Πολιτική της Μαδαγασκάρης
Το πολίτευμα της Μαδαγασκάρης είναι ημι-προεδρική δημοκρατία,[1] όπου Αρχηγός Κράτους είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και Αρχηγός Κυβερνήσεως ο Πρωθυπουργός. Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από την Κυβέρνηση και η νομοθετική από την κυβέρνηση και από τη Γερουσία και την Εθνοσυνέλευση. Η Εθνοσυνέλευση (Antenimieram-Pirenena/Assemblée Nationale) αποτελείται από 160 μέλη και η Γερουσία από 33 μέλη, εκ των οποίων τα 22 εκλέγονται έμμεσα, ένα μέλος για καθεμιά περιφέρεια του νησιού, ενώ τα υπόλοιπα 11 διορίζονται από τον Πρόεδρο. Στις 19 Μαρτίου του 2009 η λειτουργία του Κοινοβουλίου ανεστάλη.[2] Το Κοινοβούλιο επαναφέρθηκε μετά την δημοκρατική μετάβαση. Η θητεία όλων είναι τετραετής. Η δικαστική εξουσία είναι ανεξάρτητη από την κυβέρνηση και από τη νομοθετική εξουσία.
Πολιτική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρώτα χρόνια από την ανεξαρτησία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο πρώτος Πρόεδρος της Μαδαγασκάρης, Φιλιμπέρ Τσιρανάνα εξελέγη πρόεδρος στις 30 Μαρτίου του 1965 χωρίς αντίπαλο έπειτα από νίκη του Σοσιαλδημοκρατικού του κόμματος στις πρώτες βουλευτικές εκλογές στις 4 Σεπτεμβρίου του 1960. Στις 8 Αυγούστου του 1965 και στις 6 Σεπτεμβρίου του 1970 οι Σοσιαλδημοκράτες αναδείχθηκαν νικητές και στις βουλευτικές εκλογές, με 104 επί συνόλου 107 εδρών. Ο Τσιρανάνα επανεξελέγη χωρίς αντίπαλο στις 30 Ιανουαρίου του 1972. Ωστόσο, παραιτήθηκε δύο μήνες αργότερα έπειτα από μαζικές διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης, στις 13 Μαΐου του 1972. Οι ταραχές συνεχίστηκαν και όταν ανέλαβε ο διάδοχος του Τσιρανάνα, ο Στρατηγός Γκαμπριέλ Ραμαναντσόα. Ο τελευταίος διοργάνωσε δημοψήφισμα στις 8 Οκτωβρίου του 1972, στο οποίο το 96,4% των πολιτών ενέκρινε την εκχώρηση απόλυτων εξουσιών στο στρατηγό για πέντε χρόνια. Ο Ραμαναντσόα παραιτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου του 1975. Την ίδια μέρα ο Συνταγματάρχης Ρισάρ Ρατσιμαντραβά έγινε Πρόεδρος . Δολοφονήθηκε 6 ημέρες μετά, ενώ κατευθυνόταν με το αυτοκίνητό του από το Προεδρικό Μέγαρο στην οικία του. Οι πολιτικές εξουσίες μεταβιβάστηκαν στον Ζιλ Αντριαμαχαζό και μέχρι τον Ιούνιο του 1975 τη χώρα κυβέρνησε προσωρινά στρατιωτικό Διευθυντήριο.
Πραξικόπημα του 1975 και διακυβέρνηση από Ρατσιράκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 15 Ιουνίου του 1975 ο Ναύαρχος Ντιντιέ Ρατσιράκα (που είχε υπηρετήσει προηγουμένως στο Υπουργείο Εξωτερικών) κατέλαβε την εξουσία έπειτα από πραξικόπημα. Εξελέγη Πρόεδρος για επταετή θητεία και επί 16 χρόνια ακολούθησε το σοσιαλισμό, με βάση το Σύνταγμα του 1975- το οποίο εγκρίθηκε σε δημοψήφισμα με 95,5% υπέρ στις 21 Δεκεμβρίου του 1975-, κρατικοποιώντας μεγάλο μέρος της οικονομίας και διακόπτοντας όλους τους δεσμούς με τη Γαλλία. Αποτέλεσμα αυτού του «μαλγασιοποιημένου» συστήματος ήταν ο αναλφαβητισμός που υπάρχει και σήμερα αλλά και η επιδείνωση των οικονομικών προβλημάτων. Ο νέος ηγέτης κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές στις 30 Ιουνίου του 1977, με 112 επί συνόλου 137 εδρών να πηγαίνουν στο κόμμα AREMA. Στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, που διεξήχθησαν στις 28 Αυγούστου του 1983, το κόμμα του Ρατσιράκα εξασφάλισε 117 έδρες επί συνόλου 137. Οι εθνικές εκλογές στις 7 Νοεμβρίου του 1982 και στις 12 Μαρτίου του 1989 είχαν αποτέλεσμα να επιστρέψει ο Ρατσιράκα για δεύτερη (με 80,1% των ψήφων) και για τρίτη (με 63%) επταετή προεδρική θητεία. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της περιόδου η δράση της Αντιπολίτευσης επιτρεπόταν σε πολύ μικρό βαθμό. Επίσης, ο Τύπος απαγορευόταν να ασκεί απευθείας κριτική προς τον Πρόεδρο. Στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 28 Μαΐου του 1989 το κόμμα AREMA κέρδισε 120 έδρες από 137.
Από τα τέλη της δεκαετίας του '80, το καθεστώς του Ρατσιράκα ήρε τους περιορισμούς στην ελευθερία έκφρασης και υπό την πίεση των οικονομικών προβλημάτων, αναγκάστηκε να χαλαρώσει τη σοσιαλιστική οικονομική πολιτική και να εισαγάγει φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις που αφορούσαν και τον ιδιωτικό τομέα. Το 1989 καταργήθηκε η λογοκρισία του Τύπου και το 1990 επετράπη ο σχηματισμός περισσοτέρων κομμάτων. Έτσι, σιγά σιγά προήλθε ένα αντιπολιτευόμενο κίνημα που καλούνταν Hery Velona ("Ενεργές Δυνάμεις"). Το κίνημα αυτό ενισχύθηκε από πολλούς πολιτικούς, όπως ο Αλμπέρ Ζαφί και ο Ρακοτονιάινα Μανανταφί.
Τον Αύγουστο του 1991 έπειτα από μαζικές ειρηνικές διαδηλώσεις και καταστροφικές γενικές απεργίες, ο Ρατσιράκα αντικατέστησε τον πρωθυπουργό του. Ωστόσο, υπέστη μια ανεπανόρθωτη ζημία, όταν τα στρατεύματά του άνοιξαν πυρ και σκότωσαν περισσότερους από 30 διαδηλωτές που έκαναν πορεία στην Ιαβολόχα, στο προαστιακό προεδρικό μέγαρο.
Ο Ρατσιράκα αναγκάστηκε να διαπραγματευτεί για το σχηματισμό προσωρινής κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να υπογραφεί η Σύμβαση του Πανοράματος στις 31 Οκτωβρίου του 1991. Με βάση αυτήν, αφαιρέθηκαν σχεδόν όλες οι εξουσίες από τον Ρατσιράκα και δημιουργήθηκαν προσωρινοί θεσμοί. Επίσης ορίστηκε χρονοδιάγραμμα 18 μηνών, εντός του οποίου θα έπρεπε να ολοκληρωνόταν η μετάβαση σε έναν νέο τύπο συνταγματικής κυβέρνησης. Το Συνταγματικό Δικαστήριο διατηρήθηκε ως το ανώτατο δικαστικό σώμα.
Πολυκομματισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Μάρτιο του 1992 το Εθνικό Φόρουμ που οργανώθηκε από το Χριστιανικό Συμβούλιο των Εκκλησιών της Μαδαγασκάρης (FFKM) σχεδίασε νέο Σύνταγμα. Οι στρατιώτες που περιφρούρησαν τη διαδικασία συγκρούστηκαν με τους ομοσπονδιακούς υποστηρικτές του Ρατσιράκα, οι οποίοι αποπειράθηκαν να καταστρέψουν το Φόρουμ σε διαμαρτυρία για τη σχεδίαση συνταγματικών τροποποιήσεων, που αφαιρούσαν από τον Πρόεδρο το δικαίωμα να διεκδικήσει νέα θητεία. Το κείμενο του νέου Συντάγματος τέθηκε σε δημοψήφισμα στις 19 Αυγούστου του 1992 και εγκρίθηκε με ευρεία πλειοψηφία (με 72,69% υπέρ έναντι 27,31 κατά), παρά τις προσπάθειες των ομοσπονδιστών να δημιουργήσουν προβλήματα στην ψηφοφορία σε πολλές παράκτιες περιοχές.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι ο Ρατσιράκα θα μπορούσε να είναι υποψήφιος και στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 25 Νοεμβρίου του 1992 δεν προήλθε νικητής από τον πρώτο γύρο. Στον τελικό γύρο, στις 10 Φεβρουαρίου του 1993 νικητής των εκλογών αναδείχθηκε ο Αλμπέρ Ζαφί, με 66,74% έναντι 33,26% για το Ρατσιράκα , ηγέτης του Hery Velona και ορκίστηκε Πρόεδρος στις 27 Μαρτίου του 1993. Ο νέος πρόεδρος κέρδισε τις περισσότερες έδρες και στις βουλευτικές εκλογές, που διενεργήθηκαν στις 16 Ιουνίου του 1993. Συγκεκριμένα, οι υποστηρικτές του Ζαφί κέρδισαν 75 επί συνόλου 138 εδρών στην Εθνοσυνέλευση. Σε δημοψήφισμα, στις 17 Σεπτεμβρίου του 1995, το 63,56% των πολιτών ενέκρινε τη χορήγηση στον πρόεδρο του προνομίου να απολύει εκείνος τον πρωθυπουργό αντί για την Εθνοσυνέλευση, όπως ίσχυε ως τότε. Το 1996 ο Ζαφί καθαιρέθηκε από την Εθνοσυνέλευση και έπειτα από τη βραχύβια προεδρία του δικαστικού Νορμπέρ Ρατσιραχονάνα, το 1996 στις εκλογές αναμετρήθηκαν ξανά οι Ζαφί και Ρατσιράκα, με τον τελευταίο αυτήν τη φορά να είναι νικητής. Στον πρώτο γύρο των εκλογών, στις 3 Νοεμβρίου 1996, προηγήθηκε ο Ρατσιράκα με 36,6% έναντι 23,3% για το Ζαφί. Στον τελικό γύρο στις 29 Δεκεμβρίου 1996 κέρδισε ο Ρατσιράκα, με 50,7% έναντι 49,2 για τον αντίπαλό του. Η Εθνοσυνέλευση αποτελούνταν κυρίως από μέλη του πολιτικού κόμματος του Ρατσιράκα, Οργάνωση για την Αναγέννηση της Μαδαγασκάρης (ΑREMA). Στη συνέχεια εγκρίθηκε νέο Σύνταγμα, με δημοψήφισμα, στις 15 Μαρτίου του 1998, με βάση το οποίο αυξήθηκαν οι προεδρικές εξουσίες. Υπέρ ψήφισε το 50,9% και κατά το 49%. Οι βουλευτικές εκλογές στις 17 Μαΐου του 1998 έφεραν τη νίκη για την κυβέρνηση Ρατσιράκα, καθώς από τις 120 έδρες, το κόμμα AREMA κέρδισε τις 63.
Την 1η Μαΐου του 2001, ο Πρόεδρος Ρατσιράκα επανέφερε το θεσμό της Γερουσίας, ο οποίος είχε καταργηθεί το 1992.
Εκλογές 2001 και πολιτική κρίση 2002[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Δεκέμβριο του 2001 διεξήχθησαν προεδρικές εκλογές στις οποίες και οι δύο κύριοι υποψήφιοι κήρυξαν εαυτούς νικητές. Στον πρώτο γύρο στις 16 Δεκεμβρίου του 2001, προηγήθηκε με διαφορά (46,4%) από τον Πρόεδρο Ρατσιράκα ο δήμαρχος του Ανταναναρίβο, Μαρκ Ραβαλομανάνα. Ο Ρατσιράκα έλαβε 40,6%, ο πρώην Πρόεδρος Αλμπέρ Ζαφί 5,3% και ο Ερίζο Ραζαφιμαχαλέο 4,3%. Η συμμετοχή διαμορφώθηκε στο 66,9%. Το Υπουργείο Εσωτερικών ανακήρυξε νικητή των εκλογών το Ρατσιράκα και το κόμμα του, AREMA. Ο συνυποψήφιός του, Μαρκ Ραβαλομανάνα, αμφισβήτησε τα αποτελέσματα και κήρυξε εαυτόν νικητή. Ακολούθησε πολιτική κρίση, στη διάρκεια της οποίας οι υποστηρικτές του Ρατσιράκα απέκοψαν όλους τους διαύλους μεταφοράς από το κύριο λιμάνι ως την πρωτεύουσα, που ήταν προπύργιο των υποστηρικτών του Ραβαλομανάνα. Στις 22 Φεβρουαρίου του 2002 ο Ρατσιράκα κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και την ίδια στιγμή αυτοανακηρύχθηκε Πρόεδρος ο Ραβαλομανάνα. Στις 4 Μαρτίου ο τελευταίος ανέλαβε τη διοίκηση του Στρατού και όρκισε Υπουργό Άμυνας. Στις 18 Απριλίου του 2002, έπειτα από μεσολαβητική προσπάθεια της Σενεγάλης, οι πρωταγωνιστές της κρίσης υπέγραψαν συμφωνία στο Ντακάρ, ενώ ήδη τα θύματα ξεπερνούσαν τα 35. Βάσει της συμφωνίας, θα γινόταν επαναληπτική καταμέτρηση των ψήφων από τις προεδρικές εκλογές του Δεκεμβρίου του 2001. Εάν δεν έβγαινε νικητής με απόλυτη πλειοψηφία, τότε σε έξι μήνες θα διεξαγόταν δημοψήφισμα για το θέμα στο νησί. Ο Ραβαλομανάνα σεβάστηκε τη συμφωνία και παραιτήθηκε από την προεδρία, όμως ο Ρατσιράκα αρνήθηκε να αναγνωρίσει τα αποτελέσματα της επαναληπτικής καταμέτρησης των ψήφων και ζήτησε δημοψήφισμα αντί αυτού. Το Συνταγματικό Δικαστήριο ανακήρυξε στις 29 Απριλίου νικητή του πρώτου γύρου των εκλογών το Ραβαλομανάνα , με 51,5% έναντι 35,9% για τον Πρόεδρο Ντιντιέ Ρατσιράκα. Ο Ρατσιράκα ζήτησε δημοψήφισμα, κάνοντας λόγο για μεροληψία των δικαστών σε βάρος του. Στις 6 Μαΐου ορκίστηκε νόμιμα και για δεύτερη φορά Πρόεδρος ο Ραβαλομανάνα.
Σποραδικές συγκρούσεις και η οικονομική κρίση συνεχίστηκαν ως τον Ιούλιο του 2002, οπότε ο Ρατσιράκα και αρκετοί από τους υποστηρικτές του εγκατέλειψαν τη χώρα και εξορίστηκαν στη Γαλλία. Εκτός από τις πολιτικές διαφορές, οι εθνοτικές διαφορές διαδραμάτισαν επίσης σημαντικό ρόλο στην κρίση. Ο Ρατσιράκα προέρχεται από τους Μπετσιμισαράκα (φυλή των ακτών), ενώ ο Ραβαλομανάνα από τη φυλή των υψιπέδων Μερίνα. Στις 27 Μαΐου 2 στρατιώτες σκοτώθηκαν σε επίθεση οπαδών του Ραβαλομανάνα στο τελευταίο υπουργείο της νόμιμης κυβέρνησης στο Ανταναναρίβο, ενώ συνελήφθη και ετέθη σε περιορισμό κατ’ οίκον ο Πρωθυπουργός Ταντέλι Αντριαναρίβο από οπαδούς πιστούς στον αυτοανακηρυχθέντα Πρόεδρο Ραβαλομανάνα. Την πρωθυπουργία ανέλαβε ο υποστηρικτής του δευτέρου, Ζακ Σιλά. Την ίδια περίοδο, στις 31 Μαΐου, διορίστηκε από το Ρατσιράκα προσωρινός πρωθυπουργός ο Ζαν Ραζολοντράιμπε. Στις 16 Ιουνίου ο Ραβαλομανάνα διόρισε νέα κυβέρνηση εθνικής ενότητας, με πρωθυπουργό ξανά το Σιλά. Στις 23 Ιουνίου επέστρεψε στο νησί προερχόμενος από τη Γαλλία, ο Ρατσιράκα, ενώ ο Οργανισμός Αφρικανικής Ενότητας αδρανοποίησε την έδρα της χώρας, μην μπορώντας να διακρίνει ποιος ήταν Πρόεδρος του νησιού.Τελικά, έπειτα από στρατιωτικές επιτυχίες του Ραβαλομανάνα, η Γαλλία αναγνώρισε τον ίδιο ως Πρόεδρο της χώρας στις 2 Ιουλίου. Στις 7 του μηνός εγκατέλειψε τη χώρα μαζί με τη σύζυγό του ο Ρατσιράκα και έκανε διήμερη στάση στις Σεϋχέλλες. Στις 9 Ιουλίου αφίχθηκε στο Παρίσι από όπου έκανε δηλώσεις. Ανάμεσα στα άλλα, ο έκπτωτος πρόεδρος είπε ότι θα επέστρεφε στο νησί μόνο αν διεξαγόταν και δεύτερος γύρος ψηφοφορίας ή ένα δημοψήφισμα.
Έπειτα από το τέλος της πολιτικής κρίσης του 2002, ο Πρόεδρος Ραβαλομανάνα προέβη σε πακέτο μεταρρυθμίσεων και κήρυξε τον πόλεμο κατά της διαφθοράς. Στις βουλευτικές εκλογές του 2002, οι οποίες διεξήχθησαν στις 15 Δεκεμβρίου, το νεοσυσταθέν κόμμα του TIM (Tiako-I-Madagasikara) (Αγαπώ τη Μαδαγασκάρη) κέρδισε άνετη πλειοψηφία, με 103 από τις 160 έδρες στην Εθνοσυνέλευση, ενώ οι σύμμαχοί του (συνασπισμός) κέρδισαν άλλες 22 έδρες και άλλες 22 πήραν οι ανεξάρτητοι, με συμμετοχή 67,8%.
Η ένταση δεν τερματίστηκε στη χώρα, καθώς το Φεβρουάριο του 2003 συνελήφθη για απόπειρα πραξικοπήματος ο πρώην αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Μαδαγασκάρης, Μπρούνο Ραζονσόν, μαζί με 2 άλλα άτομα.
Το Νοέμβριο του 2003 διεξήχθησαν και ελεύθερες δημοτικές εκλογές, οι οποίες ανέδειξαν υποστηρικτές του προέδρου όσο και ανεξάρτητους πολιτικούς.
Μετά την κρίση του 2002, στις 21 Μαρτίου ο Πρόεδρος αντικατέστησε τους κυβερνήτες των επαρχιών με PDSs (προέδρους Ειδικών Αντιπροσωπειών). Η νομοθεσία που θεσπίστηκε αργότερα ίδρυσε 22 νομούς με σκοπό τη διοικητική αποκέντρωση. Το Σεπτέμβριο του 2004 η κυβέρνηση όρισε 22 τοπικούς άρχοντες (Νομάρχες), οι οποίοι ήταν υπόλογοι απευθείας στον πρόεδρο.
Ο Ραβολαμανάνα αναδείχθηκε ξανά νικητής των προεδρικών εκλογών με 54,79% από τον πρώτο γύρο που διενεργήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου του 2006. Έναν χρόνο μετά, εγκρίθηκαν αλλαγές στο διοικητικό χάρτη της χώρας αλλά και καθιερώθηκε η αγγλική ως τρίτη επίσημη γλώσσα στο νησί, με το δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 4 Απριλίου του 2007. Το 75,33% των πολιτών ψήφισε υπέρ των αλλαγών και τις καταψήφισε το 24,67%. Η συμμαχία "Αγαπώ τη Μαδαγασκάρη" (TIM) του προέδρου Ραβαλομανάνα κέρδισε 105 επί συνόλου 127 εδρών στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 23 Σεπτεμβρίου του 2007.
Ταραχές 2009[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις αρχές του 2009 σημειώθηκαν πολύνεκρες ταραχές στην πρωτεύουσα Ανταναναρίβο, έπειτα από το κλείσιμο του ιδιωτικού ραδιοφωνικού σταθμού που ανήκει στον αρχηγό της αντιπολίτευσης και δήμαρχο της πόλης, Αντρί Ραζοελίνα και τη διακοπή εκπομπής του ενώ βρισκόταν στον "αέρα" στις 26 Ιανουαρίου. Σε λεηλασίες καταστημάτων και επιχειρήσεων από αντικυβερνητικούς διαδηλωτές, βρήκαν το θάνατο περισσότεροι από 40 άνθρωποι.[3] Η Αφρικανική Ένωση εξέφρασε την ανησυχία της για τις εξελίξεις και ζήτησε αυτοσυγκράτηση.[4]
Ο Ραζοελίνα δήλωσε στις 31 Ιανουαρίου ότι αναλαμβάνει τον έλεγχο της χώρας λόγω αποτυχίας του Ραβολομανάνα να αναλάβει τις ευθύνες του.[5] Ο ίδιος τόνισε ότι θα ζητούσε από το Κοινοβούλιο την άμεση παραίτηση του προέδρου και επίσης το κλείσιμο όλων των υπουργείων ανάμεσα στα άλλα. Την ίδια μέρα ο Ραβολομανάνα δήλωσε ότι "παραμένει ακόμα πρόεδρος στη χώρα" και ότι "θα έκανε ότι ήταν απαραίτητο για την ανάπτυξη του κράτους".[6]
Στις 2 Φεβρουαρίου οι ηγέτες της αντιπολίτευσης συμμάχησαν με το Ραζοελίνα και κατέθεσαν αίτηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο, ζητώντας την καθαίρεση του Ραβολομανάνα.[7] Το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι δεν είχε την εξουσιοδότηση να καθαιρέσει τον πρόεδρο, καθώς αυτή ανήκε στο Κοινοβούλιο.[8] Επίσης στις 3 Φεβρουαρίου απολύθηκε ο δήμαρχος Ραζοελίνα και αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Γκι Ραντριαναριζόα (Guy Randrianarisoa) διορίστηκε στη θέση του. Ο έκπτωτος δήμαρχος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ο λαός θα ήταν αντίθετος στην απόφαση αυτή.[8][9]
Στις 7 Φεβρουαρίου του 2009 ο στρατός άνοιξε πυρ και σκοτώθηκαν δεκάδες διαδηλωτές κατά την πορεία των οπαδών της αντιπολίτευσης που κινήθηκαν προς το προεδρικό μέγαρο στο Ανταναναρίβο. Η κυβέρνηση κατηγόρησε την αντιπολίτευση για τα επεισόδια.[10] Στις 16 Μαρτίου του 2009 άρματα μάχης εισέβαλαν σε ένα από τα προεδρικά μέγαρα του Ραβαλομανάνα, στο Μέγαρο Αμποχιτσιροχίτρα και το κατέλαβαν στρατιώτες προσκείμενοι στην αντιπολίτευση. Πληροφορίες επίσης έκαναν λόγο για κατάληψη και του κτηρίου της Κεντρικής Τράπεζας. Η Αφρικανική Ένωση καταδίκασε την πράξη και τη χαρακτήρισε "απόπειρα πραξικοπήματος".[11] Ο Ραζοελίνα επέμεινε ότι η κατάληψη του προεδρικού μεγάρου δεν ήταν απόπειρα πραξικοπήματος.[12]
Λίγες ώρες αργότερα μεταδόθηκε από το BBC ότι ο Ραβαλομανάνα ετοιμαζόταν να παραιτηθεί και να παραδώσει τις αρμοδιότητες του προέδρου και του πρωθυπουργού σε στρατιωτικό διευθυντήριομε αρχηγό τον Απολίτ Ραμοροζόν Ραριζόν.[13] Ο Ραβαλονανάνα ήδη είχε εγκαταλείψει το προεδρικό του μέγαρο στην Ιαβολόχα και είχε μεταφερθεί σε άγνωστη τοποθεσία. Η στρατιωτική χούντα θα αναλάμβανε να οργανώσει τη διεξαγωγή εκλογών εντός 24 μηνών και να καταρτίσει εκ νέου Σύνταγμα για την "Τέταρτη Δημοκρατία".[14] Ωστόσο, αρχηγός του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Μαδαγασκάρης δήλωσε ότι ο στρατός υποστήριζε την ανάληψη της εξουσίας από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Ραζοελίνα και όχι από τον Απολίτ Ραμαροζόν Ραριζόν.[15] Από την πλευρά της, η Αφρικανική Ένωση δήλωσε ότι ο στρατός δεν πρέπει να παραδώσει την εξουσία στον αρχηγό της αντιπολίτευσης, καθώς δεν θα ήταν κάτι θα εκλαμβανόταν ως αντισυνταγματικό και ως πραξικόπημα.[16]
Τελικά, το βράδυ της 17ης Μαρτίου, ο στρατός μεταβίβασε την εξουσία στον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Ραζοελίνα. Ο Ραζοελίνα ανέλαβε μεταβατικός πρόεδρος.[17] Το Συνταγματικό Δικαστήριο ενέκρινε στις 18 Μαρτίου την απόφαση να αντικατασταθεί ο πρόεδρος Ραβαλομανάνα από τον ηγέτη της Αντιπολίτευσης.[18] Ο νέος πρόεδρος ανέστειλε τη λειτουργία του Κοινοβουλίου στις 19 Μαρτίου του 2009.
Δημοψήφισμα για Σύνταγμα 2010[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 17 Νοεμβρίου 2010 διεξήχθη δημοψήφισμα για την αναθεώρηση του Συντάγματος ώστε να παραταθεί η παραμονή του προέδρου Ρατζοελίνα στην εξουσία μέχρι τις γενικές εκλογές του επόμενου έτους. Ωστόσο, μερικοί στρατιωτικοί ανακοίνωσαν το πρωί της ίδιας ημέρας την πρόθεσή τους να καταλάβουν την εξουσία. Το βράδυ ο πρωθυπουργός Βιτάλ διαβεβαίωσε ότι η κατάσταση ήταν υπό έλεγχο.[19] Στις 20 Νοεμβρίου 2010 οι δυνάμεις ασφαλείας εισέβαλαν σε στρατόπεδο στα περίχωρα του Ανταναναρίβο και οι στασιαστές παραδόθηκαν. Με βάση τα αποτελέσματα από το δημοψήφισμα της 17ης Νοεμβρίου 2010, οι πολίτες τάχθηκαν υπέρ της αναθεώρησης του Συντάγματος, σε ποσοστό 74,1% έναντι 25,8% που το καταψήφισαν.[20] Η συμμετοχή ήταν της τάξης του 52,91%. Με βάση το Σύνταγμα, πρόεδρος παρέμεινε ο Ραζοελίνα, μέχρι την διεξαγωγή εκλογών, το 2011.
Εκτελεστική εξουσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αρχηγός Κράτους είναι ο Πρόεδρος της χώρας, ο οποίος εκλέγεται με καθολική ψηφοφορία για πενταετή θητεία, ανανεώσιμη μέχρι δύο φορές. Ο πρόεδρος διορίζει τον πρωθυπουργό και μπορεί να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση. Στο αξίωμα αυτό ως επικεφαλής της Προσωρινής Ανώτατης Αρχής είναι ο Αντρί Ραζοελίνα , ντε φάκτο πρόεδρος από τις 17 Μαρτίου του 2009. Αρχηγός Κυβέρνησης είναι ο Πρωθυπουργός, Ροζέ Κολό, από το 2014. Ο πρωθυπουργός , που διορίζεται από τον πρόεδρο, και το συμβούλιο των υπουργών διευθύνουν την κυβέρνηση σε καθημερινή βάση. Η Εθνοσυνέλευση - είχε διαλυθεί το 2009- μπορεί να ζητήσει και να προκαλέσει την πτώση της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού με πρόταση μομφής. Το Συνταγματικό Δικαστήριο εγκρίνει τη συνταγματικότητα των νέων νόμων.
Νομοθετική εξουσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Κοινοβούλιο αποτελείται από δύο σώματα: την Εθνοσυνέλευση (Antenimieram-Pirenena/Assemblée Nationale) , με 160 μέλη, τα οποία εκλέγονταν για τετραετή θητεία σε μονοεδρικές και διεδρικές εκλογικές περιφέρειες, καθώς επίσης και τη Γερουσία (Sénat) . Η τελευταία απαρτιζόταν από 90 μέλη συνολικά, από τα οποία τα 60 εκλέγονταν για εξαετή θητεία, 10 για την κάθε επαρχία από επαρχιακούς εκλέκτορες και 30 μέλη τα οποία διορίζονταν από τον πρόεδρο.
Πολιτικά κόμματα και εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προεδρικές εκλογές 2013[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι πιο πρόσφατες προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν το 2013.
Προεδρικές εκλογές 2006[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν το 2006 και κατέληξαν σε νίκη και επανεκλογή του Μαρκ Ραβαλομανάνα.
| Υποψήφιοι | Κόμματα | Ψήφοι | % |
|---|---|---|---|
| Μαρκ Ραβαλομανάνα | Αγαπώ τη Μαδαγασκάρη | 2.435.199 | 54,79 |
| Ζαν Λαχινιρικό | Ανεξάρτητος | 517.994 | 11,65 |
| Ρολάν Ρατσιράκα | Ανεξάρτητος | 450.717 | 10,14 |
| Εριζό Ραζαφιμαχαλέο | Οικονομικός Φιλελευθερισμός και Δημοκρατική Δράση για Αποκατάσταση | 401.473 | 9,03 |
| Νορμπέρ Ρατσιραχονάνα | Κόμμα που Κρίνεται από τη Δουλειά Σας | 186.355 | 4,22 |
| Νι Χασίνα Αντριαμανζάτο | Ανεξάρτητος | 187.552 | 4,18 |
| Ελία Ραβελομαναντσόα | Η Μαδαγασκάρη μας | 113.897 | 2,56 |
| Πετί Ρακοτονιάινα | Ένωση | 74.566 | 1,68 |
| Ζιλ Ραντριανζοαρί | Ανεξάρτητος | 33.463 | 0,75 |
| Ντανιέλ Ραζακόμπα | FIHAVANANTSIKA | 28.363 | 0,64 |
| Μαναντάφι Ρακοτονιρίνα | Ανεξάρτητος | 14.712 | 0,33 |
| Φιλίπ Τσιρανάνα | Ανεξάρτητος | 1.128 | 0,03 |
| Φερντινάν Ραζακαριμανάνα | Ανεξάρτητος | 41 | 0,00 |
| Μονζά Ροϊντεφό | Ανεξάρτητος | 21 | 0,00 |
| Σύνολο (συμμετοχή 60,9 %) | 3.973.742 | 100,0 | 57 |
| Πηγή: Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο | |||
Βουλευτικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις βουλευτικές εκλογές, οι οποίες διεξήχθησαν στις 23 Σεπτεμβρίου 2007, το κυβερνών κόμμα κατήγαγε νίκη.
| Κόμματα | Ψήφοι | % | Έδρες |
|---|---|---|---|
| Αγαπώ τη Μαδαγασκάρη(Tiako I Madagasikara, TIM) | 105 | ||
| Fanjava Velogno | 2 | ||
| Antoko Miombona Ezaka | 1 | ||
| Οικονομικός Φιλελευθερισμός και Δημοκρατική Δράση για την Εθνική Αποκατάσταση (Libéralisme Economique et Action Démocratique pour la Reconstruction Nationale, LEADER–Fanilo) | 1 | ||
| Brun-Ly | 1 | ||
| Fampandrosoana Mirindra | 1 | ||
| Isandra Mivoatsa | 1 | ||
| Liaraike | 1 | ||
| Σύλλογος Δημάρχων(Association de Maires) | 1 | ||
| Εθνικός Σύλλογος Γουιζά (Association Nationale Wisa, ANAWI) | 1 | ||
| Vohibato Tapa-kevitsa | 1 | ||
| Ανεξάρτητοι | 11 | ||
| Σύνολο (συμμετοχή %) | 127 | ||
| Πηγές: Haute Cour Constitutionelle (κύρια αποτελέσματα, 125 έδρες), Αποτελέσματα για δύο επιπλέον έδρες | |||
Γερουσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
2015[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι πιο πρόσφατες εκλογές για την ανανέωση της Γερουσίας διεξήχθησαν στις 29 Δεκεμβρίου 2015.
Διοικητική διαίρεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με το πρόσφατο Σύνταγμα, το 2007 εφαρμόστηκε η αποκέντρωση της κυβέρνησης και ιδρύθηκαν έξι αυτόνομες επαρχίες (faritany) . Οι επαρχίες αυτές είναι οι: Ανταναναρίβο, Αντσιρανανά, Μαχατζάνγκα, Τοαμασίνα, Τολιάρα και Φιαναραντσόα.
Άμυνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο στρατός συναποτελείται από τις Ένοπλες Δυνάμεις του Λαού και την Εθνική Χωροφυλακή (Gendarmerie). Σύμφωνα με το IISS το 2007 υπήρχαν περισσότεροι από 12.500 στρατιώτες, 500 υπηρετούσαν στο Ναυτικό και επίσης 500 στην Πολεμική Αεροπορία.[21] Στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, τα στρατεύματα του νησιού πολέμησαν σε Γαλλία, Συρία και Μαρόκο. Η υποχρεωτική ηλικία στράτευσης είναι τα 18 χρόνια και η θητεία για τους στρατευμένους είναι 18 μήνες. Η αεροπορική δύναμη είναι μικρή (Armée de l'Air Malgache) και βασίζεται σε αεροσκάφη MiG-21.
| Αεροσκάφος | Προέλευση | Τύπος | Εκδόσεις | Σε υπηρεσία | Σημειώσεις[22] |
|---|---|---|---|---|---|
| Antonov An-26 |  Σοβιετική Ένωση
|
τακτικές συγκοινωνίες | 3 | 5 συνολικά παρελήφθησαν | |
| Hawker Siddeley HS 748 | .svg){kind=small} Ηνωμένο Βασίλειο
|
μεταφορές | Srs 28 | 1 | |
| Cessna 172 Skyhawk |  ΗΠΑ
|
κυρίως εκπαιδευτικά | 172M | 4 | |
| Cessna 310 | ΗΠΑ
|
επικοινωνίες | 310R | 1 | |
| Douglas C-47 Dakota | ΗΠΑ .
|
μεταφορές | 3 | 10 αεροσκάφη, σε υπηρεσία μόνο τα 3 | |
| Mikoyan-Gurevich MiG-17 | Σοβιετική Ένωση
|
εξειδικευμένη εκπαίδευση | MiG-17F Fresco-C | 2 | 4 αεροσκάφη εκ των οποίων μόνο τα 2 σε χρήση |
| Mikoyan-Gurevich MiG-21 | Σοβιετική Ένωση
|
αεράμυνα χερσαίες επιθέσεις |
MiG-21FL MiG-21UM |
8 1 |
όλα σε αχρησία[23] |
| Mil Mi-8 | Σοβιετική Ένωση
|
μεταγωγικό ελικόπτερο | 5 | ||
| Britten-Norman Islander | Ηνωμένο Βασίλειο
|
μικρές μεταφορές | BN-2A | 1 | |
| Piper Aztec | ΗΠΑ
|
Επικοινωνίες | PA-23-250 Aztec D | 1 |
Διεθνείς οργανισμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μαδαγασκάρη είναι μέλος πολλών διεθνών οργανισμών. Αναλυτικά είναι μέλος των:
ACCT, ACP, SADC (η εισδοχή της ανεστάλη στις 30 Μαρτίου 2009), AfDB, ECA, FAO, Οργανισμός Γαλλοφωνίας, G-77, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICFTU, ICRM, IDA, IFAD, IFC, ILO, IMF, IMO, InOC, Intelsat, Interpol, IOC, IOM (παρατηρητής), ISO (ανταποκριτής), ITU, NAM, Αφρικανική Ένωση (η εισδοχή της ανεστάλη στις 20 Μαρτίου του 2009), OPCW, ΟΗΕ, UNCTAD, UNESCO, UNHCR, UNIDO, UPU, WCL, WCO, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WToO, WTrO.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ To 2009 ο παραιτηθείς πρόεδρος Ραβαλομανάνα παρέδωσε την εξουσία στο στρατό, οπότε το πολίτευμα ήταν στρατιωτικό καθεστώς, με ντε φάκτο πρόεδρο τον Ραζοελίνα, στον οποίο παρέδωσαν την εξουσία οι στρατιωτικοί.
- ↑ Σημερινή, Μαδαγασκάρη: "Λουκέτο" στο Κοινοβούλιο 19 Μαρτίου 2009.
- ↑ Associated Press μέσω Google News, 43 killed in Madagascar political violence, 28 Ιανουαρίου 2009
- ↑ Al Jazeera, Madagascar blaze death toll rises, 28 Ιανουαρίου 2009.
- ↑ «Mayor 'in charge' of Madagascar». BBC News. 31-01-2009. http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7862495.stm. Ανακτήθηκε στις 01-02-2009.
- ↑ "Madagascar mayor proclaims himself in charge of country", AFP, 31 Ιανουαρίου 2009.
- ↑ "Madagascar mayor pushes for president's ouster", AFP, 2 Φεβρουαρίου 2009.
- ↑ 8,0 8,1 "Madagascar opposition mayor fired", BBC News, 3 Φεβρουαρίου 2009.
- ↑ "Madagascar sacks capital city mayor", 3 Φεβρουαρίου 2009.
- ↑ Ελεύθερος Τύπος[νεκρός σύνδεσμος],Αιματοχυσία στη Μαγαδασκάρη (διόρθωση τίτλου: Μαδαγασκάρη), 7 Φεβρουαρίου 2009.
- ↑ BBC NEWS | Africa | Madagascar soldiers seize palace
- ↑ BBC NEWS | Africa | Pressure grows on Madagascar head
- ↑ Madagascar president 'to resign', ΒΒC News, 17 Μαρτίου 2009.
- ↑ Madagascar's president steps down[νεκρός σύνδεσμος],του Richard Lough, Reuters μέσω Washington Post, 17 Μαρτίου 2009.
- ↑ Ελεύθερος Τύπος[νεκρός σύνδεσμος], Αποχώρηση Ραβαλομανάνα, 17 Μαρτίου 2009.
- ↑ Τα Νέα Αρχειοθετήθηκε 2015-10-24 στο Wayback Machine., Παρέδωσε την εξουσία στο στρατό ο πρόεδρος της Μαδαγασκάρης, 17 Μαρτίου 2009.
- ↑ Associated Press, Army puts Madagascar opposition leader in charge, 17 Μαρτίου 2009.
- ↑ Τα Νέα Αρχειοθετήθηκε 2017-01-27 στο Wayback Machine.,Αποδέχεται τον Ρατζολίνα ως πρόεδρο το Συνταγματικό Δικαστήριο της Μαδαγασκάρης, 18 Μαρτίου 2009.
- ↑ Καθημερινή[νεκρός σύνδεσμος], Απόπειρα πραξικοπήματος στη Μαδαγασκάρη, 17-11 2010.
- ↑ Ελευθεροτυπία, Νέο σύνταγμα θέλουν στη Μαδαγασκάρη, 22-11-2010.
- ↑ IISS, Military Balance 2007, σελ. 281.
- ↑ World Aircraft Information Files. Brightstar Publishing, London. File 339 Sheet 01
- ↑ Gordon, Yefim "MiG-21" ISBN 978-1-85780-257-3
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εκλογές στη Μαδαγασκάρη - αναλυτικά αποτελέσματα εκλογών και δημοψηφισμάτων από την ανεξαρτησία της χώρας ως σήμερα.