Διώξεως Κομμουνισμού την περίοδο 1936-1941. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο εγκαταστάθηκε στο Πακιστάν, όπου και δολοφονήθηκε το 1958 υπό μυστηριώδεις συνθήκες.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

O Σπύρος Παξινός γεννήθηκε το 1895 στην Κέρκυρα. Εισήχθη στην Χωροφυλακή το 1915 και έφτασε μέχρι το βαθμό του ανθυπομοίραρχου. Το 1929 μετετάγη με το βαθμό του Αστυνόμου Β' στην Αστυνομία Πόλεων και τοποθετήθηκε στη Γενική Ασφάλεια Αθηνών. Ανέβηκε γρήγορα την ιεραρχία του Σώματος, φτάνοντας μέχρι τις ανώτατες θέσεις.[1] Ήταν πολύγλωσσος, μιλούσε Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά.

Στον αντικομμουνιστικό αγώνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1935 έγινε υποδιοικητής της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών και το 1936 επί δικτατορίας Μεταξά ο υφυπουργός Δημοσίας Ασφαλείας Μανιαδάκης τον έστειλε να εκπαιδευτεί στη γερμανική Γκεστάπο στη δίωξη του κομμουνισμού.[2] Επέστρεψε το 1937 όπου τοποθετήθηκε επικεφαλής της Υπηρεσίας Διώξεως Κομμουνισμού με βοηθό του τον αστυνόμο Νικόλαο Χαραλαμπίδη και του νεοσυσταθέντος Κέντρου Αλλοδαπών, το οποίο ήταν υπηρεσία αντικατασκοπείας.

Ο Παξινός εφάρμοσε πολύ αποτελεσματικά τις μεθόδους της Γκεστάπο και επέτυχε την εξάρθρωση της καθοδήγησης του ΚΚΕ με τη σύλληψη κατά τα έτη 1938-39 πολλών ηγετικών στελεχών του κόμματος (Μαλτέζος, Νεφελούδης, Σκλάβαινας, Παρτσαλίδης, Σιάντος, Πλουμπίδης, Θέος, Σκαφίδας, Μιχελίδης, Δαμασκόπουλος κ.α).[3] Επίσης πρωτοστάτησε στην προσπάθεια του Υφυπουργείου Ασφαλείας να υπογράψουν δήλωση μετανοίας και αποκήρυξης του κομμουνισμού φυλακισμένα ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ και στη συνέχεια κάποια από αυτά να περάσουν στην υπηρεσία της Ασφάλειας, όπως ο Τυρίμος, ο Μανωλέας, ο Μύτλας κ.α.[4]

Η ίδρυση της Προσωρινής Διοίκησης του ΚΚΕ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη του 1939 μεθόδευσαν μαζί με τον Μανιαδάκη και τον Τυρίμο την ίδρυση της Προσωρινής Διοίκησης του ΚΚΕ (ΠΔ) ενός ασφαλίτικου μηχανισμού με σκοπό τη διάβρωση της πραγματικής ηγεσίας του ΚΚΕ της λεγόμενης Παλιάς Κεντρικής Επιτροπής (ΠΚΕ).[5] Η ΠΔ που εξέδιδε και δικό της ασφαλίτικο Ριζοσπάστη ήρθε σε έντονη αντιπαράθεση με την ΠΚΕ, κατηγορώντας η μια την άλλη για χαφιεδισμό.[6] Μέσα σε αυτό το κλίμα τα στελέχη και μέλη του ΚΚΕ βρέθηκαν σε πρωτοφανή σύγχυση. Η ΠΔ κατάφερε να επηρεάσει πολλά φυλακισμένα καθοδηγητικά στελέχη του ΚΚΕ, ακόμα και τον ίδιο το Νίκο Ζαχαριάδη, ο οποίος δεν υποψιαζόταν το ρόλο της, αλλά αντ' αυτού υποψιαζόταν την καθαρή ΠΚΕ.[7]

Για τη δράση του στον αντικομμουνιστικό αγώνα ο Παξινός τιμήθηκε από τον Μεταξά και τον Μανιαδάκη.

Το 1940 έγραψε το βιβλίο "Έγκλημα - Κοινωνία - Αστυνομία" που κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Σαλίβερου.[8]

Εγκατάσταση στο Κάιρο και ύποπτο τέλος στο Πακιστάν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Μάιο του 1941 ο Παξινός ακολούθησε τη βασιλική κυβέρνηση στο Κάιρο. Σύμφωνα με κάποιες πηγές το 1942 κατά τη διάρκεια δεξίωσης της Αγγλικής πρεσβείας, εκμυστηρεύτηκε σε Άγγλο διπλωμάτη την επιθυμία του να γράψει ένα βιβλίο που θα απεκάλυπτε τα πάντα γύρω από τον θάνατο του Ι. Μεταξά και το οποίο θα εξέδιδε μετά τον πόλεμο. Την επόμενη μέρα τον συνέλαβαν οι Άγγλοι και μεταφέρθηκε στις Συριακές φυλακές στο Άκρον, ως πράκτορας των Γερμανών.[9] Λίγο πριν το τέλος του πολέμου μεταφέρθηκε σε φυλακές στην Ινδία.[10]

Όταν αποφυλακίστηκε δεν επέστρεψε στην Ελλάδα, αλλά εγκαταστάθηκε στο Καράτσι του Πακιστάν άνοιξε δικό του γραφείο και ασκούσε το επάγγελμα του ναυλομεσίτη. Επίσης διετέλεσε για ένα διάστημα πρόξενος της Ελλάδας στο Πακιστάν.[11]

Στις 24 Νοεμβρίου 1958 δολοφονήθηκε στο Καράτσι υπό μυστηριώδεις συνθήκες.[12][13] Η σορός του μεταφέρθηκε στην Αθήνα και ενταφιάστηκε στο 1ο Νεκραταφείο Αθηνών στις 11 Δεκεμβρίου 1958.[14]

Οικογενειακή κατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Παξινός ήταν παντρεμένος, η γυναίκα του ονομαζόταν Ιουλία (Τζούλια) χωρίς να αποκτήσει παιδιά. Τον Απρίλιο του 1939 η σύζυγος του Παξινού ήταν η κουμπάρα στον γάμο του κρατούμενου στη Γενική Ασφάλεια Αθηνών στελέχους του ΚΚΕ Κώστα Θέου και νονά του γιού του, ώστε το παιδί να μπορέσει να αποκτήσει όνομα και να δηλωθεί στο ληξιαρχείο για να φοιτήσει στο σχολείο.[15] Επίσης είχε δύο αδελφές, την Μαρία -σύζυγο Σκιαδόπουλου- και την Κωνσταντίνα -σύζυγο Αρβανιτάκη- από τις οποίες απέκτησε ανήψια.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Σωτήρης Γκουντουβάς, "Το ΚΚΕ κατά την περίοδο 1939-41. Η Παλιά Κεντρική Επιτροπή και η Προσωρινή Διοίκηση" Διπλωματική Εργασία, Πάντειο, Αθήνα 2019
  2. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄ τόμος 1919-1949, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
  3. Το ΚΚΕ στο ιταλοελληνικό πόλεμο του 1940-41, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2015
  4. Θεόδωρος Λυμπερίου "το κομμουνιστικό κίνημα στην Ελλάδα", εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 1986
  5. Δημήτρης Μιχελίδης "Ο μυστικός πράκτορας στο ΚΚΕ", εκδόσεις Γλάρος, Αθήνα 1986
  6. Βασίλης Νεφελούδης "Ακτίνα Θ'", εκδόσεις της Εστίας, Αθήνα 2007
  7. Περικλής Ροδάκης "Νίκος Ζαχαριάδης", εκδόσεις Επικαιρότητα, Αθήνα 2007
  8. Γρηγόρης Φαράκος "Β' Παγκόσμιος Πόλεμος: Σχέσεις του ΚΚΕ και Διεθνούς Κομμουνιστικού Κέντρου", εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004
  9. Περιοδικό "Στρατοί & Τακτικές" – Τεύχος 13, Ιούλιος-Αύγουστος 2012, Αθήνα (Άρθρο του Ιάκωβου Χονδροματίδη)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=64&pageid=20526&id=-1&s=0&STEMTYPE=1&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=ARsASJASWASRASVASkASa&CropPDF=0
  2. Φαράκος (2004), σελ.38-39
  3. Νεφελούδης (2007), Ροδάκης (2007), Φαράκος (2004), σελ.38-39 κλπ
  4. Ροδάκης (2007), σελ.112-115
  5. Ροδάκης (2007), σελ.112-115
  6. Σωτήρης Γκουντουβάς (2019), σελ.77-87
  7. Σωτήρης Γκουντουβάς (2019), σελ.133-135
  8. http://www.bibliopolio.gr/%CE%95%CE%B3%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%9A%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1-%CE%91%CF%83%CF%84%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1-p-303154.html
  9. Χονδροματίδης, "Στρατοί & Τακτικές" τεύχος 13 (2012), σελ.22-23
  10. Μιχελίδης (1986), σελ. 112
  11. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=124&pageid=23416&id=-1&s=0&STEMTYPE=1&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=ARsASJASWASRASVASkASa&CropPDF=0
  12. Το ΚΚΕ στο ιταλοελληνικό πόλεμο του 1940-41 (2015), σελ. 78
  13. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=124&pageid=23416&id=-1&s=0&STEMTYPE=1&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=ARsASJASWASRASVASkASa&CropPDF=0
  14. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=64&pageid=20526&id=-1&s=0&STEMTYPE=1&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=ARsASJASWASRASVASkASa&CropPDF=0
  15. Λυμπερίου (2005), σελ. 212