Φραντσίσκα Ουρσούλα Ραντζιβιουόβα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φραντσίσκα Ουρσούλα Ραντζιβιουόβα
ΌνομαΦραντσίσκα Ουρσούλα Ραντζιβιουόβα
ΓέννησηΦραντσίσκα Ουρσούλα
13 Φεβρουαρίου 1705
Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία
Θάνατος23 Μαΐου 1753 (48 ετών)
Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία
Επάγγελμα/
ιδιότητες
Ποιήτρια - συγγραφέας - δραματουργός
ΥπηκοότηταΜεγάλο Δουκάτο της Λιθουανίας και Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία
Σύζυγος(οι)Μίχαου Καζίμιες Ραντζίβιουου (1702–1762)
ΤέκναJanusz Tadeusz Radziwiłł, Katarzyna Karolina Radziwiłł[1], Κάρολ Στανίσουαφ Ραντζίβιουου (1734-1790), Teofila Konstancja Morawska, Michał Krzysztof Radziwiłł, Anna Radziwiłł και Ludwika Radziwiłł
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα

Η Φραντσίσκα Ουρσούλα Ραντζιβιουόβα (πολωνικά: Franciszka Urszula Radziwiłłowa, λευκορωσικά: Францішка Уршуля Радзівіл) (13 Φεβρουαρίου 1705 - 23 Μαΐου 1753) ήταν συγγραφέας και δραματουργός, καθώς και η πρώτη γυναίκα συγγραφέας στην περιοχή της μοντέρνας Πολωνίας και Λευκορωσίας. Ήταν επίσης πριγκίπισσα και ο τελευταίος εκπρόσωπος του οίκου των Βισνιοβέβσκι. Σύζυγός της ήταν ο Μίχαλ Καζίμιερζ Ράτζιβιλ. Γεννήθηκε στην Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία, καταγόμενη από διάσημη και εύπορη οικογένεια. Ο πατέρας της ήταν πρίγκιπας και η μητέρα της κι αυτή ήταν ευγενικής καταγωγής. Η Ραντζιβιουόβα έλαβε σπουδαία μόρφωση κατ΄ οίκον. Μιλούσε αρκετές γλώσσες της Ευρώπης, ενώ γνώριζε, επίσης, την παγκόσμια λογοτεχνία και έγραφε και ποίηση.

Στις 23 Απριλίου του 1725, η Ραντζιβιουόβα, παντρεύτηκε τον Κασίμιρ Ρατζίβιλ, ο οποίος ήταν η κεφαλή γνωστής και πολύ πλούσιας οικογένειας της χώρας. Καρπός του γάμου ήταν τέσσερα παιδιά: Τον Κάρολ Στανίσουαφ Ραντζίβιου, τον δίδυμο αδελφό του, Γιάνους Ταντέους, καθώς επίσης Θεοφίλ Κονστάνς και την Καταρίνα Καρολίνα, οι οποίες και οι δύο έκαναν γάμους με σημαίνουσες προσωπικότητες. Κατά το 1740, το αντρόγυνο αρχίζει και αποκτά πάθος με το θέατρο. 6 χρόνια αργότερα, η Ραντζιβιουόβα έγινε ιδιοκτήτης θεάτρου κι έκτοτε ξεκίνησε και να γράφει και για το θέατρο,[2] έχοντας κάθε χρόνο και νέα έργα. Το τελευταίο της έργο παίχτηκε στο θέατρο του Νέσιβς, στις 27 Δεκεμβρίου του 1752. Από τον Οκτώβριο του ίδιου έτους άρχισε να νοσεί, ενώ αργότερα μεταφέρθηκε στο Ναβαρουντάγκ, όπου άφησε και την τελευταία της πνοή, στο σπίτι του δημάρχου του Μπαμπρούισκ.

Η Ραντζιβιουόβα έγραψε περίπου 80 ποιητικές συλλογές,[2] το είδος της ποίησης της μπορεί να μπει στην κλασσική λογοτεχνία. Γνωστό της έργο έγιναν οι σημειώσεις που είχε κάνει για τον άντρα της. Τα τέσσερα γράμματα προς αυτόν είναι γεμάτα λύπη από τον χωρισμό. Παρόλα αυτά, οι σημειώσεις αυτές γράφτηκαν και για το κοινό. Εκτός από ποίηση έγραψε και πρόζα. Μεγάλο μέρος της συγγραφικής της καριέρας σίγουρα είναι η δραματουργία. Μετά τον θάνατό της, ένας ηθοποιός του θεάτρου του Νέσιβς, κυκλοφόρησε όλα της τα έργα.[3] Έγραψε 16 τραγωδίες και κωμωδίες. Για αρκετό καιρό στον μέσο αναγνώστη η Ραντζιβιουόβα ήταν άγνωστη, όμως το 2003, ξεκίνησε να αποκτά ξανά φήμη, στη Λευκορωσία, όταν μεταφράστηκε σε συλλογή το έργο της.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  2. 2,0 2,1 «Franciszka Urszula Radziwillowa: Selected Drama and Verse – ACMRS». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2017. 
  3. Widacka, Hanna. Księżna sawantka (Pol.). Muzeum Pałac w Wilanowie. Retrieved on March 15, 2012.

Περαιτέρω μελέτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Celia Hawkesworth, A History of Central European Women's Writing, Palgrave Macmillan, 2001, (ISBN 0-333-77809-X)
  • Jadwiga Sokolowska and Krystyna Zukowska, Franciszka Urszula Radziwillowa, Poeci polskiego baroku. Warsaw 1965, vol.2
  • Judkowiak Barbara, Słowo inscenizowane. O Franciszce Urszuli Radziwiłłowej – poetce
  • The Great Lithuanian Kingdom: encyclopaedia. V.2. – Minsk, 2006.
  • Encyclopaedia of Belarusian literature and art. V.4. – Minsk, 1985.
  • Frantsishka Urshulia Radzіwill // Belarusian encyclopaedia. Minsk, 2001. V.6, book 1, p. 213.
  • Frantsishka Urshulia Radzіwill // Encyclopaedia of history of Belarus. Minsk, 2001. V.6, book 1, p. 62.
  • Frantsishka Urshulia Radzіwill // Enlighteners of Belarus. 10th – beginning of 20th century: Minsk, 2001, pp 345–346.
  • Baryshau G. Ursula Frantsishka Radzіwill (1705–1753) / Gury Baryshau // Slavutyia іmiony Batskaushchyny: Minsk, 2000. №1, p. 147–159.
  • Baryshev G.I. Nesvizh amateur theater and drama of Urszula Frantsishka Radziwill // Baryshev G.I. Theatre culture of Belarus in XVIII century / Minsk, 1992. pp 103–140.
  • Gorshkovoz-Bazhenova O.D. Thumbnails of Urshula Frantsishka Radziwill, engraved by M. Zhukovsky. Theatre in Nevsizh / Gorshkovoz-Bazhenova O.D .// Zdabytkі: dakumentalnye. pomnіkі na Belarusi. Minsk, 2002, vol. 5, pp. 48–57.
  • Nekrashevіch-Karotkaya Zh. Frantsishka Urshulya Radzіwіll // History of Belarusian literature in X-XIX centuries. Literature of the past: XI – XVIII centuries, in 2 volumes / V.A. Chamyarytskі. – Minsk, 2007. (ISBN 978-985-08-0875-2)
  • Maslyanіtsyna, I. M. Radzіwіll Frantsishka Urshula // Myslіtselі i asvetnіkі Belarusi. Entsyklapedychny davednіk / edited by B. I. Sachanka. – Minsk: Belaruskaya entsyklapediya, 1995. – pp. 276–281. – 672. – (ISBN 985-11-0016-1).