Μετάβαση στο περιεχόμενο

Λουίζ Μπερτέν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λουίζ Μπερτέν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Louise Bertin (Γαλλικά)
Γέννηση15  Ιανουαρίου 1805[1][2]
Μπιέβρ[3]
Θάνατος26  Απριλίου 1877[1][4][2]
6ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιήτρια
συνθέτρια[6]
συγγραφέας
Αξιοσημείωτο έργοLa Esmeralda
Fausto
Le Loup-garou
Οικογένεια
ΓονείςLouis-François Bertin και Geneviève-Aimée-Victoire Boutard
ΑδέλφιαÉdouard Bertin
Armand Bertin
Geneviève Bertin
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Μοντιόν (1896)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

H Λουίζ-Ανζελίκ Μπερτέν (γαλλικά: Louise-Angélique Bertin), γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 1805 στη Ρος (οικισμός κοντά στην Μπιέβρ, του Εσόν) και πέθανε στις 26 Απριλίου στο Παρίσι, είναι Γαλλίδα ποιήτρια και συνθέτρια.

Πρώιμα χρόνια και σπουδές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Λουίζ Μπερτέν γεννήθηκε στην Μπιέβρ[7] στο κτήμα της οικογένειας, το οποίο και κληρονόμησε αργότερα.[8] Ήταν κόρη του Λουί-Φρανσουά Μπερτέν (Louis-François Bertin), διευθυντή της εφημερίδας Journal des Débats και της Ζενεβιέβ-Αιμέ-Βικτουάρ Μπουτάρ (Geneviève-Aimée-Victoire Boutard). Όταν σταμάτησε η δημοσιογραφική δραστηριότητα του πατέρα της με την καταστολή του ανεξάρτητου Τύπου το 1811 και την αναπηρία της Λουίζ, που έπασχε από πολιομυελίτιδα, καθώς ήταν ανίκανη για οποιαδήποτε φυσική δραστηριότητα, ο πατέρας της ανέλαβε προσωπικά την εκπαίδευση της κόρης του. Η μητέρα της, που ήταν πιανίστρια, της έμαθε να παίζει.[9] [10] Μεγάλωσε σε ένα καλλιτεχνικό και λογοτεχνικό περιβάλλον. Η ενέργειά της διοχετεύτηκε στη ζωγραφική και την ποίηση, καθώς και στη μουσική.[11] Σε επιστολή του αδελφού της αναφέρεται ότι είχε μουσικές δεξιότητες σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών.[12]

Η Βασιλική Ακαδημία Μουσικής (γύρω στα 1820), όπου ανέβηκαν παραστάσεις της La Esmeralda το 1836.

Έλαβε ιδιωτικά μαθήματα με τον Φρανσουά-Ζοζέφ Φετί στο τραγούδι, καθώς και στην παράδοση των συνθέσεων ιταλικού στιλ. Για αντίστιξη στράφηκε στον Αντουάν Ρεσά (Antoine Reicha) – φίλο του Χάυντν, ο οποίος ανήκε στο γερμανικό κίνημα συνθέσεων όπως του Μότσαρτ, του Μπετόβεν και του Βέμπερ – ο οποίος ήταν επίσης δάσκαλος του Μπερλιόζ και του Λίστ.[13] Η επιρροή του Αντουάν Ρεσά είναι ίσως η πιο σημαντική, καθώς εκείνος σχετίζεται, για παράδειγμα, με τη χρήση ακανόνιστης μετατροπίας, απροσδόκητων εναλλαγών ή ακόμα με τη χρήση πνευστών.[14]

Κατά τη διάρκεια μιας ιδιωτικής παράστασης στο Σατώ ντε Ρος το 1825, η Λουίζ Μπερτέν έπαιξε το έργο Guy Mannering, αντλώντας έμπνευση από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Γούολτερ Σκοτ. Ωστόσο, το έργο θεωρείται έργο μαθητευόμενης συνθέτριας, αφού ήταν μόλις είκοσι ετών και δεν είχε ολοκληρώσει τις μουσικές της σπουδές.[15] [16]

Τα κύρια έργα της Λουίζ Μπερτέν είναι μια κωμική όπερα (Le Loup-garou) καθώς και δύο όπερες που πλησιάζουν το είδος grand opéra: Fausto (1831) και La Esmeralda (1836). Το 1836 στην Όπερα του Παρισιού ανέβηκε η όπερα La Esmeralda - με την Κορνελί Φαλκόν (Cornélie Falcon) στον ομώνυμο ρόλο - το οποίο παίχτηκε μόνο έξι φορές, εν μέσω ταραχών λόγω πολιτικών διαμαχών εναντίον της εφημερίδας Journal des Débats που ίδρυσε ο πατέρας της Λουί-Φρανσουά Μπερτέν.[17] Το λιμπρέτο που έγραψε ο Βίκτωρ Ουγκώ βασισμένο στο δράμα του Η Παναγία των Παρισίων λογοκρίθηκε επίσης (εξού και προέκυψε η αλλαγή του τίτλου).[18] Ο Βίκτωρ Ουγκώ ήταν τότε ένας ποιητής με πολλούς επικριτές. Ο Φραντς Λιστ έγραψε ένα ορχηστρικό κομμάτι για σόλο πιάνο (S.476) και μια εκδοχή για πιάνο του Air chanté par Massol (S.477).[19][20]

Η Λουίζ Μπερτέν δεν έτυχε αναγνώρισης λόγω της ποιότητας των συνθέσεων της, αλλά και λόγω της συγκατάβασης των κριτικών προς μια γυναίκα με αναπηρία[13] (μετά την πολιομυελίτιδα κυκλοφορούσε με πατερίτσες), καθώς έβλεπαν στις συνθέσεις της μια «παρηγοριά για τις σωματικές της αναπηρίες» (εφημερίδα Le Siècle), ενώ ο Μπερλιόζ, που διηύθυνε τις πρόβες στην Όπερα, βεβαίωνε στην αλληλογραφία του για τις μουσικές αρετές και τις αρμονικές καινοτομίες ενός έργου που περιγράφει ως «αρρενωπό, δυνατό και νέο». Αν και «η όπερα ξεπερνά σε μεγάλο βαθμό τις λυρικές παραγωγές της εποχής»,[20] η αποτυχία της La Esmeralda απέτρεψε τη συνθέτρια από το να συνεχίσει να δημιουργεί για τη σκηνή.[19]

Ωστόσο, έγραψε επίσης δώδεκα καντάτες, ορισμένα έργα για συγκεκριμένα μουσικά όργανα, μεταξύ των οποίων έξι μπαλάντες για πιάνο, πέντε συμφωνίες δωματίου (όλες έχουν σωθεί σε χειρόγραφα), καθώς και δύο ποιητικές συλλογές.

Μνημονεύεται στην εφημερίδα La Gazette des femmes ως γυναίκα των γραμμάτων και μουσικός, όπου αναφέρονται κυρίως οι τρεις γνωστές όπερές της, οι συλλογές ποιημάτων της, καθώς και ορισμένα έργα μουσικής δωματίου και μελωδίες.[21]

Louise Bertin του Victor Mottez, περίπου το 1840.

Μελοποιημένα έργα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Του Σαρλ Γκουνό:

Του Maurice Desrez:

Του Napoleon Henri Reber:

  • L'amour (Dans le sentier, la violette)..

Ο Εκτόρ Μπερλιόζ του αφιέρωσε την πρώτη εκδοχή, για φωνή και πιάνο, του κύκλου τραγουδιών του Les Nuits d'été, op. 7, το 1841.

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13967569d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 International Music Score Library Project. Category:Bertin,_Louise. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 data.bnf.fr/13967569/louise_bertin/.
  4. (Αγγλικά) SNAC. w63n3q95. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13967569d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Operone. bertin. Ανακτήθηκε στις 5  Απριλίου 2022.
  7. «Registres paroissiaux et d'état-civil». archives.yvelines.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2023. 
  8. Launay 2006, σελ. 74, 122.
  9. Launay 2006, σελ. 74.
  10. Boneau 1989, σελ. 75.
  11. Grove 2001.
  12. Boneau 1989, σελ. 68.
  13. 13,0 13,1 Launay 2006, σελ. 35.
  14. Crémades 2013, σελ. 9.
  15. Boneau 1989, σελ. 122-163.
  16. Crémades 2013, σελ. 11.
  17. Launay 2006, σελ. 415.
  18. Laster 2003.
  19. 19,0 19,1 Fauquet 2003, σελ. 138.
  20. 20,0 20,1 Serna 2008.
  21. «Dictionnaire des contemporaines». Gallica (στα Γαλλικά). 10 Δεκεμβρίου 1879. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  22. «La Esmeralda, grand opéra de Louise Bertin Thèse de Mateo Crémades, université de Tours». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2023. 
  23. Launay 2006, σελ. 282.
  24. Launay 2006, σελ. 315.
  25. Lettre de Victor Hugo en 1842.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Louise Bertin στο Wikimedia Commons