Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κριστίνα Ντάνκο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κριστίνα Ντάνκο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Krystyna Dańko (Πολωνικά)
Γέννηση9  Ιουλίου 1917[1][2]
Ότφοτσκ
Θάνατος6  Αυγούστου 2019[3]
Βαρσοβία[3]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ποβόνσκι[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
ΘρησκείαΛατινική Εκκλησία[2]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταbookkeeper[2]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΔίκαιοι των Εθνών (13  Δεκεμβρίου 1998)[2]
Τάγμα της Αναγέννησης της Πολωνίας (2013)[5]
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[6]

Η Κριστίνα Ντάνκο (πολωνικά: Krystyna Dańko), το γένος Χουόντ (Chłond) (9 Ιουλίου 1917 – 6 Αυγούστου 2019[7]), ήταν ορφανή Πολωνή από την πόλη Ότφοτσκ, κόρη του Κάρολ Χουόντ – σεβαστού αξιωματούχου της πόλης στην προπολεμική Πολωνία –, στην οποία απονεμήθηκε ο τίτλος της Δίκαιης των Εθνών από το Γιαντ Βασσέμ το 1998, επειδή έσωσε τις ζωές Πολωνοεβραίων κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, ενώ διακινδύνευσε τη ζωή της την εποχή της ναζιστικής κατοχής της Πολωνίας.[8][9]

Η Κριστίνα Ντάνκο έλαβε το μετάλλιό της μετά από αίτημα της Μαρίνα (Μάρια) Μπάρτον, το γένος Κοκόσκο, την οποία «μετέφερε λαθραία» από το Ότφοτσκ σε ένα ασφαλέστερο μέρος στη Βαρσοβία, όπου η ευρύτερη οικογένεια της Μαρίνα θα μπορούσε να τη φροντίσει. Χωρίς να φοβάται να θέσει σε κίνδυνο την ίδια της τη ζωή, η Κριστίνα βοήθησε τους Εβραίους φίλους της δίνοντάς τους τρόφιμα που αγόραζε, ρούχα καθώς και χρήματα και εκπληρώνοντας τα εγκάρδια αιτήματά τους.[10]

Αρκετά χρόνια πριν από το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ντάνκο δημιούργησε στενή φιλία με τη Λούσια, τη μεγαλύτερη κόρη της οικογένειας Κοκόσκο, η οποία ήταν συμμαθήτριά της στο λύκειο. Η Ντάνκο πέρασε πολύ χρόνο στο σπίτι τους. Μόλις ξεκίνησε το Ολοκαύτωμα, έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της για να βοηθήσει την οικογένεια να επιβιώσει από τους Ναζί. «Εγώ ποτέ δεν φοβήθηκε τίποτα», είπε.[11]

Διάσωση των Κοκόσκο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την επιτυχημένη απόδραση των Κοκόσκο από το γκέτο, η Κριστίνα τους βοήθησε να κρυφτούν, συμπεριλαμβανομένου του πατέρα, της μητέρας και της Χελένα (Λουσία), σε μια μυστική τοποθεσία σε ένα κοντινό χωριό. Πήρε τη μικρότερη κόρη, 11 ετών, με ένα τρένο στην πρωτεύουσα, όπου το κορίτσι μεταφέρθηκε σε ένα πολωνικό ορφανοτροφείο στη Βαρσοβία με ψεύτικο όνομα.[8]

Αυλή αναμονής στο Ότφοτσκ, 19 Σεπτεμβρίου 1942. Στο βάθος, οι Εβραίοι κάθονται στο έδαφος όλη τη νύχτα, ενώ περιμένουν τη μεταφορά στο στρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα. Λαθραία φωτογραφία

Η Κριστίνα έγινε ο σύνδεσμος μεταξύ της οικογένειας και του μικρότερου παιδιού τους, παρέχοντας μηνύματα και πληροφορίες πέρα δώθε. Η Κριστίνα δεν ζήτησε τίποτα ως αντάλλαγμα για την ηρωική της προσπάθεια, δηλώνοντας ότι το να βοηθάει τους άλλους ήταν ηθική της υποχρέωση ως άνθρωπος.[8] Το Γκέτο του Ότφοτσκ εκκαθαρίστηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 1942, όταν το 75% του εβραϊκού πληθυσμού του, που αριθμούσε περίπου 8.000 άτομα, συγκεντρώθηκε σε μια αυλή στο Ότφοτσκ (στη φωτογραφία) και μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα. Στη συνέχεια, οι Εβραίοι που παρέμειναν πυροβολήθηκαν στην οδό Ρεϊμόντα.

Το 1951, η Κριστίνα, το γένος Χουόντ, παντρεύτηκε τον Μιετσίσουαφ Ντάνκο, έναν κοινωνικό ακτιβιστή από το Ότφοτσκ που διωκόταν από το σταλινικό καθεστώς. Πέθανε το 1982. Η Κριστίνα έκλεισε τα 100 έτη τον Ιούλιο του 2017.[12] Τιμήθηκε στην Ιερουσαλήμ ως Δίκαιη των Εθνών στις 13 Δεκεμβρίου 1998 για τη βοήθειά της να σωθούν οι ζωές της Εουγκένια, της Χελένα, της Μάρια και του Δρ. Μίχαου Κοκόσκο, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στη Βαρσοβία μετά τον πόλεμο. Η μαρτυρία αυτόπτη μάρτυρα προήλθε από τη μικρότερη κόρη της οικογένειας Κοκόσκο, Μάρια Κοκόσκο-Μπάρτον, η οποία υπέβαλε την κατάθεσή της στο Γιαντ Βασσέμ.[8]

Σε δύο άλλα μέλη της οικογένειας Ντάνκο απονεμήθηκαν τα μετάλλιά τους μετά θάνατον στις 16 Δεκεμβρίου 2008: στη Γιαντβίγκα Ντάνκο, το γένος Βοϊτσεχόφσκα (1904–1968) και στο σύζυγός της, Μιετσίσουαφ Ντάνκο (1905–1982), οι οποίοι έσωσαν χωριστά την οικογένεια Βέτσερ (Weczer) στο Ότφοτσκ.[9] Όταν τα μέλη της οικογένειας Βέτσερ έφτασαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου το γραφείο μετανάστευσης έγραψε το επώνυμο ως Wecer στα έγγραφα εισόδου. Έτσι, το Weczer που προφερόταν (Wɛčər), τότε άρχισε να προφέρεται ως (Wɛsər).[13]

  1. 1,0 1,1 righteous.yadvashem.org?searchType=righteous_only&language=en&itemId=4014466&ind=NaN.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
  3. 3,0 3,1 www.haaretz.com/world-news/europe/i-just-did-it-polish-woman-who-saved-jewish-family-in-the-holocaust-dies-at-102-1.7688585.
  4. 4,0 4,1 nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,456151,Krystyna-Da%C5%84ko-nekrolog.html.
  5. www.polskieradio24.pl/5/3/Artykul/979428.
  6. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  7. «Nie zastanawiałam się nawet dlaczego – tylko robiłam» (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2019. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Γιαντ Βασσέμ, 2008, Featured Stories: Krystyna Danko, Poland The Righteous Among the Nations at The Holocaust Martyrs' and Heroes' Remembrance Authority
  9. 9,0 9,1 "Dańko family," at the Muzeum Historii Żydów Polskich webpage (Μουσείο Ιστορίας των Πολωνοεβραίων) (πολωνικά)
  10. (πολωνικά) Sprawiedliwi wśród Narodów Świata (Otwocczanie): Krystyna Dańko. Source: Muzeum Ziemi Otwockiej. Internet Archive
  11. Pawel Chadzynski, "Righteous Ones" Nowy Dziennik - Polish daily, Νέα Υόρκη, 13 Δεκεμβρίου 1999
  12. Krzysztof Czubaszek (10 Ιουλίου 2017). «Pani Krystyna Dańko, mieszkanka Śródmieścia, skończyła 100 lat». Facebook. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2017. 
  13. Weczer, Maria (2002). Powroty. Κρακοβία: Κρακοβία: Wydawn. i Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce. σελ. 54. ISBN 9788389186317.