Μάρια Κοβνάτσκα
| Μάρια Κοβνάτσκα | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 11 Νοεμβρίου 1894[1] Słup |
| Θάνατος | 27 Φεβρουαρίου 1982[1][2] Βαρσοβία[3] |
| Τόπος ταφής | Κοιμητήριο Ποβόνσκι |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συγγραφέας[3] μεταφράστρια συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Τάγμα του Χαμόγελου Μετάλλιο της Εθνικής Επιτροπής Παιδείας της Πολωνίας Αργυρός Σταυρός της Αξίας Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[4] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Μάρια Κοβνάτσκα (πολωνικά: Maria Kownacka) (11 Σεπτεμβρίου 1894 - 27 Φεβρουαρίου 1982) ήταν Πολωνή συγγραφέας, μεταφράστρια και συντάκτρια, που ειδικευόταν στην παιδική λογοτεχνία. Ήταν μια μακροχρόνια συγγραφέας του Płomyk. Το πιο γνωστό έργο της είναι η σειρά βιβλίων για το «Plastuś», που ξεκίνησε με το Plastusiowy pamiętnik («Ημερολόγιο του Πλαστελινάνθρωπου», 1936).[5]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Κοβνάτσκα γεννήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 1894 στο Σουούπ στη διαμελισμένη Πολωνία. Έγινε δασκάλα του χωριού σε ηλικία 18 ετών, διδάσκοντας στην Ντενμπόβα Γκούρα το 1914.[6][5] Από το 1915 έως το 1918 εργάστηκε ως δασκάλα στο Μινσκ, όπου επίσης σπούδασε λογοτεχνία. Καθώς δίδαξε στα πολωνικά, οι δραστηριότητές της θεωρήθηκαν μέρος του παράνομου υπόγειου ακτιβισμού.[7] Είναι περίπου εκείνη την εποχή που ξεκίνησε την καριέρα της ως συγγραφέας. Αργότερα ίδρυσε το δικό της σχολείο στην Κσίβντα, σε γη που ανήκει σε συγγενή. Καθώς δεν είχε αρκετά χρήματα για να αγοράσει βιβλία, έγραψε τις δικές της ιστορίες για τα παιδιά.
Το 1919, έκανε το ντεμπούτο της ως συγγραφέας, με το πρώτο της έργο να δημοσιεύεται στα περιοδικά για παιδιά, Płomyk και Płomyczek.[5]
Λόγω ασθένειας στο λαιμό της, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την καριέρα της ως δασκάλα.[7] Μετακόμισε στη Βαρσοβία όπου εργάστηκε ως βιβλιοθηκονόμος στο Υπουργείο Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και ήταν εκπαιδευτική ακτιβίστρια για παιδιά, ενεργή στην Ένωση Εργαζομένων Φίλων των Παιδιών.[5] Το 1931, μετακόμισε σε ένα σπίτι στο Ζολίμπους, το οποίο αργότερα θα γινόταν μουσείο αφιερωμένο σε αυτήν. Επίσης εκείνη τη χρονιά δημοσίευσε το πρώτο μέρος του πιο γνωστού έργου της, το Plastusiowy pamiętnik («Ημερολόγιο του Πλαστελινάνθρωπου»), για τις περιπέτειες ενός μικρού κόκκινου χαρακτήρα που ήταν φτιαγμένος από πλαστελίνη), στο Płomyk.[8] Εκδόθηκε με τη μορφή βιβλίου το 1936 και θα γινόταν ένα από τα κλασικά της πολωνικής παιδικής λογοτεχνίας και μέρος του προγράμματος σπουδών στα δημοτικά σχολεία της Πολωνίας.
Μέχρι το 1939 είχε δημοσιεύσει οκτώ βιβλία,[6] συμπεριλαμβανομένων των συλλογών διηγημάτων για παιδιά Bajowe bajeczki i świerszczykowe skrzypeczki, czyli o straszliwym smoku i dzielnym szewczyku, prześlicznej królewnie i królu Gwoździku (1935), Kukuryku na ręczniku (1936) και ένα θεατρικό έργο Cztery miles za pięć (1937). Ήταν επίσης η επικεφαλής δραματουργός του κουκλοθέατρου «Teatr Baj».[5]
Στην κατεχόμενη Πολωνία ασχολήθηκε με την υπόγεια εκπαίδευση για παιδιά και συνέχισε να γράφει παιδικές ιστορίες για τον υπόγειο τύπο, ακόμη και κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Βαρσοβίας, όταν ασχολήθηκε με τη δημοσίευση του παιδικού περιοδικού «Jawnutka», το οποίο εκδόθηκε από την αντίσταση.[5][6]
Συνέχισε τη δημοσίευση παιδικής λογοτεχνίας μετά τον πόλεμο, με τα: Kajtkowe przygody (1948), Tajemnica uskrzydlonego serca (1948), Dzieci z Leszczynowej Górki (με τη Ζόφια Μαλίτσκα, 1952), Rogaś z Doliny Roztoki (1957), Szkoła nad obłokami (1958), Za żywopłotem (1971) και Na tropach węża Eskulapa (με τον Καζίμιες Γκάρστκα, 1980).[5] Το 1963 συνέγραψε επίσης, με τη Μάρια Κοβαλέφσκα, την παιδική εγκυκλοπαίδεια για τη φύση, Głos przyrody.
Πέθανε στις 27 Φεβρουαρίου 1982 στη Βαρσοβία. Θάφτηκε στο κοιμητήριο Ποβόνσκι.[5]
Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Κοβνάτσκα έλαβε τα παρακάτω βραβεία:
- Ασημένιος Σταυρός της Αξίας (1948)[5]
- Σταυρός Αξιωματούχου του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1952)
- Τάγμα του Χαμόγελου (1971)
- Μετάλλιο της Επιτροπής της Εθνικής Παιδείας (1975)
- Orle Pióro (1978)
Μνήμη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το σπίτι της στη Βαρσοβία έγινε ένα μικρό μουσείο, το οποίο άνοιξε στο κοινό το 1990.[5][9]
Πολλά νηπιαγωγεία στην Πολωνία πήραν το όνομά τους από χαρακτήρες από τα βιβλία της.[5]
Το 2016, δημοσιεύθηκε μια βιογραφία της, η Kownacka. Ta od Plastusia.[5][10]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 120153610. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2020.
- ↑ (Πολωνικά) e-teatr.pl. 19285.
- ↑ 3,0 3,1 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 120153610. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 «Maria Kownacka | Życie i twórczość | Artysta». Culture.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2020.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Φάρον, Μπολέσουαφ (1971). «Z dziejów prasy Powstania Warszawskiego ("Jawnutka" i "Dziennik Dziecięcy")» (στα πολωνικά). Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 10 (2): 171–187. http://bazhum.pl/bib/article/71788/.
- ↑ 7,0 7,1 «Maria Kownacka». Εγκυκλοπαίδεια του πολωνικού θεάτρου (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020.
- ↑ Our Mythical Childhood... The Classics and Literature for Children and Young Adults. BRILL. 17 Νοεμβρίου 2016. σελ. 155. ISBN 978-90-04-33537-0.
- ↑ «Muzeum». Piąta Kolonia (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020.
- ↑ Nogaś, Michał (3 Ιανουαρίου 2017). «Kownacka. Ta od Plastusia». Gazeta Wyborcza (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020.
|