Παραβαλανείς

Παραβαλανείς ή Παραβαλάνοι (αρχαία ελληνικά: παραβαλανεῖς) καλούνταν μία ομάδα των πρώτων χριστιανικών χρόνων στην περιοχή της Αλεξάνδρειας την περίοδο του Πάπα Διονυσίου το 3ο αιώνα μ.Χ., οι οποίοι χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά και την καύση των νεκρών (κυρίως από αρρώστιες), από όπου πήραν και το όνομά τους.

Προέρχονταν από τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα και μέσω αυτού του τρόπου πίστευαν ότι προσφέρουν μια υπηρεσία στο Χριστό. Η αφοσίωση τους έγινε γρήγορα αναγκαία στον εκάστοτε Επίσκοπο, μιας και η χριστιανική θρησκεία βρισκόταν ακόμη υπό απαγόρευση και η ομάδα άρχιζε να χρησιμοποιείται ως προστασία σε δημόσιες εμφανίσεις και λειτουργίες.

Αν και η παρουσία τους δεν ήταν έννομη, άρχισαν να απολαμβάνουν προνόμια ιερατικού τύπου με αποκορύφωμα τη Σύνοδο της Εφέσου, όπου πήραν ενεργά μέρος. Ήταν πλέον υπό την προστασία του Επισκόπου και μέσω του Θεοδοσιανού Κώδικα (Codex Theodosianus), τοποθετήθηκαν επίσημα στις διαταγές του εκάστοτε κυβερνήτη της Αιγύπτου, μιας και με την τοποθέτηση του Θεοδοσίου στην κεφαλή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ο χριστιανισμός γίνεται πλέον η επίσημη θρησκεία.

Ελέγχεται, άν και θεωρείται το πιο πιθανό, οι Παραβαλάνοι να είναι οι αυτουργοί της δολοφονίας (μέσω λιθοβολισμού) της νεοπλατωνικής φιλοσόφου και αστρονόμου Υπατίας με ηθικό αυτουργό τον τότε αρχιεπίσκοπο Αλέξανδρείας Κύριλλο Α', το Μάρτιο του 415 μ.Χ.