Παλιοζωή παλιόκοσμε

Παλιοζωή παλιόκοσμε ; (Una vita difficile)
	Κινηματογραφική αφίσα
Σκηνοθεσία	Ντίνο Ρίζι
Παραγωγή	Ντίνο ντε Λαουρέντις
Σενάριο	Ροντόλφο Σονέγκο
Πρωταγωνιστές	Αλμπέρτο Σόρντι, Λέα Μασάρι, Φράνκο Φαμπρίτσι, Κλάουντιο Γκόρα, Lina Volonghi, Αντόνιο Τσέντα, Λορεντάνα Νουσκιάκ, Daniele Vargas, Franco Scandurra, Μίνο Ντόρο, Renato Tagliani, Edith Peters, Ennio Balbo, Σιλβάνα Μάνγκανο, Βιτόριο Γκάσμαν, Αλεσάντρο Μπλαζέτι, Ουμπέρτο Ράχο και Κάρολαϊν ντε Φονσέκα
Μουσική	Τσαρλς Σαβίνα
Φωτογραφία	Λεονίντα Μπαρμπόνι
Ενδυματολόγος	Lucia Mirisola
Πρώτη προβολή	1961
Κυκλοφορία	19 Δεκεμβρίου 1961 (Ιταλία); 14 Οκτωβρίου 1963 (Ελλάδα);
Διάρκεια	115 λεπτά
Προέλευση	Ιταλία
Γλώσσα	Ιταλικά
Ακαθάριστα έσοδα	$ 71.257 δολ. (επανέκδοση 2023)
	δεδομένα (π • σ • ε )

Το Παλιοζωή παλιόκοσμε (Πρωτότυπος τίτλος: Una vita difficile) είναι ιταλική κωμική ταινία του 1961 σε σκηνοθεσία Ντίνο Ρίζι και σενάριο του Ροντόλφο Σονέγκο. Πρωταγωνιστούν οι Αλμπέρτο Σόρντι, Λέα Μασάρι και Φράνκο Φαμπρίτσι.

Το 2008, η ταινία συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο του Ιταλικού Υπουργείου Πολιτιστικής Κληρονομιάς με τις 100 ιταλικές ταινίες που «πρέπει να διασωθούν και που άλλαξαν τη συλλογική μνήμη της χώρας μεταξύ 1942 και 1978».^[5]

Η ταινία αφηγείται την ιστορία της ιταλικής πολιτικής από το 1944 έως το 1960, από τη φτώχεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου έως το τέλος του φασισμού και της γέννησης της Ιταλικής Δημοκρατίας έως την άνοδο του Ιταλικού Κομμουνιστικό Κόμματος. Ακολουθεί τη ζωή του Σίλβιο, ο οποίος πιστεύει ακράδαντα ότι ο πολιτικός του ακτιβισμός πρέπει να ανταμειφθεί, αλλά τελικά συνειδητοποιεί ότι η Ιταλία που ήξερε κάποτε έχει αλλάξει και πρέπει να αλλάξει και αυτός μαζί της.

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1944, ο Ρωμαίος φοιτητής Σίλβιο Μανότσι, είναι ανθυπολοχαγός στον Βασιλικό Στρατό που υπηρετεί κοντά στη Λίμνη Κόμο. Μετά την παράδοση των Ιταλών στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, ο Ιταλός βασιλιάς εγκαταλείπει τον στρατό του και φεύγει νότια. Ο Σίλβιο εντάσσεται σε μια τοπική ομάδα παρτιζάνων για να συνεχίσει να πολεμά τους Ναζί που εξακολουθούν να κατέχουν την ιταλική ύπαιθρο. Αναζητώντας ένα ασφαλές μέρος για να μείνει, βρίσκει ένα ξενοδοχείο. Γρήγορα τον ανακαλύπτει ένας Γερμανός στρατιώτης που σκοπεύει να τον πυροβολήσει επιτόπου. Η Έλενα, η κόρη του ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου, του σώζει τη ζωή σκοτώνοντας τον Γερμανό με ένα σίδερο. Τον ξεναγεί σε ένα ασφαλές μέρος: τον μύλο που ανήκαν στους αείμνηστους παππούδες της. Για τρεις μήνες, αυτός και η Έλενα ζουν ως εραστές. Τελικά ο Σίλβιο φεύγει κρυφά χωρίς να της πει αντίο και ενώνεται με τους παρτιζάνους.

Μετά την απελευθέρωση, ο Σίλβιο επιστρέφει στη Ρώμη όπου εργάζεται ως δημοσιογράφος στο "The Worker" μια κακοχρηματοδοτούμενη κομμουνιστική εφημερίδα. Επτά μήνες μετά το τέλος του πολέμου, ο Σίλβιο και ο φίλος του Φράνκο ταξιδεύουν στη Λομβαρδία σε αποστολή για την εφημερίδα. Ο Σίλβιο καταλήγει στην ίδια πόλη στην οποία γνώρισε την Έλενα και έτσι κανονίζει να την ξαναδεί. Η Έλενα συμφωνεί να ζήσει μαζί του στη Ρώμη παρά το εξαιρετικά μέτριο εισόδημα και τις φτωχές προοπτικές του.

Την ημέρα του δημοψηφίσματος του 1946, αποφασίζοντας εάν η Ιταλία θα γίνει δημοκρατία ή θα παραμείνει μοναρχία, η Έλενα και ο Σίλβιο απομακρύνονται από πολλά διαφορετικά εστιατόρια αφού προσπαθούν να λάβουν ένα γεύμα με πίστωση. Συναντούν μια φίλη της Έλενας που τους προσκαλεί για δείπνο στο σπίτι μιας ηλικιωμένης Ιταλίδας πριγκίπισσας. Το τραπέζι έχει γεμίσει με σνομπ αριστοκράτες που περιμένουν με αγωνία τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος. Εξηγούν ότι τους επέτρεψαν να δειπνήσουν μόνο επειδή δεν μπορούσαν να έχουν τραπέζι μόνο με 13 άτομα. Ο Σίλβιο μετά βίας απέχει από το να δηλώσει ανοιχτά τη δημοκρατική πίστη του για να μην εγκαταλείψει το πρώτο τους πραγματικό γεύμα εδώ και μέρες. Τέλος, ανακοινώνεται η νίκη της δημοκρατίας και όλοι εκτός από την Έλενα και τον Σίλβιο φεύγουν από το τραπέζι συντετριμμένοι από τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος.

Ο Σίλβιο και η Έλενα τελικά παντρεύονται και αποκτούν έναν γιο, τον Πάολο. Η ζωή τους προχωρά με δυσκολία γιατί ο Σίλβιο, μη θέλοντας να συμβιβάσει τα πολιτικά του ιδανικά, αρνείται να βρει μια καλύτερα αμειβόμενη δουλειά. Η δημοσιογραφική του καριέρα τελειώνει όταν συλλαμβάνεται για συκοφαντική δυσφήμιση μετά τη δημοσίευση μιας μη επαληθευμένης ιστορίας για μια ομάδα πλούσιων βιομηχάνων. Το 1948, ο Σίλβιο καταδικάζεται σε 2,5 χρόνια φυλάκιση για ταραχές μετά από απόπειρα δολοφονίας του Τολιάτι, ενός δημοφιλούς κομμουνιστή ηγέτη. Ενώ βρισκόταν στη φυλακή, γράφει ένα μυθιστόρημα με τίτλο "Μια δύσκολη ζωή".

Μετά την αποφυλάκισή του, η Έλενα του προτείνει να τελειώσει το πτυχίο του και να μετακομίσει στο Cantù-Cermenate όπου η μητέρα της θα μπορούσε να του βρει μόνιμη δουλειά με καλό μισθό. Ο Σίλβιο προσπαθεί να επιστρέψει στην παλιά του δουλειά στην εφημερίδα, αλλά τελικά συμφωνεί να δώσει τις εξετάσεις αρχιτεκτονικής. Τελειώνοντας αποτυγχάνει στις εξετάσεις, μεθά και λέει στην Έλενα ότι δεν ένιωσε ποτέ σωματική έλξη γι' αυτήν μόνο επειδή είναι πολύ ανίδεη για να τον καταλάβει. Πληγωμένη και απογοητευμένη, η Έλενα εξαφανίζεται από τη ζωή του Σίλβιο.

Μετά από δύο χρόνια ο Σίλβιο έχει την πρόθεση να δημοσιεύσει το μυθιστόρημά του. Του λένε ότι η γραφή του είναι μέτρια και χωρίς ενδιαφέρον, γι' αυτό προσεγγίζει γνωστούς σκηνοθέτες και ηθοποιούς (Αλεσάντρο Μπλαζέτι, Σιλβάνα Μανγκάνο και Βιτόριο Γκάσμαν) στη Τσινετσιτά, όπου όλοι αρνούνται επειδή το βιβλίο του είναι πολύ επικριτικό για την κυβέρνηση. "Υπάρχει μια γενιά που αγνοεί τα γεγονότα αυτών που περιγράφω, παρόλο που πρέπει να τα γνωρίζει", λέει ο Σίλβιο. Μαθαίνει που βρίσκεται η Έλενα και ταξιδεύει στο Βιαρέτζιο για να την ξανακερδίσει πίσω. Παρακαλεί μεθυσμένος την Έλενα να επιστρέψει, αλλά της εξηγεί ότι η αγάπη δεν έχει πια σημασία για αυτόν, μόνο οικονομική ασφάλεια. Ωστόσο η Έλενα φεύγει και ο Σίλβιο βγάζει την πικρία του φτύνοντας τα πολυτελή αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην πόλη και φωνάζοντας στους τουρίστες.

Πολλά χρόνια αργότερα, το 1961, γίνεται στη Λομβαρδία η κηδεία της μητέρας της Έλενας, Αμαλίας. Ο Σίλβιο, προς έκπληξη όλων, εμφανίζεται πίσω από το τιμόνι ενός πολυτελούς αυτοκινήτου. Παρακαλεί την Έλενα να τον πάρει πίσω, δηλώνοντας ότι βρήκε μόνιμη δουλειά και άφησε στην άκρη τις πολιτικές του ιδέες για να αναζητήσει οικονομική σταθερότητα. Η Έλενα συγκινείται βλέποντας τον μύλο όπου είχαν περάσει ευτυχισμένες μέρες και αποφασίζει να είναι μαζί του.

Η ταινία τελειώνει με ένα πάρτι που διοργάνωσε ο επιχειρηματίας Μπράτσι, ο οποίος προσέλαβε τον Σίλβιο ως γραμματέα. Ο Σίλβιο μπορεί πλέον να έχει πολυτέλειες όπως ένα γούνινο παλτό και ένα αυτοκίνητο, αλλά αναγκάζεται να εκτελέσει κάθε είδους ταπεινωτικά καθήκοντα για το αφεντικό του. Ο Μπράτσι ειρωνεύεται τον Σίλβιο μπροστά στους καλεσμένους και την Έλενα ψεκάζοντας τους στο πρόσωπο. Μη μπορώντας να αντέξει αυτή την τελευταία προσβολή, ο Σίλβιο χαστουκίζει τον Μπράτσι, κάνοντάς τον να πέσει στην πισίνα. Αυτός και η Έλενα αφήνουν το πάρτι και περπατούν για το σπίτι.

Διανομή ρόλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αλμπέρτο Σόρντι - Σίλβιο Μανότσι
Λέα Μασάρι - Έλενα Παβινάτο
Φράνκο Φαμπρίτσι - Φράνκο Σιμονίνι
Λίνα Βολόνι - Αμαλία Παβινάτο
Κλαούντιο Γκόρα - Μπράτσι
Αντόνιο Σέντα - Κάρλο
Λορεντάνα Νούτσιακ - Τζιόβαννα
Ντανιέλε Βάργκας - Μαρκήσιος Καπερόνι
Φράνκο Σκαντούρα - Πρόεδρος της εξεταστικής επιτροπής
Μίνο Ντόρο - Ραγκάνα

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κινηματογράφηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα γυρίσματα έγιναν εν μέρει στη Λίμνη Κόμο στο Λένο (Τρεματσίνα) και μεταξύ Λιέρνα και Βαρένα. Η ταινία ξεκινά στην παραλία Γκόλφο ντι Βενέρε. Η πόλη δίπλα στον ανεμόμυλο όπου η Έλενα και ο Σίλβιο πέρασαν τους πρώτους μήνες τους μαζί γυρίστηκε στο Σεράνο ντ' Ιντέλβι κοντά στον ποταμό Τέλο.^[6]

Ηθοποιοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ηθοποιός που υποδύεται τον Γερμανό στρατιώτη που σκοτώθηκε από την Έλενα ήταν ο Μποράντε Ντομιζλάφ, ο οποίος κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, υπηρέτησε στην υπηρεσία ασφαλείας των SS (SD) ως ταγματάρχης. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Ρώμης, ο Ντομιζλάφ συμμετείχε στην οργάνωση και εκτέλεση της σφαγής του Φόσε Αρντεατίνε υπό τις διαταγές του Αντισυνταγματάρχη Χέρμπερτ Κάπλερ. Ο Ντομιζλάφ ήταν ένας από τους κατηγορούμενους στη δίκη που διεξήχθη μετά τον πόλεμο, η οποία έληξε το 1948 με ποινή ισόβιας κάθειρξης μόνο του Κάπλερ. Ο Ντομιζλάφ και οι υπόλοιποι αξιωματικοί του Κάπλερ αθωώθηκαν.^[7]

Διάσημες σκηνές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορισμένες σκηνές είναι διάσημες στην ιστορία του ιταλικού κινηματογράφου:

Το δείπνο στο παλάτι κατά το δημοψήφισμα της Ιταλικής Δημοκρατίας.
Όταν ο Σίλβιο ρωτά έναν βοσκό φρουρό, Πες μου, είσαι χαρούμενος; ("Dimmi, pastore, tu sei felice;")
Όταν ένας μεθυσμένος Σίλβιο φτύνει όλα τα αυτοκίνητα που περνούν στο δρόμο αφού η γυναίκα του είχε δραπετεύσει από ένα νυχτερινό κέντρο.
Όταν ο Σίλβιο επισκέπτεται τα στούντιο Τσινετσιτά και ζητά από διάσημους ηθοποιούς να κάνουν μια ταινία για το βιβλίο του.^[8]

Κυκλοφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ελλάδα την διανομή της ταινίας ανέλαβε η Ιωαννίδης Φιλμ και κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στις 14 Οκτωβρίου 1963 στους κινηματογράφους Άμλετ, Άστρον, Έλλη και Πιγκάλ της Αθήνας.^[9]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ www.imdb.com/title/tt0055602/. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2016.
↑ ^2,0 ^2,1 www.filmaffinity.com/en/film406627.html. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2016.
↑ ^3,0 ^3,1 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
↑ Difficult Life.htm Παλιοζωή παλιόκοσμε στο Box Office Mojo
↑ «Ecco i cento film italiani da salvare Corriere della Sera». www.corriere.it. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2021.
↑ «19 Unforgettable Movies Set on Lake Como to Watch During Lockdown».
↑ «the-first-german-casualty-of-tworld-war-2-the-case-of-oberstleutnant-domizlaff». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2019.
↑ Cinema, Gender, and Everyday Space: Comedy, Italian Style By Natalie Fullwood, p. 161.
↑ «Η ζωή της πόλεως» (PDF). Ψηφιακό Αρχείο Εφημερίδων και Περιοδικού Τύπου - Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Εφημερίδα Ελευθερία. 13 Οκτωβρίου 1963. σελ. 3η. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2023.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παλιοζωή παλιόκοσμε στην IMDb

[31d1ec5a9d46d88901b5fbd7813fa73886ebb18b-1] www.imdb.com/title/tt0055602/. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2016.

[291f8b431fba3ac32ba06f8ac8f55898d9f4342f-2] 2,0 ^2,1 www.filmaffinity.com/en/film406627.html. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2016.

[697ebe753b838814bf6eb9bc6d52bbae34d1a790-3] 3,0 ^3,1 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.

[BOM-4] Difficult Life.htm Παλιοζωή παλιόκοσμε στο Box Office Mojo

[5] «Ecco i cento film italiani da salvare Corriere della Sera». www.corriere.it. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2021.

[6] «19 Unforgettable Movies Set on Lake Como to Watch During Lockdown».

[7] «the-first-german-casualty-of-tworld-war-2-the-case-of-oberstleutnant-domizlaff». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2019.

[8] Cinema, Gender, and Everyday Space: Comedy, Italian Style By Natalie Fullwood, p. 161.

[9] «Η ζωή της πόλεως» (PDF). Ψηφιακό Αρχείο Εφημερίδων και Περιοδικού Τύπου - Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Εφημερίδα Ελευθερία. 13 Οκτωβρίου 1963. σελ. 3η. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]