Νιασβίζ
Συντεταγμένες: 53°13′N 26°40′E / 53.217°N 26.667°E
| Νιασβίζ | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
  Νιασβίζ | |||
 | |||
| Χώρα | Λευκορωσία | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Niasviž District | ||
| Υψόμετρο | 182 μέτρα[1] | ||
| Πληθυσμός | 15.968 (1 Ιανουαρίου 2024)[2] | ||
| Ταχ. κωδ. | 222603 και 222620 | ||
| Τηλ. κωδ. | 1770 | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+03:00 | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
Το Νιασβίζ ή Νεσβίζ (λευκορωσικά: Нясві́ж, ρωσικά: Не́свиж, λιθουανικά: Nesvyžius, πολωνικά: Nieśwież, γίντις: ניעסוויז, λατινικά: Nesvisium) είναι πόλη στην Περιοχή Μινσκ της Λευκορωσίας. Είναι το διοικητικό κέντρο της Περιφέρειας Νιασβίζ. Το Νιασβίζ είναι η τοποθεσία του Κάστρου του Νιασβίζ, ενός Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Το 2009, είχε πληθυσμό 14.300 κατοίκων.[3]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Νιασβίζ τεκμηριώθηκε για πρώτη φορά το 1223. Ήταν μέρος του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας μέχρι το 1793, αλλά το Μεγάλο Δουκάτο ήταν μέρος της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας από το 1569. Τον 15ο αιώνα, ενώ ήταν ακόμη μικρή πόλη, ανήκε στην οικογένεια Κίσκα και αργότερα στην οικογένεια Ραντζίβιουου και παρέμεινε η έδρα της οικογένειας μέχρι το 1813.
Το 1561 ή το 1562, ο Μάτσεϊ Καβετσίνσκι ίδρυσε τα έντυπα έργα των Πολωνών Αδελφών.[4] Το πρώτο βιβλίο στη λευκορωσική γλώσσα τυπωμένο σε λατινική γραφή, μια κατήχηση του Σίμονα Βουδναίου, εκδόθηκε στο Νιασβίζ το 1562.[5] Η Βίβλος του Νιασβίζ (Biblia nieświeska), μια από τις παλαιότερες πολωνικές μεταφράσεις της Βίβλου, επίσης από τον Βουδναίο, ολοκληρώθηκε εκεί το 1571 και δημοσιεύτηκε το 1572.
Το Κάστρο του Νιασβίζ ανεγέρθηκε το 1583 και μεταξύ 1584 και 1598 τα θρησκευτικά τάγματα των Βενεδικτίνων και των Ιησουιτών ίδρυσαν μοναστήρια και ένα κολέγιο.[6] Κατόπιν αιτήματος του Μικόουαϊ Κσίστοφ Ραντζίβιουου, στο Νιασβίζ παραχωρήθηκαν δικαιώματα του Μαγδεβούργου από τον Βασιλιά Στέφανο Μπάτορυ το 1586.[7] Δύο επιδημίες έπληξαν την πόλη στις αρχές του 17ου αιώνα που οδήγησαν στην ίδρυση ενός φαρμακείου το 1627.
Κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου του 1700–21, η πόλη υπέστη σημαντικές ζημιές από τα σουηδικά στρατεύματα. Ξαναχτίστηκε τη δεκαετία του 1720 από τον Μίχαου Καζίμιες Ραντζίβιουου. Στον απόηχο του πολέμου, στις δεκαετίες 1740 και 1750 ιδρύθηκε ένα εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας, το οποίο αργότερα μεταφέρθηκε στο Σλουτσκ. Εισήγαγε μια στρατιωτική σχολή, πολλά εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας και αποκατέστησε την Εκκλησία του Σώματος του Χριστού και άνοιξε ένα τυπογραφείο. Η σύζυγος του Μίχαου, Φραντσίσκα Ουρσούλα Ραντζιβιουόβα, ίδρυσε το Nieśwież Radziwiłł Theatre (Θέατρο Ραντζίβιουου του Νιασβίζ), που περιελάμβανε μια χορωδία και μια σχολή μπαλέτου.
_(2).jpg)
Μεταξύ 1764 και 1768 η πόλη καταλήφθηκε από τα ρωσικά στρατεύματα και το 1772, στο πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας. Η βιβλιοθήκη, η οποία περιείχε περίπου 10.000 τόμους, μαζί με πίνακες και άλλα αντικείμενα τέχνης, κατασχέθηκε και μεταφέρθηκε στην Αγία Πετρούπολη. Μερικά βιβλία από τη βιβλιοθήκη πέρασαν στη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών.
.jpg)
Μετά το δεύτερο διαμελισμό της Πολωνίας το 1793, το Νιασβίζ προσαρτήθηκε από τη Ρωσική Αυτοκρατορία και μετονομάστηκε σε Nesvizh. Το 1906, ιδρύθηκε η Πολωνική Εταιρεία «Oświata» («Εκπαίδευση») στο Νιασβίζ, αλλά οι δραστηριότητές της παρεμποδίστηκαν από τη ρωσική διοίκηση, πριν την απαγορεύσει εντελώς στις αρχές του 1910.[7] Το 1912 οι ρωσικές αρχές εκκαθάρισαν επίσης τη Ρωμαιοκαθολική Φιλανθρωπική Εταιρεία στο Νιασβίζ.
Μετά την πτώση της τσαρικής Ρωσίας, ξέσπασαν μάχες για τον έλεγχο της πόλης και της γύρω περιοχής. Η πόλη περιήλθε υπό σοβιετική κυριαρχία στις αρχές του 1919 (Πολωνο-Σοβιετικός Πόλεμος) και η ανεπιτυχής Εξέγερση του Νιασβίζ από τους Πολωνούς κατοίκους έλαβε χώρα στις 14–19 Μαρτίου 1919.[7] Παρόλα αυτά, το Νιασβίζ κατελήφθη από τους Πολωνούς στις 19 Απριλίου 1919 και ενσωματώθηκε στο ανασυσταθέν πολωνικό κράτος. Έγινε πόβιατ στο Βοεβοδάτο Νοβογκρούντεκ (1919-1939) μέχρι τη σοβιετική εισβολή στην Πολωνία το Σεπτέμβριο του 1939.[7] Κατά τη διάρκεια του Β'΄ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν μέρος της Λευκορωσικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας από το 1939 έως το 1941, αλλά καταλήφθηκε από το 1941 έως το 1944 από τους Γερμανούς σύμφωνα με την Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα. Η πόλη απελευθερώθηκε κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Μπαγκρατιόν το 1944. Το καθεστώς του Νιασβίζ ως τμήμα της Λευκορωσικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας εδραιώθηκε σύμφωνα με τη Συμφωνία του Πότσνταμ.
Εβραίοι του Νιασβίζ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο εβραϊκός πληθυσμός το 1900 ανερχόταν σε 4.687 και περίπου 4.500 τις παραμονές της γερμανικής εισβολής, στην Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα.[8] Με την κατάληψη από τις 27 Ιουνίου 1941 ιδρύθηκε μια Γιούντενρατ. Στις 30 Οκτωβρίου, 4.000 Εβραίοι της πόλης δολοφονήθηκαν και οι υπόλοιποι περιορίστηκαν σε ένα γκέτο. Στις 20 Ιουλίου 1942, το γκέτο περικυκλώθηκε από τη Λευκορωσική Αστυνομία και ο Γερμανός διοικητής ανακοίνωσε ότι ο πληθυσμός του γκέτο θα εκκαθαριστεί με εξαίρεση 30 βασικούς ειδικευμένους εργάτες. Η υπόγεια οργάνωση του γκέτο, που βασιζόταν σε μια σιωνιστική ομάδα της σοβιετικής εποχής, κάλεσε μια εξέγερση οπλισμένη μόνο με ένα πολυβόλο, φορητά όπλα αλλά κυρίως μαχαίρια. Οι περισσότεροι από τους Εβραίους σκοτώθηκαν. Μερικοί δραπέτευσαν σε κοντινά δάση και εντάχθηκαν σε αντάρτικες μονάδες, όπως η εβραϊκή παρτιζάνικη μονάδα Ζούκοφ.[9]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 (Αγγλικά) GeoNames. 2005. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2017.
- ↑ «Численность населения на 1 января 2024 г. и среднегодовая численность населения за 2023 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа». The population as of January 1, 2024 and the average annual population for 2023 in the Republic of Belarus by regions, districts, cities and urban-type settlements. National Statistical Committee of the Republic of Belarus. 28 Μαρτίου 2024.
- ↑ «Region information on the official website of the Nesvizh Regional Executive Committee (ρωσικά)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2009.
- ↑ Józef Łukaszewicz, Dzieje kościołów wyznania helweckiego w Litwie, t. 2, Poznań 1822, p. 180-181
- ↑ «Minsk celebrates 440th anniversary of first Belarusian book printed in Cyrillic alphabet». Υπουργείο Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2009.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Г. П. Пашкоў, επιμ. (2006). «Нясвіж». Энцыклапедыя "Вялікае княства Літоўскае" (том 2). Μινσκ: Беларуская Энцыклапедыя. σελίδες 368–369.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Maciej Rysiewicz. «Powstanie w Nieświeżu – z cyklu "Droga do niepodległości"». Kurier Ostrowski (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2019.
- ↑ «Jewish Gen Town Locator». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2010.
- ↑ Shalom Cholawski, Nesvizh στην Εγκυκλοπαίδεια του Ολοκαυτώματος, τομ. 3, σελ. 1043-1044
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Επίσημη ιστοσελίδα της Ενορίας του «Corpus Christi» στο Νιασβίζ
- Εκκλησία του Corpus Christi
- Gates of Sluck
- Περιφερειακή Εκτελεστική Επιτροπή Νιασβίζ Αρχειοθετήθηκε 2019-01-11 στο Wayback Machine. Αρχείο
- Jurkau kutoczak — Юркаў куточак — Yury's Corner. Αρχειοθετήθηκε 2012-05-24 στο Wayback Machine. Старажытнае дойлідства Нясьвіжа Αρχειοθετήθηκε 2012-05-24 στο Wayback Machine. Αρχείο
- Μνημεία του Νιασβίζ
- Φωτογραφίες στο Radzima.org
- Ιστορία και αξιοθέατα στο belarustourism.by
- Η δολοφονία των Εβραίων του Νιασβίζ Αρχειοθετήθηκε 2021-01-23 στο Wayback Machine. κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στον ιστότοπο του Γιαντ Βασσέμ.
- Σχετικά με την εβραϊκή κοινότητα του Νιασβίζ Αρχειοθετήθηκε 2021-02-25 στο Wayback Machine., στον ιστότοπο του Γιαντ Βασσέμ.
|