Πίζντρι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 52°10′N 17°41′E / 52.167°N 17.683°E / 52.167; 17.683

Πίζντρι

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Πίζντρι
52°10′0″N 17°41′0″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΓκμίνα Πίζντρι
Ίδρυση1257
Έκταση12,16 km²
Υψόμετρο90 μέτρα
Πληθυσμός3.014 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.62-310
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Πίζντρι (πολωνικά: Pyzdry, γερμανικά: Peisern‎‎) είναι πόλη του Πόβιατ Βζέσνια, στο Βοεβοδάτο Μείζονος Πολωνίας της Πολωνίας. Ο πληθυσμός του είναι κάτοικοι 3.092 (2020).[2]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεσαιωνική Εκκλησία της Αγίας Μαρίας

Το Πίζντρι αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1232, όταν ο στρατός του Σιλεσιανού Δούκα των Πιαστ Ερρίκου Α΄ του Γενειοφόρου εισήλθε στη Μείζων Πολωνία. Το Πίζντρι ήταν μια από τις παλαιότερες πόλεις της επαρχίας, καθώς το 1257 αναφέρθηκε ως τοποθεσία που διοικούταν από έναν βογκτ, πράγμα που σημαίνει ότι εδώ πρέπει να υπήρχε ήδη ένα καλά εδραιωμένο αστικό κέντρο. Δεν είναι γνωστό πότε το Πίζντρι έλαβε τα δικαιώματα του Μαγδεβούργου. Πιθανότατα συνέβη επί Δούκα Μπολέσλαφ του Ευσεβούς.

Στις 29 Ιουνίου 1318, ο Βλαδίσλαος Α΄ ο Βραχύς κάλεσε στο Πίζντρι μια συνάντηση Πολωνών ευγενών και επισκόπων, κατά την οποία συμφωνήθηκε να σταλεί αντιπροσωπεία στον Πάπα Ιωάννη ΚΒ΄, ζητώντας την άδειά του να παραχωρήσει το Πολωνικό Στέμμα στον Βλαδίσλαο. Το 1331, το Πίζντρι κάηκε ολοσχερώς από τους Τεύτονες Ιππότες στη Μάχη του Πίζντρι. Μετά την καταστροφή, ο Βασιλιάς Καζίμιρ Γ΄ ο Μέγας διέταξε την κατασκευή ενός αμυντικού τείχους με ένα ισχυρό κάστρο. Το 1345, υπογράφηκε εδώ μια ανακωχή μεταξύ του Καζίμιρ και του Ιωάννη της Βοημίας.

Στις 6 Ιουνίου 1346, ο Καζίμιρ παρουσίασε στο Πίζντρι νομικά καταστατικά για την επαρχία της Μείζονος Πολωνίας. Το 1390, ο Βασιλιάς Βλαδίσλαος Β΄ Γιαγκέλο συναντήθηκε εδώ με τον Βάρτισλαβ Ζ΄ της Πομερανίας-Στολπ, ο οποίος δεσμεύτηκε να γίνει υποτελής του βασιλιά της Πολωνίας. Το Πίζντρι ήταν μια βασιλική πόλη και έδρα πόβιατ, το οποίο βρισκόταν διοικητικά στο Βοεβοδάτο Κάλις (1314-1793) στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος,[3] και το 1562, ονομάστηκε ως η τοποθεσία των συγκεντρώσεων pospolite ruszenie (μαζική εξέγερση) για το Βοεβοδάτο Κάλις. Η πόλη καταλήφθηκε το 1655 και λεηλατήθηκε από Σουηδούς στρατιώτες (βλ. Κατακλυσμός), και το 1704, μια μάχη μεταξύ των υποστηρικτών του Στανίσουαφ Λεστσίνσκι και του Αυγούστου Β΄ του Δυνατού έλαβε χώρα εδώ. Το 1768, το Πίζντρι κάηκε από μεγάλη φωτιά.

Μετά το δεύτερο διαμελισμό της Πολωνίας, το Πίζντρι προσαρτήθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας (1793). Το 1807 ανακτήθηκε από Πολωνούς και συμπεριλήφθηκε στο νεοσύστατο, ωστόσο βραχύβιο, Δουκάτο της Βαρσοβίας. Μετά τη διάλυση του δουκάτου το 1815, έγινε μέρος της ελεγχόμενης από τη Ρωσία Πολωνίας του Συνεδρίου, στην οποία παρέμεινε μέχρι τον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο και ήταν το δυτικότερο σημείο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Το 1818, το Πόβιατ Πίζντρι διαλύθηκε. Κατά τη διάρκεια της Ιανουαριανής Εξέγερσης, στις 17 Απριλίου 1863, η πόλη κατελήφθη από Πολωνούς αντάρτες με επικεφαλής τον Έντμουντ Τατσανόφσκι.[4] Στις 29 Απριλίου 1863, η Μάχη του Πίζντρι διεξήχθη εκεί κοντά, στην οποία οι Πολωνοί αντάρτες με επικεφαλής τον Τατσανόφσκι νίκησαν τα ρωσικά στρατεύματα.[5] Το 1867, ως τιμωρία για την Ιανουαριανή Εξέγερση, οι Ρώσοι υποβάθμισαν το Πίζντρι στο καθεστώς του χωριού. Το 1918 η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία και τον έλεγχο του Πίζντρι, και το 1919 τα δικαιώματα της πόλης αποκαταστάθηκαν.

Μετά την κοινή γερμανοσοβιετική εισβολή στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το Σεπτέμβριο του 1939, η πόλη καταλήφθηκε από τη Γερμανία μέχρι το 1945.

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη έχει πολλά σημεία ενδιαφέροντος:

  • ιστορικό αστικό κέντρο, που διαμορφώθηκε τον 14ο αιώνα
  • ενοριακός ναός (χτίστηκε στα μέσα του 14ου αιώνα, ανακαινίστηκε τον 15ο αιώνα και το 1865-1870),
  • Φραγκισκανικό αβαείο (14ος αιώνας)
  • Μπαρόκ μοναστήρι (1690), που βρίσκεται στον ποταμό Βάρτα
  • ερείπια κάστρου και αμυντικό τείχος (αρχές 14ου αιώνα)
  • σπίτια του 18ου και 19ου αιώνα

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/023015830044-0949164?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2022.
  2. «Największe miasta w Polsce pod względem liczby ludności» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  3. Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część I. Mapy, plany (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Ιστορίας Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών. 2017. σελ. 1b. 
  4. Zieliński, Stanisław (1913). Bitwy i potyczki 1863-1864. Na podstawie materyałów drukowanych i rękopiśmiennych Muzeum Narodowego w Rapperswilu (στα Πολωνικά). Ράπεσβιλ: Πολωνικό Μουσείο (Ράπεσβιλ). σελ. 196. 
  5. Zieliński, pp. 198–199