Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νικολά-Λουί ντε Λακάιγ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
abbé
Νικολά Λουί ντε Λακάιγ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Nicolas-Louis de Lacaille (Γαλλικά)
Γέννηση15  Μαρτίου 1713[1][2][3]
Ρυμινύ
Θάνατος21  Μαρτίου 1762[4][5][6]
Παρίσι[7]
Τόπος ταφήςPalais de l'Institut de France (48°51′26″ s. š., 2°20′13″ v. d.)
ΚατοικίαChâteau de la Cour des Prés (1713–1725)[8]
Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος (1750–1753)[8]
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Γαλλίας[9]
Γαλλία[10]
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[5][11]
ΣπουδέςCollège de Lisieux (1729–1732)[8]
Collège de Navarre (1732–1735)[8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααστρονόμος[9]
μαθηματικός[12]
συγγραφέας[13]
καθηγητής
ΕργοδότηςΑστεροσκοπείο του Παρισιού (1735–1740)[9][8]
Κολλέγιο των Τεσσάρων Εθνών (1739–1762)[8]
Αξιοσημείωτο έργοCoelum Australe Stelliferum
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμακαθολικός διάκονος (από 1732, Roman Catholic Archdiocese of Reims)
ΒραβεύσειςΕταίρος της Βασιλικής Εταιρίας (1760)[14]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αββάς Νικολά-Λουί ντε Λακάιγ (Nicolas Louis de Lacaille) (15 Μαρτίου 171321 Μαρτίου 1762) ήταν Γάλλος αστρονόμος. Είναι γνωστός για τον κατάλογό του των νότιων αστέρων, τον Coelum Australe Stelliferum, με σχεδόν 10.000 αστέρες και 42 «νεφελοειδή» σώματα, που δημοσιεύθηκε μετά τον θάνατό του, το 1763. Ο Λακάιγ εισήγαγε 14 νέους αστερισμούς που έχουν γίνει επίσημα αποδεκτοί από την αστρονομική κοινότητα. Επίσης υπολόγισε ένα πίνακα εκλείψεων για 1800 χρόνια.

Ο Λακάιγ γεννήθηκε στο Ρυμινύ (Rumigny), στις Αρδέννες, και έμεινε άπορος μετά τον θάνατο του πατέρα του, που είχε μία θέση στον πύργο της δούκισσας του Βαντόμ (Vendôme). Σπούδασε Θεολογία στο Κολέγιο του Λιζιέ (Lisieux), στο Παρίσι, με έξοδα του δούκα του Μπουρμπόν (Bourbon).

Μετά τη χειροτονία του σε διάκονο, ωστόσο, επικεντρώθηκε στην επιστήμη και, με την υποστήριξη του Ζακ Κασινί, βρήκε σχετική εργασία, πρώτα στην τοπογράφηση της ακτής από τη Ναντ ως το Μπαγιόν και μετά (το 1739) στην επαναμέτρηση του γαλλικού τόξου του μεσημβρινού, για την οποία τιμήθηκε με την ανέγερση μιας πυραμίδας στο Juvisy-sur-Orge που σώζεται ακόμα. Η επιτυχία αυτού του δύσκολου εγχειρήματος, που χρειάσθηκε δύο χρόνια και πέτυχε να διορθώσει το λανθασμένο αποτέλεσμα που είχε δημοσιευθεί το 1718, οφειλόταν κυρίως στην επιμονή και την επιδεξιότητα του Λακάιγ. Ανταμείφθηκε με την ιδιότητα του μέλους της Ακαδημίας και με τον διορισμό του ως καθηγητή των μαθηματικών στο Κολέγιο Μαζαρέν (Mazarin), όπου εργάστηκε σε ένα μικρό αστεροσκοπείο που διαμορφώθηκε για χάρη του.

Η επιθυμία του να παρατηρήσει τους νότιους ουρανούς τον οδήγησε να προτείνει το 1750 μία αστρονομική αποστολή στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Το σχέδιό του υιοθετήθηκε επισήμως από τον Roland-Michel Barrin de La Galissonière. Ανάμεσα στα αποτελέσματα από την αποστολή ήταν προσδιορισμοί της σεληνιακής και της ηλιακής παραλλάξεως (με τον πλανήτη Άρη ως σημείο αναφοράς), η πρώτη μέτρηση ενός νοτιοαφρικανικού τόξου του μεσημβρινού, και η παρατήρηση 10.000 νότιων αστέρων. Επιστρέφοντας στο Παρίσι το 1754, ο Λακάιγ αγχώθηκε όταν κατάλαβε ότι είχε γίνει «δημόσιο πρόσωπο». Αποσύρθηκε στο Κολέγιο Mazarin, όπου και πέθανε οκτώ χρόνια αργότερα από μεταβολική αρθρίτιδα που χειροτέρευσε από υπερκόπωση.

Ο Λαλάντ είπε για τον Λακάιγ ότι, μέσα σε μια σχετικώς σύντομη ζωή είχε διεξαγάγει περισσότερες παρατηρήσεις και υπολογισμούς από όσο όλοι οι άλλοι αστρονόμοι της εποχής του μαζί. Η ποιότητα του έργου του συναγωνιζόταν την ποσότητα, ενώ με το αμερόληπτο και το δίκαιο του χαρακτήρα του κέρδισε τον γενικό σεβασμό.

  • Astronomiae Fundamenta (1757), με πρότυπο κατάλογο 398 αστέρων (με επιμέλεια Francis Baily: Memoirs Roy. Astr. Society, τ. 93)
  • Tabulae Solares (1758)
  • Coelum australe stelliferum (1763) (επιμέλεια J. D. Maraldi), με ομαδικές παρατηρήσεις 10.000 αστέρων και την περιγραφή 14 νέων αστερισμών
  • Observations sur 515 étoiles du Zodiaque (στον τόμο vi των «Εφημερίδων» του, 1763)
  • Leçons élémentaires de Mathématiques (1741)
  • Leçons élémentaires de Mécanique (1743), &c.
  • Leçons élémentaires 'd'Astronomie (1746), 4η έκδ. επαυξημένη από τον Λαλάντ: 1779
  • Leçons élémentaires d'Optique (1750)
  • Ανακοίνωσε στην Ακαδημία το 1755 κατάλογο των 42 νότιων «νεφελωμάτων», και έδωσε στον τόμο ii των «Εφημερίδων» του (1755) πρακτικούς κανόνες για την εφαρμογή της σεληνιακής μεθόδου προσδιορισμού του γεωγρ. μήκους.

Οι 14 αστερισμοί που εισήγαγε

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επίσης, ο Λακάιγ διαίρεσε τον αστερισμό Αργώ σε τρία τμήματα (τους αστερισμούς Τρόπιδα, Πρύμνα και Ιστία).

Ο κρατήρας Λακάιγ (La Caille) στη Σελήνη πήρε το όνομά του από αυτόν το 1961, όπως και ο αστεροειδής 9135 Λακάιγ (9135 Lacaille), που ανακαλύφθηκε το 1960.

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) SNAC. w6hr1v0s. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12124353d.
  3. 3,0 3,1 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0036226.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  5. 5,0 5,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12124353d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. lacaille-nicolas-louis-de.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 MacTutor History of Mathematics archive.
  9. 9,0 9,1 9,2 Arthur Berry: «A Short History of Astronomy» (Βρετανικά αγγλικά) John Murray. Λονδίνο. 1898.
  10. LIBRIS. Εθνική Βιβλιοθήκη της Σουηδίας. 5  Νοεμβρίου 2012. c9psw7zw22x13kz. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  11. CONOR.SI. 183555939.
  12. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  13. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  14. catalogues.royalsociety.org/CalmView/Record.aspx?src=CalmView.Persons&id=NA7078&pos=1.
  • David S. Evans: Lacaille: astronomer, traveller; with a new translation of his journal, Pachart, Tucson 1992, ISBN 0-88126-284-6
  • David S. Evans: Lacaille: astronomer, traveller; with a new translation of his journal. Tucson: Pachart, 1992 ISBN 0-88126-284-6
  • N.L. de La Caille: Travels at the Cape, 1751-53: an annotated translation of Journal historique du voyage fait au Cap de Bonne-Espérance ...; transl. and ed. by R. Raven-Hart. Cape Town: A.A. Balkema for the Friends of the South African Library, 1976 ISBN 0-86961-068-6

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]