Κοταντέν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 49°30′N 1°30′W / 49.500°N 1.500°W / 49.500; -1.500

Κοταντέν
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Κοταντέν
49°30′0″N 1°30′0″W
ΧώραΓαλλία
Διοικητική υπαγωγήΜανς
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η χερσόνησος Κοταντέν (γαλλ. Cotentin) είναι περιοχή στην Νορμανδία (Γαλλία) που βρίσκεται μεταξύ των εκβολών του ποταμού Βιρ (Vire) και του κόλπου του Μον Σαιν Μισέλ. Το παλαιότερο όνομά της ήταν "Pagus Constantiniensis" (χώρα της Κουτάνς, καθώς το 289 μ.Χ. η πόλη είχε μετονομαστεί από Κοσέντια σε Κωνσταντία (Constantia) προς τιμήν του Κωνστάντιου του Χλωρού), γι' αυτό και παλαιότερα αναγραφόταν « Costentin » με το "s" άφωνο.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και τα όρια της χερσονήσου δεν ήταν πάντα διακριτά κατά τις διάφορες ιστορικές περιόδους, σήμερα οριοθετείται από τις εκβολές του ποταμού Βιρ και του ποταμού Άι (Ay). Η χερσόνησος διακρίνεται σε τρεις μείζονες περιοχές: Την περιοχή ως το ακρωτήριο Λα Αγκ (La Hague), το "πέρασμα του Κοταντέν" (Le Plain) και την κοιλάδα του ποταμού Σαιρ (Val-de-Saire). Το νοτιότερο τμήμα της αποκαλείται "ο Βάλτος" (le Marais) και εκτείνεται από ανατολικά προς δυτικά μέχρι το βόρειο άκρο του Καραντάν και του Λεσέ (Lessay), αποτελώντας ένα φυσικό όριο με το υπόλοιπο του νομού Μανς, του οποίου η χερσόνησος αποτελεί το μεγαλύτερο τμήμα. Καθώς η χερσόνησος περιβάλλεται από τις τρεις πλευρές της από θάλασσα και στο νότιο τμήμα της υπήρχαν μεγάλοι βάλτοι, αναφερόταν στο παρελθόν και ως "σχεδόν νησί Κοταντέν" (Presqu'île du Cotentin) και σε ορισμένες περιπτώσεις αναφέρεται έτσι και σήμερα.[1]

Μεγαλύτερη πόλη της χερσονήσου είναι το Σερμπούρ - Οκτβίλ στη βόρεια ακτή της, ένα από τα μεγάλα λιμάνια της Γαλλίας στη Βόρεια θάλασσα. Άλλες αξιόλογες πόλεις είναι η Βαλόνι (Valognes), η Μπαρφλέρ, η Μπρικμπέκ, το Καραντάν, το Σαιν-Λο, το Τορινύ, η Κουτάνς, η Αβράνς και η Γκρανβίλ. Από τη δυτική ακτή της χερσονήσου, γνωστή και ως "ακτή των νησιών" (Côte des Îles) απέχουν μερικά μίλια τα νησιά της Μάγχης (Τζέρσεϊ, Γκέρνσεϊ και Άλτερνεϊ), ενώ στην ανατολική ακτή υπάρχουν τα νησιά Τατιού (Tatihou) και Σαιν-Μαρκούφ (Îles Saint-Marcouf).

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προϊστορική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη χερσόνησο υπάρχουν μνημεία της νεολιθικής εποχής, όπως τα ντολμέν στο Ροσβίλ (Rocheville), δήμου που αποσπάστηκε από το Μπρικμπέκ κατά τον 19ο αιώνα. Στην Νεγκρβίλ (Négreville) καθώς και στη Ρωβίλ-λα-Πλας (Rauville-la-Place) ανευρίσκονται μενίρ, τα οποία οι αυτόχθονες αποκαλούν "όρθιες πετρες" (pierres levées). Τα μεγαλιθικά αυτά μνημεία αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης των τοπικών μύθων και προφορικών παραδόσεων που υπάρχουν στην περιοχή.[2]

Πρωτοϊστορική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η χερσόνησος κατοικείται, στο μεγαλύτερο τμήμα της εκείνη την περίοδο, από την φυλή των Ουνέλλων (Unelles), κελτικής καταγωγής. Πρωτεύουσα της φυλής ήταν η Κοσέντια (Cosedia), σημερινή Κουτάνς. Το δυτικό τμήμα της κατοικείται από την επίσης κελτικής καταγωγής φυλή των Αμπρινκά (Αβρινκάτων, Abrincates), των οποίων πρωτεύουσα ήταν η Λεγκέντια (Legedia), σημερινή Αβράνς.[3]

Ρωμαϊκή εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έτος 56 π.Χ. ο Τιτούριος Σαβίνος (Titurius Sabinus) επικεφαλής τριών λεγεώνων εισβάλλει στη χερσόνησο Κοταντέν. Οι Ουνέλλοι, με επικεφαλής τον Βιριντόριξ (Viridorix) προβάλλουν ισχυρή αντίσταση.[4] αλλά υφίστανται σημαντική ήττα στη θέση Μον-Καστρ (Mont-Castre) κοντά στο σημερινό χωριό Λιτέρ (Lithaire).[5] Οι υπόλοιποι Γαλάτες αντιστάθηκαν αλλά καθώς δεν μπορούσαν να ανθέξουν συγκεντρώθηκαν πίσω από το Αγκ-Ντικ (Hague-Dick) και έδωσαν μια τελευταία μάχη στην περιοχή του Ζομπούρ (Jobourg).[6] Κατά την εποχή του Αυτοκράτορα Κλαυδίου πρωτεύουσα της περιοχής έγινε η Αλάουνα (Alauna, σημερινή Βαλόνι (Valognes)).[2]

Μεσαίωνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την εποχή της δυναστείας των Μεροβιγγίων η χερσόνησος αποτελούσε τμήμα της Νευστρίας. Δεν απέφυγε τις βίαιες επιθέσεις των Βίκινγκς, οι οποίοι αν και στις μάχες ήταν ιδιαίτερα σκληροί, συνεισέφεραν σημαντικά στον πολιτιστικό τομέα, ο οποίος σημείωσε σημαντική αναγέννηση. Ενδεικτικά αναφέρεται η ονομασία της πόλης "Μπρικμπέκ" (Bricquebec) που προέρχεται από τις σκανδιναβικές λέξεις bekkr = υδάτινο ρεύμα και brekka = λόφος).

Υπό τη δυναστεία των Καρολιγγείων η περιοχή διοικούνταν από υποκόμητες - μέλη της οικογένειας Saint-Sauveur με έδρα τη μονή Βενεδικτίνων και φρούριο Σαιν-Σωβέρ-λε-Βικόντ (Saint-Sauveur-le-Vicomte) η οποία ιδρύθηκε το 1080 στον ποταμό Ντουβ (Douve).[7] Η περιοχή, ωστόσο, κατατμήθηκε και αποτέλεσε "λάφυρο" της πολιτικής των Δουκών της Νορμανδίας, οι οποίοι δημιούργησαν έτσι μεγάλα φέουδα. Οι Δούκες διατήρησαν ωστόσο, σημαντικά σημεία και δημιούργησαν στην Κοταντέν ιδιόκτητες κατοικίες. Ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής διέθετε στην περιοχή της Βαλόνι κυνηγετικό καταφύγιο.

Το 1204 η χερσόνησος καταλήφθηκε από τον βασιλιά Φίλιππο Β΄ της Γαλλίας. Το 1259 ο βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος Γ΄ της Αγγλίας αναγνώρισε οριστικά, με την Συνθήκη των Παρισίων, την Γαλλική κατοχή της Νορμανδίας και από την εποχή αυτή άρχισε να ασκείται πολιτική για την ανάπτυξη "εθνικού αισθήματος" των Νορμανδών κατοίκων. Ο βασιλέας Λουδοβίκος ο ΙΧ περιόδευσε στην περιοχή της Βαλόνι σε μια εποχή που σηματοδότησε την ευημερία της περιοχής. Ο Εκατονταετής Πόλεμος ωστόσο δεν άφησε την Κοταντέν αλώβητη. Ο Εδουάρδος ο Γ΄ αποβιβάστηκε πολύ κοντά στην Βαλόνι το 1346 και αργότερα υπέγραψε συνθήκη με την οποία απέδιδε την επικυριαρχία τμήματος της Νορμανδίας στον Κάρολο της Ναβάρρας. Πολιορκούμενο από το Κάρολο τον Ε΄ το φρούριο της Βαλόνι χρησίμευσε ως προσωρινό προπύργιο για την ανάκτηση της Κοταντέν. Το 1375 το φρούριο Σεν-Σωβέρ, το οποίο είχε δοθεί στον βασιλέα της Αγγλίας από τον Ζοφρουά ντ' Αρκούρ (Geoffroy d'Harcourt) ήταν ένα από τα πρώτα θέατρα πολιορκίας πυροβολικού στη γαλλική πολεμική ιστορία. Η όψη του φρουρίου οφείλεται, κατά κύριο λόγο, σε οχυρωματικά έργα τα οποία εκτελέστηκαν τον 14ο αιώνα.

Με τη λήξη του πολέμου η γεωργία γνωρίζει αλματώδη ανάπτυξη κατά την περίοδο του 15ου και 16ου αιώνα, γεγονός στο οποίο οφείλουν τη δημιουργία τους πολλά αγροκτήματα, ενώ οι μεγαλοκτηματίες κατασκευάζουν αρχοντικά και μέγαρα σε Αναγεννησιακό στυλ.[2]

Όπως συνέβη και σε άλλες περιοχές της Γαλλίας, η Κοταντέν επηρεάστηκε ιδιαίτερα από πολλές υποθέσεις σχετικά με μαγεία: Ο 11ος αιώνας αποτελεί το σημείο εκκίνησης μαζικών διώξεων σχετικά με υποθέσεις μαγείας. Το απόγειό τους σημειώνεται κατά την περίοδο 1580 - 1630 με σημαντικότερο επεισόδιο αυτό της δίκης μάγων στο Λα-Άιγ-ντυ-Πυί (La Haye-du-Puits), η οποία άρχισε το 1669.[8]

Σύγχρονη εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέχρι την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης η πόλη Βαλόνι αποτελούσε τόπο παραθερισμού της γαλλικής αριστοκρατίας, γεγονός που απέδωσε στην πόλη το προσωνύμιο "Νορμανδικές Βερσαλλίες" (Versailles normand). Γύρω στο 1770 η Βαλόνι εξελίχθηκε σε υποκομητεία. Ωστόσο, μετά το 1789 το Σερμπούρ (Χερβούργο) εκτοπίζει σταδιακά την Βαλόνι ως πρωτεύουσα της βόρειας Κοταντέν. Τον 19ο αιώνα η ανάπτυξη της γαλακτοκομίας και των προϊόντων της στην περιοχή μετασχηματίζει τις πολυκαλλιέργειες και, φυσικά, και το τοπίο της και οδηγεί σε μεγαλύτερη ανάπτυξη των πόλεων. Η οικονομική ανάπτυξη του Σερμπούρ ως διαμετακομιστικού και βιομηχανικού κέντρου προσελκύει περισσότερους αγρότες να εγκατασταθούν στην η οποία αναπτύσσεται συνεχώς. Παράλληλα, δημιουργούνται πρότυπα αγροκτήματα, όπως αυτά της Μονής "La Trappe Bricquebec" και του κάστρου "Martinvast" του κόμητα Du Moncel, ο οποίος στην περιφέρεια του Σερμπούρ ευνοεί την καλλιέργεια της πατάτας έναντι του φαγόπυρου και την καλλιέργεια του λιναριού τον χειμώνα και όχι το καλοκαίρι. Για λόγους αγρανάπαυσης αρχίζουν να καλλιεργούνται τριφύλλι και μηδική.[9]

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η ανάπτυξη της αγροτικής βιομηχανίας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα με προέλευση την Κοταντέν (κυρίως το "επώνυμο" βούτυρο "Bretel Frères de Valognes") εξάγονται και εκτός Νορμανδίας, χάρη στις θαλάσσιες συγκοινωνίες και, ύστερα από το 1858, και στην έλευση και αξιοποίηση του σιδηροδρόμου.[2]

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η χερσόνησος Κοταντέν αποτέλεσε ένα από τα κύρια μέτωπα μαχών κατά την Απόβαση της Νορμανδίας το 1944 και τη Μάχη της Νορμανδίας που επακολούθησε. Στα ανατολικά παράλιά της βρίσκεται η "Γιούτα Μπιτς", μία από τις τέσσερις παραλίες απόβασης, ενώ στην κωμόπολη Σαιντ Μερ Εγκλίζ έπεσαν, στις 6 Ιουνίου 1944 οι πρώτοι αλεξιπτωτιστές της απόβασης, άνδρες της 82ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας των ΗΠΑ. Πολλές πόλεις της χερσονήσου καταστράφηκαν κατά την διάρκεια των μαχών, όπως το Καραντάν, ενώ σημαντικές ήταν και οι ζημίες που υπέστησαν και τα μνημεία της περιοχής (μεσαιωνικά φρούρια, υποστατικά κτλ.). Σημαντικότατο ήταν, επίσης, και το τίμημα για τους αμάχους, ανάμεσα στους οποίους σημειώθηκαν μεγάλες απώλειες.[10]

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραδοσιακές δραστηριότητες, όπως η γεωργία και η καλλιέργεια οπωροκηπευτικών, η κτηνοτροφία, η αλιεία (ψαριών και οστρακόδερμων) εξακολουθούν να αποτελούν τη σπονδυλική στήλη της οικονομίας της χερσονήσου. Σημαντικές δραστηριότητες, επίσης, είναι η ναυπηγική (στην περιοχή του Χερβούργου) και ο τουρισμός, καθώς πολλές περιοχές της παρουσιάζουν ιστορικό και τουριστικό ενδιαφέρον. Τελευταία η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικές μονάδες αποτελεί επίσης σημαντική δραστηριότητα, ιδιαίτερα στην περιοχή της Φλαμανβίλ, όπου πρόσφατα αποφασίστηκε η εγκατάσταση και νέου πυρηνικού αντιδραστήρα στις ήδη υπάρχουσες εγκαταστάσεις, για την αύξηση του παραγωγικού δυναμικού.[11] Βορειότερα, στην περιοχή της Λα Αγκ (La Hague) υπάρχει εγκατάσταση επεξεργασίας πυρηνικών αποβλήτων και οι νηοπομπές που εκκινούν από αυτή συχνά συνοδεύονται από πολεμικά σκάφη, καθώς έχουν δεχθεί κατ' επανάληψη παρεμβάσεις από την οικολογική οργάνωση Greenpeace.

Στο Χερβούργο-Οκτβίλ υπάρχουν επίσης σημαντικές ναυπηγικές εγκαταστάσεις.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Rendezvous France, The official website of tourism in France». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2012. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Υπ.Πολιτισμού της Γαλλίας: Le Pays du Clos du Cotantin». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2012. 
  3. Vicomte de Caix & Albert Lacroix, Histoire Illustrée de La France , τόμος 2ος La Gaule Romaine, Paris, éditions Littéraires et Artistiques 1900, σελ. 45
  4. Laurent Lemoine, Le pouvoir local en Gaule romaine, 2009, σελ. 343.
  5. W. S. Hanson, The army and frontiers of Rome: papers offered to David J. Breeze on the occasion of his sixty-fifth birthday and his retirement from Historic Scotland, 2009, σελ. 160
  6. René Le Tenneur, Carentan à travers les siècles: histoire d'une petite ville normande, Coutances : OCEP, 1970, σελ. 21
  7. P. Chesnel, Le Cotentin et l'Avranchin sous les ducs de Normandie, 911-1204, 1912, noted in C. Warren Hollister, Henry I (Yale English Monarchs), 2001:51ff and map, xviii
  8. Daniel Lacotte, Danse avec le Diable, Hachette Littératures, 2002
  9. Jean Fleury, Notions générales sur la Ville et l’Arrondissement, in Jean Fleury et Hippolyte Vallée, Cherbourg et ses environs : nouveau guide du voyageur à Cherbourg. Cherbourg, Impr. de Noblet, 1839 - σελ. 2-18
  10. Rickard, J (5 June 2009), Cotentin Peninsula Campaign, 6 June-1 July 1944
  11. World Nuclear News, Construction of Flamanville EPR begins, 04 December 2007 Αρχειοθετήθηκε 2014-10-14 στο Wayback Machine. Ανακτήθηκε στις 11-09-2012

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Cotentin στο Wikimedia Commons