Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κυρίαρχο Κράτος του Τάγματος των Μπεκτασήδων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Κυρίαρχο Κράτος του Τάγματος των Μπεκτασήδων (αλβανικά: Shteti Sovran i Urdhrit Bektashi‎‎) είναι ένα υπό σχεδιασμό Ευρωπαϊκό μικροκράτος και πόλη-κράτος που θα υφίσταται ως θύλακας εντός των Τιράνων, πρωτεύουσας της Αλβανίας, στη σημερινή Παγκόσμια έδρα των Μπεκτασήδων. Εάν εγκαθιδρυθεί, θα είναι μικρότερο από την Πόλη του Βατικανού και να γίνει το έθνος με την μικρότερη έκταση γης στον κόσμο, με συνολική έκταση γης 27 acres (0,11 km2).[1]

Τα σχέδια για τη δημιουργία του κράτους συζητήθηκαν από τον πρωθυπουργό της Αλβανίας Έντι Ράμα και υποστηρίζονται από τον επικεφαλής του Τάγματος των Μπεκτασήδων, Μπαμπά Μόντι, με την πρώτο να δηλώνει ότι περισσότερες λεπτομέρειες για τη δημιουργία του κράτους θα αποκαλυφθούν στο εγγύς μέλλον.[2] Ακολουθώντας το μοντέλο του Βατικανού, το μελλοντικό κράτος σχεδιάζεται να χορηγεί υπηκοότητα αποκλειστικά σε κληρικούς Μπεκτασήδες και κυβερνητικούς αξιωματούχους.[3] Νομικοί εμπειρογνώμονες συντάσσουν επί του παρόντος τη νομοθεσία για τη δημιουργία του νέου κράτους εντός της Αλβανίας. Η νομοθεσία θα χρειαστεί έγκριση από το Αλβανικό Κοινοβούλιο.[1]

Κύριο λήμμα: Μπεκτασήδες

Το Τάγμα των Μπεκτασήδων είναι ένα τάγμα Σούφι εντός του σιιτικού Ισλάμ, που προέρχεται από την Οθωμανική Αυτοκρατορία του 13ου αιώνα[4]. Η προέλευση της κοινότητας ανάγεται στους Κιζίλμπας και τον Αλεβισμό. Όταν οι Γενίτσαροι έγιναν κυρίαρχη δύναμη στην Οθωμανική Πολιτική, υιοθέτησαν τον Μπεκτασισμό ως θρησκεία τους, ενώ το Σουνιτικό Ισλάμ επικράτησε επί του μουσουλμανικού Μιλλέτ. Οι Μπεκτασήδες έχουν υποστεί διώξεις από συντηρητικούς Σιίτες και Σουνίτες που τους θεωρούν ως αιρετικούς. Το 1826, ο Σουλτάνος Μαχμούτ Β΄ κατήργησε τους Γενίτσαρους μετά το Βακάι Χαϊριγιέ, και στη συνέχεια πέρασε ένα φετβά απαγόρευσης των Μπεκτασήδων. Οι μεταρρυθμιστές του Τανζιμάταρνήθηκαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να συμπεριλάβουν τους Αλεβίτες ή τους Μπεκτασήδες στο μιλλέτ τους. Οι Αλεβίτες και οι Μπεκτασήδες συνέχισαν να ασκούν τη θρησκεία τους χωρίς κρατική έγκριση και με παρενόχληση από τις αρχές. Πολλοί έμειναν σε αγροτικές περιοχές με ελάχιστο κυβερνητικό έλεγχο, όπως η ανατολική Ανατολία και τα Αλβανικά υψίπεδα. Μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τον σχηματισμό της Τουρκικής Δημοκρατίας, ο Πρόεδρος Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ έκλεισε όλους τους τεκέδες, συμπεριλαμβανομένων αυτών του Τάγματος των Μπεκτασήδων, το 1925. Κατόπιν τούτου, η ηγεσία των Μπεκτασήδων μετέφερε την έδρα της από την Τουρκία στα Τίρανα.[5] Οι Μπεκτασήδες και οι Αλεβίτες δεν αναγνωρίζονται σήμερα ως θρησκευτικές μειονότητες από το Σύνταγμα της Τουρκίας και τη Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων.[6]

Η δημοτικότητα του Τάγματος των Μπεκτασήδων αφανίστηκε από τον πρώην Αλβανό κομμουνιστή ηγέτη Ενβέρ Χότζα, που απαγόρευσε τη θρησκεία το 1967.[5][7] Υπό τον Χότζα, η κυβέρνηση έχτισε αποθήκες σε εκτάσεις που ανήκαν στο Παγκόσμιο αρχηγείο των Μπεκτασήδων. Μετά την πτώση του κομμουνισμού στην Αλβανία οι Μπεκτασήδες έχασαν περαιτέρω εκτάσεις όταν ιδιώτες κατασκευαστές έχτισαν στα όρια της ιδιοκτησίας τους χωρίς άδεια.[1] Το 2023, οι Μπεκτασήδες εκτιμάται ότι αποτελούν περί το 5% του πληθυσμού της Αλβανίας.[8] Οι τουρκικοί πληθυσμοί Μπεκτασήδων είναι πιο δύσκολο να εκτιμηθούν λόγω της συγχώνευσής τους με την κοινότητα των Αλεβιτών, η οποία αποτελούσε περίπου το 15% του τουρκικού πληθυσμού το 2006.[9]

Στις 21 Σεπτεμβρίου 2024, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα ανακοίνωσε σχέδια για τη δημιουργία του κυρίαρχου κράτους του Τάγματος των Μπεκτασήδων ως χειρονομία θρησκευτικής ανοχής και για να προωθήσει πιο θετικές απόψεις για το Ισλάμ στην Αλβανία και στον υπόλοιπο κόσμο.[1]

Κυβέρνηση και αναγνώριση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Έδρα των Μπεκτασήδων που σχεδιάζεται να μετατραπεί σε κυρίαρχο κράτος.

Η δημιουργία ανεξάρτητου κράτους θα χρειαστεί έγκριση από το Αλβανικό Κοινοβούλιο.[1] Ο Μπαμπά Μόντι, επικεφαλής του τάγματος, δήλωσε ότι θα ετίθετο επικεφαλής του κράτους με το ρόλο του ως πνευματικού ηγέτη, ενώ τόνισε ότι το κράτος δεν θα διατηρεί στρατό, συνοριοφύλακες ή δικαστήρια.[1] Το κράτος προβλέπεται να επιτρέπει την κατανάλωση αλκοόλ. καθώς και στις γυναίκες να ντύνονται όπως θέλουν, σε αντίθεση με πιο συντηρητικές Ισλαμικές θεοκρατίες.[1][10]

Σε μια συνέντευξη μετά την ανακοίνωση, ο Μπαμπά Μόντι δήλωσε ότι η ιθαγένεια στο νέο κράτος θα περιοριζόταν σε κληρικούς και σε εκείνους που ασχολούνται με τη διοίκηση του κράτους, παρόμοια με τον τρόπο δομής της ιθαγένειας στο Βατικανό.[3] Εξέφρασε επίσης την πεποίθησή του ότι η εξασφάλιση κυρίαρχου καθεστώτος θα ανυψώσει το Τάγμα των Μπεκτασήδων και θα ενισχύσει την ικανότητά του να καταπολεμά τις ριζοσπαστικές ιδεολογίες που έχουν επηρεάσει τον μουσουλμανικό κόσμο και τη διεθνή κοινότητα.[3] Το διαβατήριό του θα ήταν πράσινο, ένα χρώμα βαθιά συμβολικό στο Ισλάμ.[1]

Ο Μπαμπά Μόντι δήλωσε σε συνέντευξή του λίγο μετά την ανακοίνωση ότι πολλές χώρες, ειδικά εκείνες που αντιμετωπίζουν θρησκευτικό εξτρεμισμό ή εντάσεις, έχουν συμφέρον να υποστηρίξουν ειρηνικά και μετριοπαθή θρησκευτικά κινήματα όπως το Τάγμα των Μπεκτασήδων.[3] Δήλωσε ότι χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και το Κατάρ μπορεί να δουν αξία στην υποστήριξη της ειρηνικής παράδοσης των Σούφι Σιιτών του Τάγματος για την ενίσχυση των μετριοπαθών ερμηνειών του Ισλάμ.[3] Επιπλέον, πρότεινε ότι κράτη που αντιμετωπίζουν εσωτερικές προκλήσεις με το μαχητικό Ισλάμ, όπως η Κίνα, θα μπορούσαν να συστρατευτούν με το Τάγμα των Μπεκτασήδων ως μέσο αντιμετώπισης του εξτρεμισμού χωρίς τροφοδότηση της διαίρεσης.[3] Το Τάγμα πιστεύει ότι με την πάροδο του χρόνου η διεθνής κοινότητα θα αναγνωρίσει τα οφέλη της ενίσχυσης των μετριοπαθών φωνών και θα θεωρήσει το κυρίαρχο κράτος του Τάγματος των Μπεκτασήδων ως πολύτιμο συνεισφέροντα στις παγκόσμιες προσπάθειες προώθησης της ειρήνης, της ανοχής και του διαλόγου.[3]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Higgens, Andrew (21 September 2024). «Albania Is Planning a New Muslim State Inside Its Capital». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 September 2024. https://web.archive.org/web/20240921090757/https://www.nytimes.com/2024/09/21/world/europe/albania-tirana-muslim-state-bektashi.html. Ανακτήθηκε στις 21 September 2024. 
  2. «"A Vatican inside Tirana"/ Rama, for "New York Times": It will be called the Sovereign State of the Bektashi Order». CNA. 21 September 2024. https://www.cna.al/english/aktualitet/nje-vatikan-brenda-tiranes-rama-per-new-york-times-do-quhet-shteti-so-i409076. Ανακτήθηκε στις 21 September 2024. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 «Exclusive Interview with the Head Father of the Bektashi Order: A New Sovereign State for Peace and Tolerance (English version)». Shqiptarja.com (στα Αλβανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2024. 
  4. Adamec, Ludwig W. (2009). The A to Z of Islam (στα Αγγλικά). Scarecrow Press. σελ. 60. ISBN 978-0-8108-7160-1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2024. 
  5. 5,0 5,1 Elsie, Robert (2001). A Dictionary of Albanian Religion, Mythology, and Folk Culture (στα Αγγλικά). NYU Press. σελ. 29. ISBN 978-0-8147-2214-5. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2024. 
  6. Yonucu, D. (2024). Sectarianism as racism: the collective punishment of Alevi communities in Turkey. Race & Class, 65(3), 47-68. https://doi-org.ezproxy.cul.columbia.edu/10.1177/03063968231205144
  7. Hargitai, Quinn (24 February 2022). «The country that's famous for tolerance». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 September 2024. https://web.archive.org/web/20240923170518/https://www.bbc.com/travel/article/20161024-the-worlds-most-tolerant-country. Ανακτήθηκε στις 21 September 2024. 
  8. «Census 2023» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2024. 
  9. Structure and Function in Turkish Society. Isis Press, 2006, p. 81.
  10. De Ruiter, Emma. «Albania announces plan to create a Muslim version of the Vatican City». Euronews. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2024.