Μύρτις (λοιμός των Αθηνών)
| Μύρτις | |
|---|---|
 Η ανακατασκευασμένη μορφή της Μύρτιδος, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | Δεκαετία του 440 π.Χ.[1] |
| Θάνατος | 430 π.Χ.[2] |
| Αιτία θανάτου | τυφοειδής πυρετός |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
Μύρτις είναι το όνομα που δόθηκε από τους αρχαιολόγους στην εντεκάχρονη κοπέλα που έμενε στην αρχαία Αθήνα τα σκελετικά υπολείμματα της οποίας ανακαλύφθηκαν σε μαζικό τάφο στον Κεραμεικό την περίοδο 1994–95 κοντά στον σταθμό του μετρό.[3] Το όνομα επιλέχθηκε τυχαία, ως μια από τις κοινές γυναικείες ονομασίες της εποχής.[4] Η ανάλυση των οστών της Μύρτιδος κατέδειξε πως αυτή και άλλα 2 άτομα των οποίων οι σκελετοί ανασκάφτηκαν από τον μαζικό τάφο, πέθαναν προσβεβλημένοι από τυφοειδή πυρετό κατά τον ιδιαίτερα καταστροφικό και πολύνεκρο λοιμό των Αθηνών το 430 π.Χ.[3].
Επανασύσταση της όψης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα ανθρώπινα σκελετικά υπολείμματα από την κλασική Ελλάδα είναι σχετικά σπάνια, καθώς οι περισσότερες ταφές της εποχής γινόταν μετά από την καύση του σώματος των νεκρών. Η Μύρτις, ήταν το πρώτο άτομο η μορφή του οποίου έγινε δυνατό να αναπαρασταθεί μετά από ανάλυση των οστών της.[4]
Το κρανίο της ήταν σε ασυνήθιστα καλή κατάσταση, όπως και τα δόντια της,[5] και οι Έλληνες ειδικοί που ανέλαβαν την επανασύσταση της όψεως της κοπέλας προχώρησαν στο εγχείρημα σε συνεργασία με Σουηδούς συναδέλφους τους για τον προσδιορισμό των χαρακτηρισμών του προσώπου. Χρησιμοποιήθηκε ειδικός ιατρικός σαρωτής ώστε να αποκτηθούν υψηλής ανάλυσης δεδομένα του κρανίου, και κατόπιν δημιουργήθηκε αντίγραφο του κρανίου το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως η βάση για την περαιτέρω επεξεργασία της κεφαλής και προσδιορισμού των φυσικών χαρακτηριστικών και των μυών. Οι λεπτομέρειες των ιστών του προσώπου υπολογίστηκαν βάσει των μέσων τιμών για ηλικία, γένος και φυλή,[4] και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά προέκυψαν από τα δεδομένα της κρανιακής ανάλυσης του προσώπου.[4]
Στην Μύρτιδα επιλέχθηκε να δοθούν καστανά μάτια και μαλλιά, όμως το πραγματικό χρώμα των οφθαλμών και των τριχών μπορεί να διευκρινιστεί μόνο μέσω ανάλυσης DNA.[3] Ο τρόπος χτενίσματος επιλέχτηκε βάσει των συνηθειών της εποχής που αυτή έζησε.
Αφιερώματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Τοπικό Κέντρο Πληροφοριών των Ηνωμένων Εθνών ανέδειξε την Μύρτιδα σε φίλη των Στόχων Ανάπτυξης της Χιλιετίας και χρησιμοποίησε την μορφή της στην εκστρατεία των Ηνωμένων Εθνών κατά της φτώχειας.[6] Η μορφή της απεικονίστηκε και σε συλλεκτικά ευρώ που κυκλοφόρησαν το 2020 με χάραξη από τον Γιώργο Σταματόπουλο. Στην πρόσθια όψη απεικονίζεται το πρόσωπο της Μύρτιδος σε κατατομή, ενώ στην οπίσθια όψη η ακολουθία του DNA του μικροβιακού παράγοντα, που ευθύνεται για τον θάνατό της.[7]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «'Myrtis' exhibition at National Archaeological Museum». ANA-MPA. 4 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2011.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Manolis J. Papagrigorakis· Philippos N. Synodinos· Aristomenis Antoniadis· Emmanuel Maravelakis· Panagiotis Toulas· Oscar Nilsson· Effie Baziotopoulou-Valavani. «Facial reconstruction of an 11-year-old female resident of 430 BC Athens». Angle. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2011.
- ↑ «Dental status and orthodontic treatment needs of an 11-year-old female resident of Athens, 430 BC». Angle Orthod 78 (1): 152–6. January 2008. doi:. PMID 18193954.
- ↑ «Myrtis has been named "friend of the United Nations"». GR: Myrtis. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2011.
- ↑ Πουρνάρα, Μαργαρίτα. «Ενα συλλεκτικό νόμισμα και μια έκθεση από την ΤτΕ μάς συστήνει μια Αθηναία έφηβη 2.500 ετών». kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2021.
Σχετική βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αναστασία Α. Κάλου, Χαράλαμπος Ν. Χάιτας, Μύρτις - Πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν - Μεταίχμιο, 2010, 40 σελ., ISBN 978-960-455-856-8
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Επίσημος ιστότοπος του εκθέματος
- «Ο λοιμός των Αθηνών» - λεπτομέρειες σχετικά με την εξέταση DNA του σκελετικού υλικού από τον Χρήστο Γιαπιτζάκη - youtube.com
- «Έρευνα αρχαίου DNA - Η αιτία του λοιμού των Αθηνών». 25 Ιανουαρίου 2013.
- Μ. Παπαγρηγοράκης: Η κληρονομιά της Μύρτιδας - deBop
 |
Αυτό το αρχαιολογικό λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |